GS. Ngô Văn Giá: HỠI CON NGƯỜI, HÃY BIẾT LỄ PHÉP VỚI HUẾ!

Ngô Văn Giá 

(PGS, TS, Nhà văn) 

SAO CỨ NHẤT THIẾT PHẢI DỰNG BÃI ĐỖ XE Ở ĐẤY VÀ TO ĐẾN THẾ?

Tôi vào Huế lần này, không thể không đến cái chỗ chính quyền cho phép xây bãi đỗ xe thuộc điểm tham quan Lăng Tự Đức. Trong dự kiến, bãi đỗ này rộng khoảng 17.000m2.

Trên thực địa, phần đất bãi đỗ xe chính là phần chân đồi Vọng Cảnh, vốn liền thổ với đồi Vọng Cảnh, bị ngăn cách bởi một con đường nhựa nhỏ dẫn vào khu Lăng Tự Đức. Hiện giờ khu đất này đã bị san ủi dở dang, và những kẻ thực thi đã hót gọn ngôi mộ của bà Lê Tài Nhân, vợ vua Tự Đức. Trước khi bị máy cơ giới ủi đi, vốn đây là một ngôi mộ được xây bằng gạch rộng khoảng chừng 40m2, liền kề là một cây đa cổ thụ rợp bóng mát. Tôi hỏi một một người dân sống quanh khu vực này rằng khi bị san ủi chả lẽ không ai ngăn cản, thì được bà cho biết họ làm lẹ quá, không ai kịp hiểu họ làm gì; sau khi hiểu ra, dân mới đến phản đối thì ngôi mộ đã bị san ủi bằng địa. Không rõ trong tầng sâu dưới ngôi mộ có gì không? Người dân cũng nói rằng không biết, chỉ biết là rất may tấm bia bằng đá xanh của ngôi mộ đã được người dân tìm thấy và giữ lại. Sau đó gia tộc dòng họ Nguyễn Phước mới kịp thời lên tiếng, dựng lại ngôi mộ tạm nằm đúng trên địa điểm như hiện giờ và sau đó phát đơn kêu cứu.

Ai là kẻ ra lệnh phá ngôi mộ vợ Vua? Ai là kẻ cầm lái xe ủi cho san phẳng ngôi mộ và cây đa liền cạnh? Không hiểu họ có biết đích xác đấy là mộ vị tài nhân vợ Vua hay không? Hay cũng có thể họ không hề biết? Nhưng cho dù là mộ của ai, họ cũng không cảm thấy run tay khi triệt phá ư? Họ không biết đấy là việc làm chỉ của những kẻ vô đạo, táng tận lương tâm ư?

Tôi băn khoăn hỏi ý định thực của chính quyền trong vụ này là gì? Được biết, ý định công khai thì: 1, xây dựng bãi đỗ xe như đã tính toán; 2, di dời mộ của bà Lê Tài Nhân (vừa bị phá) về đặt cùng với ngôi mộ của bà Huệ phi (cũng vợ vua Tự Đức, nhưng là hàng trên so với bà Tài Nhân) cách đó khoảng 70m. Xin nói thêm, nguyên tắc đặt mộ các bà vợ của Vua sau khi chết là nằm chung quanh Lăng viên, theo thứ tự vị thế từ cao xuống thấp, từ trung tâm lan ra ngoại biên như những vòng sóng. Còn ý đồ thực trong việc này thì không ai có thể dám chắc điều gì sẽ xảy ra? Có người đã nghĩ đến khả năng một âm mưu cướp đất “đúng quy trình” của một nhóm lợi ích nào đó…

Nguyện vọng của dòng tộc Nguyễn Phước tộc hiện nay là gì?

-Không nên xây bãi đỗ xe ở vị trí thân đồi này, mà nên di chuyển lui xuống cánh đồng chân đồi, như vậy mỗi khi khách đến tham quan cần có xe điện trung chuyển vào các lăng Vua để đảm bảo cảnh quan môi trường, sự tĩnh lặng cần thiết của các Lăng; về lâu dài, ngăn chặn những ý đồ mờ ám cướp đất di tích.

-Xây dựng lại ngôi mộ bà Lê Tài Nhân đúng nguyên trạng.

Tôi một người khách phương xa, sau khi thực địa bãi đỗ xe vừa bị san ủi lở lói dở dang kia liền thả bộ trên đồi Vọng Cảnh, lòng dậy lên bao ý nghĩ. Đồi Vọng Cảnh cách đây ít năm, nếu dư luận cả nước không lên tiếng phản đối mạnh mẽ, UNESCO không vào cuộc kịp thời, chắc bây giờ đã có một khu tổ hợp khách sạn chình ình, nuốt chửng toàn bộ ngọn đồi thơ mộng, kề sát bờ sông Hương xanh biếc, nơi bao quát được chiều dài cả hai phía thượng/hạ nguồn con sông cong mình uốn lượn bên chân đồi thông rì rào trong gió. Chiều chiều, người dân nội đô Huế, chỉ cần một thôi đường vài cây số là đã có thể nằm dài trên thảm lá thông mà ngắm bầu trời, nghe gió hát; hoặc thả bộ trong rừng thông mà ngắm sông, ngắm hoàng hôn đang sóng sánh ánh vàng…Các đôi người yêu nhau lên đấy mà tình tự, chắc chắn tình yêu cũng sẽ thêm mộng hơn, trong hơn, thiêng hơn.

Tôi thiết nghĩ, toàn bộ khu vực lăng Tự Đức, kể cả các Lăng khác (vùng nội, ngoại, vùng đệm), tất cả nên/cần giữ nguyên trạng, đừng cố phải nghĩ xây thêm cái gì nữa, cứ chỉ như thế mới đẹp, và đang rất đẹp rồi, đừng nhân danh cái gì để mà vô tình hay cố ý phá hủy/ bức tử không gian lịch sử, sinh thái,văn hóa tâm linh Huế nữa.

Kẻ nào mưu toan vụ lợi trong chuyện phá Huế, kẻ đó có tội với Huế, với cả nước, và với cả lương tri thế giới!

Ở đâu cần xây đắp gì thêm không biết, chứ ở Huế, lạy Giời, nhiều chỗ hãy chỉ cần giữ nguyên trạng đã là đủ rồi. Đồi Vọng Cảnh, Lăng Tự Đức (và các Lăng Vua khác) chỉ cần như vậy. 

HỠI CON NGƯỜI, HÃY BIẾT LỄ PHÉP VỚI HUẾ!

Hà Nội ngày 8/9/2017

Trong ảnh: Bãi đỗ xe đang ủi, mộ bà Lê Tài Nhân, Mộ bà Huệ Phi, Đồi Vọng Cảnh và sông Hương nhìn từ đồi Vọng Cảnh.