Tin buồn: VÔ CÙNG THƯƠNG TIẾC HỌC GIẢ AN CHI

.. ..    TIN BUỒN  Chúng tôi vô cùng kính tiếc báo tin Học giả AN CHI (Võ Thiện Hoa)  Sinh năm 1935  Đã từ trần tại nhà riêng hồi 13h05’ Ngày 12.10.2022 (tức ngày 17 tháng 9 năm Nhâm Dần). Hưởng Đại thọ 88 tuổi. Linh cữu quàn tại: 482/52C Lê Quang Định, Phường 11, Quận Bình Thạnh, TP HCM Lễ Nhập quan tổ chức hồi 21h30, Ngày 12.10.2022 Lễ Động quan hồi 13h00 Ngày 14.10.2022. Hỏa táng tại Trung tâm Hỏa táng Bình Hưng Hòa, Thành phố Hồ Chí Minh  *** Nghiêm cẩn trong từng câu chữ, lịch lãm trong mỗi cử chỉ lời nói, Ông là một vị học giả uyên bác về cổ ngữ hàng đầu ở Việt Nam. Trong giờ phút đau buồn này, chỉ biết dâng lời cầu nguyện anh linh Bác An Chi nhẹ gót vân du về miền Cực Lạc… Thành kính chia buồn cùng Bác gái và toàn thể tang quyến trước mất mát lớn lao này!

Đọc tiếp...

HỌC GIẢ AN CHI: "GIÁ" KHÔNG THỂ THAY THẾ CHO "PHÍ"

Học giả An Chi. Ảnh: tại đây.

Lắt léo chữ nghĩa:
Giá không thể thay thế cho phí

An Chi

Thanh Niên
27/05/2018

Tuy là cùng một trường nghĩa nhưng giá và phí không thể dùng thế cho nhau được. 

Giá là một từ Hán - Việt mà chữ Hán hiện hành là [價]. Đây là một chữ hình thanh mà nghĩa phù là bộ nhân [亻] còn thanh phù là [賈]. Dùng để chỉ họ người, [賈] được đọc thành giả như trong Giả Đảo [賈島], Giả Nghị [賈誼], Giả Bình Ao [賈平凹]... Với âm cổ, [賈] có nghĩa là “mua, bán, buôn bán”, nếu là động từ; là “người buôn bán (tại cửa hàng cố định)”, nếu là danh từ. Đây chính là chữ cổ trong sĩ, nông, công, cổ. Với âm giá thì [賈] chính là tiền thân của chữ [價] hiện nay; nói một cách khác thì [價] và [賈] là những đồng nguyên tự (chữ cùng gốc) như Vương Lực đã chứng minh trong Đồng nguyên tự điển (Bắc Kinh, 1997, tr. 124-125). Nhưng cả hai chữ giá [價], [賈] này đều vốn thuộc thanh mẫu kiến [見] nên phụ âm đầu xưa của nó là C/k/(chứ không phải GI). Âm của nó trong Quảng vận (năm 1008) là “cổ nhạ thiết” [古訝切]. 

Đọc tiếp...

TS TRẦN TRỌNG DƯƠNG TRẢ LỜI HỌC GIẢ AN CHI

Mỗi chữ là một lần tri ân: 

Thư cảm ơn học giả An Chi  

Trần Trọng Dương
Chủ Nhật, 25 tháng 2, 2018 

Tễu Blog: Xin xem lại bài của học giả An Chi, phê bình cuốn sách Khảo cứu từ điển song ngữ Hán Việt Nhật dụng thường đàm của Phạm Đình Hổ (Nxb Văn học, Hà Nội, 2016) do TS Trần Trọng Dương biên soạn, tại đây:
https://xuandienhannom.blogspot.com/2018/01/hoc-gia-chi-phe-binh-cuon-sach-cua-ts.html

*CHÚ Ý: Do giao diện BLOG có giới hạn về trình bày và bài hơi dài (gần 25.000 lượt chữ), nên quý vị có thể download toàn bài của chúng tôi ở đây:

Đọc tiếp...

HỌC GIẢ AN CHI PHÊ BÌNH CUỐN SÁCH CỦA TS TRẦN TRỌNG DƯƠNG

Từ phiên âm đến hiệu khảo đều kém cỏi

An Chi
31 Tháng 1 2018
(Bài viết để đưa vào Rong chơi miền chữ nghĩa, tập 4)

 
Với danh nghĩa của Trung tâm Nghiên cứu Quốc học & Viện nghiên cứu Hán Nôm, tác phẩm Nhật dụng thường đàm của Phạm Đình Hổ đã được Trần Trọng Dương khảo cứu và công bố dưới nhan đề Khảo cứu từ điển song ngữ Hán Việt Nhật dụng thường đàm của Phạm Đình Hổ (Nxb Văn học, Hà Nội, 2016). Sách có sao chụp đầy đủ nguyên văn Hán Nôm của bản mang ký hiệu R.1726 với sự phiên âm của Lê Văn Cường. Trong sách, bản phiên âm này đã được Trần Trọng Dương hiệu khảo và chú thích. Rất đáng tiếc là tuy mới sơ bộ khảo sát mà chúng tôi đã thấy có đến 135 chỗ từ phiên âm đến hiệu khảo đều kém cỏi, thậm chí có những chỗ sai rất hài hước. Điều này làm chúng tôi thực sự bất bình vì TS Trần Trọng Dương là người mà An Chi hằng ái mộ. Không ngờ quyển sách này lại chứa đựng những cái lỗi không thể tha thứ được và riêng với nó thì chúng tôi hoàn toàn thất vọng. Trước nhất xin nhận xét về Lời dẫn của Phạm Đình Hổ do Trần Trọng Dương dịch và chú thích. 

Đọc tiếp...

CUỐI CÙNG, HỌC GIẢ LÃO THÀNH AN CHI ĐÃ LÊN TIẾNG

Học giả lão thành An Chi. Ảnh: FB An Chi.

Từ điển phải là khuôn vàng thước ngọc 

  
 AN CHI
Tuổi trẻ
05/09/2017 10:47 GMT+7 

Từ điển phải là khuôn vàng thước ngọc. Dứt khoát phải như thế. 

Nhưng đó chỉ là nguyên tắc chứ trong thực tiễn thì nói chung, từ điển, dù có hoành tráng đến đâu, cũng khó lòng có thể tránh được sai sót một cách tuyệt đối.

Rất nhiều kiểu sai 

Hoành tráng đến như Grand Larousse encyclopédique en 10 volumes (1963) mà còn lấy ảnh ông Phạm Văn Đồng để minh họa cho mục “Vô Nguyen-Giap” (Võ Nguyên Giáp), như chúng tôi đã chỉ ra ngày nào trên Kiến Thức Ngày Nay số 335.

Đồ sộ đến như The Encyclopedia of language and Linguistics (10 vols), do R. E. Asher làm tổng chủ biên (Pergamon Press, First Edition 1994) mà còn ghi chú “mệnh” [命] là density (tỉ trọng) thay vì destiny tại mục “Vietnamese Writing System” (Vol. 9, p. 4935).

Nhưng cái sai của hai bộ đại từ điển trên đây có nhiều phần chắc chắn không phải do lỗi của người soạn thảo mà do khâu trình bày.

Còn sai hoặc thiếu ý do biên soạn thì danh tiếng đến như từ điển của Oxford cũng đâu có tránh khỏi, như chúng tôi đã nêu trên Kiến Thức Ngày Nay số 232 và đặc biệt là trên số 143 về danh từ canary.

Danh từ này được Oxford Advanced Learner’s Dictionary giảng là “a small yellow bird with a beautiful song, often kept in a cage as a pet” (chim nhỏ màu vàng, có tiếng hót hay, thường nhốt trong lồng làm [chim] kiểng). Dưới đây là nhận xét của chúng tôi:

Đọc tiếp...