CHỮ HẠNH TRONG TÊN CỦA LIỄU HẠNH CÔNG CHÚA
Nguyễn Xuân Diện
Liễu Hạnh Công Chúa 柳杏公主, là cái tên đã có ngay trong tư liệu sớm nhất về Thánh Mẫu Liễu Hạnh. Đó là truyện Vân Cát Thần Nữ trong tập sách Truyền Kỳ Tân Phả của Hồng Hà nữ sĩ Đoàn Thị Điểm (1705-1748). Hồng Hà nữ sĩ viết xong cuốn này vào năm 1735. Về sau, hàng chục Thần tích ở các đình miếu, phủ đền, thờ Liễu Hạnh Công Chúa đều chép theo hoặc ảnh hưởng từ sách của Nữ sĩ họ Đoàn.
Hồng Hà nữ sĩ viết về một thần nữ. Và bà lấy ngay chữ Vân Cát, là nơi sinh của nữ thần để đặt tên cho truyện. Nữ sĩ đã để lại thông điệp mà năm trăm năm sau, hay một nghìn năm sau không thể thay đổi: Liễu Hạnh Công Chúa giáng sinh ở Vân Cát. Hay nói khác đi, Vân Cát chính là cố trạch (nếp nhà cũ), là tiên nhân cựu quán (quê cũ của người tiên), là nơi đản sinh (giáng sinh). Chốt là như thế! Mấy người đàn bà hậu thế dù có dùng tiền bạc để làm rách tả tơi nhân cách của mấy kẻ mày râu ham danh hám lợi để sai khiến bọn họ xuyên tạc lịch sử thì Thánh tích đó vẫn như sắt như đồng, tạc vào lịch sử không thể xóa mờ!
