PHÉP LẬP BÁT HƯƠNG VÀ KIÊNG KỴ

 

Đỉnh hương đã được chuyển về đây và bài trí như thế này.

NB Trần Quang Vũ

Phép lập bát hương và kiêng kỵ

Nhân chuyện TPHCM chuyển lư hương Đức thánh Trần khỏi tượng đài của Ngài từ Bến Bạch Đằng về đền thờ Ngài ở Võ Thị Sáu để nơi có hai lư hương và nơi không, xin viết về phép lập bát hương, thờ cúng và kiêng kỵ.

Lập bát hương có ba dạng: Bát hương chính ngôi, bát hương thờ vọng và bát hương tùy biến.

Chính ngôi: Khi có người mất, chủ tang là người lập bát hương. Trong phép kiêng kỵ là không thể có hai bát hương cho một người chết, mua hai quan tài, đào hai huyệt. Vì thế, khi có người mất mà chủ tang chưa có mặt, chủ tang chưa hiểu luật lệ thì bất kỳ người nào cắt một đoạn cây chuối cắm hương. Đây chính là tập tục đề phòng nhiều người hăng hái đi sắm bát hương. Chủ tang có thể trực tiếp làm, có thể nhờ người mua bát hương, tro nếp, vàng quỳ thất bảo,nhờ người viết đệ hiệu và nhờ cao tăng, thày pháp hoặc người cao niên đức độ thạo việc sắp xếp những thứ kể trên vào bát hương. Nhưng rứt khoát những thứ kể trên khi mua sắm về phải chính tay chủ tang lau chùi,xem xét. Sau khi bát hương bốc xong, chủ tang phải hai tay cung kính bưng ngang mày đến trước bàn thờ thần linh thổ công và gia tiên kính cáo và thắp những nén hương đầu tiên. Sau đó, hai tay cung kính bưng ngang mày về nơi người chết làm lễ thiết linh. Bát hương này trên linh sàng người quá cố, cùng cành phan ra nghĩa địa, xong an táng quay về nơi thờ cúng. Nếu đưa vong lên chùa thì rước bát hương lên chùa. Kết thúc lễ chùa,bát hương lại rước về nơi an vị. 

Bát hương thờ vọng. Nhà có nhiều con, họ có nhiều chi hoặc con cái định cư ở xa thì được lập bát hương thờ vọng. Bát hương thờ vọng cũng có đủ các thành phần như bát hương chính ngôi. Bát hương thờ vọng chỉ được lập sau đọan tang(có nơi sau lễ tất khôc-tắt khóc- giỗ đầu). Bát hương vọng nhỏ hơn chính ngôi. Người xin thờ vọng làm lễ mặn, bốc bát hương để trên ngôi thờ chính khấn xin và khất đài. Khi xin được thì lấy ba chân hương của bát hương chính ngôi cắm sang bát hương thờ vọng. Tiếp ba tuần hương, đến nửa tuần thứ ba thì được rước về nơi thờ vọng.

Bát hương tùy biến. Do những hoàn cảnh đặc biệt kiểu thiên tai, chiến tranh, nhà vắng thừa tự...mất bát hương chính ngôi thì xin lập lại bát hương. Thường phải nhờ cao tăng hoặc thày pháp bốc xong để tụng niệm ở chùa hoặc ở điện 100 ngày mới rước về. 

Nếu cứ theo phép lập bát hương cổ nhân để lại thì việc nơi không còn,nơi hai lư hương thờ Đức thánh Trần thì là điều đại kỵ.

Đức Ngài là người lòng nhân ái như biển trời nhưng phép tắc thì nghiêm cẩn khó ai bằng. Con đẻ suy bì chuyện ngành trưởng và công lao dựng ngôi giữ nước đã bị Ngài tước mọi uy quyền,đưa ra trấn thủ biên ải. Ngài còn cực ghét những kẻ hèn nhát và phản quốc. E rằng, trừng phạt của ngài là sấm xét, nữ nhi, cua ốc chả phải hàng Người ra uy.