Thứ Tư, 24 tháng 5, 2023

LỜI THỀ Ở ĐỀN THẦN ĐỒNG CỔ LÀ THỀ NHỮNG GÌ?

LỜI THỀ Ở ĐỀN THẦN ĐỒNG CỔ LÀ THỀ NHỮNG GÌ?

Mấy hôm nay, mọi người bàn về Hội thề đền Đồng Cổ (Hà Nội). Đền này ở số 353 Thụy Khuê, Hà Nội. Trong đền có một bức hoành trên có viết 4 dòng chữ Nôm, như sau: Lời thề trung hiếu – Làm con bất hiếu – Làm tôi bất trung – Thần minh tru diệt.

Chuyện thề nguyền ở Đền Đồng Cổ có chép 2 lần trong Đại Việt Sử ký toàn thư (ĐVSKTT).

✅ Lần thứ nhất là chép về Đời Lý.

Sử chép rằng sau khi Thái Tử Phật Mã lên ngôi (Lý Thái Tông), ngày Kỷ Hợi tháng 2 năm Mậu Thìn (1028), ngài đại xá thiên hạ và đổi niên hiệu là Thiên Thành. 

Ngày Rằm tháng 2, vua phong tước Vương cho thần núi Đồng Cổ, dựng miếu để tuế thời cúng tế và làm lễ thề.

Đọc tiếp...

Thứ Hai, 22 tháng 5, 2023

Hoàng Tuấn Công: LÀM GÌ CÓ “THẦN TRỐNG ĐỒNG” MÀ THỀ?


LÀM GÌ CÓ “THẦN TRỐNG ĐỒNG” MÀ THỀ?

Bài: Hoàng Tuấn Công

Hôm nay, các báo lớn đồng loạt đưa tin về “Hội thề trung hiếu” diễn ra vào 21 - 22/5/2023 ở đền thờ “thần Trống Đồng” (quận Tây Hồ, Hà Nội).

Thế nhưng, ở đó làm gì có “thần Trống Đồng” mà thề?

Đây có thể nói là điển hình cho cái gọi là “dĩ hư truyền hư”, "lộng giả thành chân" diễn ra trong bao nhiêu năm qua.

Mặc dù từ năm 2011 (Kỉ niệm 1000 năm Thăng Long-Hà Nội) cho đến nay, tôi đã nhiều lên tiếng, đính chính sự ngộ nhận, lầm lẫn này, nhưng người ta vẫn truyền bá cho cái sai một cách vô tư.

Đến mức, dù là kết quả của cả một đề tài nghiên cứu, có khai quật khảo cổ học, nhưng cuốn sách “Di tích núi và đền Đồng Cổ” của TS. Lê Ngọc Tạo, cuối cùng vẫn mắc phải sai lầm như bao người khác, khi cho rằng, đền Đồng Cổ thờ “thần Trống Đồng”!

Có lẽ cuốn sách này đã góp phần không nhỏ trong việc nhân cái sai lên gấp nhiều lần. Thử điểm qua một số báo:

-Báo Công an Nhân dân: “Ngôi đền Đồng Cổ thờ thần Trống Đồng, được xây dựng năm 1028, thời Lý […] đã được xếp hạng Di tích Lịch sử quốc gia năm 1992 […] tri ân Thần Trống Đồng phò vua giúp nước”.
https://cand.com.vn/.../long-trong-ky-niem-995-nam-hoi.../

-Báo Tổ Quốc: “Nơi đây thờ thần Đồng Cổ - trống đồng Đông Sơn, một trong nhiều biểu tượng đặc sắc cho cội nguồn văn minh nước Việt”.
https://toquoc.vn/hoi-the-trung-hieu-den-dong-co-don-bang...

-Báo Lao động Thủ đô: “Ngôi đền thờ thần Trống Đồng linh thiêng, được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch xếp hạng Di tích Lịch sử năm 1992”.
https://laodongthudo.vn/hoi-the-trung-hieu-den-dong-co-la...

-Báo Văn hoá: “Ngôi đền thờ thần Trống Đồng rất hiển linh, gắn liền với hội thề "Trung hiếu" với đạo lý sâu sắc, bắt đầu từ đời vua Lý Thái Tông”.
http://baovanhoa.vn/.../%E2%80%9Choi-the-trung-hieu-den...

-Báo Quân đội Nhân dân còn viết rõ: “Phát biểu tại lễ kỷ niệm, đồng chí Nguyễn Đình Khuyến, Phó bí thư Quận ủy, Chủ tịch UBND quận Tây Hồ khẳng định: “Mặc dù đền Đồng Cổ không phải là nơi gốc tích thờ Thần Trống Đồng, nhưng nơi đây có “Hội thề trung hiếu”.
https://www.qdnd.vn/.../hoi-the-trung-hieu-den-dong-co-la...

Có thể nói là không thể kể hết sự lầm lẫn kiểu này.

Vậy, đền Đồng Cổ thờ ai? Và “thề trung hiếu” là thề với vị thần nào?

Thưa rằng, đền Đồng Cổ không hề thờ “thần Trống Đồng”.

Đền Đồng Cổ (Đồng Cổ sơn từ) thờ THẦN NÚI ĐỒNG CỔ (Đồng Cổ sơn thần). Còn cái “trống đồng” để trong đền, chẳng qua chỉ là “vũ khí”, “nhạc khí”, “đồ tế khí”…của vị THẦN NÚI ĐỒNG CỔ mà thôi.

Chúng tôi đã nhiều lần lên tiếng cải chính về sự nhầm lẫn này.

Lần gần đây nhất là năm 2020. Bài đăng trên Tuấn Công Thư phòng. Bà con có thể theo một trong những đường link dưới đây để biết, đền Đồng Cổ thờ ai:
https://tuancongthuphong.blogspot.com/.../lam-gi-co-than...

Và trên báo Đại Đoàn kết:
http://daidoanket.vn/lam-gi-co-than-trong-dong-504705.html

Lần cách đây lâu nhất, là năm 2014, trên TCTP:
http://tuancongthuphong.blogspot.com/2014/03/en-ong-co.html
Đọc tiếp...

Thứ Hai, 15 tháng 5, 2023

MỘT CUỐN SÁCH RẤT HAY VỀ NGHỆ THUẬT VIỆT NAM

MỘT CUỐN SÁCH RẤT HAY VỀ NGHỆ THUẬT VIỆT NAM CỦA HỌC GIẢ LỖI LẠC BEZACIER VỪA ĐƯỢC DỊCH VÀ XUẤT BẢN 

Nghệ thuật An Nam

Tác giả Louis Bezacier (bản tiếng Pháp xuất bản tại HN năm 1944)
Dịch và chú giải: Trang Thanh Hiền và Mai Yên Thi.
Nxb. Mỹ thuật, 2023. 218 trang.

LOUIS BEZACIER (1906 -1966) là kiến trúc sư vô cùng tâm huyết với nghệ thuật của người An Nam, ông đến Hà Nội từ năm 1935 và dốc toàn bộ tâm sức để nghiên cứu, tu bổ các công trình kiến trúc cổ, tiêu biểu là Bút Tháp và Phật Tích. 

Tên tuổi của ông gắn liền với kỹ thuật “anastylose” - kỹ thuật bơm loại bê tông đặc biệt vào bên trong các cột gỗ bị mọt rỗng, giúp khôi phục các cột gỗ đã bị hỏng, để bảo tồn được cấu trúc gỗ bên ngoài. Kỹ thuật này, sau đó đã được áp dụng rộng rãi trong việc trùng tu di tích.

Ngày 10 tháng 6 năm 1944, trong lời nói đầu của sách Người phát ngôn của Viện Viễn Đông bác cổ Pháp là Ngài G.Coede's có viết:

Đọc tiếp...

Thứ Tư, 10 tháng 5, 2023

ĂN CHƠI KIỂU HÀ NỘI: ĐEM 3280 TỶ LÀM ĐỒ GIẢ NGẮM CHƠI


ĂN CHƠI KIỂU HÀ NỘI:
đem 3280 tỷ vnđ làm đồ giả ngắm chơi!
 
Bài của Nhà văn Trần Thanh Cảnh
 
Đọc trên báo chí thấy bảo Hà Nội dự định chi 1480 tỷ vnđ cho dựng lại "Hệ thống thủy văn thời An Dương Vương" quanh khu vực Cổ Loa. Và 1800 tỷ vnđ để "Phục dựng điện Kính Thiên". Phát hoảng!
 
Thành Cổ Loa vốn gắn với nhà nước Âu Lạc và vị vua An Dương Vương cùng câu chuyện tình huyền sử Mỵ Châu- Trọng Thủy xưa. Đến nay đọc thư tịch còn sót lại, chỉ thấy ít dòng mù mờ, hầu như không có mô tả nào cụ thể về quy mô, hình dáng, kích thước, bố phòng...của thành. Trên thực địa, cũng chỉ còn vài gò đất mơ hồ, được coi là tường thành sót lại. Vậy muốn phục dựng thì căn cứ vào đâu mà làm? Chắc là vẽ đại, làm đại đi, rồi muốn ra sao, thành gì thì thành! Miễn là giải ngân 1480 tỷ kia xong là OK!
Điện Kính Thiên trong hoàng thành Hà Nội cũng vậy. Vốn được xây dựng từ thời Lê. Đến thời Nguyễn điện đã bị hạ giải đem đồ mộc vào Huế làm, còn sót lại mỗi đôi rồng đá như ta thấy hiện nay. Thời Pháp, bọn thực dân san bằng luôn cả thành Hà Nội. Thời nay, hồi chống Mỹ quân đội lập tổng hành dinh trong đó, đào bới đục phá tứ tung hết lên. Đọc trong sách báo thư tịch thời Lê- Trịnh- Nguyễn cũng chẳng tìm thấy bóng dáng điện Kính Thiên đâu: chắc cha con rủ nhau vào kinh thành Huế, coppy vài cái điện nhà Nguyễn về vẽ thêm râu ria rồi trưng ra, dựng lên! Sao mà chả được, cốt tiêu cho hết 1800 tỷ là OK!
Đọc tiếp...

Thứ Hai, 8 tháng 5, 2023

Nguyễn Xuân Diện: VỀ LỊCH SỬ CÁI YẾM CỦA ĐÀN BÀ VIỆT


Nguyễn Xuân Diện
VỀ LỊCH SỬ CÁI YẾM CỦA ĐÀN BÀ VIỆT

Ba cô đội gạo lên chùa
Một cô yếm thắm bỏ bùa cho sư
Sư về sư ốm tương tư….
(Ca dao cổ)

Một trong những phụ tùng rất đặc sắc của đàn bà Việt là cái yếm. Yếm là cái áo lót, là cái cooc xê (nịt vú) cổ của đàn bà Việt Nam. Chính vì yếm là vật để bao che cho một bộ phận đẹp nhất và gợi cảm nhất và lại là mặt tiền của cơ thể một người phụ nữ, nên yếm đã đi vào ca dao, đồng dao Việt Nam với những câu ca đẹp và thú vị lắm!

Đọc tiếp...

BÀ CON HÁT MÔN XA QUÊ BÁI VỌNG TRƯNG THÁNH VƯƠNG


NHỮNG NGƯỜI CON QUÊ HƯƠNG HÁT MÔN XA QUÊ BÁI VỌNG TƯỞNG NHỚ TRƯNG THÁNH VƯƠNG
 
Hai Bà Trưng là các nữ anh hùng đầu tiên trong sử Việt. Bà chị là Trưng Trắc là Nữ vương đầu tiên và duy nhất trong lịch sử nước ta. 
 
Hai Bà được lịch triều kính cẩn sùng phụng, sắc phong đến bậc: Thánh Vương, Phật Mẫu, Phật Vương và lập hàng trăm đền thờ Hai Bà và các tướng của Hai Bà. 
 
Đền Hát Môn là một di tích lớn, thiết lập tại cửa sông Hát là nơi hai bà tuẫn tiết. Nơi đây còn nhiều dấu tích và truyền lưu nhiều sự tích oanh liệt của Trưng Vương. 
 
Những người con của quê hương Hát Môn tại Sài Gòn đã lập Hội đồng hương Hát Môn từ trước năm 75 bởi các cụ tập kết năm 54. Nay các cụ ấy không còn ai nhưng hội vẫn duy trì được.
Đọc tiếp...

TÌM LAI LỊCH BÀI VÈ "CÔ GÁI SƠN TÂY YẾM THỦNG TÀY GIẦN"


CÔ GÁI SƠN TÂY YẾM THỦNG TÀY GIẦN

Hồi xưa, trong dân gian lưu truyền rộng rãi bài vè về Cô gái Sơn Tây. Bài vè này về sau được Nhà văn Vũ Ngọc Phan sưu tầm và công bố lần đầu và năm 1957. Trong cuốn sách “Tục ngữ Ca dao Dân ca Việt Nam” có in bài này. 

Theo người già kể lại thì bài này bắt đầu lưu truyền vào đầu những năm 30 của thế kỷ XX, sau cuộc thi Hoa khôi Đông Dương (giống như thi hoa hậu bây giờ) do người Pháp tổ chức. Có hai cô vào chung kết, một cô tỉnh Đoài (Sơn Tây), một cô tỉnh Bắc (Bắc Ninh). Cuối cùng cô gái Sơn Tây trở thành hoa khôi toàn cõi Đông Dương.

Đọc tiếp...

Thứ Sáu, 28 tháng 4, 2023

MỘT CUỐN SÁCH RẤT HAY VỪA XUẤT BẢN!!!


MỘT CUỐN SÁCH RẤT HAY VỪA XUẤT BẢN!!!
 
Tôi vừa được hai tác giả Phan Đăng Thanh (Tiến sĩ Sử học, Thạc sĩ Luật học) và Trương Thị Hòa (Thạc sĩ Sử học, Thạc sĩ Luật học) gửi tặng cuốn sách mà ông bà vừa xuất bản tại NXB Tổng hợp TP Hồ Chí Minh. 
 
Đây là cuốn sách mà tôi chờ đợi từ lâu. Đây là lần đầu tiên, hai bộ luật quan trọng trong lịch sử nước nhà được phân tích và đánh giá dưới góc nhìn mới mẻ: Góc nhìn về Nhân quyền thể hiện trong các bộ luật xưa. Vì thế đây là một sự bất ngờ!
Đọc tiếp...

Thứ Hai, 24 tháng 4, 2023

Nguyễn Xuân Diện: TRÒ CHUYỆN VỀ KIẾN TRÚC CHÙA TÂY PHƯƠNG


Nhớ ngày mùng 6 tháng 3
Ăn cơm với cà, đi hội Chùa Tây.
(Ca dao cổ xứ Đoài)


VẺ ĐẸP ĐỘC ĐÁO KIẾN TRÚC CHÙA TÂY PHƯƠNG

Nguyễn Xuân Diện

viết năm 1991

Chùa Tây Phương là một trong những ngôi chùa to và đẹp nhất ở đồng bằng Bắc bộ, đã từng hấp dẫn bao nhiêu nhà nghiên cứu mỹ thuật, nhà văn, nhà thơ, nhiếp ảnh gia xa gần.

 Đây là một công trình kiến trúc nổi tiếng bởi vẻ đẹp của nó. Chùa có tên chữ là Sùng Phúc tự, tọa lạc trên ngọn núi cổ hình lưỡi câu gọi là Câu Lậu sơn, cao khoảng 50m, thuộc xã Thạch Xá, huyện Thạch Thất (Hà Tây cũ).
Đọc tiếp...

"SƠN TÂY TỨ QUÝ"


Sơn Tây tứ quý

Nguyễn Xuân Diện

Trong số bạn bè của tôi, có một tay rất sành sỏi trong sự ẩm thực, có nhiều dịp được thưởng thức của ngon vật lạ khắp nơi. Riêng đất Hà Tây, anh khoe đã đến bánh dầy Quán Gánh, rượu làng Chuôn, bánh tẻ Cầu Liêu, chè lam làng Thạch, thịt chó - cháo vịt Vân Đình... Tôi phải công nhận đấy là những đồ ăn thức uống ngon.


Đọc tiếp...

Thứ Bảy, 15 tháng 4, 2023

SÁCH CỔ VÀ GHẾ VIỆN TRƯỞNG


SÁCH CỔ VÀ GHẾ VIỆN TRƯỞNG
 
Bài: Hoàng Hà
 
Sách cổ không chỉ là cổ vật mà là di sản vô giá của dân tộc, được cha ông lưu truyền gửi lại cho hậu thế, là một phần quan trọng minh chứng nền văn hiến Việt, là "văn bản pháp lý chủ quyền" của dân tộc (lời của nhà văn Trung Sỹ). Mất sách cổ là mất bản quyền quốc gia, mất bằng chứng minh định lịch sử. 
 
Khi thấy trên mạng lan truyền Viện Hán Nôm bị mất một số sách cổ tôi có phần lo lắng cho TS Nguyễn Xuân Diện. Tôi biết cậu ấy có một khoảng thời gian khá dài quản lý thư viện của Viện Hán Nôm (khoảng 20 năm gì đấy). Việc để mất sách cổ với ai thì chưa biết chứ Nguyễn Xuân Diện thì cầm chắc đi tù. 
Đọc tiếp...

Thứ Tư, 12 tháng 4, 2023

NGUYỄN LÂN THẮNG CHƯA ĐI BẮT CÁ ANH VŨ


22/3/2020

Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc mấy ngày hôm nay vừa phát đi thông điệp kêu gọi toàn dân "Ai có tiền góp tiền, ai có hiện vật góp hiện vật" trong việc chống lại đại dịch cúm Trung Quốc. Tôi nom lời kêu gọi này có hơi hướng không khác gì mấy so với "Lời kêu gọi toàn quốc kháng chiến" của ông Hồ Chí Minh năm xưa. Nhưng thôi có lẽ lúc nguy cấp này không phải là lúc đi so đo câu chữ các bạn nhỉ. Vấn đề theo tôi nghiêm trọng ở chỗ là liệu lời kêu gọi của thủ tướng có hiệu quả hay không mới là chuyện đáng để bàn.

Đọc tiếp...

Thứ Hai, 10 tháng 4, 2023

Nguyễn Lân Thắng: TẢN MẠN CHUYỆN NGHỀ CŨ


TẢN MẠN CHUYỆN NGHỀ CŨ

Nguyễn Lân Thắng
 
"...Anh càng yêu em càng hăng say
Xây cho nhà cao cao mãi...
Ôi xinh đẹp Tổ Quốc của ta..."
 
Ai trót bén duyên với nghề xây dựng đều phải biết đến bài Những Ánh Sao Đêm của Phan Huỳnh Điểu. Bài hát này có thể coi là ngành ca của những người làm xây dựng. Hôm qua chợt tự dưng tôi nghe thấy điện thoại của ai đó cài bài hát này làm nhạc chuông. Thế là cả một trời ký ức lại hiện về.
 
Tôi bỏ nghề xây dựng lâu lắm rồi. Ngày đó tôi học 5 năm ngành Kinh tế Xây dựng, nhưng ra trường một cái là về ngay Viện quy hoạch bộ Xây dựng làm mấy năm trời. Thế nên dù sau này chẳng còn làm gì dính dáng đến quy hoạch, nhưng hễ cứ có sự vụ gì động đến chuyện này là tôi vẫn rất quan tâm. 
Đọc tiếp...

SA PA - Nguyễn Lân Thắng


Sapa

Nguyễn Lân Thắng
RFA

Tôi đến Sapa lần đầu tiên vào năm 1996, trong một chuyến đi chơi. Để lên tới đó ngày ấy quả là kỳ công, bởi từ Hà Nội lên đến Lào Cai phải ngồi tầu hoả mất cả đêm đến trưa hôm sau. Rồi từ Lào Cai lên đến Sapa lại mất chừng một buổi chiều chạy xe khách 40km theo quốc lộ 4D nữa. Hồi đó đường xấu lắm. Tôi nhớ mình xuống tầu lúc khoảng giữa trưa mà đến 7 h tối mới tới được Sapa. Cái xe khách cà khổ đưa chúng tôi đi cứ lầm lũi bò men theo từng con dốc dựng đứng, đôi lúc nó cua ngoặt đi theo cung đường giữa lưng chừng núi cao, để lộ ra một khoảng vực sâu hun hút xanh thẳm bên dưới. Sau này khi những trò chơi tàu lượn siêu tốc bắt đầu du nhập vào Việt Nam cũng không thể làm tôi choáng ngợp bằng chuyến xe khách lên Sapa hồi đó.
Đọc tiếp...

BỐ MẸ CỦA KS NGUYỄN LÂN THẮNG GỬI THƯ TRƯỚC PHIÊN XỬ



BỐ (GS NGUYỄN LÂN TRÁNG) VÀ MẸ (GIẢNG VIÊN TRIẾT HỌC) GỬI THƯ VỀ VIỆC CỦA CON TRAI NGUYỄN LÂN THẮNG TRƯỚC PHIÊN XỬ
 
Thư gửi Toà án Nhân dân Hà Nội
Kính gửi: Hội đồng xét xử Toà án nhân dân Hà Nội và những người có trách nhiệm.
 
Chúng tôi là Nguyễn Lân Tráng và Trần Thảo Nguyên, bố mẹ của Nguyễn Lân Thắng, người sẽ bị đưa ra xét xử sáng thứ tư, ngày 12/4/2023.
 
Nhận được tin Toà án sẽ mở phiên toà xét xử kín đối với Lân Thắng, hai vợ chồng tôi vừa hồi hộp vừa lo lắng. Hồi hộp là vì chúng tôi đã không được gặp Lân Thắng kể từ ngày Thắng bất ngờ bị bắt tạm giam (5/7/2022). Mặc dù thỉnh thoảng vẫn được tin vợ Thắng gửi đồ tiếp tế, song việc không được tận mắt nhìn thấy và nghe tin tức về con trai khiến hai vợ chồng già chỉ biết thấp thỏm chờ đợi. Cuối cùng thì chuỗi ngày bị điều tra kín và cách ly thông tin với gia đình của Lân Thắng sắp kết thúc. Chúng tôi thực sự kỳ vọng rằng những đại diện của công lý đất nước sẽ tiến hành phiên toà đúng đắn, minh bạch, và mong kết quả sẽ là vô tội, vì chúng tôi biết Thắng chưa bao giờ làm điều gì sai với gia đình, đất nước và lương tâm.
Đọc tiếp...

KHÔNG THỂ CHẤP NHẬN VIỆC SÁCH CỔ BỊ MẤT VÀ BỊ PHÁ HỦY

Không thể chấp nhận việc sách cổ
ở Viện Nghiên cứu Hán Nôm bị mất, bị phá hủy!

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều
Dân trí
Ngày 9.4.2023

Đầu tháng 4 này, TS Nguyễn Xuân Diện (Viện nghiên cứu Hán Nôm) đã có thư gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cập đến việc Viện để mất 121 cuốn sách cổ và để hư nát hàng trăm cuốn sách cổ khác.

Bức thư chính là lời yêu cầu khẩn thiết với người đứng đầu Chính phủ về một di sản vô giá của dân tộc bị đánh cắp và đang bị phá hủy. Tôi tin chắc chắn rằng: Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ có chỉ đạo sát sao về vụ việc vô cùng quan trọng này.

Viện Nghiên cứu Hán Nôm trực thuộc Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam, là nơi tổ chức nghiên cứu, khai thác và biên dịch, xuất bản di sản Hán Nôm, đào tạo cán bộ nghiên cứu, sưu tầm, bảo quản, phục chế, nhân bản, góp phần phát triển văn hóa của dân tộc.

Kho sách Viện Nghiên cứu Hán Nôm được Nhà nước giao quản lý là tài sản quốc gia quý giá, kế thừa các kho sách cổ mà Viện Viễn Đông Bác Cổ sưu tập được.

Tôi không phải là người nghiên cứu Hán Nôm và nhiều người khác cũng vậy, nhưng chúng tôi, đặc biệt là nhiều nhà văn, hiểu rằng: đó không chỉ là những cuốn sách quý, không chỉ là cổ vật mà đó là di sản vô giá của dân tộc.

Những cuốn sách đó là "văn bản pháp lý chủ quyền" của dân tộc (lời của nhà văn Trung Sỹ) và là một phần quan trọng minh chứng nền văn hiến Việt. Gần 600 năm trước, thi hào Nguyễn Trãi đã thay mặt người dân nước Việt tuyên ngôn: "Như nước Đại Việt ta từ trước. Vốn xưng nền văn hiến đã lâu".

Trong nhiều năm gần đây, nhóm Nhân sỹ Hà Đông chúng tôi nỗ lực sưu tầm những đạo sắc phong bị đánh cắp để giữ gìn và trao lại cho những địa phương bị mất. Viện nghiên cứu Hán Nôm có 2 tiến sỹ đã tham gia và ủng hộ công việc của chúng tôi, bao gồm việc giám định và dịch các đạo sắc phong; xuất bản một số bài nghiên cứu để đông đảo người Việt Nam hiểu được giá trị của các đạo sắc phong là thế nào trong hệ thống những di sản văn hóa dân tộc...

Nhìn lại lịch sử, không ít lần những di sản văn hóa Việt đứng trước nguy cơ bị hủy diệt bởi các thế lực ngoại bang. Việc hủy diệt những di sản văn hóa của một dân tộc là để hủy diệt sự độc lập và căn cước văn hóa của dân tộc đó.

Khi một dân tộc không còn căn cước văn hóa của mình thì dân tộc đó không còn tồn tại trong tinh thần cao nhất của sự tồn tại.

Tôi thực sự không hình dung nổi vì sao Viện nghiên cứu Hán Nôm lại để mất và hư hại từng đó cuốn sách cổ. Và có lẽ chỉ khi Tiến sỹ Nguyễn Xuân Diện lên tiếng thì dư luận mới được biết.

Chúng ta mất hàng chục nghìn tỷ đồng vì tham nhũng nhưng rồi nền kinh tế sẽ hồi phục. Nhưng mất đi những cuốn sách cổ hoặc để cho những cuốn sách đó bị hủy hoại thì không bao giờ chúng ta tìm lại được. Làm thất thoát hoặc ăn cắp tiền bạc của nhân dân là có tội. Nhưng ăn cắp và phá hoại di sản văn hóa của dân tộc thì tội còn lớn hơn.

Các cơ quan có trách nhiệm và cơ quan chức năng phải làm rõ điều này trong khi cả nước đang bước vào công cuộc chấn hưng nền văn hóa nước nhà. Và Viện nghiên cứu Hán Nôm với bất cứ lý do nào cũng phải trả lời nhân dân về việc này một cách rõ ràng nhất.

Đọc tiếp...

Thứ Bảy, 8 tháng 4, 2023

VỤ MẤT SÁCH CỔ - CHỦ TỊCH HỘI NHÀ VĂN VIỆT NAM LÊN TIẾNG


Nhà văn Nguyễn Quang Thiều (Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam):
 
VỀ NHỮNG CUỐN SÁCH CỔ
Ở VIỆN NGHIÊN CỨU HÁN NÔM BỊ MẤT và BỊ PHÁ HỦY 
 
Ngày 4 tháng 4 năm 2023, Tiến sỹ Nguyễn Xuân Diện đã có thư gửi Thủ tướng Phạm Minh Chính đề cập đến việc Viện Nghiên cứu Hán Nôm để mất 121 cuốn sách cổ và để hư nát hàng trăm cuốn sách cổ khác. 
 
Bức thư chính là lời yêu cầu khẩn thiết của một trí thức yêu nước với người đứng đầu Chính phủ về một di sản vô giá của dân tộc bị đánh cắp và đang bị phá hủy. Tôi tin chắc chắn rằng: Thủ tướng Phạm Minh Chính sẽ có chỉ đạo sát sao về vụ việc vô cùng quan trọng này. 
 
Tôi không phải là người nghiên cứu Hán nôm và nhiều người khác cũng vậy, nhưng chúng tôi, đặc biệt là nhiều nhà văn, hiểu rằng: đó không chỉ là những cuốn sách quí, không chỉ là cổ vật mà đó là di sản vô giá của dân tộc. Những cuốn sách đó là "văn bản pháp lý chủ quyền" của dân tộc (lời của nhà văn Trung Sỹ) và là một phần quan trọng minh chứng nền văn hiến Việt. Gần 600 năm trước, Thi hào Nguyễn Trãi đã thay mặt người dân nước Việt tuyên ngôn: "Như nước Đại Việt ta từ trước. Vốn xưng nền văn hiến đã lâu". 
Đọc tiếp...

Thứ Sáu, 7 tháng 4, 2023

ĐẠI TÁ QUÂN ĐỘI, NHÀ VĂN SƯƠNG NGUYỆT MINH LÊN TIẾNG


ĐẠI TÁ QUÂN ĐỘI, NHÀ VĂN SƯƠNG NGUYỆT MINH LÊN TIẾNG 
 
Cái vụ mất nhiều sách cổ, quý ở Viện Nghiên cứu Hán Nôm, chỉ khi Tiến sĩ Nguyễn Xuân Diện lên tiếng thì dư luận mới biết, sao cứ lùng bùng mãi tìm chẳng ra, và giải quyết cứ rối bòng bong đến mức thành tội lỗi.
 
Min nghĩ: Giá mà cái két sắt phòng tài chính của quý viện ấy mà mất 1 tỷ bạc, không, chỉ cần mất 100 triệu thôi, thì người ta đã báo công an, người ta thức đêm thức hôm xới tung cả cái viện ấy lên tìm cho bằng được từng xu, chứ chả chậm trễ thế đâu.
 
Nhưng, sách cổ quý thì vô giá, chứ trăm triệu đồng, hay tỷ bạc đáng gì so với số sách đã mất. Vậy mà, sách cổ vô giá cứ như "cha chung không ai khóc" ấy.
Đọc tiếp...

Thứ Ba, 4 tháng 4, 2023

VỤ MẤT SÁCH CỔ - KIẾN NGHỊ LÊN THỦ TƯỚNG CHÍNH PHỦ


CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập – Tự Do – Hạnh phúc
…&…

ĐƠN KIẾN NGHỊ XỬ LÝ NGHIÊM
VỤ MẤT 121 CUỐN SÁCH CỔ TẠI VIỆN NGHIÊN CỨU HÁN NÔM

 
Kính gửi: - Ông PHẠM MINH CHÍNH,
                 Thủ tướng Chính phủ nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam,

Tôi là: Nguyễn Xuân Diện, Tiến sĩ, Nghiên cứu viên cao cấp,
Công tác tại Viện Nghiên cứu Hán Nôm, thuộc Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam.
Địa chỉ: 183 Đặng Tiến Đông, phường Trung Liệt, Quận Đống Đa, Hà Nội.

Thưa Thủ tướng,
Từ cuối năm 2022 đến nay đã có hàng chục bài báo đưa tin về vụ việc Viện Nghiên cứu Hán Nôm để mất 121 cuốn sách cổ và để hư nát xuống cấp hàng trăm cuốn khác. Dư luận vô cùng bức xúc. Giới chuyên gia vô cùng xót xa. Đây là lần đầu tiên trong lịch sử 53 năm của Viện Nghiên cứu Hán Nôm mất số lượng lớn sách cổ như vậy.

Kho sách cổ Hán Nôm là di sản vô cùng quan trọng của đất nước, kết tinh cả ngàn năm văn hiến của dân tộc, mà Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam vinh dự được giao giữ gìn, bảo quản; và Viện Nghiên cứu Hán Nôm trực tiếp được giao quản lý.

Những cuốn sách đã mất là các cổ vật được các thế hệ ông cha lưu truyền gửi lại hậu thế, có giá trị tiêu biểu về lịch sử, văn hóa, khoa học, và đều có tuổi đời từ một trăm năm tuổi trở lên, là một phần ký ức văn hóa và lịch sử dân tộc Việt Nam.

Trong ý nghĩa đó, tôi khẩn thiết kiến nghị Thủ tướng sớm nắm bắt vụ việc mất mát và hư hại cổ thư ở Viện Nghiên cứu Hán Nôm, chỉ đạo các bộ ngành hữu quan như Bộ Công an, Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch, Hội đồng Di sản Văn hoá quốc gia, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam sớm có kết quả điều tra; xử lý đúng người đúng tội theo pháp luật; chấn chỉnh công tác ở Viện Nghiên cứu Hán Nôm, loại khỏi đội ngũ những kẻ vô trách nhiệm với tiền nhân để đảm bảo an toàn cho kho di sản quý báu - hiện thân văn hiến của dân tộc.

Tôi xin gửi tới Thủ tướng lời kính chúc sức khỏe và thành tựu!

Hà Nội, Ngày 04 tháng 4 năm 2023.
Người làm đơn
Nguyễn Xuân Diện
Đọc tiếp...

LÀM RÕ THÔNG TIN VỀ TS NGUYỄN XUÂN DIỆN TRÊN BÁO THANH NIÊN

Nguyễn Xuân Diện tại Quán Nghinh Hương, Hương Ngãi, Thạch Thất, HN, ngày 6.4.2014.
 
LÀM RÕ ĐOẠN “THÔNG TIN NỘI BỘ” LIÊN QUAN ĐẾN TS NGUYỄN XUÂN DIỆN TRONG BÀI BÁO CỦA QUÝ HIÊN (BÁO THANH NIÊN)
 
Nguyên văn bài trên Báo Thanh Niên điện tử
xuất bản 31/03/2023 16:21 GMT+7:
 
“TS Nguyễn Xuân Diện 2 lần từ chối việc "cai quản" kho sách 
 
"Khi Báo Thanh Niên đặt vấn đề, phải chăng nhờ sự tích cực lên tiếng của TS Nguyễn Xuân Diện, Phó phòng phụ trách Văn bản học (Viện Nghiên cứu Hán Nôm), trên mạng xã hội nên Viện Nghiên cứu Hán Nôm mới tích cực, nỗ lực trong việc tìm sách thất lạc cũng như tìm giải pháp bảo quản, lưu trữ tài liệu…, ông Cường cho rằng, việc tìm kiếm tài liệu và điều chỉnh cách quản lý đã có trong kế hoạch chung của viện từ trước.”
Tôi - Nguyễn Xuân Diện làm rõ sự thật và đặt trong ngoặc vuông [ ] 
 
[Sai! Ông Nguyễn Tuấn Cường, Viện trưởng Viện Nghiên cứu Hán Nôm đã làm gì?
 
1- Ém nhẹm đến cùng. Nếu không có cuộc kiểm kê (từ 5/5/2022-5/7/2022) thì vụ mất sách vĩnh viễn không ai biết, cho đến khi ông này kết thúc 2 nhiệm kỳ Viện trưởng. 
 
2- Chỉ đạo làm bản fake để đặt lại trên giá. Chỉ đạo người giữ kho scan đưa bản scan của các cuốn sách cổ bị mất để in ra trên giấy Dó làm “phó bản”(tức phếch bản, fake) y như bản thật để đưa lên giá, hòng đánh lừa hậu thế. Rất may là bị phản đối kịch liệt nên không thực hiện được ý đồ này.
 
3. Dùng xảo thuật ngôn ngữ để giảm nhẹ mức độ nghiêm trọng của việc mất sách. Không dùng từ “mất”, mà dùng từ “thất lạc”, đang tìm kiếm. Sách mất nhưng có bản scan và bản photocopy, tức là Sách mất nhưng nội dung còn. 
 
4. Chỉ đạo Hội đồng Khoa học dùng Luật thư viện để đánh giá giá trị của 25 cuốn sách đã mất, không viện dẫn Luật Di sản Văn hóa. Viện trưởng cho rằng sách Hán Nôm không phải là cổ vật, vì chưa được Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch công nhận; kho Bảo quản không phải là bảo tàng.v.v…]
“Nhưng Viện Nghiên cứu Hán Nôm cũng ghi nhận những phát ngôn của TS Nguyễn Xuân Diện đã có tác dụng đẩy nhanh tiến độ công việc và thu hút được nhiều người cùng quan tâm đến kho sách Hán Nôm. 
Đọc tiếp...