Tiểu thuyết Xác phàm của Nguyễn Đình Tú – nén hương thơm tưởng nhớ liệt sĩ
Trần Đình Sử
Tiểu thuyết Xác phàm của Nguyễn Đình Tú - nén hương thơm tưởng nhớ các liệt sĩ hy sinh trong cuộc chiến đấu chống Trung Quốc xâm lược năm 1979
Ngày 27 tháng 7 năm nay bạn đọc Việt Nam được thưởng thức cuốn tiểu
thuyết mới rất xúc động của nhà văn Nguyễn Đình Tú – cuốn Xác phàm do
nhà xuất bản Trẻ ấn hành và phát hành vào quý ba năm 2014. Tiểu thuyết
được viết vào tháng 8, 9 năm 2013, nhưng một năm sau, tức là tháng 7 năm
nay nó mới được xuất bản, hẳn cũng do đề tài “nhạy cảm”. Hẵn cũng vì
hành động hạ đặt giàn khoan vào thềm lục địa của Việt Nam với hàng chục
tàu chiến tàu ngầm hung hăng trên vùng biển của Việt Nam tại biển Đông
đã phần nào thức tỉnh lương tâm, tạo điều kiện cho cuốn sách được ra mắt
bạn đọc.
Đã có một số tác phẩm có đề cập đến chiến tranh chống quân xâm lược
Trung Quốc, nhưng có lẽ cuốn sách của Nguyễn Đình Tú là cuốn đầu tiên
viết về cuộc chiến đấu anh hùng bảo vệ Tổ Quốc của quân và dân ta một
cách trực diện. Đó là cuộc chiến đấu mười một ngày đầu tiên ở một mặt
trận của cuộc chiến tranh rộng lớn trên toàn tuyến biên giới phía bắc
giáp với Trung Quốc. Cuốn tiểu thuyết rất hấp dẫn, tôi đọc một hơi không
dứt ra được cho đến khi đọc hết. Một cuốn siêu tiểu thuyết, một truyện
trong truyện. Nhân vật Nam được người bạn thân là Việt (cả hai đều là
con liệt sĩ, sinh ra vào chính thời gian xảy ra cuộc chiến tranh) đưa
sang một nước trong khối ASEAN phẫu thuật chuyển giới, nhờ đó mà anh có
năng lực đặc biệt được mách bảo về mười một ngày chiến đấu anh dũng của
cha mình. Nói cách khác là thần thức người cha đã nhập vào Nam khiến anh
có thể kể lại mươi một ngày chiến đấu kia. Đến khi tìm được hài cốt
người cha, thần thức người cha được giải thoát, Nam chỉ còn xác phàm rồi
Nam chết. Đó là câu chuyện bề ngoài đề dẫn dắt vào chuyện chính là cuộc
chiến đấu. Hai tuyến truyện đan xen từ đầu đến cuối, nhưng người đọc sẽ
không thể ngừng chú ý khỏi cuộc chiến đấu không cân sức của các chiến
sĩ của ta. Chỉ sau loạt đạn pháo công kích đầu tiên quân ta trên mặt
trận này đã mất liên lạc, mất chỉ huy, tiếp viện từ trên, và họ tự chiến
đấu đơn độc với tinh thần của những người chủ nhân của đất nước để bảo
vệ pháo đài, cao điểm. Từ biên giới đến pháo đàì cách 17 km, mà quân
địch đông gấp mười lần phải mười một ngày mới chiếm được. Một cuộc chiến
đấu đau thương và bi tráng. Toàn bộ đơn vị, trừ một số ít thoát ra
được, còn hầu hết đã chiến đấu đến hơi thở cuối cùng. Các nhân vật bố
Anh (cha Việt), bố Em (cha Nam), ông Hạng, trưởng bản người Tày, chị mặc
áo thiên thanh, em Lõi, cậu anh nuôi 19 tuổi…những người gặp ngẫu nhiên
trong chiến đấu, tự nguyện họp thành đơn vị, đều là những người anh
hùng để lại hình ảnh khá đậm nét cho người đọc.
