LỜI BÀO CHỮA CỦA LS TRẦN ĐÌNH TRIỂN TRONG VỤ ĐOÀN VĂN VƯƠN

SƠ LƯỢC LỜI BÀO CHỮA CỦA LS.TRẦN ĐÌNH TRIỂN 

TRONG VỤ ÁN ĐOÀN VĂN VƯƠN Ở HẢI PHÒNG

Thưa Hội đồng xét xử Tòa án nhân dân TP.Hải Phòng;

Thưa hai vị đại diện Viện kiểm sát nhân dân TP.Hải Phòng giữ quyền công tố tại phiên tòa;

Thưa các luật sư đồng nghiệp;

Thưa các cơ quan thông tấn, báo chí và tất cả quý vị tham dự phiên tòa.

Tôi: Tiến sỹ, luật sư Trần Đình Triển, thuộc Văn phòng luật sư Vì Dân - Đoàn luật sư TP. Hà Nội; tham gia phiên tòa xét xử công khai, với tư cách người bào chữa cho chị Phạm Thị Báu (tức Hiền) và chị Nguyễn Thị Thương bị Viện kiểm sát nhân dân TP.Hải Phòng truy tố về tội: “Chống người thi hành công vụ” tại điểm d, khoản 2, Điều 257 Bộ Luật hình sự (có khung hình phạt tù từ 2 năm đến 7 năm). Tôi xin trình bày luận cứ pháp lý bào chữa cho chị Hiền và chị Thương tại phiên tòa hôm nay, như sau: 

Trước hết tôi xin gửi lời cảm ơn tới Thủ tướng Chính phủ đã quan tâm, nhanh chóng kết luận: Việc ra quyết định thu hồi đất, quyết định và tổ chức cưỡng chế đối với gia đình anh Đoàn Văn Vươn của UBND huyện Tiên Lãng, TP Hải Phòng là không đúng pháp luật

Cảm ơn các cơ quan Trung ương, Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, các cơ quan thông tấn báo chí và nhân dân quan tâm, có ý kiến về “vụ án” này .

Để xem xét vụ việc được đúng pháp luật, hợp “ý Đảng, lòng dân”, thấu tình đạt lý và để đạt được mục đích tốt nhất là giáo dục và phòng ngừa chung; tôi cho rằng: cần phải nhìn nhận trên 2 phương diện:

- Thứ nhất: Nhằm răn đe, khắc phục tình trạng cán bộ, công chức được Đảng, Nhà nước và nhân dân giao phó quyền uy mà lạm dụng quyền hành làm trái hoặc tham nhũng coi thường pháp luật, chà đạp lên lợi ích của Nhà nước, của tổ chức và của công dân,…; dẫn đến hậu quả làm xói mòn niềm tin của nhân dân đối với Đảng bộ và chính quyền địa phương.

- Thứ hai: Cũng cần phải xử lý nghiêm minh những người vi phạm pháp luật dù bất cứ lý do nào, kể cả việc vượt quá mức phòng vệ chính đáng,… nhằm tăng cường quyền uy và hiệu lực quản lý đúng đắn của Nhà nước.

Từ những luận cứ mang tính nguyên tắc trên; căn cứ vào hồ sơ vụ án, kết quả thẩm vấn tại phiên tòa,…tôi hoàn toàn không đồng tình với Cáo trạng của Viện Kiểm sát và lời buộc tội của Hai vị Công tố tại phiên tòa; bởi vì không phản ánh khách quan tính chất của vụ việc, áp dụng pháp luật không đúng; chưa đánh giá : nguyên nhân, hậu quả và mối quan hệ nhân quả ;buộc tội không đúng các yếu tố cấu thành tội pham; quá trình tiến hành tố tụng: từ giai đoạn điều tra, truy tố, xét xử có vi phạm nghiêm trọng về pháp luật,…cụ thể như sau:

A. Một là: Những vi phạm tố tụng trong quá trình điều tra,truy tố và xét xử khi của cơ quan điều tra, Viện Kiểm sát và Tòa án nhân dân TP Hải Phòng:

Đây là một vụ án gây chấn động dư luận, được sự quan tâm của Đảng, Nhà nước, các tổ chức xã hội – nghề nghiệp và nhân dân trong và ngoài nước. Về nguyên tắc, mọi vụ án đều không thể cho phép sai sót và vi phạm pháp luật vậy mà vụ án này lại có quá nhiều vi phạm pháp luật là không thể chấp nhận được, những vi phạm đó như sau:

- Về thẩm quyền điều tra, truy tố và xét xử của vụ án này: căn cứ Bộ luật Tố tụng hình sự và Pháp lệnh Tổ chức điều tra hình sự,… thì thẩm quyền thuộc cơ quan tiến hành tố tụng của quân đội; do đó việc cơ quan điều tra, truy tố và xét xử của Thành phố Hải Phòng tiến hành là không đúng pháp luật. Hồ sơ vụ án đã thể hiện rõ ngay trong cáo trạng đó là: Ban chỉ huy quân sự huyện Tiên Lãng phải chi trả 12.297.646đ. Và 2 cán bộ quân đội Đào Trọng Dũng và Lê Văn Ghi bị thương cũng đòi bồi thường thiệt hại. Theo quy định của pháp luật đối với những vụ án làm thiệt hại đến lợi ích hợp pháp của quân đội nhân dân, xâm hại đến tính mạng, sức khỏe của cán bộ quân đội thì thuộc thẩm quyền của cơ quan điều tra, Viện kiểm sát, Tòa án quân sự. Do đó việc Tòa án nhân dân Thành phố Hải Phòng tiến hành xét xử vụ án này là vi phạm pháp luật mà tôi đã dẫn chiếu trên.

Đồng thời đây là vụ việc mà do chính công an Thành phố Hải Phòng trực tiếp chỉ đạo và tham gia cưỡng chế thì căn cứ Bộ luật Tố tụng hình sự, cơ quan điều tra thuộc công an Thành phố trực tiếp điều tra vụ án này là không đảm bảo tính khách quan.

Hai vấn đề trên các luật sư đã kiến nghị từ giai đoạn điều tra, đáng tiếc rằng không giải quyết khiếu nại tố cáo theo đúng quy định của Bộ luật Tố tụng hình sự.

- Không đảm bảo quy định của Hiến pháp và Bộ luật Tố tụng hình sự về quyền tự bào chữa và mời người khác bào chữa: Trong giai đoạn điều tra tôi đã làm đầy đủ thủ tục để bào chữa cho anh Đoàn Văn Quý, tại phiên tòa hôm nay anh Quý khẳng định cơ quan điều tra không hỏi ý kiến anh và anh Quý không từ chối tôi làm luật sư bào chữa cho anh tại giai đoạn điều tra. Đáng tiếc rằng cơ quan điều tra không trả lời và cũng không cấp giấy chứng nhận bào chữa cho tôi. Trong giai đoạn xét xử Tòa án nhân dân Thành phố Hải Phòng không trực tiếp hỏi anh Quý mà ngang nhiên trả lời tôi là: anh Quý từ chối mời tôi làm luật sư để khước từ cấp giấy chứng nhận bào chữa cho tôi với anh Quý.

- Tại phiên tòa hôm nay đa số các bị can, bị cáo đều tố cáo: trong giai đoạn điều tra họ bị bức cung, mớm cung, dụ cung…thậm chí bị bắt ép ký, ghi rõ tên vào tờ giấy trắng; một số bản cung còn không cho họ gạch phần giấy trắng còn thừa;… Anh Đoàn Văn Vệ khai tại tòa một điều tra viên đưa điện thoại cho anh Vệ gọi về cho vợ đã đưa tiền cho điều tra viên này 2 lần (1 lần 20 triệu, 1 lần 10 triệu); chưa được điều tra làm rõ, cần phải chuyển hồ sơ cho Cục điều tra hình sự của Viện Kiểm sát nhân dân tối cao xác minh làm rõ để xử lý nghiêm minh theo quy định của pháp luật; khi có kết quả này thì vụ án mới điều tra bổ sung và xét xử. Không thể xét xử đối với các bị cáo khi những thông tin này chưa được làm rõ, chứng cứ khách quan chưa được thể hiện.

- Việc xác định thành phần tham gia tố tụng của vụ án này chưa chính xác, thể hiện: những cán bộ công an tham gia cưỡng chế nếu có bị thương thì xác định là người bị hại, người không bị thương thì xác định là nhân chứng – như vậy có đảm bảo tính khách quan của người làm chứng không? Không đưa UBND huyện Tiên Lãng, công an huyện Tiên Lãng và Ban chỉ huy Quân sự huyện Tiên Lãng tham gia tố tụng với tư cách là nguyên đơn dân sự trong vụ án này là thiếu xót không thể chấp nhận được. Mặc dù công an huyện Tiên Lãng và Ban chỉ huy Quân sự huyện Tiên Lãng có đơn không đòi bồi thường thiệt hại về vật chất thì cũng phải mời họ đến phiên tòa để khẳng định điều đó; đồng thời số tiền chi ra hơn 56 triệu là tiền ngân sách Nhà nước; theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước thì thu chi ngân sách cho an ninh, quốc phòng là tuyệt mật, thuộc thẩm quyền xem xét của Ủy ban thường vụ Quốc hội; vì vậy muốn không bồi thường 56 triệu này thì phải được chấp thuận của Ủy ban thường vụ Quốc hội còn tự mình (công an huyện và Ban chỉ huy Công an huyện) từ bỏ không đòi bồi thường thiệt hại là trái pháp luật. Phải chăng, nếu Ban chỉ huy quân sự đòi bồi thường thì thẩm quyền của vụ án lại thuộc Tòa quân sự nên tạo ra động tác này (mặc dù biết là trái pháp luật) để thẩm quyền xét xử của Tòa án nhân dân TP Hải Phòng? Đây là điều khó lý giải với Đảng, Nhà nước và nhân dân!

- Quá trình điều tra và cáo trạng không phân định để đánh giá từng giai đoạn: việc chuẩn bị, bố trí những vật liệu để chống lại sự cưỡng chế ; khi đoàn cưỡng chế đến với việc nổ kíp mìn để đe dọa và giai đoạn dùng súng hoa cải để kháng cự lại;… nhằm làm rõ sự vi phạm pháp luật từ phía cơ quan tiến hành cưỡng chế hay từ phía anh Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Quý? Cụ thể là: việc triển khai các kíp mìn trên khu vực đất đai và nhà ở của anh Đoàn Văn Quý- không nằm trong diện tích đất và nhà ở của anh Đoàn Văn Vươn theo quyết định thu hồi và cưỡng chế của UBND huyện Tiên Lãng. Việc đoàn cưỡng chế ngang nhiên đi vào đất đai và nhà ở của anh Đoàn Văn Quý mà không được sự cho phép của chủ nhà là vi phạm pháp luật. Chủ nhà có quyền kháng cự lại. Khi kíp mìn nổ, đúng như lời khai của anh Đoàn Văn Vươn và Đoàn Văn Quý là với mục đích cảnh cáo không với mục đích sát thương hoặc giết ai, đồng thời thực tế cũng diễn ra như vậy; nhưng đoàn cưỡng chế không dừng lại đó mà tiếp tục trang bị áo giáp, mũ, vũ khí để tấn công vào nhà anh Quý và dùng súng bắn; nên anh Đoàn Văn Quý sử dụng dụng súng hoa cải chống trả lại. Có phân định như vậy thì mới đánh giá được hành vi vi phạm pháp luật từ đâu?

- Anh Đoàn Văn Vươn đã khai tại phiên tòa: Đoàn cưỡng chế có triển khai 24 chiến sĩ cảnh sát cơ động được trang bị áp giáp, mũ và vũ khí. Đây là việc làm trái Chỉ thị của Bộ Công an, đồng thời trái với phương án do chính công an huyện Tiên Lãng lập (có trong hồ sơ vụ án là giữ gìn trật tự, không trang bị vũ khí và phương tiện phòng vệ).

- Quá trình điều tra cũng như cáo trạng của Viện kiểm sát không đánh giá mâu thuẫn lời khai từ phía những người bị hại và người làm chứng (cán bộ công an và quân đội) cụ thể là:

Ông Lê Văn Mãi (nguyên thường vụ huyện ủy – Trưởng công an huyện Tiên Lãng) khai: Đoàn cưỡng chế của công an không mang và không trang bị áo giáp, không trang bị vũ khí.

Anh Vũ Văn Thủy, cán bộ công an Tiên Lãng khai: Tôi có được trang bị 1 súng ngắn K54 và có bắn 1 phát súng chỉ thiên.

Anh Lê Văn Ghi và Đào Ngọc Dũng (cán bộ quân đội) khai: Sau khi kíp mìn nổ thì công an huyện cho chúng tôi mượn mũ và áo giáp để làm nhiệm vụ dò mìn.

Anh Vũ Anh Tuấn cán bộ công an Tiên Lãng khai: Đoàn cưỡng chế không mang theo súng và không có áo giáp.

Với những hình ảnh mà báo chí đăng tải: rất nhiều cán bộ công an và quân đội mang theo áo giáp,mũ phòng vệ và vũ khí là do ai chỉ đạo và diễn ra vào lúc nào? Đồng thời với các vết đạn nham nhở trên tường nhà anh Quý là do ai bắn, bắn vào lúc nào?...hoàn toàn không được đề cập đến và làm rõ trong quá trình điều tra cũng như cáo trạng của Viện kiểm sát…

- Cần phải tiến hành giám định lại, tôi cho rằng các giám định không thể hiện tính khoa học và quy định của pháp luật, cụ thể là:

Giám định của Viện Khoa học hình sự Bộ Công an về súng hoa cải và 2 vỏ đạn đi đến kết luận: ở khoảng cách 30m ĐỀU CÓ THỂ gây sát thương (chết hoặc bị thương). Đây không phải là vũ khí quân dụng, kết luận giám định về phương diện khoa học phải khẳng định có hoặc không, không thể dùng từ “đều có thể” (chết hoặc bị thương); nếu nói như vậy là hoàn toàn phản khoa học, vì 1 người giẫm phải cái gai không may bị vi trùng uốn ván thì cũng có thể dẫn đến chết người.

Việc giám định các thương tích của những người được gọi là bị hại do Trung tâm pháp y Hải Phòng kết luận thì không kết luận tỷ lệ thương tích mà lại kết luận tỷ lệ % mất sức lao động – đây là 1 việc làm khó hiểu để đánh giá về thiệt hại, hậu quả gây ra. Nếu những cán bộ tham gia cưỡng chế dẫn đến bị thương tích hoặc giảm sức lao động với tính chất mà cáo trạng cho rằng họ thi hành công vụ thì tại sao họ không được công nhận là thương binh và khen thưởng? Mặt khác ông Lê Văn Mãi lại còn bị kỷ luật. Thực tế này đi ngược với kết luận của Viện kiểm sát là thi hành công vụ ( Tôi đang trình bày vấn đề này thì bị Chủ tọa phiên tòa ngắt lời và đề nghị tôi trình bày sang nội dung khác)…

- Trong quyết định thu hồi và cưỡng chế khu đất và nhà của anh Đoàn Văn Vươn. Khu nhà đất này có 3 đường đi vào (2 đường riêng biệt, 1 đường đi qua nhà đất của anh Đoàn Văn Quý). Tại sao đoàn cưỡng chế không đi 2 con đường riêng biệt đó? mà lại xông thẳng vào nhà đất của gia đình anh Đoàn Văn Quý? Trong khi anh Quý và anh Vươn chỉ bố trí kíp mìn và súng hoa cải ở tại nhà anh Quý. Việc làm sai trái này của đoàn cưỡng chế không được nêu và đánh giá rõ trong cáo trạng dẫn đến mập mờ mọi người hiểu rằng anh Vươn, anh Quý triển khai phương tiện chống đối trên khu vực bị cưỡng chế !

(Còn nữa)

Nguồn: FB Trần Đình Triển