Thứ Sáu, 5 tháng 12, 2025

TRẦN ĐỨC THẢO VÀ ĐÊM Ả ĐÀO CHUI Ở ATK NĂM ẤY


NHÀ VĂN NGUYỄN TUÂN CHIÊU ĐÃI TRIẾT GIA 
TRẦN ĐỨC THẢO MỘT CHẦU HÁT CÔ ĐẦU CHUI Ở ATK

Trần Đức Thảo và đêm hát cô đầu chui ở ATK
Phan Ngọc Khuê ghi

Thời gian sống ở ATK (An Toàn Khu), tôi (Trần Đức Thảo) bị sai khiến làm mấy việc vơ vẩn như ngồi dịch những tài liệu cũ kỹ, mà rồi sau chẳng dùng được vào việc gì! Hoặc là theo chân mấy phái đoàn Trung ương đi thanh tra này nọ với vai trò của một cây cảnh: đi tới đâu cũng được giới thiệu là trí thức ở bên Tây mới về tham gia cách mạng! Rồi được vỗ tay, hoan hô. Chứ chẳng làm được một việc gì hữu ích cả!

Thứ Năm, 4 tháng 12, 2025

GỬI VỀ BỘ NỘI VỤ: HÃY ĐỂ HỒN CỦA NHỮNG NGÔI LÀNG ĐƯỢC YÊN !!!


GỬI VỀ BỘ NỘI VỤ: HÃY ĐỂ HỒN CỦA NHỮNG NGÔI LÀNG ĐƯỢC YÊN !!!
Bài: Bùi Xuân Đính

Nhiều trang MXH mấy hôm nay được tin, bài bình luận về việc sắp tới sẽ tiến hành sáp nhập các làng/thôn để trở thành các thôn có quy mô lớn hơn, đâp ứng được yêu cầu quản lý trong điều kiện của chính quyền địa phương hai cấp, nhất là cấp xã được mở rộng bằng 3- 4 lần so với trước đây. 
 
Trong tình hình đó, rất nhiều làng không còn tên, đội ngũ cán bộ cũng như nếp làm việc, sinh hoạt và nhiều khía cạnh khác của các làng quê bị xáo trộn, đang gây ra những lo lắng cho người dân của các cộng đồng dân cư này. 

Thứ Tư, 3 tháng 12, 2025

"LỊCH SỬ PHẬT GIÁO VIỆT NAM" - MỘT CÔNG TRÌNH VĨ ĐẠI

 
Nhà văn Phạm Lưu Vũ
ĐỌC LỊCH SỬ PHẬT GIÁO VIỆT NAM
 
Bộ sách đồ sộ của Thiền sư Lê Mạnh Thát gồm 3 tập, với tổng cộng hơn hai nghìn trang in khổ 16x24, bao quát toàn bộ Lịch sử Phật Giáo Việt Nam từ thời Hùng Vương, bắt đầu bằng Chử Đồng Tử, đến thời nhà Trần với Tuệ Trung Thượng Sĩ, trải ngót hai nghìn năm. 
 
Một công trình vĩ đại, của một bộ óc thông tuệ và trác tuyệt, với tình yêu Tổ Quốc và Dân tộc Việt Nam vô bờ bến, một tâm hồn của bậc Đa văn, và một tuệ giác Bát Nhã của bậc Đại Sĩ. 

LÀNG VÀ XÃ - HOANG MANG TRƯỚC MỘT CƠN GIÓ BỤI

LÀNG VÀ XÃ - HOANG MANG TRƯỚC MỘT CƠN GIÓ BỤI
Bài: Hoàng Anh
 
Làng – xã Việt Nam, nếu nhìn đúng vào cấu trúc sâu nhất của nó, không bao giờ chỉ là một “đơn vị dân cư”, mà là những tế bào sống của quốc gia, nơi lịch sử, ký ức và quan hệ người – người kết lại thành một cơ thể văn hoá độc đáo, không thể gộp lại bằng bất kỳ quyết định hành chính nào. Khi có người muốn dùng một ý chí quản lý để “sáp nhập làng”, họ giả định rằng những tế bào ấy có thể ghép lại như những mảnh nhựa vô tri, bỏ qua sự thật căn bản rằng mọi tế bào đều mang mã di truyền riêng của mình. Cách tiếp cận đó nhìn xã hội như một khối vật chất cần sắp xếp cho gọn, chứ không coi cộng đồng như những chủ thể có đời sống nội tại, có lòng tự trọng và ký ức riêng.

Thứ Ba, 2 tháng 12, 2025

TUYỆT ĐỐI KHÔNG ĐƯỢC XÓA TÊN LÀNG

TUYỆT ĐỐI KHÔNG ĐƯỢC XÓA TÊN LÀNG
Nhà văn Trần Thanh Cảnh
 
Lịch sử nước Việt có một đặc điểm nổi bật, xuyên suốt: "LÀNG LẬP TRƯỚC, NƯỚC LẬP SAU". Cư dân Việt tụ hợp với nhau, khai khẩn đất đai, xây dựng nhà cửa, trồng trọt chăn nuôi, khơi sông trị thủy rồi lập nên làng xóm...Rồi dần dần những hình thức sơ khai của "nước" mới theo đó ra đời.
 
Những làng Việt cổ ở vùng đồng bằng Bắc Bộ đã có lịch sử hàng mấy ngàn năm, trước khi các nhà nước phong kiến Việt Nam ra đời rất nhiều. Mỗi làng Việt từ xa xưa đã được thiết chế như một "pháo đài- nhà nước" thu nhỏ: xung quanh làng thường có hào rãnh thoát nước và lũy tre dày. Làng có cổng kiên cố, tối đến đóng lại là nội bất xuất, ngoại bất nhập. Mỗi làng có "hương ước- lệ làng" riêng. Cái hương ước này được dân làng thực hiện còn nghiêm hơn lệnh vua: "phép vua thua lệ làng" là vậy!

CÁC CỤ XƯA PHA TRÀ NHƯ THẾ NÀO?


Trà cụ Việt xuyên thế kỷ
Khảo cứu của Trịnh Quang Dũng

Việt Nam là một trong tám vùng quê hương của Trà còn lại trên thế giới. Không những vậy văn hóa Trà đã cùng đồng hành xuyên thế kỷ trong dòng chảy lịch sử văn hoá của đất nước… Nền văn hoá Trà đậm đà bản sắc Việt đã góp sức đưa Việt nam trở thành nước xuất khẩu trà thứ 5 trên thế giới và ước đạt doanh thu 300 triệu USD vào năm 2011 .Đã đến lúc chuùng ta cần biết một cách đầy đủ hôn về Trà nghệ Việt và tôn vinh những di sản văn hóa trà mà thế hệ cha ông một thời gắn bó, dầy công vun đắp.

Thứ Hai, 1 tháng 12, 2025

THAI GIÁO - DẠY CON TỪ TRONG BỤNG MẸ


Thai giáo 💦 Từ điển Hán Việt của Đào Duy Anh, giải thích mục từ Thai giáo như sau: "Thai giáo: Sự giáo dục cho con cái từ khi có mang = Khi có mang, phàm tư tưởng, ngôn ngữ, hành động của người mẹ đều có ảnh hưởng đến tính cách đứa con, nên người mẹ phải giữ gìn cẩn thận".

Từ lâu nay, tôi cũng đã nghe về việc thai giáo. Được nghe rằng, trong dòng tộc chúa Trịnh có hẳn một cuốn sách cổ, có tên là Thai giáo để truyền dạy trong gia tộc. Tuy nhiên, đến nay, chưa ai từng nhìn thấy cuốn sách cổ này. Các vị dòng Chúa Trịnh khắp nơi nếu ai đang giữ hoặc biết cuốn này ở đâu, xin cho chúng tôi biết với. 
 

LÀNG CỦA BẠN CÓ LƯU TRỮ GÌ Ở VIỆN NGHIÊN CỨU HÁN NÔM?

 

1.- Thần tích: Sưu tập thần tích, ngọc phả, thần phả ghi chép lai lịch, hành trạng thần kỳ và công đức lớn lao của hàng nghìn vị thần linh, các vị thành hoàng được thờ ở khắp nơi, mang ký hiệu AE với 568 cuốn chép thần tích của các vị thần của 2821 làng xã (thôn, trang, ấp) thuộc 22 tỉnh từ Nghệ An trở ra Bắc. 

2. Thần sắc (kho AD) với 411 cuốn là các bản sách chép các sắc phong của triều đình phong cho các vị thần thành hoàng qua các thời kỳ lịch sử. Tài liệu này nói lên sự đánh giá của nhà nước phong kiến đối với các vị thần trong cả nước qua từng thời kỳ, từng triều đại cũng như hệ thống thần linh phong phú và phức tạp của thần điện Việt Nam.  

Chủ Nhật, 30 tháng 11, 2025

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều: CHÚNG TA CÓ NÊN SÁP NHẬP LÀNG THÔN ???

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều lên tiếng:
CHÚNG TA CÓ NÊN SÁP NHẬP LÀNG THÔN ???

Mấy hôm trước về quê, ngồi uống trà trò chuyện với một số người làng làm trong ban lãnh đạo địa phương. Họ lo lắng khi nghe tin sẽ sáp nhập các làng ( thôn) vào với nhau để trở thành một làng ( thôn) mới. Chỉ là nghe tin thôi chứ chưa có gì chính thức.
 
Làng tôi là làng Chùa. Các làng khác cùng trong xã cũ là làng Sóc, làng Vĩnh...Chỉ trong chu vi khoảng hơn 5 km vuông và mỗi làng chỉ cách nhau một cánh đồng nhưng giọng nói khác nhau, phong tục tập quán khác nhau, ẩm thực khác nhau. Bởi thế có những vẻ đẹp của làng này không thể thay thế bởi vẻ đẹp của làng khác. 

Nguyễn Xuân Văn: SÁP NHẬP THÔN VÀ NHỮNG HỆ LỤY

Các vãi già bắc cầu đưa tiễn người sang bên kia thế giới. Ảnh: Làng Phụ Khang, Đường Lâm

SÁP NHẬP THÔN?
Nguyễn Xuân Văn

Sáp nhập thôn: Không thể làm theo kiểu “cộng dồn” để đạt chỉ tiêu dân số, cơ sở kinh tế hạ tầng...vì chúng ta đã phải "trả giá quá đắt" từ những việc làm trước đây.

Việc bỏ cấp huyện, sáp nhập cấp xã, cấp tỉnh có thể là việc đáng làm mặc dù nó đã phát sinh một số vấn đề. Tuy nhiên, sáp nhập thôn/làng lại là câu chuyện rất khác, cần được cân nhắc kỹ, tránh làm nóng vội, cộng dồn, chạy theo phong trào dẫn đến hệ lụy lâu dài.

Thứ Bảy, 29 tháng 11, 2025

Nguyễn Xuân Diện: NHƯ THANH NHẬT KÝ (TRỌN BỘ 7 KỲ)


Như Thanh nhật ký (2009)

Lâm Khang chủ nhân

Thưa chư vị, hồi giữa năm 2008 Tây lịch, tôi và ông Thiền Phong, ông Chuyết Chuyết được cử đi Xứ Thanh để khảo cổ tích. Tôi có viết một cái Như Thanh nhật ký (7 kỳ), có đăng trên trang nhà. Như Thanh nhật ký được anh em thích lắm, từ giới giang hồ đến dân bút mực đều tán thưởng. 
 
Hôm trước, ở cái bài này, tôi có nói đến cái nhật ký ấy, thì nhiều anh em viết thơ cho tôi, nói rằng họ muốn đọc quá, nhưng vì chưa đăng ký với bên Multiply là nơi đăng tải Như Thanh nhật ký, nên không vào đọc được. Anh em đề nghị tôi tái bản bên này. Chiều ý anh em, tôi xin đăng lại Như Thanh nhật ký ở đây để cùng đọc cho vui.

CÔNG TÁC NHÂN SỰ ĐẠI HỘI XIV: NHÌN TỪ HÀ NỘI VÀ BÀI HỌC QUỐC TẾ

 
CÔNG TÁC NHÂN SỰ CHUẨN BỊ ĐẠI HỘI ĐẢNG KHÓA XIV:
NHÌN TỪ HÀ NỘI VÀ BÀI HỌC QUỐC TẾ
 
TS. Tô Văn Trường
 
Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIV đang tới gần, đặt ra yêu cầu cấp thiết về công tác nhân sự cấp cao. Đây không chỉ là vấn đề chọn người mà còn là bài toán về hiệu quả lãnh đạo, ổn định chính quyền và chiến lược phát triển đất nước. Hà Nội – trung tâm chính trị, hành chính, kinh tế của cả nước là trung tâm đầu tàu, nơi mọi quyết định nhân sự cấp cao đều tác động trực tiếp tới đời sống người dân và bộ mặt thủ đô, phản ánh bộ mặt của quốc gia.

Thứ Sáu, 28 tháng 11, 2025

ĐÚT LÓT MỘT THANH KIẾM VÀNG ĐỂ LẤY MỘT CHỮ KÝ PHẾ TRUẤT

ĐÚT LÓT MỘT THANH KIẾM VÀNG ĐỂ LẤY MỘT CHỮ KÝ PHẾ TRUẤT

Nguyễn Bá Lân (1700 – 1785) là Tiến sĩ, Thượng thư trải 6 bộ, và là một quan chức cao cấp thời Lê Trịnh. Ông là một danh sĩ, một nhà thơ, nổi tiếng với bài phú Nôm “Ngã Ba Hạc phú”, và những giai thoại được truyền tụng khắp trong triều ngoài nội. 

Năm 1782 khi Trịnh Sâm chết, thì Nguyễn Bá Lân vẫn đang còn làm quan ở phủ chúa, và đã được chứng kiến cuộc tranh cướp ngôi giữa một bên là Trịnh Cán con của Đặng Thị Huệ và một bên là Trịnh Tông, cuộc tranh cướp này là nguyên nhân làm bùng ra cuộc nổi loạn của kiêu binh, làm cho cơ đồ của họ Trịnh bị sụp đổ. 

Thứ Năm, 27 tháng 11, 2025

NGHI THỨC "THAY THẦN TẠ ƠN VUA BAN SẮC"

NGHI THỨC “THAY THẦN TẠ ƠN VUA” 

Sắc phong mà ngày nay chúng ta thấy gồm các loại: phong cấp, khen ngợi, tặng thưởng cho những người có công (giống một giấy khen, một giấy bổ nhiệm chức vụ) và loại sắc phong phẩm trật cho thần linh (nhân một dịp lễ lạt nào đó). Loại thứ nhất là tài sản chung của dòng họ được cất giữ trong các nhà thờ họ của các gia tộc có các vị tiên liệt có công với vua, với nước. Loại thứ hai là tài sản của cộng đồng làng xã, được cất giữ tại đình làng hoặc đền, miếu.

Mạc Văn Trang: ẤT TỴ NGÂM KHÚC

Ất Tỵ ngâm khúc
Mạc Văn Trang 
 
Thuở trời đất nổi cơn thịnh nộ
Muôn dân lành gánh khổ triền miên
“Xanh kia thăm thẳm từng trên
Vì ai gây dựng cho nên nỗi này”?(1)