ĐỀN HÙNG NẰM TRÊN ĐẤT CỦA VUA HÙNG,
KHÔNG PHẢI ĐẤT CỦA LÃNH ĐẠO VÀ NHÂN DÂN TỈNH PHÚ THỌ
Bài của Nguyễn Xuân Văn


THƯ NGỎ GỬI QUÍ VỊ LÃNH ĐẠO TỈNH PHÚ THỌ
Hà Nội ngày 9 tháng 11 năm 2025
Kính gửi các ông thuộc Ban lãnh đạo tỉnh Phú Thọ,


VÀI Ý KIẾN NHỎ VỀ NGHI LỄ ĐỀN HÙNG
Nguyễn Xuân Diện
Quan sát những hình ảnh của lễ hội Đền Hùng do các báo chí hôm nay (10/4/2022, tức 10/3 âm lịch) đăng tải, tôi có ý kiến sau:
1- Hai bộ quần áo lễ của Chủ lễ và Chủ sự quá xấu. Khăn của Chủ lễ có ngôi sao trong một vòng tròn giữa trán trông như cái đèn pin của cái ông đi soi ếch ở quê. Hai bộ này cần được thay thế.
2- Đoàn dâng hương của lãnh đạo không nên dùng vòng hoa tang như hiện nay để viếng Lăng Vua Hùng. Vòng hoa hiện nay cho cảm giác đi viếng đám ma, để viếng người vừa quá cố, linh cữu còn đang quàn, chưa đưa đi an táng. Vòng hoa đó chỉ thích hợp để viếng Cố Chủ tịch Hồ Chí Minh. Vả lại đi dự lễ giỗ tổ không ai mang vòng hoa. Đây là lễ giỗ, khác với lễ tang.
Hôm nay Giỗ Tổ, lại nói đến chữ TỔ 祖. Chữ này gồm 2 bộ phận: Bộ phận bên trái là bộ "Kỳ", nghĩa là Thần đất. Nó có hình dạng một cái đài thờ, một cây hương, bệ thờ đặt trên một cây ba chạc, biểu tượng cho Thờ Cúng.
Bên phải là bộ "Thả" (xem hình bên dưới), có hình dạng của cái Dương Vật (gọi nôm na là cái Buồi) - có khấc hẳn hoi, tượng trưng cho đàn ông/nam giới.
... Huyền thoại cấp cho con người bằng da bằng thịt một uy quyền tuyệt đối bằng cách khoác lên màu sắc thần quyền: 100 đứa con trai mang họ Hùng ấy thuộc nòi giống con Rồng cháu Tiên, tức mang sức mạnh vô địch của Thiên tử. Điều ấy có ý nghĩa tiêu hủy hoàn toàn những cuộc phản kháng. Đám dân sở tại từ chính cư trở thành ngụ cư, bị thống trị vĩnh viễn.
Huyền thoại cái bọc trứng tưởng đào sâu vào cội nguồn, nhưng hóa ra là sản phẩm vong thân, bị đồng hóa và đầy mặc cảm của một dân tộc bị cưỡng hiếp.
Cái bọc trứng là một sáng tạo hoàn hảo cho một chiến lược diễn ngôn: nó pha chế giữa những khác biệt: người và vật, thần tiên và người phàm, phương Bắc và phương Nam, ngoại bang và nội cư để đi đến một sự thống nhất thành đại cục. Mọi sự phản kháng, chia rẽ đều có thể bị quy kết thành thù địch, thậm chí phản cội nguồn!
Bánh dày 'khủng' từng được làm ở Sầm Sơn. Ảnh: Phúc Ngư