TIÊU CHUẨN

TIÊU CHUẨN 

Tưởng niệm 34 năm ngày mất của gia đình Lưu Quang Vũ và Xuân Quỳnh (29.8.1988 - 29.8.2022), qua lời kể của Nhà văn Ngô Thảo mới biết cái gọi là “tiêu chuẩn” của lễ tang bao gồm: nơi tổ chức tang lễ, nơi an táng và cả tiêu chuẩn được ai đọc điếu văn nữa.

Về nơi an táng, 3 người trong gia đình Lưu Quang Vũ ba tiêu chuẩn: Nhà thơ Xuân Quỳnh, Ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn - được an táng Khu A Văn Điển. Còn Lưu Quang Vũ chỉ mới cán sự ba. Và cháu Quỳnh Thơ có khu giành cho tuổi nhỏ. Cả giới Sân khấu đã cùng nhau chạy, cuối cùng Ông Trần Độ, Ủy viên TƯ Đảng, Trưởng ban Tuyên huấn TƯ quyết định để ba người có một suất mộ chung ở Khu A nghĩa trang Văn Điển. Có lẽ đến giờ, đây vẫn là khu mộ gia đình duy nhất ở nghĩa trang này.

Điếu văn: Tổng thư ký Hội nhà văn Việt Nam Vũ Tú Nam đọc điếu văn cho Ủy viên Ban chấp hành Xuân Quỳnh. Nhưng Lưu Quang Vũ chỉ là cán sự ba, nên theo tiêu chuẩn thì không được Tổng thư ký Hội Sân Khấu đọc điếu văn. May thay! Không chút phân vân, Nghệ sĩ nhân dân Dương Ngọc Đức là Tổng thư ký Hội Sân khấu Việt Nam chuẩn bị điếu văn cho Lưu Quang Vũ. Xử sự theo quy định hành chính thông thường chắc không ai dám chắc. Nhưng Tổng thư ký Dương Ngọc Đức là người lão thực. Ông hiểu tình cảm của giới Sân khấu, hiểu vị trí Lưu Quang Vũ trong sân khấu Việt Nam, vì vậy ông đích thân đọc Điếu văn Lưu Quang Vũ trong lễ tang.

Nhân nói về tiêu chuẩn, nhớ lại hồi đầu năm 2001, giới nghệ sĩ mất đi hai Nghệ sĩ Nhân dân lừng danh: Quách Thị Hồ và Lê Dung. 

Bà Quách Thị Hồ là Nghệ sĩ Nhân dân đầu tiên và duy nhất về Ca trù. Bà Lê Dung là Nghệ sĩ Nhân dân ngành biểu diễn. Vì vậy, cả hai đều có tiêu chuẩn làm tang lễ ở Nhà tang lễ Quốc gia, số 5 Trần Thánh Tông, Hà Nội.

Nhưng nơi an táng thì NSND Lê Dung có trong biên chế nhà nước nên được an táng ở khu A Nghĩa trang Thanh Tước. Còn NSND Quách Thị Hồ thì không ở trong biên chế nhà nước nên không được tiêu chuẩn như NSND Lê Dung. Con cháu Cụ Hồ phải mua mấy mét vuông bên nghĩa trang Gia Thụy để an táng Cụ.

P/S: Đấy là chuyện Tiêu chuẩn của Văn nghệ sĩ; chứ còn quan chức thì quy định cả về thông tin trên báo đài nữa: Theo cấp độ Tin buồn - Cáo phó - Thông cáo đặc biệt. Và bao nhiêu thứ lôi thôi khác.