CHUYỆN HAI BÀ HOÀNG CÙNG TÊN, CÙNG LÀ VỢ VUA LÊ THẦN TÔNG

Tượng Hoàng hậu Trịnh Thị Ngọc Trúc. (Bảo tàng Mỹ thuật VN).

 

Chuyện đời...
Nhà văn Trần Thanh Cảnh
BĐS Việt Nam
Là chuyện đời của hai người đàn bà cùng họ tên, cùng chồng. Một người quê vùng Kinh Bắc. Một người sinh sống ở kinh thành, về ở, rồi chết cũng chôn nơi đây. Họ đều có tên là Trịnh Thị Ngọc Trúc. Trong Đại Việt Sử Ký toàn thư còn ghi đầy đủ. Chồng họ là ông vua Lê Thần Tông đời Lê Trung Hưng. Ông vua này trị vì nước ta từ những năm 1619 - 1662. Giữa họ chỉ có điều khác nhau là một bà được phong hoàng hậu, còn một bà thì không.

SẮP HỘI DIỀM 6.2: NÓI CHUYỆN VỀ QUAN HỌ & VĂN HOÁ KINH BẮC

KHÔNG CÓ DỊCH THÌ GIỜ NÀY ĐÃ Ở LÀNG DIỀM RỒI ĐỂ ĂN CƠM QUAN HỌ, ĐÊM NGHE HÁT CANH RỒI! 

Nhớ nhau, nương vào câu ca quan họ

Nguyễn Xuân Diện

Cho đến nay, đã từng có rất nhiều giả thuyết về sự ra đời và nguồn gốc của quan họ nhưng chưa có giả thuyết nào được chấp nhận một cách tuyệt đối. Ngay chữ Quan họ, chúng ta cũng chưa tìm được một văn bản Hán Nôm nào chép hai chữ này. Quan họ có từ bao giờ cũng chưa có câu trả lời xác quyết! 

Không gian văn hóa quan họ trải dài khắp 49 làng quan họ cổ của trấn Kinh Bắc xưa, nay thuộc hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang. Đó là vùng đất cổ xưa, với những ngôi chùa hàng ngàn năm tuổi, những hội hè đình đám, những phong tục tốt đẹp, những vị công hầu khanh tướng, những ông nghè ông trạng và những giai nhân tài sắc. Người Kinh Bắc có câu: Em đi khắp bốn phương trời/ Không đâu lịch sự bằng người ở đây.

CỔ TỤC BÓP VÚ TRONG MỘT SỐ LỄ HỘI XỨ KINH BẮC

Cổ tục xứ Kinh Bắc

Những tài liệu dưới đây được viết bằng chữ Hán - Nôm, là những ghi chép về dân tục của vùng Kinh Bắc, vào năm Khải Định thứ 5 (1920), do Viễn Đông Bác Cổ chủ trương và các nhà nho Việt Nam tiến hành khai báo.

Tài liệu này đã được các nhà nghiên cứu thuộc Viện nghiên cứu Hán Nôm biên dịch trong cuốn sách: Địa phương chí tỉnh Bắc Ninh qua tư liệu Hán Nôm, do GS Đinh Khắc Thuân chủ biên. Nhà xuất bản Khoa học Xã hội năm 2009.

Phần biên dịch được trích dẫn dưới đây do Nguyễn Thị Hường - Nguyễn Tô Lan dịch, Đinh Khắc Thuân hiệu đính.

Nguyễn Phan Khiêm: QUAN HỌ CỔ

Nguyễn Phan Khiêm

QUAN HỌ CỔ

Vương quốc của lễ hội - Bắc Ninh, đã khai hội mở đầu bằng Hội Lim, từ nay suốt ba tháng xuân các làng lần lượt mở hội cùng ca Quan họ. Không đi hội được cũng sốt ruột lắm, nhân có mấy bạn hỏi về vài thuật ngữ Quan họ, xin chia sẻ chút xíu.

THI SĨ HOÀNG CẦM ĐÃ "VỀ KINH BẮC" NHƯNG CHƯA VỀ LÀNG?

Trần Thanh Cảnh

CHUYỆN NGƯỜI KINH BẮC: 

Thi sĩ Hoàng Cầm- giai Làng Hồ chính hiệu

Hồi năm 1995, làng Lạc Thổ (tức Làng Hồ) khánh thành đình làng tái lập sau bao năm không có. Trong tài liệu sách vở thì nói là Tây đốt, nhưng nghe mấy ông du kích cũ thầm thì là, ta đốt chứ Tây đéo nào vào đấy! Chẳng là hồi đó, Pháp đóng bốt Hồ rất to, nên mấy ông du kích đốt mẹ nó cái đình gỗ lim to vật cạnh đê đi cho bọn nó hết chỗ ở ! Mấy chục năm sau cả làng mới hò nhau rồi xin phép chính quyền vật vã để xây lại đình! Lại còn phải viện đến một ông anh hùng liệt sĩ của làng, đã từng theo Việt Nam Thanh Niên Cách Mạng Đồng Chí Hội từ năm 1924 mới xong...

TRÒN 8 NĂM, MỘT KẺ SĨ KINH BẮC "VỀ BÊN KIA SÔNG ĐUỐNG"

Thi sĩ Hoàng Cầm - Kẻ sĩ Kinh Bắc. Ảnh: Tư liệu

HOÀNG CẦM - KẺ SĨ KINH BẮC

Hồ Hoàng
29.03.2017

Kinh Bắc có hai người con kiệt xuất, cùng thời nhưng cuộc đời đầy tai ương bất trắc. Có thể hai người này là hai vết khắc sâu đậm của văn hóa Việt Nam hiện đại. Nghiệt ngã thay, cả hai ông đều là nạn nhân của những gì các ông theo đuổi; bị truy đuổi đến tận cùng bởi tài năng xuất chúng; bởi trung thành với chính mình. Cuối đời các ông đều được tặng thưởng những phần thưởng cao quý: Trần Đức Thảo được truy tặng giải thưởng Hồ Chí Minh về khoa học xã hội, Hoàng Cầm được giải thưởng nhà nước về Văn học Nghệ thuật.

Hoàng Cầm tên thật là Bùi Tằng Việt, (sinh 22 tháng 2 năm 1922, tại xã Phúc Tằng, nay là thôn Phúc Tằng, xã Tăng Tiến, huyện Việt Yên, tỉnh Bắc Giang – mất 6 tháng 5 năm 2010 tại Hà Nội), là một nhà thơ Việt Nam.

Với nhà thơ Hoàng Cầm, mình bị mê hoặc bởi những câu thơ lộng lẫy của ông. Nhưng những câu thơ đi vào tâm khảm đầu tiên, thuộc ngay tắp lự là: 

SAY CANH HÁT ĐẦU XUÂN TẠI NHÀ ANH HAI CHIẾN

'Say' trong hát Canh giao duyên 

ở “Quan họ du ca tại gia”

Yến Oanh
14:21 28/02/2018

Nếu đi hội Lim mà ta không ghé thăm và lắng nghe điệu hát Canh quan họ thì chuyến du xuân đã thiếu đi một nửa bởi hát Canh chính là thứ “vàng ròng”, hiếm khi có dịp được thưởng thức.

BỘ VĂN HÓA SẼ VỀ GIÁO DỤC CÁC CỤ GIÀ LÀNG NÉM THƯỢNG?

Bộ Văn hóa sẽ về Bắc Ninh làm việc 

về lễ hội chém lợn

VNExpress
Thứ sáu, 2/10/2015 | 17:35 GMT+7

'Chúng tôi sẽ tuyên truyền, giáo dục để người dân thay đổi hình thức tổ chức, không để lễ hội năm 2016 diễn ra như năm trước gây bức xúc dư luận', Phó chánh thanh tra Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch nói.

Dân Ném Thượng chém lợn bất chấp tranh cãi 

Tranh cãi gay gắt quanh lễ hội chém lợn ở Ném Thượng

Sáng 2/10, tại hội nghị sơ kết công tác 9 tháng đầu năm của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Phó chánh thanh tra Phạm Xuân Phúc cho biết, Thanh tra Bộ đang xây dựng kế hoạch cùng Cục Văn hoá cơ sở về làm việc với Sở Văn hoá tỉnh Bắc Ninh về tổ chức lễ hội năm 2016.

Phó chánh thanh tra nhấn mạnh, sẽ làm việc cụ thể về lễ hội chém lợn làng Ném Thượng với nghi thức gây bức xúc dư luận thời gian qua. "Phong tục của nhân dân cấp quản lý không ngăn cấm và khó có thể xử phạt được, nhưng chúng tôi sẽ tuyên truyền, giáo dục để họ thay đổi hình thức tổ chức, không để lễ hội năm 2016 diễn ra như năm trước gây bức xúc dư luận", ông Phúc nói. 

Con lợn trước khi chém sẽ được chở đi quanh làng. Ảnh: Quý Đoàn.

Tại hội nghị trực tuyến sơ kết công tác quản lý, tổ chức lễ hội 6 tháng đầu năm 2015, lãnh đạo thanh tra Bộ đã nêu rõ vấn đề gây tranh cãi trong dư luận là tục hiến sinh ở một số lễ hội, trong đó có hội làng Ném Thượng (Bắc Ninh). Đơn vị này kiến nghị nghiên cứu, cái gì tốt thì phát huy, cái gì không phù hợp và cản trở sự phát triển của xã hội thì có sự điều chỉnh theo hướng vừa đảm bảo giữ gìn và phát huy giá trị di sản văn hóa.

Bắc Ninh: DÂN LÀNG VÀ NHỮNG NGƯỜI YÊU DI SẢN DẸP SƯ TỬ TÀU

Bắc Ninh di dời hiện vật, linh vật “lạ” 
ra khỏi đình Hồi Quan

Báo Tổ quốc
22/03/2015 19:50 

Nhân dịp lễ hội đình Hồi Quan, xã Tương Giang, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh, ngày 22/3/2015 (tức ngày 3/2 âm lịch), nhân dân địa phương đã tổ chức di dời các hiện vật “lạ” ra khỏi đình.

Những hiện vật, linh vật được di dời bao gồm: đèn đá, nhan án, lư hương đặc biệt là đôi sư tử kiểu Trung Quốc, trả lại cảnh quan di tích được nguyên trạng như buổi đầu theo đúng tinh thần công văn số 2662/BVHTTDL-MTNATL ngày 8/8/2014 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch về việc không sử dụng các sản phẩm, biểu tượng, linh vật không phù hợp với thuần phong mỹ tục Việt Nam. 

Cặp sư tử đá ở Đình Hồi Quan trước khi được di dời

Được biết, các đồ thờ gồm hương án đá, đèn đá, lư hương, tượng sư tử kiểu Trung Quốc được một hội đồng niên do không biết đã phát tâm công đức cúng tiền vào bày đặt trước đình làng từ năm 2011, 2012.

BỘ TRƯỞNG BỘ VĂN HÓA SẼ CHỈ ĐẠO XỬ LÝ NHƯ THẾ NÀO VỀ VỤ NÀY?

Hôm nay (18.2.2014) chúng tôi đi thăm chùa Dâu, xã Thanh Khương, huyện Thuận Thành, tỉnh Bắc Ninh. Khi đến tòa Đại hùng bảo điện, còn gọi là Tam bảo hậu thì thực sự choáng váng vì ở đây có một pho tượng "lạ" chễm chệ ngay sau bức tượng cổ thuần Việt.

Hà Nội đã dẹp được pho tượng Tàu ở chùa Bà Đá. Vậy ngành văn hóa tỉnh Bắc Ninh có làm được điều tương tự là đưa pho tượng này ra khỏi chùa, hoặc cất giữ trong kho của chùa để trả lại vẻ đẹp thuần khiết và cổ kính cho chùa Dâu - ngôi chùa cổ nhất Việt Nam? 

 

 Ban thờ Tam Bảo hậu, hoành phi có bốn chữ "Đại Hùng Bảo Điện", 

và là nơi bài trí những pho tượng cổ.
.