TƯỞNG NHỚ NAM PHƯƠNG HOÀNG HẬU - 62 NĂM NGÀY MẤT CỦA BÀ

Nhân kỷ niệm 62 năm, ngày mất của Nam Phương Hoàng Hậu (16.9.1963-16.9.2025)

Hôm nay, ngày 16 tháng 9 năm 2025, 62 năm trước, Hoàng hậu Nam Phương đã qua đời ở tuổi 50 vào ngày 16 tháng 9 năm 1963 tại gia trang La Perch-Pháp. Hoàng hậu được an táng tại nghĩa trang Chargbrignac, cách Tòa thị chính 200m.

Xin giới thiệu lại bài viết:

PHẨM CÁCH VÀ ĐỨC HẠNH HOÀNG HẬU NAM PHƯƠNG 
QUA TƯ LIỆU LẦN ĐẦU CÔNG BỐ

Nguyễn Xuân Diện

Ông Phạm Hy Tùng là một nhà sưu tập cổ ngoạn ở thành phố Hồ Chí Minh. Ông là tác giả của các cuốn sách “Cổ vật gốm sứ Việt Nam đặt làm tại Trung Hoa” (2006), “Bộ sưu tập cổ vật Trung Hoa” (2020), “Cổ vật gốm sứ có trang kim” (2021)… Cuốn sách mới nhất của ông là "Hoàng hậu Nam Phương (qua một số tư liệu chưa công bố)" do Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh vừa ấn hành. Sách dày 280 trang và phần phụ lục ảnh. 

 
Đây là lần đầu tiên có một cuốn sách công bố nhiều tư liệu về Hoàng hậu Nam Phương, bao gồm các bức ảnh quý hiếm và 87 bức thư, trong đó có 73 bức thư viết tay, thủ bút của Hoàng hậu Nam Phương – hoàng hậu cuối cùng của triều Nguyễn cũng là cuối cùng của chế độ quân chủ Việt Nam.

Ngoài thư của Hoàng hậu Nam Phương, có 6 bức của bà Charles – mẹ nuôi của cựu hoàng, cũng viết tay bằng tiếng Pháp gửi cho ông khi còn ở Hongkong (1946-1948) hay gửi về Đà Lạt (1949-1954), 3 bức của bà Agnès – chị ruột của Hoàng hậu Nam Phương, 1 bức của bà Từ Cung viết bằng tiếng Việt.

Cuốn sách của Phạm Hy Tùng có kết cấu thật đơn giản. Ngoài “Lời thưa” ở đầu sách, cuốn sách gồm ba phần: Phần Mở đầu cung cấp thông tin dưới dạng niên biểu về Nam Phương Hoàng hậu và cựu hoàng Bảo Đại, cùng bối cảnh lịch sử Việt Nam từ tháng 9 năm 1945 đến năm 1954 – là giai đoạn những bức thư của Nam Phương và những người khác gửi đến cựu hoàng Bảo Đại được nói đến trong tập sách.

Phần Hai là Những bản dịch các bức thư, trong đó có 73 bức thư được Nam Phương Hoàng hậu viết và gửi tới cựu hoàng Bảo Đại trong bối cảnh xã hội chính trị đó.

Và Phần Ba là Một số hình ảnh những bức thư của Hoàng hậu Nam Phương gửi cựu hoàng Bảo Đại gồm 31 trang ảnh. Có một điểm đáng chú ý là, ngay lúc Hoàng hậu còn tại thế, đã có phát hành tem hình Nam Phương Hoàng hậu, nhưng trong các thư gửi đi, bà không dùng tem mang hình vẽ mình.

AI ĐÃ XÂY LĂNG ĐÁ THÁNH MẪU LIỄU HẠNH?

AI ĐÃ XÂY LĂNG ĐÁ THÁNH MẪU LIỄU HẠNH
NĂM 1936-1938 Ở VỤ BẢN, NAM ĐỊNH?

 
NỘI DUNG Ý NGHĨA BÀI THƠ NÔM CỦA ĐÀO CHI TRÊN BIA SÙNG TU LĂNG THÁNH MẪU

 
Nhân có người gửi tài liệu về một bài thơ chữ Nôm, có ở bia Sùng tu lăng thánh Mẫu và cho rằng đây là lịch sử của Đức Thánh Mẫu Phủ Dày vì bài thơ chính là giáng bút của Mẫu Liễu.

 
Đặc biệt có câu thơ sau để nói lên mẫu ở Tiên Hương:

 
“Đường về Nam Định không xa
Tiên Hương Vụ Bản quê nhà mẹ đây”

 
Khi có hỏi ông/bà Đào Chi là ai, làm bài thờ này nhân dịp nào thì vị đó hoàn toàn không biết, và chỉ biết rằng thờ trên Facebook và đang được chia sẻ thông tin rộng rãi

 
VẬY THƠ GIÁNG BÚT LÀ GÌ, ĐÀO CHI LÀ AI, NỘI DUNG TRÊN VĂN BIA ĐÃ NÓI GÌ?

 
Trước hết nói về hiện tượng giáng bút là sản phẩm của các thiện đàn phát triển vào cuối TK19 đâu TK 20. 

KHÔNG CÓ CHUYỆN VUA BẢO ĐẠI CẦU TỰ SINH RA THÁI TỬ BẢO LONG

KHÔNG CÓ CHUYỆN VUA BẢO ĐẠI CẦU TỰ Ở PHỦ DÀY HOẶC PHỦ SÒNG ĐƯỢC BAN THÁI TỬ BẢO LONG VÀ SAU ĐÓ NGÀI CHO XÂY LĂNG ĐÁ ĐỂ TẠ ƠN.

 
Văn bia chữ Nôm “SÙNG TU THÁNH MẪU LĂNG BI KÝ” dựng tại lăng Thánh Mẫu Liễu Hạnh ở xã Kim Thái, huyện Vụ Bản xóa bỏ toàn toàn giả thuyết: Vua Bảo Đại cầu tự ở Phủ Dày và trả ơn bằng việc cho sửa lăng. 

 
Cố Giáo sư Ngô Đức Thịnh viết trong “Đạo Mẫu” (Nxb. Khoa học Xã hội, Hà Nội - 2007) như sau:

 
“Theo sách cũ ghi lại, năm 1937, người trẩy hội Phủ Dầy được biết tin vua Bảo Đại lấy vợ lâu không có con, bà hoàng hậu (theo đạo Thiên chúa) đến cầu khẩn ở đền Sòng, đã được Mẫu ban cho hoàng tử Bảo Long. Thánh Mẫu báo mộng cho biết mộ của Mầu ở ngôi miếu xứ Cây Đa, Phủ Dầy. 

 
Năm 1938, để trả ơn Mẫu, vua Bảo Đại đã cho “Hội Xuân Kinh” triều đình Huế hưng công xây dựng khu lăng Mẫu toàn bằng đá xanh và đá hồng ”(trang 144).

 
Thông tin GS Ngô Đức Thịnh đưa ra là chưa chính xác. Được biết hoàng tử cả của vua Bảo Đại là Hoàng tử Bảo Long sinh năm 1936 không có chuyện năm 1937 cầu tự đến năm 1938 trả ơn.

CUỐN SÁCH MỚI NHẤT VỀ NAM PHƯƠNG HOÀNG HẬU VỪA CÔNG BỐ

Cuốn sách mới nhất về Hoàng hậu Nam Phương và những tư liệu lần đầu công bố

Nguyễn Xuân Diện

Ông Phạm Hy Tùng là một nhà sưu tập cổ ngoạn ở thành phố Hồ Chí Minh. Ông là tác giả của các cuốn sách “Cổ vật gốm sứ Việt Nam đặt làm tại Trung Hoa” (2006), “Bộ sưu tập cổ vật Trung Hoa” (2020), “Cổ vật gốm sứ có trang kim” (2021)… Cuốn sách mới nhất của ông là "Hoàng hậu Nam Phương (qua một số tư liệu chưa công bố)" do Nhà xuất bản Tổng hợp Thành phố Hồ Chí Minh vừa ấn hành. Sách dày 280 trang và phần phụ lục ảnh.

 

Đây là lần đầu tiên có một cuốn sách công bố nhiều tư liệu về Hoàng hậu Nam Phương, bao gồm các bức ảnh quý hiếm và 87 bức thư, trong đó có 73 bức thư viết tay, thủ bút của Hoàng hậu Nam Phương – hoàng hậu cuối cùng của triều Nguyễn cũng là cuối cùng của chế độ quân chủ Việt Nam.