Cao Nguyên
RFA
2020-01-09
2020-01-09
Luật sư đại diện cho người dân Đồng Tâm trong vụ tranh chấp đất đai
với chính quyền Hà Nội cho rằng việc công an thực hiện cưỡng chế và bắt
dân vào nửa đêm khi không có việc khẩn cấp là hành động vi phạm pháp
luật.
Rạng sáng ngày 9/1/2020, các lực lượng chức năng thành phố Hà Nội tấn
công vào thôn Hoành, xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Hà Nội khiến người dân
Đồng Tâm phải chống trả. Bộ Công an Việt Nam phát đi thông báo cho biết
có 4 người chết, bao gồm ba công an và một người dân. Tất cả nạn nhân
đều chưa rõ danh tính.
Theo thông tin từ Bộ Công an, đây là một vụ “chống người thi hành
công vụ”, hiện đã bắt giữ nhiều người gọi là “đối tượng chống đối”, khởi
tố vụ án và khởi tố bị can. Đại tá Nguyễn Bình - Trưởng phòng Cảnh sát
hình sự, Công an TP. Hà Nội, cho VTV biết có một nhóm đối tượng chống
đối gồm 30 người ở Đồng Tâm. VTV vào cùng ngày cho biết nhóm đối tượng
chống đối đã bị bắt giữ hết.
Thông báo của Bộ Công an phát ra hôm 9/1 viết:
“Từ ngày 31-12-2019, một số đơn vị của Bộ Quốc phòng phối hợp với
lực lượng chức năng tiến hành xây dựng tường rào bảo vệ sân bay Miếu
Môn, thành phố Hà Nội theo kế hoạch.
Trong quá trình xây dựng, sáng 9-1-2020, một số đối tượng có hành
vi chống đối, sử dụng lựu đạn, bom xăng, dao phóng... tấn công lực lượng
chức năng, chống người thi hành công vụ, gây rối trật tự công cộng, dẫn
đến hậu quả 3 cán bộ chiến sĩ công an hi sinh, 1 đối tượng chống đối
chết, 1 đối tượng bị thương.
Các đơn vị chức năng đã khống chế và bắt giữ các đối tượng vi phạm
pháp luật nghiêm trọng, khởi tố vụ án, khởi tố bị can, tiến hành xử lý
theo đúng quy định của pháp luật”.
Cảnh sát cơ động vào Đồng Tâm vào rạng sáng ngày 9/1/2020 Courtesy of FB
Luật sư Ngô Anh Tuấn, người bảo vệ quyền lợi của người dân Đồng Tâm, vào cùng ngày nói với Đài Á Châu Tự Do:
“Thực tế tôi cũng không nghĩ là sự kiện nó đến mức này. Người dân
thông báo cho tôi rằng có sự kiện này. Tôi không biết nó diễn ra vào lúc
nào. Tuy nhiên tôi thấy nếu người dân quá khích như thế thì tôi cũng
không đồng tình. Xưa nay tôi vẫn khuyên can rằng không nên có những hành
động quá khích mà nên kiên trì đối thoại, có thể nó sẽ lâu, rất lâu
nhưng đó mới là con đường tháo gỡ tranh chấp chứ không phải bạo lực. Bởi
vì bạo lực người dân chỉ tay không thì không thể chống lại chính quyền
được.
Nhưng nếu như mà hành động thực hiện cưỡng chế, bắt người dân vào
lúc nửa đêm nếu không có việc gì khẩn cấp thì đương nhiên đó là hành
động sai với quy định của pháp luật. Người ta không thể bắt vào buổi đêm
như thế được. Rõ ràng là không đúng.”
Luật sư Ngô Anh Tuấn cho biết ông không thể vào bên trong khu vực cư
ngụ của bà con Đồng Tâm vì bị cảnh sát cơ động chặn lại, yêu cầu phải có
chỉ đạo đồng ý từ giám đốc công an Hà Nội.
Vào sáng ngày 9/1, một người dân Đồng Tâm giấu tên nói với Đài Á Châu
Tự do rằng bà đang phải lẩn trốn vì các lực lượng chức năng vẫn đang
tìm kiếm để bắt úp người:
“Mới trốn ra được một lúc từ hơn 3 giờ sáng thì có tin là ở ngoài
người ta đi bộ vào rất đông. Chúng tôi không nghĩ là nó vào bắt úp dân
như thế. Dân cũng chỉ chuẩn bị là ngủ nghỉ lại một chỗ để tự bảo vệ
nhau. Cuối cùng là chúng nó về bắt úp dân thì bọn chị bị bất ngờ.
Họ ném bộc phá, ném hơi cay, ném đủ thứ. Bây giờ đánh sập nhà ông
Kình rồi. Thế nên là nó bắt được người đi rồi. Trong nhà đấy lúc tối
khoảng độ hơn 20 người ở trong đấy nhưng bây giờ cháu nội của ông Kình
đã bị bắt mất, hai vợ chồng, hai đứa con. Thằng cháu nội bị bắn gãy tay
thì nó bắt được. Còn cái đứa dâu thì nó mới đẻ tầm 3,4 tháng thôi.
Lê Đình Quang cũng bị bắt. Lê Đình Quang nhảy xuống định chạy
nhưng bị chó nghiệp vụ nó vồ, bị đánh, bị bắt rồi. Bây giờ bị bắt hơn 20
người trong đấy có cả Quang.”
Ông Lê Đình Kình được coi là thủ lĩnh tinh thần của người dân Đồng
Tâm trong vụ tranh chấp. Ông Lê Đình Quang là người đã trả lời phỏng vấn
RFA vào ngày 6/1 vừa qua, cáo buộc chính quyền Hà Nội điều vũ khí xua
đuổi tàu ngoài biển đến bao vây người dân Đồng Tâm.
Đồng Tâm là một điểm nóng tranh chấp đất đai giữa người dân địa
phương và chính quyền nhiều năm qua xung quanh một mảnh đất rộng 59 ha ở
Đồng Sênh. Chính quyền cho rằng đây là đất quốc phòng trong khi người
dân cho rằng đây là đất canh tác.
Chính quyền Hà Nội đã từng tìm cách cưỡng chế đất Đồng Sênh vào tháng
4 năm 2017 nhưng thất bại do gặp phải sự chống trả quyết liệt của người
dân. Người dân Đồng Tâm khi đó đã bắt giữ 38 công an và cán bộ làm con
tin để đòi đối thoại với chính quyền. Vụ việc chỉ lắng xuống sau khi Chủ
tịch UBND thành phố Hà Nội Nguyễn Đức Chung về Đồng Tâm đối thoại với
người dân, hứa không truy tố những người đã phản đối cưỡng chế.
Sự kiện ở Đồng Tâm bắt đầu nóng trở lại từ ngày 31/12/2019, khi bộ
Quốc phòng tiến hành xây dựng tường rào sân bay Miếu Môn, sát với cánh
Đồng Sênh, phần đất ruộng mà người dân xã Đồng Tâm cho là mình có quyền
sở hữu.
Người dân Đồng Tâm cho biết khi lực lượng chức năng xây dựng, họ chỉ
ra xem xét tình hình, nếu không lấn chiếm gì thì bà con sẵn sàng ủng hộ.
Người dân cho biết bắt đầu từ ngày 6/1/2020 chính quyền tiến hành
cắt mạng internet vào làng, bao vây, không cho người bên ngoài vào khu
vực thôn Hoành, nơi cư ngụ người dân Đồng Tâm.
Đàn áp trước cưỡng chế
Trước khi chính quyền tiến hành cưỡng chế Đồng Tâm, một loạt
những nhà hoạt động xã hội, facebookers đã bị an ninh mặc thường phục
theo dõi chặt, không thể ra khỏi nhà.
Bà Nguyễn Thị Tâm, dân oan bị cưỡng chế đất ở Dương Nội, ngoại thành
Hà Nội, nói rằng bà bị an ninh theo dõi cả ngày, từ nhà cho đến nơi làm
việc. Theo bà Tâm, những thông tin một chiều từ phía chính quyền đưa ra
lúc này là chưa thể tin tưởng được:
“Đấy những thông tin đấy thì tôi cũng chỉ biết qua báo chí của
Đảng, không biết chính xác là có đúng thật hay không. Bởi vì nhiều khi
những cái tin như thế thì cũng chưa thể tin được.
Tôi nghĩ là nếu chính quyền mà đúng thì cứ đàng hoàng mà làm ban ngày, việc gì phải làm ban đêm như thế. Đó là đánh úp dân.”
Anh Trịnh Bá Phương, người nhận được tin sớm từ người dân Đông Tâm và
đưa tin lên Facebook đã bị an ninh bắt đi vào sáng cùng ngày. Anh Trịnh
Bá Tư, em trai của anh Trịnh Bá Phương cho biết anh Phương đã bị đánh
đập và bắt đi vào khoảng 6 giờ sáng và chỉ được thả vào 11:30 đêm cùng
ngày.
Dân không phải là giặc
Ngay sau khi vụ việc ở Đồng Tâm xảy ra, nhà báo Nguyễn Đình Bổn đặt
ra ba câu hỏi cho Nhà cầm quyền Hà Nội về vụ việc này trên trang
facebook cá nhân:
“Tôi giả sử rằng tôi chấp nhận đất người dân Đồng Tâm đang sở hữu cần thu hồi vì thuộc chủ quyền quân đội, vậy thì:
- Là một chính quyền, về nguyên tắc làm việc là công khai, minh
bạch, có cưỡng chế thì cũng đến đọc lệnh ngay giờ hành chánh đó mới là
chính danh (và tuân thủ luật pháp).
- Tại sao đánh úp dân vào đêm khuya với vũ trang hùng hậu? Hành vi mờ ám này phải giải thích ra sao? Dân đâu phải là giặc?
- Nếu đã không minh bạch, không chính danh thì nhân danh cái gì để lấy đất hay bắt nhốt người dân?”
Cảnh sát cơ động được điều đến Đồng Tâm vào sáng ngày 9/1/2020 Courtesy of FB
Nhà hoạt động Đinh Thảo chia sẻ về thông tin có ba cán bộ chết trong sự kiện này rằng:
“Ai có chồng, con, anh, em,... đang tham gia đàn áp người dân Đồng
Tâm thì xin hãy gọi, bảo bỏ súng xuống, về nhà đi, sắp Tết rồi.
Không làm cảnh sát nữa thì về làm công nhân, làm nông dân, đi kinh doanh,... kiếm sống.
Xin đừng bất chấp mạng mình, chối bỏ lương tâm để làm công cụ cho
cá nhân hay thế lực nào. Xin hãy dừng tay, các anh có quyền từ chối làm
điều trái pháp luật, vô nhân tính, vô đạo đức.
Các anh có quyền, vì các anh là con người!”
Giải pháp nào cho Đồng Tâm?
Luật sư Hà Huy Sơn, người không phải là luật sư đại diện cho người
dân Đông Tâm, nói với RFA về giải pháp giải quyết vấn đề Đồng Tâm tốt
nhất hiện nay là hai bên phải cùng dừng lại:
“Theo tôi hai bên cần phải cùng dừng lại. Về mặt chính quyền thì
cấp Trung ương phải đánh giá lại về vấn đề đất đai ở Đồng Tâm. Bởi vì,
nếu không có lí do gì tại sao đa số người dân lại phản đối chính sách
của chính quyền thành phố Hà Nội. Cần phải tìm ra nguyên nhân ở đâu. Cần
phải xem xét cho đến tận cùng gốc rễ.
Thứ hai, chính quyền đang tổ chức lực lượng để xây bức tường ranh
giới sân bay Miếu Môn. Theo tôi, đó cũng chưa phải dự án cấp thiết thì
nên dừng lại để tuyên truyền, thuyết phục người dân hoặc bằng một biện
pháp pháp luật. Tức là giải quyết bằng toà án thì sau đó hãy tiến hành
để giảm căng thẳng giữa chính quyền và người dân Đồng Tâm.”
Bà Nguyễn Thị Tâm nhận định rằng vụ việc này cần phải có một cuộc đối thoại giữa các bên:
“Vụ việc này phải có một buổi ngồi lại đối thoại giữa người dân và
đại diện Bộ Quốc phòng cũng như chính quyền huyện Mỹ Đức. Phải ngồi đối
thoại với nhau trên tinh thần thượng tôn pháp luật, bên nào đưa ra được
bằng chứng có chứng cứ pháp lý để chứng minh thì đương nhiên lẽ phải
phải thuộc về bên đó.”
Trong một diễn biến liên quan, ngay trong chiều ngày 9/1, các tổ chức
Xã hội dân sự Việt Nam cùng kí tên trong bản “Tuyên bố Đồng Tâm
9/1/2020, với năm yêu cầu được đặt ra cho nhà cầm quyền Hà Nội:
1. Chấm dứt ngay việc dùng lực lượng vũ trang, dùng bạo lực dưới mọi hình thức.
2. Phải đưa người bị thương ở Đồng Tâm đi cấp cứu, không được ngăn
cản người dân, báo chí đến đưa tin, giúp đỡ người dân Đồng Tâm.
3. Phải giải quyết vụ việc công khai minh bạch, thông qua trình tự
pháp luật dân sự. Không hình sự hóa trong giải quyết dân sự về đất đai.
4. Phải trả lại quyền Tư hữu đất đai cho mọi người dân Việt Nam.
5. Phải khởi tố, trừng trị những kẻ ra lệnh cho lực lượng vũ trang đi
đàn áp dân, những kẻ đồng lõa với các nhóm lợi ích trong tranh chấp dân
sự.
Vào năm 2017, sau vụ cưỡng chế bất thành ở Đồng Tâm, Công an Hà Nội
đã ra quyết định khởi tố vụ án hình sự xảy ra tại Đồng Tâm về hai tội
danh “bắt giữ người trái pháp luật’ và hủy hoại, cố ý làm hư hỏng tài
sản”. Không có người dân Đồng Tâm nào bị bắt sau đó.
Những người dân Đồng Tâm từ đó đến nay vẫn khẳng định họ muốn đối
thoại với chính quyền, đồng thời thề kiên quyết bảo vệ quyền lợi hợp
pháp của mình dù có phải đổ máu.
Hôm 9/1, Tổ chức Theo dõi Nhân quyền Quốc tế (HRW) đã ra thông cáo
kêu gọi chính quyền Việt Nam mở cuộc điều tra công khai và khách quan về
vụ cưỡng chế đổ máu ở Đồng Tâm, đồng thời cho quan sát viên và các nhà
báo quốc tế được tiếp cận Đồng Tâm. Bộ Ngoại giao Việt Nam cho biết sẽ
xem xét yêu cầu cho các nhà báo quốc tế đến Đồng Tâm.
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét