Nguyễn Phan Khiêm
07 - 09 - 2017
ẴM CON CHỒNG HƠN BỒNG CHÁU NGOẠI
Trong nhiều bài viết xung quanh công trình phê bình Từ điển Nguyễn Lân của Hoàng Tuấn Công , có bài viết dẫn lại bài của Nguyễn Đức Dương phê bình Từ điển Nguyễn Lân đăng từ năm 2001.
Trong đó, cách hiểu của cụ Nguyễn Lân không chuẩn mà của Nguyễn Đức Dương cũng không chuẩn, xin ví dụ câu: “ Ẵm con chồng hơn bồng cháu ngoại” được cụ Nguyễn Lân giải thích là: "Khuyên những người vợ kế nên thương yêu con của vợ trước”.
Nguyễn Đức Dương cho rằng phải hiểu là mách bảo các cô gái lỡ làng: Thà lấy người góa vợ làm chồng để ẵm con cho anh ta, còn hơn ở vậy làm bà cô, chỉ biết bế bồng đám cháu ngoại của chính mình.
Cả hai cách hiểu đều không thỏa đáng. Theo tôi, đây là lời khuyên dành cho những người vợ không sinh con trai lấy vợ lẽ cho chồng. Cách đây 50 năm về trước thôi, ở quê tôi vẫn còn cảnh bà vợ sinh mấy cô con gái bèn đi tìm mối lái lấy vợ lẽ cho chồng, để hy vọng cô vợ sau sẽ sinh con trai nối dõi tông đường nhà chồng, mà bản thân người vợ cả cũng được nương tựa lúc tuổi già và hương khói sau này.
Trong những tình huống như vậy, các con của bà vợ sau đều gọi vợ cả của bố là mẹ, mẹ già, còn gọi mẹ đẻ của mình là dì hoặc mẹ trẻ. Các con không phân biệt mẹ già, mẹ trẻ. Nhiều gia đình bà trẻ cứ đẻ và bà già chăm bẵm đàn con chung.
Như vậy, chăm sóc, nuôi nấng con chồng, ( hàm ý là con trai) để được nhờ về sau, hơn là không lấy vợ lẽ cho chồng, để rồi chỉ có cháu ngoại, mà cháu ngoại thì không có nghĩa vụ thờ cúng ông bà như cháu nội.
Ở câu cụ Nguyễn Lân giải thích thì cô vợ kế chắc gì đã có con gái riêng rồi để có cháu ngoại. Nguyễn Đức Dương cũng vậy, đã lỡ làng chưa chồng thì lấy đâu ra cháu ngoại. Mà không lấy chồng thì càng không gọi các cháu con của anh chị mình là cháu ngoại. Cháu ngoại là cháu do con gái mình sinh ra chứ nhỉ.
07 - 09 - 2017
ẴM CON CHỒNG HƠN BỒNG CHÁU NGOẠI
Trong nhiều bài viết xung quanh công trình phê bình Từ điển Nguyễn Lân của Hoàng Tuấn Công , có bài viết dẫn lại bài của Nguyễn Đức Dương phê bình Từ điển Nguyễn Lân đăng từ năm 2001.
Trong đó, cách hiểu của cụ Nguyễn Lân không chuẩn mà của Nguyễn Đức Dương cũng không chuẩn, xin ví dụ câu: “ Ẵm con chồng hơn bồng cháu ngoại” được cụ Nguyễn Lân giải thích là: "Khuyên những người vợ kế nên thương yêu con của vợ trước”.
Nguyễn Đức Dương cho rằng phải hiểu là mách bảo các cô gái lỡ làng: Thà lấy người góa vợ làm chồng để ẵm con cho anh ta, còn hơn ở vậy làm bà cô, chỉ biết bế bồng đám cháu ngoại của chính mình.
Cả hai cách hiểu đều không thỏa đáng. Theo tôi, đây là lời khuyên dành cho những người vợ không sinh con trai lấy vợ lẽ cho chồng. Cách đây 50 năm về trước thôi, ở quê tôi vẫn còn cảnh bà vợ sinh mấy cô con gái bèn đi tìm mối lái lấy vợ lẽ cho chồng, để hy vọng cô vợ sau sẽ sinh con trai nối dõi tông đường nhà chồng, mà bản thân người vợ cả cũng được nương tựa lúc tuổi già và hương khói sau này.
Trong những tình huống như vậy, các con của bà vợ sau đều gọi vợ cả của bố là mẹ, mẹ già, còn gọi mẹ đẻ của mình là dì hoặc mẹ trẻ. Các con không phân biệt mẹ già, mẹ trẻ. Nhiều gia đình bà trẻ cứ đẻ và bà già chăm bẵm đàn con chung.
Như vậy, chăm sóc, nuôi nấng con chồng, ( hàm ý là con trai) để được nhờ về sau, hơn là không lấy vợ lẽ cho chồng, để rồi chỉ có cháu ngoại, mà cháu ngoại thì không có nghĩa vụ thờ cúng ông bà như cháu nội.
Ở câu cụ Nguyễn Lân giải thích thì cô vợ kế chắc gì đã có con gái riêng rồi để có cháu ngoại. Nguyễn Đức Dương cũng vậy, đã lỡ làng chưa chồng thì lấy đâu ra cháu ngoại. Mà không lấy chồng thì càng không gọi các cháu con của anh chị mình là cháu ngoại. Cháu ngoại là cháu do con gái mình sinh ra chứ nhỉ.
Không biết trong công trình của Hoàng Tuấn Công có bàn đến câu này không?!
Nghe lọt tai. hay.
Trả lờiXóaĐúng, phân tích như bác theo em là chính xác.
Trả lờiXóaLời bình thật thỏa đáng.
Trả lờiXóaĐúng là trí tuệ nhân dân.
Ừ ! Nên có những ý hay như thế này.
Trả lờiXóa