Hiển thị các bài đăng có nhãn Hà Nội. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn Hà Nội. Hiển thị tất cả bài đăng

Thứ Hai, 17 tháng 11, 2025

VĂN MIẾU - QUỐC TỬ GIÁM HÀ NỘI: PHONG THỦY VÀ VĂN HÓA


VĂN MIẾU - QUỐC TỬ GIÁM
Đi qua nghìn năm đến với muôn sau
Nguyễn Xuân Diện


Văn Miếu – Quốc Tử Giám một ngôi đền văn học có từ ngàn năm nay, luôn là một nơi tụ khí thiêng của đất nước. Theo các bản đồ cổ, Văn Miếu - Quốc Tử Giám tọa lạc trên chính giữa một quả gò nằm về hướng Nam hoàng thành Thăng Long. Cả một vùng hồ nước bao quanh lấy khu gò hỗ trợ cho mạch văn thêm mạnh. 

Các nhà cổ sinh học đã thống kê được trong khuôn viên Văn Miếu – Quốc Tử giám có 27 loài thực vật thuộc 18 họ cây khác nhau (8/1990). Giữa những cây cổ thụ và hệ sinh thái ở đây, các kiến trúc bố trí đối xứng qua một trục thần đạo tạo nên nét đăng đối và gợi ra tinh thần đường bệ trang nghiêm của cả khu di tích.

Thứ Tư, 5 tháng 11, 2025

Hoàng Quốc Hải: CHỌN NGƯỜI COI QUẢN THĂNG LONG

CHỌN NGƯỜI COI QUẢN THĂNG LONG

Nhà văn Hoàng Quốc Hải

Thủ đô của một nước thường được coi là đô thị quan trọng bậc nhất. Bởi nó không chỉ có nhà vua và triều đình ngự ở đó. Mà nó hội tụ dường như tất cả tinh hoa của dân tộc được kết tinh từ cổ đại đến đương đại. Hơn hết nó là bộ mặt của cả một quốc gia chứ không của riêng địa bàn Thăng Long.

Từ khi có Thăng Long (1010) thì bản thân nó đã được truyền thừa văn hóa của tổ tiên người Việt, ít ra từ thời Hồng Bàng, khoảng 4000 năm trước. Và cứ thế, trải qua năm tháng, bề dầy lịch sử càng cao, thì trầm tích văn hóa tích tụ càng sâu, và mỗi thời lại bồi đắp thêm. Chẳng thế mà từ năm 2005 đến 2008, khai quật trong lòng đất khu vực hoàng thành đã phát lộ ra, và xác định được tới 5, 6 tầng văn hóa. Đó là văn hóa Đại La, văn hóa Đinh - Lê, văn hóa Lý - Trần, văn hóa hậu Lê (gồm Lê - Trịnh - Mạc), văn hóa Nguyễn. Đó là chưa kể xen kẽ có cả văn hóa thực dân như Hán - Đường.

Thứ Ba, 4 tháng 11, 2025

MỘT NỮ CA SĨ CỨU CẢ KINH THÀNH THĂNG LONG THOÁT KHỎI BỆNH DỊCH


Chuyện cũ Thăng Long - Hà Nội:
MỘT NỮ CA SĨ CỨU CẢ KINH THÀNH THĂNG LONG THOÁT KHỎI BỆNH DỊCH
 
Vào thời chúa Trịnh Cương (1709-1729), cả kinh thành Thăng Long ai cũng biết tiếng người ca nữ tài danh Nguyễn Thị Huệ. Nàng không những được trời phú cho một giọng hát tuyệt trần, một sắc đẹp yêu kiều mà còn được phú cho một thiên tư sáng láng. Là con một nhà nho lỡ vận (sống bằng nghề bốc thuốc), Nguyễn Thị Huệ có theo đòi văn chương thơ phú. Con gái làng Cựu Lâu quê nàng – môt làng nhỏ bên hồ Hoàn Kiếm – đều theo nghiệp cầm ca. Thuở bé, Nguyễn Thị Huệ vẫn thường theo mẹ và các bậc đàn chị trong giáo phường Cựu Lâu đi hát ở khắp trong triều ngoài nội, khi thì theo lời mời của một dịp xuân thu tế lễ của một làng, khi thì theo lời mời của một ông quan lịch duyệt chỉ thích tiếp khách bằng một chầu hát. Năm nàng 16 tuổi, cha nàng mất. Mẹ nàng ở vậy nuôi con thờ chồng trọn đạo. Hai mẹ con họ đã sống cuộc sống vất vả của nghề ca xướng như vậy cho đến khi nàng lọt vào mắt xanh của An Đô Vương Trịnh Cương.
 

Chủ Nhật, 2 tháng 11, 2025

HÃY BẢO TỒN VẺ ĐẸP TRONG TRẺO CỦA KHÔNG GIAN CẢNH QUAN ĐÔ THỊ QUANH HỒ GƯƠM

Đền Ngọc sơn - một viên ngọc quý của nghệ thuật kiến trúc và cảnh quan truyền thống.(Ảnh: Vietnamnet)

KTS. Trần Tuấn 

Mỗi đô thị có lịch sử và những câu chuyện thăng trầm khác nhau, tạo nên bản sắc và sự hấp dẫn với cư dân của nơi đó và du khách. Vẻ đẹp của Hà Nội nằm ở sự phong phú và đa tầng văn hóa trong sự hài hòa với thiên nhiên và khí hậu của châu thổ Sông Hồng. Hồ Gươm chính là trung tâm hội tụ và soi chiếu những lớp văn hóa ấy.

Thứ Năm, 30 tháng 10, 2025

CHUYỂN MÙA

 

Tạp văn của Nguyễn Xuân Diện
viết năm 1993

Thế là mùa thu đã đi. Nhẹ nhàng và bâng khuâng như khi thu đến. Mới hôm nào thu khôi nguyên còn ngại ngùng e lệ, thế mà nay thu đã đi rồi!

Một sáng ngủ dậy, ngóng trời qua cửa sổ đã thấy gió lạnh kéo về. Nao nao nhớ tiếc một cái gì đó rất chi là vu vơ. Sắc trời cao xanh khoáng đạt của mùa thu đã không còn nữa. Bầu trời đã xám màu chì. Loáng thoáng vẫn gặp những đàn chim đi trú rét ở phương Nam xa xôi. Da thịt bắt đầu săn lại. Buổi sớm đã ngại dậy rồi!

Thứ Hai, 14 tháng 4, 2025

HỒ GƯƠM PHÚ - Nguyễn Xuân Diện


HỒ GƯƠM PHÚ 

Thiêng thay! Hồ Gươm!
Đẹp thay! Hồ Gươm!

Tự thuở hồng hoang:
Dòng Nhĩ Hà quặn khúc thành hồ
Đỉnh Nùng Lĩnh mạch xoay nên thế

Tụ khí non sông ngưng đọng thành sương
Hun đúc cổ kim kết tinh nên sử

Vậy nên mới có:
Điếu Ngư Đài chếch nắng chiều, vẽ bóng ai câu
Lầu Khánh Thuỵ quyện sương khuya, tạc hình ai đợi

Gươm Thần sự tích còn truyền
Thơ Thánh cửa huyền còn dấu

Tháp Bút nghiêng nghiêng dầm mực đề thơ
Đài Nghiên chênh chếch chừng đòi thêm nước

Bốn bề cây cỏ rườm rà
Quanh năm móc sương vấn vít

Kìa trường Vũ Thạch rộn rã tiếng sĩ tử bình văn
Nọ xưởng Hàng Khay quệch quạc tay nghệ nhân gõ búa

Chuông chùa Báo Ân triêu mộ ngân nga
Khánh đền Ngọc Sơn sớm chiều rộn rã

Đền Đông Hương nghi ngút khói hương tưởng nhớ vị Nữ thần
Tháp Hoà Phong lừng lững rêu phong nhắc chuyện ông Tổng trấn.

Thứ Sáu, 28 tháng 3, 2025

Nhà văn HOÀNG QUỐC HẢI LÊN TIẾNG VỀ DỰ ÁN QUANH HỒ GƯƠM


Nhà văn Hoàng Quốc Hải lên tiếng:
 
HÃY DỪNG NGAY DỰ ÁN CHỈNH TRANG HỒ HOÀN KIẾM VÀ CÔNG VIÊN LÝ THÁI TỔ!!!
 
Quận Hoàn Kiếm đã công bố chỉnh trang bờ hồ Hoàn Kiếm và công viên Lý Thái tổ. Trong đó có 11 trụ sở cơ quan Nhà nước và 42 ngôi nhà dân phải di dời.
 
Vườn hoa Lý Thái tổ sẽ bứng đi 25 cây xanh (không phải chặt như nhiều người lo lắng). Và phía sau Nhà kèn sẽ lắp dàn nhạc nước. Đương nhiên còn nhiều hạng mục khác nữa.
 
Về phía Đông bờ hồ Hoàn Kiếm, tòa nhà mà dân thường gọi “Hàm cá mập” phá dỡ. Tại đó sẽ xây Tháp ánh sáng. Nghe nói đó là tòa siêu thị. Riêng phần hầm đã có tới 4 tầng.
 
HỒ HOÀN KIẾM được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng DI TÍCH QUỐC GIA ĐẶC BIỆT theo Quyết định số 2383/QĐ TTg ngày 09/12/2013.
 
Tất cả các hạng mục được bảo vệ từ bờ hồ, trong lòng hồ đều có ghi đầy đủ trong hồ sơ được công nhận.
 
Vậy cơ quan chủ quản của di tích này là Sở Văn hóa TT Hà Nội chứ không phải UBND quận Hoàn Kiếm. Vì Di tích nằm trên địa bàn quận, về mặt hành chính, địa phương có trách nhiệm giám sát an ninh, ngăn cấm việc xâm hại Di tích quốc gia đặc biệt. 

Thứ Hai, 18 tháng 9, 2023

CHÙM THƠ VỀ VỤ CHÁY THẢM KHỐC Ở HN NGÀY 12.9.2023

THƠ NGUYỄN DUY 

Lời của Lửa

Xin đốt nén nhang tiễn đưa người chết cháy
Một đám tang năm mươi sáu oan hồn

Một đại trùng tang. Đại chấn thương. Đại thảm
"Nướng dân đen trên ngọn lửa hung tàn" (*)

Đại nạn này không thiên tai địch hoạ
Ta - chính Ta gây thảm hoạ cho Mình.

Xác người thành tro. Lửa cháy nhà đã tắt
Ngùn ngụt lòng ngọn lửa đốt ruột gan.

Một thảm sát? Ai là thủ phạm?
Lại đèn cù?
   Ai?
      Ai?
        Ai?
                   Không ai?...

Thủ phạm cháy không phải là ngọn lửa
Tội thui dân không phải chỉ một thằng.

Một đám cháy nhe răng nhiều mặt chuột
Một giáo án cộng đồng. Một trừng phạt. Một quốc tang.

SG, đêm 16.9.2023
NGUYỄN DUY.
--------
(*) Một câu trong Bình Ngô Đại Cáo của Nguyễn Trãi.


XIN ĐƯỢC THỨ THA

Thứ Bảy, 16 tháng 9, 2023

Nhà văn Hoàng Quốc Hải: TÔI ĐỀ NGHỊ NHÀ NƯỚC LÀM QUỐC TANG


Nhà văn HOÀNG QUỐC HẢI:
TÔI ĐỀ NGHỊ NHÀ NƯỚC LÀM QUỐC TANG
 
BỐ ƠI CHUNG CƯ CHÁY RỒI !
CÁC CHÁU CHẾT HẾT RỒI !
CON CŨNG SẮP CHẾT !
 
Tôi đã sống gần một thế kỉ. Qua nạn đói khủng khiếp năm 1945.
 
Qua ba cuộc chiến tranh:
 
- Chống xâm lược Pháp.
- Chống can thiệp Mỹ.
- Chống xâm lược của quân bành trướng Trung Hoa.
 
Chưa bao giờ nghe thấy tiếng kêu bi thiết như thế.
 
Nỗi đau này có nhà thơ đã nói giùm tâm trạng đau buồn của người Hà Nội, của cả nước và cả của đất trời:
 
“Hà Nội mưa,
Năm cửa ô, cửa nào cũng khóc.
Ba mươi sáu phố,
Phố nào cũng buồn...”
 
Nỗi đau “Chung cư Khương Hạ" không của riêng ai. Lẽ ra nó không đáng có. Và không được phép có. Nếu như con người nhận thức được THAM là nguồn gốc của khổ đau. THAM SÂN đối với sự quản lí của các cấp chính quyền, là nguồn cội gây ra đau khổ cho người dân.

Thứ Năm, 3 tháng 8, 2023

Phạm Quang Long: CÂN NHẮC KỸ VIỆC SÁP NHẬP QUẬN HOÀN KIẾM

 

Cân nhắc kỹ việc sáp nhập quận Hoàn Kiếm

TS Phạm Quang Long
(Phó chủ tịch Hiệp hội Khoa học Hành chính Việt Nam)


Quận Hoàn Kiếm đạt 100% tiêu chuẩn về dân số nhưng chỉ đạt 15% về diện tích nên thuộc diện phải sáp nhập.

Nhiều tờ báo ngày 31/7 đưa tin, tại hội nghị trực tuyến toàn quốc về sáp nhập đơn vị hành chính cấp huyện, xã, ông Trần Sỹ Thanh, Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, quận Hoàn Kiếm là đơn vị hành chính cấp huyện duy nhất của thành phố thuộc diện phải sáp nhập giai đoạn 2023 - 2025.

Quả thực, đây là thông tin rất đáng chú ý, có lẽ không chỉ người dân Hà Nội mà cả nước đều quan tâm. 
 
Quận Hoàn Kiếm nằm ở trung tâm Hà Nội với 18 phường, rộng 5,29km2, dân số gần 156.000 người. Đây là quận có diện tích nhỏ nhất Hà Nội. Tuy nhiên, thu ngân sách năm 2022 của quận lớn nhất, lên tới 12.500 tỷ đồng.

Theo quy định của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, quận phải có diện tích tối thiểu 35km2, dân số 150.000 người. Trong 2 năm tới, các huyện có diện tích dưới 20% và dân số dưới 200% tiêu chuẩn sẽ phải sáp nhập.

Đối chiếu quy định này, quận Hoàn Kiếm đạt 100% tiêu chuẩn về dân số nhưng chỉ đạt 15% về diện tích nên thuộc diện phải sáp nhập.

Nhưng quận Hoàn Kiếm sẽ sáp nhập với quận nào? Và khi sáp nhập có còn tên Hoàn Kiếm hay sẽ là một cái tên khác? Nhiều ý kiến các nhà khoa học đều cho rằng, đơn vị hành chính được xác lập không chỉ thuần túy dựa trên cơ sở 2 tiêu chí là dân số và diện tích - mà còn phụ thuộc nhiều vào các yếu tố như lịch sử, văn hóa, phong tục, vị trí địa lý.