Hiển thị các bài đăng có nhãn tư liệu. Hiển thị tất cả bài đăng
Hiển thị các bài đăng có nhãn tư liệu. Hiển thị tất cả bài đăng

Thứ Sáu, 5 tháng 12, 2025

TRẦN ĐỨC THẢO VÀ ĐÊM Ả ĐÀO CHUI Ở ATK NĂM ẤY


NHÀ VĂN NGUYỄN TUÂN CHIÊU ĐÃI TRIẾT GIA 
TRẦN ĐỨC THẢO MỘT CHẦU HÁT CÔ ĐẦU CHUI Ở ATK

Trần Đức Thảo và đêm hát cô đầu chui ở ATK
Phan Ngọc Khuê ghi

Thời gian sống ở ATK (An Toàn Khu), tôi (Trần Đức Thảo) bị sai khiến làm mấy việc vơ vẩn như ngồi dịch những tài liệu cũ kỹ, mà rồi sau chẳng dùng được vào việc gì! Hoặc là theo chân mấy phái đoàn Trung ương đi thanh tra này nọ với vai trò của một cây cảnh: đi tới đâu cũng được giới thiệu là trí thức ở bên Tây mới về tham gia cách mạng! Rồi được vỗ tay, hoan hô. Chứ chẳng làm được một việc gì hữu ích cả!

Thứ Ba, 2 tháng 12, 2025

CÁC CỤ XƯA PHA TRÀ NHƯ THẾ NÀO?


Trà cụ Việt xuyên thế kỷ
Khảo cứu của Trịnh Quang Dũng

Việt Nam là một trong tám vùng quê hương của Trà còn lại trên thế giới. Không những vậy văn hóa Trà đã cùng đồng hành xuyên thế kỷ trong dòng chảy lịch sử văn hoá của đất nước… Nền văn hoá Trà đậm đà bản sắc Việt đã góp sức đưa Việt nam trở thành nước xuất khẩu trà thứ 5 trên thế giới và ước đạt doanh thu 300 triệu USD vào năm 2011 .Đã đến lúc chuùng ta cần biết một cách đầy đủ hôn về Trà nghệ Việt và tôn vinh những di sản văn hóa trà mà thế hệ cha ông một thời gắn bó, dầy công vun đắp.

Thứ Hai, 1 tháng 12, 2025

LÀNG CỦA BẠN CÓ LƯU TRỮ GÌ Ở VIỆN NGHIÊN CỨU HÁN NÔM?

 

1.- Thần tích: Sưu tập thần tích, ngọc phả, thần phả ghi chép lai lịch, hành trạng thần kỳ và công đức lớn lao của hàng nghìn vị thần linh, các vị thành hoàng được thờ ở khắp nơi, mang ký hiệu AE với 568 cuốn chép thần tích của các vị thần của 2821 làng xã (thôn, trang, ấp) thuộc 22 tỉnh từ Nghệ An trở ra Bắc. 

2. Thần sắc (kho AD) với 411 cuốn là các bản sách chép các sắc phong của triều đình phong cho các vị thần thành hoàng qua các thời kỳ lịch sử. Tài liệu này nói lên sự đánh giá của nhà nước phong kiến đối với các vị thần trong cả nước qua từng thời kỳ, từng triều đại cũng như hệ thống thần linh phong phú và phức tạp của thần điện Việt Nam.  

Thứ Hai, 24 tháng 11, 2025

THỰC HƯ CHUYỆN 100 CUNG NỮ TỰ TỬ CHẾT THEO VUA TRẦN?

Suối Giải Oan, khu di tích Yên Tử, Quảng Ninh. Ảnh: internet.

Chuyện về suối Giải oan Yên Tử: GIẢI OAN HAY HÀM OAN?
Nhà văn Hoàng Quốc Hải 

Sách “Cõi thiêng Yên Tử’ do ông Thi Sảnh (tức Thanh Sỹ giám đốc Sở Văn hóa Thể Thao và Du lịch kiêm chủ tịch Hội khoa học lịch sử tỉnh Quảng Ninh xuất bản trước năm 2000, hiện vẫn có giá trị lưu hành) và Giáo sư Hà Văn Tấn là tác giả. Sách dầy 40 trang cỡ 12-21 cm . Phần ông Thi Sảnh viết hai bài từ trang 20 đến trang 38.

Thứ Hai, 3 tháng 11, 2025

KINH KHỦNG! VỤ ÁN CẢ LÀNG LẬP HƯƠNG ƯỚC ĐỂ GIẾT NGƯỜI CƯỚP CỦA

 
Tổng số bị giết hại: 318 người, trong hơn 20 năm. Tổng số kẻ giết người: 290 tên, trong đó có 52 tên đầu sỏ.

Lời bình của Nguyễn Xuân Hùng: Vụ trọng án kéo dài và man dợ nhất trong lịch sử Việt Nam, có 290 bị cáo, 52 án tử hình; Trưởng Ban chuyên án đích thân đọc văn tế 318 nạn nhân bị tội phạm sát hại; Một địa danh bị xóa bỏ, một ngôi làng bị san phẳng để không gợi lại nỗi đau cho hậu thế.

FB Phạm Thanh Tùng: Nhân A Diện nói về Vua Lê – Chúa Trịnh, tôi nói thêm chuyện nữa liên quan đến Chúa Trịnh mà cụ thể là Chúa Trịnh Căn.

Thứ Sáu, 17 tháng 10, 2025

CHUYỆN TÌNH CỦA NGƯỜI SÁNG TẠO RA CHIẾC ÁO DÀI VIỆT NAM


Người vẽ áo dài đi tìm người mẫu đầu tiên

Gia Quan

Họa sĩ Nguyễn Cát Tường (1912-1946) chính là cha đẻ của chiếc áo dài Việt Nam. Từ kiểu áo Lemur của Nguyễn Cát Tường, chiếc áo dài tiếp tục được cải tiến và dần dần trở thành trang phục truyền thống tôn vinh vẻ đẹp phụ nữ nước ta. 
 
Thế nhưng, ít ai biết rằng, một trong những người đầu tiên góp công phô diễn chiếc áo dài của họa sĩ Nguyễn Cát Tường, chính là vợ ông - bà Nguyễn Thị Nội!

Họa sĩ Nguyễn Cát Tường (ảnh bên) sinh ra và lớn lên ở Sơn Tây - Hà Nội. Sau khi tốt nghiệp Cao đẳng Mỹ thuật Đông Dương, họa sĩ Nguyễn Cát Tường cộng tác với báo Phong Hóa do nhà văn Nhất Linh làm chủ biên. Bằng con mắt liên tài, nhà văn Nhất Linh nhận ra chàng họa sĩ trẻ ấy ngoài vẽ tranh minh họa còn có khả năng đưa ra những ý kiến bỏ ích để tư vấn làm đẹp cho phái nữ.
 
Vì vậy, trên báo Phong Hóa số 85 ra ngày 11/2/1934, nhà văn Nhất Linh mở chuyên mục “Vẻ đẹp riêng tặng các bà, các cô” và giao cho họa sĩ Nguyễn Cát Tường phụ trách. Sau 4 số báo nhẩn nha phân tích về trang phục phụ nữ Việt, họa sĩ Nguyễn Cát Tường nhấn mạnh: “Quần áo tuy dùng để che thân thể, nhưng nó có thể như tấm gương phản chiếu trình độ trí thức của một nước. Bộ quần áo rồi sẽ phải như thế nào? Trước hết, nó phải hợp với khí hậu xứ ta, với thời tiết các mùa, với công việc, với khuôn khổ, với mực thước của thân hình mỗi bạn.
 
Sau nữa, nó phải gọn gàng, giản dị, mạnh mẽ và có vẻ thẩm mỹ lịch sự. Nhưng dù thế nào, nó cũng phải có cái tính cách riêng của nước nhà mới được. Các bạn là phụ nữ Việt Nam, vậy áo của các bạn phải có một vẻ riêng để người khác khỏi nhầm các bạn với phụ nữ nước ngoài, như nước Tàu, nước Pháp, nước Nhật Bản chẳng hạn”.
 
Với quan niệm ấy, trên báo Phong Hóa số 90 ra ngày 23/3/1934, họa sĩ Nguyễn Cát Tường đã công bố bản vẽ chiếc áo dài đầu tiên, đặt tên là áo dài Lemur. Nhà văn Thạch Lam đã lên tiếng ủng hộ áo dài Lemur rất nồng nhiệt: “Sự cải cách y phục của phụ nữ ta có thể bởi cái nguyên nhân sau: cái dáng điệu tự nhiên của thân thể người ta mà các họa sĩ biết thưởng thức.
 
Biết sự mềm mại tha thướt của dáng điệu, rồi làm thế nào cho cái ống quần, cái tà áo theo cái mềm mại tha thướt đó, để làm tăng vẻ đẹp của thân hình cô thiếu nữ trẻ trung”. 
 
Để chiếc áo dài Lemur bước từ trang báo ra cuộc đời, họa sĩ Nguyễn Cát Tường đã hợp tác với hiệu may Cử Chung ở số 100 phố Hàng Bông - Hà Nội và hiệu may Phạm Tá ở số 23 phố Bờ Hồ - Hà Nội. Đích thân họa sĩ Nguyễn Cát Tường đã đi tìm những phụ liệu nhằm làm tăng thêm sức hấp dẫn cho chiếc áo dài. 
 
Và một lần ra ga Hàng Cỏ để gặp một ông chủ xưởng dệt ren ở Bắc Ninh lên, họa sĩ Nguyễn Cát Tường đã nhận được món quà nhân duyên lớn nhất đời mình! 

Thứ Ba, 10 tháng 12, 2024

MUỐN CÓ NGƯỜI TÀI, TRƯỚC PHẢI DẸP BỌN TIỂU NHÂN


NGƯỜI XƯA NÓI VỀ VIỆC TIẾN CỬ, CHỌN LỰA VÀ SỬ DỤNG NHÂN TÀI
Thưa chư vị,
Chúng tôi xin giới thiệu ở đây bài văn làm trong kỳ thi Đình (làm tại sân triều đình) - do nhà vua ra đề bài, chấm bài, để phân hạng các tiến sĩ. Người đỗ đầu (đủ 10 phân) là Trạng nguyên. Đề bài thường hỏi về các vấn đề lớn của đất nước và về việc trị nước. Bài thi đó gọi là Sách văn đình đối. 

Bài văn dưới đây là sách văn đình đối đã mang lại lại danh hiệu Trạng Nguyên cho Nguyễn Trực (1417 - 1473) trong kỳ thi Đình năm Nhâm Tuất (1442), niên hiệu Đại Bảo thứ 3. Nguyễn Trực là vị Trạng nguyên đầu tiên của triều Lê. Tấm bia ghi về khoa thi này là tấm bia đầu tiên ở Văn Miếu, được dựng năm 1484.

Đề bài của vua Lê Thái Tông yêu cầu: "Đức Thái tổ Cao hoàng đế ta lấy được thiên hạ, nhiều phen xuống chiếu cầu hiền mà không có một ai trúng tuyển. Trẫm từ khi lên ngôi tới nay, gắng sức trị nước, thế mà việc chọn nhân tài vẫn mịt mở thăm thẳm. Sao người quân từ khó tìm, kẻ tiểu nhân khó biết như vậy? Các ngươi hãy đem hết hiểu biết của mình trả lời, trẫm sẽ đích thân xem xét". Đấy! Lòng vua chân thành là vậy! Đời nay có theo kịp đời xưa chăng? 

Thứ Năm, 8 tháng 8, 2024

GS. Trần Quốc Vượng: NỖI ÁM ẢNH CỦA QUÁ KHỨ

Nỗi ám ảnh của quá khứ

GS Trần Quốc Vượng

Nước Việt Nam ta hiện là một quốc gia kém phát triển về mọi mặt, vừa lạc hậu, vừa lạc điệu với một thế giới nhìn chung đã và đang phát triển rất nhanh, đặc biệt từ nửa sau thế kỷ XX.

Tạm bỏ qua một bên mọi sự “giải thích”, nào đổ tội cho phong kiến đế quốc, thực dân, bành trướng, thiên tai, địch họa, chiến tranh, cách mạng; nào viện dẫn sai lầm chủ quan của những người cầm nắm vận mệnh quốc gia mấy chục năm qua, v.v… tình trạng ấy là không bình thường, gây nên một bức xúc tâm lý, một nỗi đau thân thể, một nhức nhối thân xác và tâm linh, buộc KẺ SĨ và NGƯỜI DÂN, vừa gian khổ kiếm sống, vừa suy nghĩ đêm ngày, tìm cách khắc phục và vượt qua tình trạng tủi nhục này…

Có ĐỘC LẬP rồi chăng, nhưng hoạ LỆ THUỘC vẫn luôn luôn mai phục, cả về mô hình chính trị và sự phát triển kinh tế…

Có THỐNG NHẤT rồi chăng, nhưng mầm CHIA RẼ mọc rễ sâu xa, nào Bắc / Nam, nào Cộng sản / không Cộng sản…

Điều chắc chắn, là NHÂN DÂN chưa có HẠNH PHÚC, TỰ DO thực sự.

Thứ Tư, 6 tháng 9, 2023

Lật chồng báo cũ: QUAN ĐIỂM GIÁO DỤC 97 NĂM TRƯỚC


QUAN ĐIỂM GIÁO DỤC 97 NĂM TRƯỚC

Quan điểm giáo dục tại Đông Dương năm 1926. Đọc lại báo xưa từ năm 1926 triết lý đã rất rõ ràng:

…Mục đích sơ học và và cao đẳng tiểu học là cốt dạy dỗ cho trẻ con ngày sau có đủ học thức mà đối phó với đời, và ngày sau biết quyến luyến xứ sở và chức nghiệp của mình, chớ không phải là đào tạo một hạng người cứ tưởng mình là giỏi giang xa hẳn khác đồng bào, vì biết giăm bảy chữ tây, không nhớ cổ tục là gì và không có giây liên lạc với nòi giống nữa.

…nói về đường thực nghiệp. Sự dạy dỗ trẻ con, trước là rèn đúc lấy phẩm hạnh, mở mang lấy trí thức, tức là học để làm người, như lời của các bậc hiền triết đời xưa thường nói. Rồi lại phải học lấy một nghề để làm cách mưu sinh…Than ôi! Một hạng người dở ông dở thằng, muốn theo học thì không đủ sức, muốn kiếm ăn thì không có nghề, thật là một cái hiểm tượng to cho xã hội Việt Nam sau này đó (số người ấy lại cứ một ngày một thêm mãi ra).


Bài: Một tin mừng cho nền sơ học xứ ta.
Trung Bắc Tân Văn, thứ ba ngày 7/9/1926.
 
Nguyễn Đình Thành sưu tầm.

Chủ Nhật, 3 tháng 9, 2023

Tư liệu: LỜI HUẤN DỤ CỦA VUA BẢO ĐẠI SAU CUỘC TUẦN DU NGHỆ AN


Tư liệu quý: 
 
LỜI HUẤN DỤ CỦA HOÀNG ĐẾ BẢO ĐẠI
SAU CUỘC TUẦN DU TỈNH NGHỆ AN NGÀY 9/6/1938.
 
"Xưa kia nước ta được giàu mạnh là nhờ ở nhà nông, ngày nay tiền đồ nước Nam cũng là phần nhiều trông cậy ở cái công khó nhọc của dân cày hiệp lực cùng với dân thợ và dân buôn, muốn cho nước sau này được thịnh vượng, thời về ba mặt nông, công, thương đều phải hằng ngày canh cải cho thích hợp với sự sinh hoạt đời nay. Công cải lương đó, kẻ thượng lưu trí thức phải có một phần to. Về đường kinh tế cũng như các phương diện khác, cái trách nhiệm của thượng lưu không phải là nhỏ. Thượng lưu là kẻ đi tiên phong là người đưa đường chỉ nẻo cho quốc dân, là kẻ giáo dục huấn luyện cho quần chúng. Làm trọn cái trách nhiệm đó không những là làm vẻ vang cho Tổ quốc, lại giúp sinh kế cho đồng bào nữa.
 
Gặp những buổi dân tộc cấp tiến như đời nay, kẻ thanh niên có chí có khí do dự phân vân không biết ngả theo về đường nào. Lòng nhiệt thành hăng hái muốn tìm kiếm một việc chi để thi thố ra với đời. Nào chủ nghĩa nầy, nào lý thuyết khác, nào khuynh hướng nọ, nào phong trào kia, không biết thế nào là phải quấy, không biết thế nào mà đoán định, chỉ trông thấy tiền đồ mờ mịt, nghĩ tới mà ghê. Trong khi phân vân do dự như thế có một cách tuyệt diệu cho khỏi ngã lòng, là quả quyết ra làm việc với đời. Ra làm việc là ra tiếp xúc với cái thực tế ở trước mặt, tiếp xúc với những người chung quanh mình, bấy giờ bao nhiêu những sự mơ hồ mộng tưởng sẽ tan đi hết cả. Nay việc kinh tế chính là cái thực tế nhỡn tiền, bao la rộng rãi, kẻ thanh nhiên tuấn tú trong nước, có tài sáng kiến, có trí kinh doanh, tha hồ mà trổ tài, dụng trí. Đã là trong vòng thực tế thì tài năng thi thố ra tất có kết quả liền, bấy giờ không những vui lòng vì đã thành công, mà lại hả dạ vì đã làm tròn nghĩa vụ với cái Tổ quốc Việt Nam kia là công cuộc chung của hết thảy đồng bào đã phí bao nhiêu huyết hản mới gây nên".