17h30 HÔM NAY: HỘI THẢO VỀ NHÂN VẬT KHỔNG TỬ TẠI TRUNG QUỐC

Hà Nội, ngày 6 tháng 10 năm 2018

HỘI THẢO
“Các diễn biến lịch sử của nhân vật Khổng Tử
tại Trung Quốc”

Trung tâm Văn hóa Pháp (Viện Pháp) - L’Espace kính mời quý vị đến dự buổi hội thảo
«Các diễn biến lịch sử của nhân vật Khổng Tử tại Trung Quốc»
do Anne Cheng, nhà Hán học, chuyên gia về Lịch sử tư tưởng Trung Hoa
tại Collège de France.

Hội thảo diễn ra: lúc 17h30 Thứ Năm ngày 11/10/2018
Địa điểm: Hội trường Trung tâm Văn hóa Pháp, 24 Tràng Tiền, Hà Nội

Dịch song song Pháp-Việt

Giới thiệu về hội thảo :

Mặc dù chỉ riêng nhân vật Khổng Tử (551-479) dường như cũng đã tạo nên một hiện tượng văn hóa hòa chung với số phận của cả nền văn minh Trung Hoa, nhưng bản thân ông xuất hiện ở hậu cảnh trong Luận Ngữ lại đầy bí ẩn và nghịch lý: khác với những nhân vật đương thời như Đức Phật hay các nhà triết học tiền Socrates, Khổng Tử không phải là một triết gia khai sinh ra một hệ tư tưởng, cũng không phải là nhà sáng lập ra một đức tin hay một tôn giáo nào. Thoạt nhìn ta thấy tư tưởng của ông có vẻ như thực dụng, các bài giảng của ông dựa trên những điều hiển nhiên, và bản thân ông gần như cũng coi cuộc đời mình là một thất bại. Vậy ta hoàn toàn có căn cứ để tự hỏi rằng vì lý do gì Khổng Tử lại có một tầm vóc đặc biệt trong lịch sử?

18h HÔM NAY: NGUYỄN VĂN VĨNH VÀ CHỮ VIẾT TIẾNG VIỆT

LỄ RA MẮT SÁCH MỚI

Thưa các chị, các anh và các bạn!

Nhà Xuất bản Trí Thức kết hợp với Trung tâm Văn hóa Pháp L’Espace, sẽ tổ chức buổi giới thiệu cuốn sách NGƯỜI YÊU TIẾNG VIỆT TRỌN ĐỜI, bao gồm một số bài viết của dịch giả, nhà báo Nguyễn Văn Vĩnh về chữ viết tiếng Việt, được đăng trên các báo tiếng Việt và tiếng Pháp do ông làm chủ bút từ năm 1907 đến 1935, xuất bản tại Bắc kỳ (Hà Nội).

Cuốn NGƯỜI YÊU TIẾNG VIỆT TRỌN ĐỜI, là cuốn sách thứ ba, trong bộ sách 14 tập có chủ đề LỜI NGƯỜI MAN DI HIỆN ĐẠI. Bộ sách dự kiến 14 tập bao gồm các di cảo của Nguyễn Văn Vĩnh về mọi lĩnh vực trong đời sống văn hóa, xã hội, chính trị, do Nguyễn Lân Bình biên soạn và chịu trách nhiệm nội dung.

NHÀ VĂN, DỊCH GIẢ NHƯỢNG TỐNG - AI NHỚ, AI QUÊN?

TƯỜNG THUẬT CUỘC TỌA ĐÀM VỀ NHƯỢNG TỐNG
MỘT DỊCH GIẢ, NHÀ VĂN TÀI HOA, LÃNH TỤ VIỆT NAM QUỐC DÂN ĐẢNG, 

SAU BỊ CÔNG AN HN THỦ TIÊU NĂM 1949 TẠI CHỢ HÔM 

Nguyễn Lâm Khang

.

Chiều nay (09.12.2015), trong không gian ấm cúng của Thư viện Trung tâm VH Pháp, cuộc tọa đàm Nhượng Tống – Nhà văn, nhà báo, dịch giả do Nhã Nam phối hợp với Trung tâm Văn hóa Pháp L’Espace tổ chức đã diễn ra với sự hiện diện của khoảng 50 cử tọa, trong đó có nhiều nhà chuyên môn, nhà báo, và các con cháu của Nhượng Tống Hoàng Phạm Trân.

CHẾT CƯỜI! PHÓ ĐỨC TÙNG KHOE CHÓ, VI THÙY LINH KHOE CHỒNG

Vừa qua có cuộc tọa đàm chủ đề: 
HÀ NỘI ĐÃ THAY ĐỔI THẾ NÀO?

diễn ra lúc 18h00 ngày 09 Tháng 9 Năm 2015
tại Hội trường Trung tâm Văn hóa Pháp

Với sự tham gia của: Kiến trúc sư Phó Đức Tùng,
Nhà nghiên cứu Trần Quang Đức, Nghệ sĩ Nguyễn Thế Sơn, và nhà thơ Vi Thùy Linh.
 
Hãy nghe một người đi dự, bỏ về và viết trên FB:

Tham dự trò chuyện "Hà Nội đã thay đổi như thế nào?" lại nhận ra mình đã đổi thay rất nhiều. Không trụ lại cuối buổi mà lom khom xin lỗi các bạn ngồi bên để mà ra về. Ấn tượng đầu tiên là cái ông họ Phó vác theo con chó cảnh lên ngồi ghế diễn giả. Dẫu biết rằng chó có khi tốt hơn người nhưng mà mang nó đến chỗ đông kín người thế này thành ra cứ nhố nhăng thế nào ấy. Dù con chó có là cục cưng gì gì đi nữa thì nó cũng là động vật sống có thể mang mầm bệnh cho lũ con người. 

14h NGÀY MAI: HAI CUỘC TỌA ĐÀM VỀ VĂN HỌC VÀ LÝ LUẬN VĂN HỌC

14h ngày 23.1.2015

Tọa đàm 1:

"Trần Đình Sử trên đường biên của Lý luận văn học"

 Địa điểm: Phòng họp tầng 1, nhà A, Đại học Văn hóa, Hà Nội.

Nhân dịp vừa xuất bản cuốn sách mới nhất của ông "Trên đường biên của lý luận văn học", do Nhà xuất bản Văn học ấn hành.

Giáo sư Tiến sĩ Trần Đình Sử sinh năm 1940. Giảng dạy về lý luận văn học tại Trường Đại học Sư phạm Hà Nội (đã nghỉ hưu).
.

* Sách đã xuất bản: 

Tác phẩm: 

1. Thi pháp thơ Tố Hữu, nxb. Tác phẩm mới, Hà Nội, 1987, tái bản. nxb. GD. 1997; nxb Văn hoá thông tin, 2001
2. Thi pháp Truyện Kiều, nxb GD, 2002, 2003, 2004, 2005.
3. Thi pháp văn học trung đại Việt Nam, nxb Gd, 1998, tái bản: nxb Đhqg Hà Nội, 2005
4. Lí luận và phê bình văn học, nxb Hội nhà văn, 1996,nxb GD, 2003, 2008.
5. Những thế giới nghệ thuật thơ, nxb GD, 1995, tái bản: 1996, 2001.
6. Những vấn đề thi pháp học hiện đại, Vụ Giáo viên, 1993.
7. Văn học và thời gian, nxb. Văn học, 2001, 2002.
8. Dẫn luận thi pháp học, nxb GD. 2004.
9. Đọc văn, học văn, nxb GD, 2001.
10. Về con người cá nhân trong văn học cổ Việt Nam, cùng với nhiều tác giả, nxb GD, 1997., 1998, 2010
11. Tuyển tập Trần Đình Sử, 2 tập, nxb GD 2004, 2005. 
12. Trên đường biên của lý luận văn học. Nxb Văn học, 2014.     

Sách dịch:

1. Dẫn luận nghiên cứu văn học của GS G. N. Pospelov chủ biên; (đồng dịch giả với Lại Nguyên Ân, Lê Ngọc Trà, Nguyễn Nghĩa Trọng, nxb, GD, 1985, 1998
2. Những vấn đề thi pháp Đôstoievski, tác giả M. Bakhtin, đồng dịch giả với Lại Nguyên Ân, Vương Trí Nhàn, nxb GD, 1993, 1998.
3. Bốn bài giảng mĩ học, của  Lí Trách Hậu, đồng dịch giả với Lê Tẩm. 
4. Tư tưởng văn học cổ Trung Quốc của I. N. Lĩêvích, nxb GD, 1997, 2001.
5. Nghệ thuật ngôn ngữ thơ Đường của Cao Hữu Công và Mai Tổ Lân, nxb Văn học, 2000.

Giáo trình:

1. Lí luận văn học soạn chung với Phương Lựu 1986, 1987, tái bản nhiều lần. 
2. Giáo trình Lí luận văn học tập 2, nxb ĐHSP, Hà Nội, 2008. 
3. Giáo trình lí luận văn học hệ cao đẳng, 2 tập, 2003, 2004. 

Chủ biên bộ SGK Ngữ văn  THCS lớp 6,7,8,9 phần làm văn.

Tổng chủ biên bộ SGK Ngữ văn nâng cao: 10, 11, 12.
Viét nhiều bài báo, chủ biên nhiều SGK trung học.  

14h HÔM NAY: Tọa đàm PHAN BỘI CHÂU VÀ PHONG TRÀO ĐÔNG DU

Tọa đàm

PHAN BỘI CHÂU VÀ PHONG TRÀO ĐÔNG DU

(Nhân dịp kỷ niệm 110 năm phong trào Đông Du)

 
14:00, thứ Hai, ngày 19/1/ 2015, 

Hội trường L’Espace, 24 Tràng Tiền, Hà Nội

Xã hội Việt Nam đầu thế kỷ XX có một sự chuyển biến mang tính bước ngoặt lịch sử: trước cuộc "mưa Âu gió Mỹ", trước nguy cơ tồn vong của dân tộc, những trí thức tiến bộ của Việt Nam thời bấy giờ nhận thấy không còn con đường nào khác là phải duy tân đất nước. Tháng 5-1904, chí sỹ Phan Bội Châu và một số đồng chí của mình đã tuyên bố thành lập Duy tân Hội. Tôn chỉ của Hội là "khôi phục nước Việt Nam, lập nên một chính phủ độc lập". Họ nhìn thấy Nhật Bản, một nước "đồng văn, đồng chủng, đồng châu” của Việt Nam đang trên đà cường thịnh, Hội liền cử Phan Bội Châu lên đường sang Nhật, nhờ chính phủ Nhật giúp đỡ Việt Nam đánh Pháp. Lúc Phan Bội Châu đến Nhật cũng là lúc chiến tranh Nhật – Nga kết thúc với thắng lợi tuyệt đối thuộc về Nhật. Điều đó càng làm nức lòng các chí sỹ Việt Nam.

Hội thảo Giới thiệu sách: LÍNH THỢ ĐÔNG DƯƠNG Ở PHÁP

Hội thảo giới thiệu sách

LÍNH THỢ ĐÔNG DƯƠNG Ở PHÁP (1939- 1952) –

Một trang sử thuộc địa bị lãng quên

14:00, thứ Tư, ngày 26/11/ 2014,

Hội trường L’Espace, 24 Tràng Tiền, Hà Nội

Tháng Chín năm 1939, khi nước Pháp tuyên chiến với phát xít Đức, chính phủ Pháp đã đưa hai vạn thanh niên Việt Nam đến chính quốc nhằm phục vụ kỹ nghệ chiến tranh. Ngoại trừ thiểu số khoảng 5% con em nhà khá giả và có ăn học tình nguyện đăng kí làm thông ngôn, còn lại đều là nông dân nghèo ít chữ bị trưng tập cưỡng bức từ làng quê, và khi đến Pháp được đưa vào làm công nhân trong các nhà máy vũ khí trực thuộc Bộ Quốc phòng. Những người lao động này được gọi nôm na là lính thợ Đông Dương hay ONS (ouvrier non spécialisé), tức thợ không tay nghề chuyên môn.

Sau khi nước Pháp thua trận trước Đức quốc xã tháng Sáu năm 1940, chỉ có khoảng 4.500 người được trở về quê hương. Số còn lại được đưa về miền Nam nước Pháp và được trưng dụng vào nhiều lĩnh vực sản xuất trong suốt thời gian chiến tranh. Mặc dù thuộc thành phần dân sự và chưa một ngày mặc áo lính, họ vẫn phải phục tùng kỉ luật quân đội nghiêm ngặt dưới sự cai quản của các cựu sĩ quan Pháp từng phục vụ lâu năm ở các thuộc địa, chịu cảnh sống câu thúc sau hàng rào kẽm gai các doanh trại trong điều kiện thiếu thốn cùng cực, và bị bóc lột sức lao động một cách triệt để mà không được hưởng đồng lương thỏa đáng .

Năm 1942, 500 người trong số này được gửi đến Camargue để tìm cách phục hồi nghề trồng lúa gạo. Nhờ kinh nghiệm cha ông để lại, họ đã thành công trong việc cải tạo những thửa đất nhiễm mặn từ nhiều thế kỷ thành một vùng lúa gạo đặc sản với năng suất cao, là niềm tự hào của miền Nam nước Pháp ngày nay.

14h Hôm nay Giới thiệu sách: XÃ HỘI NHO GIÁO VIỆT NAM ...

Hội thảo giới thiệu sách

XÃ HỘI NHO GIÁO VIỆT NAM 

– Dưới nhãn quan của xã hội học lịch sử

14:00, thứ Sáu, ngày 24/10/ 2014,

Hội trường L’Espace, 24 Tràng Tiền, Hà Nội

Trong tiểu luận mới này về hành trình của các trí thức, trên phương diện tập thể lẫn phương diện cá nhân từ khi ngày thực dân đô hộ đến thời điểm giải phóng dân tộc (1858-1975), tác giả cố gắng xác định, diễn giải và giải thích những âm vang cũng như những tiếng nói lạc điệu được nhận ra trong nền văn hóa tri thức trước thử thách của lịch sử.

Tiểu luận bắt đầu bằng cái mà trong những năm 1940, nhà tiểu luận Đinh Gia Trinh gọi là « Cuộc phục hưng » của người Việt với những điểm nhấn của nó, giữa khát vọng đón nhận các giá trị Tây Phương đồng thời bảo tồn được truyền thống cha ông của những nhà nho, sự hội nhập những giá trị của Châu Âu một cách nhiệt tình, không chút do dự của tầng lớp tinh hoa Âu hóa và sự trở lại ít nhiều lạc điệu với chủ nghĩa dân tộc hiện đại bị giằng xé giữa những lựa chọn dân chủ - tự do theo kiểu Châu Âu và cộng sản – chuyên quyền theo kiểu Liên Xô và Trung quốc. Tác giả nói rõ, khi thời kỳ hiện đại của Việt Nam vừa mới chớm, có một cuộc đoạn tuyệt kép nổi lên, cuộc đoạn tuyệt của lịch sử chính trị được đánh dấu bằng việc các phong trào Duy Tân, Cần Vương và các cuộc chiến tranh cách mạng xảy ra liên tiếp và sự đoạn tuyệt của lịch sử tri thức được đánh dấu bằng sự trỗi dậy của tình trạng lưỡng cực ý thức hệ, tình trạng này lúc bình thường có thể dẫn tới một cuộc tranh luận dân chủ nếu không có sự giao thoa hay sự can thiệp mang tính quyết định của các thế lực bên ngoài. Cuộc khủng hoảng ý thức của người Việt có thể được rõ ràng nhận ra qua các tiểu luận và hồi ký của các trí thức Việt Nam, họ vừa là tác nhân vừa là nhân chứng của sự chuyển mình đó.

18h HÔM NAY, HỘI THẢO VỀ KÝ ỨC VÀ LỊCH SỬ

Hội thảo: KÝ ỨC VÀ LỊCH SỬ

Trung tâm Văn hóa Pháp - L’Espace và Nhà xuất bản Tri Thức kính mời quí vị đến dự hội thảo "Ký ức và Lịch sử". Diễn giả : Alain J. Lemaître, giáo sư sử học hiện đại tại trường Đại học Haute Alsace, Mulhouse và nhà sử học Dương Trung Quốc, Tổng thư ký hội khoa học lịch sử.

Thời gian : 18h00, thứ Tư ngày 19/3/2014  

Địa điểm : Hội trường L’Espace - Trung tâm Văn hóa Pháp  

24 Tràng Tiền, Hà Nội 

Trong suốt thời gian dài, lịch sử là một phương tiện xây dựng và hợp pháp hóa nước Cộng hòa, hun đúc nên ý thức quốc gia và ký ức tập thể. Nhưng sự mất đi của các xã hội nông thôn mang đầy truyền thống, sự đa dạng các nguồn thông tin và toàn cầu hóa đã khiến cho mô hình này bùng nổ. Tuy nhiên ký ức tái hiện mạnh mẽ qua các lễ kỷ niệm để cộng đồng ngợi ca quá khứ.

Không hề đối lập Ký ức với Lịch sử, diễn giả cố gắng chỉ ra sự bổ sung giữa chúng: gắn nhiệm vụ hiểu quá khứ vốn là trung tâm của giáo dục và cuộc sống trong xã hội với quyền mang kí ức để góp phần xây dựng một bản sắc chung hướng đến tương lai.

Ba câu hỏi sau sẽ được bàn luận tại hội thảo: 

1 – Sự phân biệt giữa Ký ức và Lịch sử? Hai từ đó khác nhau như thế nào ? Ý nghĩa của Ký ức và Lịch sử ?

2 – Ký ức và Lịch sử có quan hệ với nhau như thế nào?

3 – Mối quan hệ phức tạp ấy được thể hiện trong lịch sử nước Pháp như thế nào ? 

Giới thiệu diễn giả :

* Nhà sử học Dương Trung Quốc, đại biểu Quốc hội, Tổng thư kí Hội Khoa học Lịch sử, Tổng biên tập Tạp chí Xưa và Nay.

* GS Alain J. Lemaître học ngành Lịch sử và Dân tộc học tại Đại học Paris I -Sorbonne và Đại học Paris VII - Denis Diderot. Với ba tấm bằng Tiến sĩ, ông hiện là giáo sư sử học hiện đại tại trường Đại học Haute Alsace, Mulhouse. Ông cũng là thành viên Trung tâm nghiên cứu kinh tế, xã hội, nghệ thuật và kỹ thuật nơi ông phụ trách nhóm nghiên cứu sự hình thành các bản sắc. Các công trình nghiên cứu của ông liên quan đến lịch sử các tập tính và lịch sử chính trị châu Âu. Ông đã xuất bản nhiều tác phẩm, đặc biệt là: Vì một lịch sử văn hóa mạo hiểm (Strasbourg, 2004), Những cuộc cách mạng của thế giới hiện đại (Berlin, 2006), Dư luận tại Châu Âu Ánh sáng (Paris, 2013). 

Để đăng ký phỏng vấn, xin vui lòng liên hệ

Nguyễn Thị Hồng

Tạ Thị Phương Thúy

Phòng truyền thông

Tel: 39 36 21 64

Fax: 39 36 21 65

LÊN ĐỒNG - BẢO TÀNG SỐNG CỦA VĂN HÓA VIỆT

Nhân dịp TT Văn hóa Pháp tổ chức hầu đồng

(6 & 7.11.2012)

Lên đồng - Bảo tàng sống của văn hóa Việt

Nguyễn Xuân Diện

Từ bao đời nay, trong các làng thôn, ngõ phố, trong các đền đài nghi lễ lên đồng vẫn là một nghi lễ tín ngưỡng được nhiều người thành tâm thực hiện. Nhiều nơi, dù điện đài không trang hoàng lộng lẫy, dù không có được các cung văn đàn ngọt hát hay, đồ dâng cúng cũng rất sơ sài, nhưng với sự thành tâm, một cuộc lên đồng vẫn được thực hiện, và những người dân lam lũ vẫn trong một thoáng chốc đã được hưởng cảm xúc tiên giới một cách đủ đầy. 

Theo quan niệm dân gian, vũ trụ gồm tứ phủ: Thiên phủ (miền trời), Địa phủ (miền đất), Nhạc phủ (miền rừng núi), Thuỷ phủ (miền sông nước). Mỗi một miền này có một nữ thần cai quản, thay quyền tạo hóa quản cai nhân gian. Các vị nữ thần đó là Mẫu Cửu Thiên cai quản miền trời, Địa Mẫu cai quản miền đất, Mẫu Thượng Ngàn cai quản miền rừng núi, và Mẫu Thoải cai quản miền sông nước.