PHỦ VÂN CÁT LÀ NỀN NHÀ CŨ VÀ LÀ NƠI GIÁNG SINH MẪU LIỄU HẠNH

PHỦ VÂN CÁT LÀ NỀN NHÀ CŨ
VÀ LÀ NƠI GIÁNG SINH THÁNH MẪU LIỄU HẠNH 

 
Nguyễn Xuân Diện

 
Quần thể di tích Phủ Dày, xã Kim Thái, huyện Vụ Bản, tỉnh Nam Định bao gồm Phủ Vân Cát, Phủ Tiên Hương, Khu lăng Mẫu Liễu Hạnh và các đền phủ đình chùa xung quanh. 

 
Tại Phủ Vân Cát có nhiều bức hoành phi, nhiều đôi câu đối xác nhận đây chính là NHÀ CŨ (cố trạch) và là nơi Mẫu Liễu Hạnh GIÁNG SINH (được xem như là nơi chôn nhau cắt rốn của Mẫu). Xin dẫn chứng các bức hoành phi và một đôi câu đối có hình ảnh kèm theo đây.

QUỐC CHÍ ĐỜI ĐỒNG KHÁNH GHI GÌ VỀ PHỦ DÀY VÀ MẪU LIỄU?

SÁCH “ĐỒNG KHÁNH ĐỊA DƯ CHÍ” CHÉP VỀ NƠI THỜ MẪU LIỄU HẠNH 

Ở PHỦ DÀY (HUYỆN VỤ BẢN, TỈNH NAM ĐỊNH) RA SAO?

 
Đồng Khánh địa dư chí (chữ Hán: 同慶地輿志), còn gọi là Đồng Khánh địa dư chí lược (chữ Hán: 同慶地輿志略) là bộ sách địa chí chính thống của Quốc gia viết bằng chữ Hán.

 
Bộ sách được vua Đồng Khánh ra sắc chỉ sai làm, bắt đầu từ khoảng tháng 5 năm 1887 và được hoàn thành trong khoảng thời gian từ đó cho đến mấy năm đầu đời Thành Thái.

 
Nguyên bản gồm 25 tập chép tay (có tài liệu ghi là 27 tập), ghi lại địa lý các tỉnh trong cả nước (chỉ gồm Bắc Kỳ và Trung Kỳ) thời Đồng Khánh (1886-1888). Mỗi tỉnh gồm các mục: vị trí, giới hạn, số huyện, tổng, xã, thôn, phường, số đinh, binh lính, ruộng đất, thuế khóa, phong tục, thổ sản, khí hậu, núi sông, đường sá, đồn lũy, đền miếu, cổ tích, kỹ nghệ. Ngoài ra, mỗi quyển có bản đồ huyện, phủ, tỉnh, tổng cộng 314 bức.

12 NĂM TRƯỚC TS. CHU XUÂN GIAO NHẬN ĐỊNH GÌ VỀ PHỦ VÂN CÁT?

Ngũ Vân lâu, Phủ Vân Cát -Ảnh chụp năm 1920. Nơi Tiên Chúa Giáng Sinh được Tổng Đốc Nam Định lúc bấy giờ là Cao Xuân Dục đứng lên hưng công vào năm 1901.

TIẾN SỸ CHU XUÂN GIAO ĐÃ TỪNG CÔNG NHẬN PHỦ VÂN CÁT LÀ NHÀ THÁNH MẪU LIỄU HẠNH & BIẾT THỦ NHANG PHỦ VÂN CÁT SƯU TẦM SẮC PHONG TỪ VIỆN HÁN NÔM VỀ THỜ TẠI PHỦ.

 
Tại trang Blog của mình Tiến Sĩ Chu Xuân Giao đã đăng bài “PHỦ GIẦY VÂN CÁT - NHÀ CŨ CỦA THÁNH MẪU LIỄU HẠNH, 10 NĂM VỀ TRƯỚC (2011-2021)”. 

 
TRONG ĐÓ CÓ BA Ý VÔ CÙNG QUAN TRỌNG

 
NĂM 2011: 

 
1. CHÍNH THỨC NHẬN PHỦ VÂN CÁT LÀ NHÀ CŨ MẪU LIỄU ( NHÀ KHI SINH CÙNG BỐ MẸ ĐẺ)

 
2. KHẲNG ĐỊNH PHỦ VÂN CŨNG LÀ MỘT TRONG NHỮNG PHỦ CHÍNH CỦA PHỦ DÀY.

 
3.BIẾT NGƯỜI THỦ TỪ BÂY GIỜ LÀ ÔNG CƯỜNG ĐANG SƯU TẦM SẮC PHONG CHO PHỦ VÀ THẤY TRÂN TRỌNG VIỆC NÀY

 
Không hiểu vì sao 10 năm sau thì TIẾN SỸ GIAO đã có các nhìn nhận hoàn toàn khác
NĂM 2022~2023:

 
1 KHÔNG CÔNG NHẬN PHỦ VÂN CÁT LÀ PHỦ DÀY (DO KHÔNG CÓ BIA KHẢI ĐỊNH) (Thực tế bia vẫn còn nguyên)

 
2. PHỦ CHÍNH TIÊN HƯƠNG LÀ TRUNG TÂM CỦA PHỦ DÀY.

3.LÊN ÁN VIỆC SƯU TÀM SẮC PHONG KIA LÀ NGỤY TẠO ĐỂ TỰA NHƯ VÂN CÁT CÓ SẮC PHONG

VỀ MỘT BỨC HOÀNH PHI Ở PHỦ VÂN CÁT

VỀ MỘT BỨC HOÀNH PHI Ở PHỦ VÂN CÁT

Nguyễn Xuân Diện

Trong ảnh là bức hoành phi được tôn trí tại Phủ Vân Cát, thuộc quần thể Phủ Dày, xã Kim Thái, tỉnh Nam Định. 

Bức này, đọc từ phải sang trái là "NHẤT THẦN LƯỠNG HÓA". Có người dịch là "vị thần hai lần hóa thân". 

Tại Phủ Tiên Hương bên cạnh cũng có các bức tương tự, cụ thể là:

1- Nhất Cố Thần 一 故 神
2- Nhất Thần Lưỡng Hóa 一 神 兩 化
3- Cố Thần Cố Hóa 故 神 故 化 

Từ trước đến nay các sách vở báo chí đều hiểu sai và dịch sai bức hoành này. 

Mấy chữ này khởi nguồn từ trong thiên Tham lưỡng, sách Chính Mông của Trương Tái. Sách có câu: 一 物 兩 體 ,氣也. 一故神, 兩故化.此天地之所以參也. Nhất vật lưỡng thể, khí dã. Nhất cố thần, lưỡng cố hóa. Thử thiên địa chi sở dĩ tham dã (Dịch là: Một vật đều có hai thể âm – dương, đó là khí. Hợp nhất lại là Thần, có cả âm – dương nên hóa sinh muôn vật. Ấy là nguyên nhân tham phối với trời đất vậy).

Vì vậy, LƯỠNG ở đây là Âm và Dương. NHẤT ở đây là hợp nhất.

Hợp nhất được ÂM và DƯƠNG thì là THẦN. 

Có Âm và Dương nên mới HÓA SINH VẠN VẬT.

Chỉ có THẦN mới làm được việc này. Nói văn chương thì là: Vì có hai (âm–dương) cho nên biến hóa, vì hợp nhất (âm – dương) cho nên là thần. 

Nhất Cố Thần, Nhất Thần Lưỡng Hóa, Cố Thần Cố Hóa, Lưỡng cố Hóa Nhất cố Thần là những chữ được thấy ở nhiều di tích thờ Nữ thần ở Việt Nam (Chùa Mía Sơn Tây, ở khám thờ Bà Chúa Mía cũng có ba chữ Nhất Cố Thần 一 故 神, có người dịch là Một Thần Cũ). 

24.7.2023
Nguyễn Xuân Diện

* Cám ơn Mai Đình tiên sinh, gần chục năm trước đã chỉ cho tôi biết câu này trong sách Chính Mông của Trương Tải, để hôm nay tôi chia sẻ với anh chị em!