NHÂN BIẾN CỐ TẠI TÂY NGUYÊN - ĐỌC SÁCH CỔ "PHỦ MAN TẠP LỤC"

NHÂN BIẾN CỐ TẠI TÂY NGUYÊN - ĐỌC CUỐN SÁCH PHỦ MAN TẠP LỤC

Xin giới thiệu cuốn sách PHỦ MAN TẠP LỤC 撫 蠻 雜 錄 (ghi chép tản mạn về việc vỗ yên người Thượng). Sách do Ôn Khê Nguyễn Tử Vân 溫 溪 阮 子 雲 biên tập và viết tựa năm Tự Đức Tân Mùi (1871). Hoàng Cao Khải 黃 高 啟 , Cúc Khê Trương Quang Đản 菊 溪 張 光 亶, Cao Xuân Dục 高 春 育 mỗi người viết một bài tựa nhân dịp tác phẩm được khắc in tại Thạch Trụ, Quãng Ngãi, năm Thành Thái Mậu Tuất (1898).

Phủ Man tạp lục là tài liệu đặc biệt quý và hiếm hoi về Trường Sơn và Tây Nguyên. Bản sách A.688 đã biến mất khỏi kho sách cổ của Viện Nghiên cứu Hán Nôm (Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam):

Phủ Man tạp lục
- Một tư liệu dân tộc học về Trường Sơn - Tây Nguyên

 
Phan An
24/07/2012

 
1. Sách “Phủ man tạp lục” do Nguyễn Tử Vân viết và được khắc in vào năm Thành Thái thứ 10 (1898).

 
Nguyễn Tử Vân, hiệu là Ôn Khê, người làng Thạch Trụ, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Ông là người thuộc dòng gia thế trong vùng, từ nhỏ đã được rèn dũa, học hành thông tuệ. Năm 1843, ông thi đỗ cử nhân ở Huế, xếp hạng cao, thứ sáu cùng bảng với Đặng Huy Trứ và nhiều người nổi tiếng khác. Ông được bổ làm Huấn đạo, và một thời gian sau đó được Trương Đăng Quế tiến cử làm Hành tẩu viện Cơ Mật, rồi được bổ làm Gián Đài. Ít năm sau, nhà vua cử ông ra làm Án sát sứ tỉnh Thái Nguyên.

Hà Văn Thùy: VÌ SAO NGƯỜI VIỆT KHÔNG BỊ ĐỒNG HÓA?

 

TRẢ LỜI CÂU HỎI: 
VÌ SAO NGƯỜI VIỆT KHÔNG BỊ ĐỒNG HÓA? 
(Trao đổi với ông Nguyễn Hải Hoành)

Hà Văn Thùy 

Tạp chí Nghiên cứu quốc tế số ra ngày 7 tháng 9 đăng bài Tại sao ViệtNam không bị đồng hóa sau 1.000 năm Bắc thuộc? của ông Nguyễn Hải Hoành. (http://nghiencuuquocte.net/2015/09/07/viet-nam-khong-bi-dong-hoa-1000-nam-bac-thuoc/). Trong bài viết hơn 5000 chữ, tác giả cho rằng: “Có thể kết luận: dân tộc Việt Nam tồn tại được và không bị đồng hóa sau hơn 1.000 năm chịu sự thống trị của một quốc gia liền kề có nền văn hóa lớn mạnh là nhờ đã phát huy bản lĩnh trí tuệ của mình, thể hiện ở chỗ sáng tạo được biện pháp đọc chữ Hán bằng tiếng Việt, qua đó đã vô hiệu hóa chủ trương đồng hóa ngôn ngữ của các triều đại phong kiến Trung Hoa.”

TÁI BẢN ĐỂ PHÁ HỎNG CÔNG TRÌNH KINH ĐIỂN VỀ DÂN TỘC HỌC

Phá hỏng công trình kinh điển về Dân tộc học
 

Nông Nghiệp Việt Nam
21/04/2015 06:20

Việc tái bản cuốn sách “Người Mường ở Hòa Bình” đã phá nát một công trình đỉnh cao của nghiên cứu Dân tộc học. 

“Người Mường ở Hòa Bình” bản in 1996 và bản in của NXB Thời Đại

Việc tái bản cuốn sách “Người Mường ở Hòa Bình” của tác giả Trần Từ - bút danh của nhà dân tộc học Từ Chi, do NXB Thời Đại thực hiện năm 2012, thuộc Dự án Công bố, phổ biến tài sản Văn hóa, Văn nghệ Dân gian Việt Nam (Dự án) đã phá nát một công trình đỉnh cao của nghiên cứu Dân tộc học.

Nguyễn Trung Thuần: VÀI NÉT VỀ NGUỒN GỐC CỦA KINH DỊCH

VÀI NÉT VỀ KINH DỊCH

Nguyễn Trung Thuần

Lời dẫn của tác giả Nguyễn Trung Thuần: Các tài liệu tìm hiểu nguồn gốc Bát quái của Trung Quốc nói rằng “Bát quái mới đầu hẳn được bắt nguồn từ Việt ngữ 粤语” , là từ dùng để chỉ một thái độ sống rạch ròi đâu ra đấy, gặp việc gì cũng bói quẻ, cho nên Bát quái có tên gọi đầy đủ trong Việt ngữ là “chư sự Bát quái” . 

Việt ngữ còn được gọi là tiếng Quảng Đông. Theo nghiên cứu của Trung Quốc, “越” và “粤” thời cổ là thông giả tự, có nghĩa là những chữ có thể thay thế cho nhau, chỉ vùng Bách Việt Hoa Nam. Từ thời cận cổ Minh, Thanh đến nay, hàm nghĩa của hai chữ mới đầu có chút khác biệt, “越” được dùng nhiều trong vùng Ngô ngữ Chiết Giang, “粤” được dùng nhiều trong vùng Lưỡng Quảng Lĩnh Nam, suốt một thời kì dài được gọi chung cho cả vùng Lĩnh Nam. 

Trong lịch sử, Lưỡng Quảng có tên gọi khác là Lưỡng Việt , Quảng Đông là Việt Đông, Quảng Tây là Việt Tây. Mãi đến thời kì Dân Quốc, “粤” mới dần thu hẹp nghĩa và được dùng làm tên gọi tắt của tỉnh Quảng Đông. Vì thế, trong các thời kì lịch sử khác nhau, “粤” được phân thành nghĩa rộng (chỉ Lĩnh Nam) và nghĩa hẹp (chỉ chỉ tỉnh Quảng Đông). Phạm vi Việt Đông và Việt Tây trong các thời kì lịch sử khác nhau dĩ nhiên cũng không giống nhau. Niên đại khởi nguồn và phát triển thành thục của Việt ngữ còn vượt xa cái thời phân chia Lưỡng Việt (Lưỡng Quảng). Cho nên, xét về bình diện văn hóa lịch sử, Việt ngữ thực sự chính là tiếng Lĩnh Nam (ngôn ngữ vùng Lĩnh Nam) theo nghĩa rộng, chứ không phải chỉ chỉ riêng tiếng Quảng Đông. Chỉ vì tiếng Anh dịch Việt ngữ thành Cantonese mà đâm ra người ta thường gọi là tiếng Quảng Đông. 

Cũng theo nghiên cứu của Trung Quốc, Lĩnh Nam theo nghĩa rộng chỉ vùng nằm ở phía nam Ngũ Lĩnh, nam Trung Quốc, và vùng Bắc Việt Nam, tương đương với Quảng Đông, Quảng Tây và toàn bộ Hải Nam, cùng một phần khu vực thuộc các tỉnh Hồ Nam và Giang Tây…, cùng vùng nằm về phía bắc Đồng bằng Sông Hồng Việt Nam. Còn theo nghĩa hẹp là chỉ chỉ mỗi vùng phần phía nam núi Ngũ Lĩnh ở Nam Trung Quốc, do từ sau đời Tống mới bắt đầu chia thành Quảng Nam Đông Lộ và Quảng Nam Tây lộ, nên Việt Nam mới tách ra, kể từ đó không còn bao gồm vùng Miền Bắc Việt Nam nữa . 

Thiển nghĩ, mặc dù còn phải đợi kiểm chứng thêm, đây sẽ là manh mối hết sức quí giá cho chúng ta trong bước đường đi tìm nguồn gốc của bộ Kinh Dịch.

Sách mới: NGUỒN GỐC NGƯỜI VIỆT - NGƯỜI MƯỜNG

NXB Tri thức giới thiệu sách: 

Nguồn gốc Người Việt - Người Mường của Tạ Đức

Về tác giả: 

Tạ Đức: Được đào tạo về ngành dân tộc học tại khoa Sử Đại học Tổng hợp Hà Nội từ 1976 đến 1980, được hành nghề tại Viện Dân tộc học - Ủy ban Khoa học xã hội (nay là Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội Việt Nam) từ 1980 đến 1989, được tu nghiệp tại nước Đức từ 1989 đến 1990, đặc biệt được độc lập nghiên cứu tại Trung tâm Tiền sử Đông Nam Á, Hội Nghiên cứu Khoa học Đông Nam Á từ 1999.