MUA QUAN BÁN CHỨC

MUA QUAN BÁN CHỨC

Luân Lê

Có mấy vấn đề cần bàn luận và làm rõ ràng ra ở đây.

Thứ nhất, người ta đã chính thức thừa nhận có hiện tượng chạy chức chạy quyền, không những thế nó còn trở nên là một hành vi có tổ chức đến mức tinh vi và chuyên nghiệp. Và việc chạy chức, chạy quyền chính là hình thức tham nhũng tàn bạo và đỉnh cao nhất trong các loại tham nhũng.

Thứ hai, chỉ có nhà nước, nơi nắm giữ quyền lực mới có thể tạo ra chức tước và bổng lộc, mà đảng lại nắm quyền lãnh đạo nhà nước và trong công tác tổ chức nhân sự của bộ máy công quyền, nên việc chạy chức chạy quyền chỉ có thể diễn ra được nhờ những bộ phận nắm quyền nhân sự trong đảng. Nên đảng phải là tổ chức gánh chịu trách nhiệm về những tệ trạng này trước nhân dân. Và nó cho thấy một thể chế đã tạo ra những kẽ hở và lỗ hổng nghiêm trọng trong việc thiết định và vận hành quyền lực nhà nước.

Thứ ba, việc người ta thi nhau vào đảng và chạy những mức tiền lớn vào biên chế nhà nước chính là vì mục đích để tham nhũng và vơ vét của cải của người dân và xã hội nằm trong ngân khố, một phần là tham nhũng trực tiếp nhờ vào quan liêu, cửa quyền với người dân trong công tác sự vụ hàng ngày. Thành ra rất nhiều kẻ tài không có, đức cũng không, lại leo cao và chui sâu vào trong bộ máy để dùng quyền hành mà lũng đoạn quyền lực, hòng tham nhũng, đục khoét càng nhiều càng tốt và rồi tìm cách tẩu tán tài sản cũng như tìm con đường trốn chạy sang một quốc gia văn minh khác mà cư trú và sinh sống, chúng để lại bao nhiêu khổ nạn và thảm cảnh cho nhân dân và xã tắc.

Thứ tư, những người đã từng lên tiếng phản đối, tố cáo những hành động tham nhũng, cửa quyền và phê phán nhà nước là hoàn toàn có cơ sở và căn cứ từ hợp pháp cho đến thực tế của nó, đáng ra họ phải là những người được tuyên dương trong việc đấu tranh với cường quyền và sự tha hoá của bộ máy chính quyền chứ không thể lại đem ra xét xử họ về những tội như tuyên truyền chống nhà nước hay lợi dụng quyền tự do dân chủ xâm hại lợi ích nhà nước. Như vậy thì người dân có thể trở thành người chủ của nhà nước và của quyền lực chính trị hay không?

Thứ năm, chúng ta phải tìm ra hoặc thiết tạo một thể chế phù hợp mà khắc phục được những tình trạng tha hoá và lạm dụng quyền lực do cơ chế hiện tại đang bộc lộ rõ nét ra những hậu quả vô cùng nghiêm trọng của nó: quyền lực không thể kiểm soát được; tình trạng lạm quyền và lộng quyền phổ biến; tham nhũng chức vụ và tiền bạc ngân khố ngày càng khủng khiếp; không tìm được ai chịu trách nhiệm; người dân không có biện pháp hay phương cách nào tác động được đến hệ thống vận hành của thể chế chính trị; cán bộ hay lãnh đạo chỉ thuộc về tổ chức đảng trong khi nguồn lực và trí tuệ từ nhân dân bị bỏ phí. Vậy nên phải thiết tạo ra một cơ chế kiểm soát quyền lực hữu hiệu và bền vững, mà như thế thì quyền lực không được tập trung, mà phải phân tản độc lập và không thể để ai lãnh đạo nhà nước ngoại trừ luật pháp được thượng tôn lên trên tất cả.