Thứ Tư, 13 tháng 9, 2017

Chu Mộng Long: HỎI TS.KH. PHAN ĐÌNH TÂN VỀ FREUD VÀ JUNG

Ông Phan Đình Tân. Ảnh: Thời báo.to đây

Chu Mộng Long

HỎI TS.KH. PHAN ĐÌNH TÂN VỀ FREUD VÀ JUNG

TSKH. Phan Đình Tân, Phó Chủ tịch chuyên trách Hội đồng Lý luận, phê bình Văn học, nghệ thuật Trung ương, trả lời phỏng vấn của nhà báo Thanh Hằng về cuộc tranh luận sách Từ điển Nguyễn Lân và Phê bình khảo cứu của Hoàng Tuấn Công:

"Việc đám đông tấn công cá nhân, theo thuật ngữ hiện nay gọi là "ném đá" là xúc phạm những người tham gia phản biện, là hành vi cực đoan. Nhiều nhà tâm lý học như S. Freud, C.G. Jung... trong phân tâm học đã phân tích tâm lý đám đông rất nguy hiểm khi a dua, kích động xã hội tham gia bằng những hành vi không có tính văn hóa, ứng xử không văn minh". (hết trích)

Tôi không bàn về chuyện có hay không sự cực đoan của tâm lí đám đông, chỉ hỏi về S.Freud và C.G.Jung. Ở sách nào của Freud, Jung nói về "tâm lý đám đông rất nguy hiểm khi a dua, kích động xã hội tham gia bằng những hành vi không có tính văn hóa, ứng xử không văn minh"?

Tôi không dám khoe mình đọc hết Freud, Jung, nhưng đọc cũng gần hết và đọc nhiều lần. Tôi hoàn toàn nắm được tư tưởng chính của hai ông tổ Phân tâm học này. Quả thật tôi không thấy trang nào có khái niệm và ý nghĩa như ông nói, ông học rộng tài cao chỉ cho tôi biết với để học hỏi thêm.

Với sở học của tôi, tôi chỉ thấy:

1) Freud chỉ nói về các triệu chứng của cá nhân sinh ra từ các Cấm kị (Taboo). Cấm kị gây chấn thương và dịch chuyển dục vọng cá nhân vào giấc mơ và sáng tạo. Tất nhiên, Freud cũng có nói đến dịch chuyển tiêu cực dưới dạng Thanatos (bản năng chết), nhưng ông không cho đó là nguy hiểm, mà nếu có, bản năng chết là một tất yếu, hoàn toàn không do cá nhân mà do các cấm kị xã hội, bao gồm cả trấn áp của quyền lực. Ngay cả phức cảm Oedipus cũng hoàn toàn tích cực vì đó là cội nguồn của sáng tạo. Freud kêu gọi "đạo đức của nền văn minh chúng ta" là giải tỏa cấm kị và giải phóng dục vọng theo hướng chính đáng.

2) Jung là người phản biện Freud bằng khái niệm Vô thức tập thể và Cổ mẫu (Archetype). Nhưng khái niệm vô thức tập thể của Jung cũng không đồng nghĩa với "tâm lý đám đông rất nguy hiểm khi a dua, kích động xã hội tham gia bằng những hành vi không có tính văn hóa, ứng xử không văn minh". Vô thức tập thể là hoạt động tâm lí nằm ở một nhóm người, một cộng đồng, sâu hơn cả vô thức cá nhân. Jung ví như một thứ gene di truyền của nòi giống, dù bị các lớp văn hóa chồng lên dày đặc, nó vẫn được đánh thức một cách mãnh liệt và trở thành sáng tạo phi thường. Các biểu trưng văn hóa, nghệ thuật đều có gốc sâu xa từ các Cổ mẫu do Vô thức tập thể tạo ra. Mất những thứ này là mất cả cội nguồn.

Không biết ông học ở đâu trong Freud, Jung về sự miệt thị đám đông trong phát ngôn của ông? Hay ông cố bịa ra để khoe học nhiều hiểu rộng cho sang? Hay là ông định nhân danh Hội đồng Lý luận, phê bình trung ương muốn đả kích văn hóa nghệ thuật của nhân loại, của cộng đồng Việt, thậm chí đả kích các phong trào "đám đông" mà Đảng ta đã lãnh đạo thành công trong lịch sử cách mạng?

Ai quen biết TS.KH Phan Đình Tân thì chuyển hộ cho ông ấy câu hỏi của tôi. Trả lời đúng thì tôi học tập và bái làm sư tổ (tôi có nhiều sư phụ giỏi lắm rồi).

Tôi có đức biết thì nói, không biết thì học hỏi đến nơi đến chốn. Nhưng tôi tin không có điều đó. Bởi Freud và Jung thuộc thế hệ học thuật kiên trì một lập trường tư tưởng. Họ không tự vả vào mồm mình khi đưa ra luận điểm tréo ngoe như ông nói.

Nhà báo Thanh Hằng chuyển giúp cho ông Tân câu hỏi được không?
 
 

17 nhận xét :

  1. TS KH, ối làng nước ơi!

    Trả lờiXóa
  2. Hoan hô Chu Mộng Long

    Trả lờiXóa
  3. Biêt trả lời sao đây khi đào đâu ra cái không hề có hở ông TSKH?

    Trả lờiXóa
  4. Với chức trách và trình độ của TSKH Phan Đình Tân thì lời thỉnh cầu của Chu Mộng Long chỉ là việc cỏn con.Rất mong TSKH Phan Đình Tân hạ mình chiếu cố. Nếu không có thời gian để phúc đáp thì nhà báo Thanh Hằng có thể làm một phỏng vấn được không?

    Trả lờiXóa
  5. Tân ơi là Tân, nghề của ông là thổi kèn đám ma đừng có nghĩ cái chức PCT hội đồng lý luận ấy là ghê ghớm gì lắm. Cái thời lừa đảo dễ dàng như hồi cải cách không còn nữa đâu.

    Trả lờiXóa
  6. Chẳng lẽ cái gọi là HỘI LLPBVHTW là cái hội thế này sao và nhân sự của nó thế này sao?

    Trả lờiXóa
  7. Ông Tân hình như chưa đọc gì hết mà nghe ai đó cũng chưa đọc kể với thì phải

    Trả lờiXóa
  8. Từ điển NL như thế trách gì hoc sinh lớp 7 chưa biết đọc, học sinh lớp 10 chưa viết trọn câu văn

    Trả lờiXóa
  9. Phong trào cách mạng văn hóa của tầu với từng tốp hồng vệ binh khủng bố dân lành là do cái tâm lý bầy đàn đấy!
    Vụ đấu tố trong cải cách ruộng đất cũng là tâm lý bầy đàn. Những người đứng ra đấu tố người khác vì những điều không có thật, họ bị cái tâm lý bầy đàn kích động nên gây tội ác một cách điên cuồng.

    Trả lờiXóa
  10. Công nhận Tiến sỹ khoa học Việt nam foul thật. Tác giả Tâm lý đám đông nổi tiếng nhất là Gustav LeBon, người pháp Anh Tân nhằng ngay sang S. Freud với ca C.Jung. Chứng tỏ anh này chưa từng đọc cả 3 tác giả đã đề cập, biết đến theo kiểu 'nghe nói" là hết.
    Càng Foul càng làm lớn, bằng lớn, danh lớn. Hơi giống ông GS Từ điển.

    Trả lờiXóa
  11. Nguyễn Lân con đẻ chế độ. cho nên dùng cả hệ thống quyết bảo vệ

    Trả lờiXóa
  12. Hình như ông Tân là đại tá công an chăng?

    Trả lờiXóa
  13. Thật đáng buồn cho nền lý luận

    Trả lờiXóa
  14. Đã dốt thì hay nói liều mạng

    Trả lờiXóa
  15. Vô thức tập thể và Cổ mẫu (Archetype)

    Cố GS Lương Kim Định viết trong bộ sách Việt Nho & An Vi của ông thì phiên dịch là:

    Archetype = Sơ nguyên tượng
    Collective unconscious = Tiềm thức cộng thông

    Những thuật ngữ này được nhà tâm lý học người Thụy Sĩ Carl G. Jung dùng nhiều trong nghiên cứu tâm lý học sâu thẳm Depth Psychology. GS Kim Định dịch sang Việt Ngữ như trên, ông cố tình dịch unconscious là tiềm thức thay vì vô thức, vì quan điểm của ông nhân bản tâm linh, ông cho rằng người đang ngủ vẫn là con người với đầy đủ ý nghĩa nhất, nó đang nghỉ ngơi thôi, chứ mọi thứ khác đều đang hoạt động kể cả hoạt động tâm lý sâu thẳm.

    Người Hoa, dịch hơi khác:

    Archetype = 原型;典型, nguyên hình, điển hình - khuôn phép ban đầu, khuôn mẫu
    Collective = 集體的;共同的, tập thể đích, cộng đồng đích - có tính cộng đồng

    Trong huyền sử VN, Âu Cơ với Lạc Long Quân là các Sơ Nguyên Tượng. Biểu tượng ban đầu, nguyên sơ trở thành những câu chuyện mang tính cộng thông trong tiềm thức dân Việt.

    http://dictionary.cambridge.org/us/dictionary/english-chinese-traditional/collective


    Trả lờiXóa