Tô Văn Trường: NGỌC VẪN CÒN NGUYÊN, QUÝ BÁU, RẤT TRUNG THÀNH

Mừng thọ Nhà văn Nguyên Ngọc

80 NĂM KHÔNG "CHỆCH HƯỚNG" 

Tô Văn Trường

Nhà văn,  nhà báo, biên tập, dịch giả, nhà nghiên cứu văn hóa, giáo dục nổi tiếng , Đại tá Nguyên Ngọc, tên thật là Nguyễn Văn Báu, (còn có bút danh là Nguyễn Trung Thành), sinh ngày 5 tháng 9 năm 1932 ở huyện Thăng Bình tỉnh Quảng Nam. Năm 1950, Nguyên Ngọc đi bộ đội chủ yếu hoạt động ở Tây Nguyên.
 

Nhiều tác phẩm của Nguyên Ngọc đã đi vào lòng người như: Đất nước đứng lên, Rừng Xà Nu, Rẻo cao, Đường chúng ta đi, Đất Quảng, Có một con đường trên biển Đông, Cát cháy, Tản mạn quên và nhớ, Lắng nghe cuộc sống, vv…Sau nhiều năm công tác ở Tạp chí Văn nghệ Quân đội, ông đã từng giữ các chức vụ Tổng biên tập báo Văn Nghệ, Phó Tổng thư ký Hội nhà văn Việt Nam, là người tâm huyết, bản lãnh luôn đau đáu nghĩ suy và hành động vì sự nghiệp phát triển vững bền của đất nước. Ngoài việc làm báo, ông tham gia tích cực trong lĩnh vực văn hóa, giáo dục, gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc và chấn hưng giáo dục Việt Nam. Ông đã dịch một số tác phẩm lý luận văn học.

Tuy nhiên, khoảng đầu thập niên 1990, báo Văn nghệ có một số đổi mới về việc xuất bản các tác phẩm nêu thực trạng, hiện thực đương thời, phê phán những cách sống, lối sống sai trái, có tính chất cải tổ về sáng tác văn học. Một số vị lãnh đạo đã chính thức phê phán là "chệch hướng". Sau đó, Nguyên Ngọc đã từ chức Tổng biên tập và nghỉ hưu. Người kế nhiệm ông là nhà thơ Hữu Thỉnh.

Mặc dù tuổi đã cao, ông vẫn lặn lộn đi khảo sát các tuyến đường dự kiến vận chuyển bô-xít để dẫn chứng về các bất cập (chủ trương lớn của nhà nước) về dự án bô-xit Tây Nguyên. Cách đây ít lâu, Nguyên Ngọc gửi mail cho tôi nhờ tìm kiếm các thông tin, tư liệu về nguồn nước ở Tây Nguyên. Có thể nói ông là chuyên gia hiểu biết sâu sắc thực tế, có tầm nhìn rộng mở, thủy chung với đồng bào dân tộc, giữ gìn bản sắc văn hóa Tây Nguyên.

 

Hôm nay, mới nhận được mail của anh VănThành thay mặt Ban biên tập báo Tia Sáng mời đến dự buổi mừng nhà văn hóa Nguyên Ngọc 80 tuổi (do Tia Sáng tổ chức) vào 9 giờ sáng ngày 7 tháng 9 tại Caphe Sách, số 52,  Hai Bà Trưng, Hà Nội.

 

Rất tiếc vì ở xa, lại đang bị cảm cúm không thể về Hà Nội, chợt nghĩ làm mấy vần thơ tặng nhà văn hóa Nguyên Ngọc.  Anh bạn của tôi, Đại tá - nhà thơ, nhà báo Bùi Văn Bồng khuyên nên làm theo thể thơ tư do, vần theo thanh bằng -  trắc, loại gieo vần gián cách, vần ôm nhau, vần liên kết. Lại phải lấy tên các tác phẩm của nhà văn đưa vào các câu thơ cho ý nghĩa, hợp lý. Như thế mới toát lên đúng con người và cuộc đời nhà văn Nguyên Ngọc. Nếu ép vào thể thơ lục bát hoặc đường luật, thất ngôn bát cú đều khó nêu lên hết nội dung cần nói lên tư cách đạo đức, lập trường, chính kiến của con Người rất đặt biệt này. 

Tám mươi năm không “chệch hướng”

Người ta bảo rằng anh “chệch hướng”

Chệch hướng kêu gọi Đất nước đứng lên

Chệch hướng Rẻo cao, Đường chúng ta đi

Rừng Xà Nu, Đường trên biển và Cát cháy

Bằng đôi chân trần sao mãi Nghĩ dọc đường

Nghĩ nhiều quá để bị coi là “chệch hướng”…

Anh Lắng nghe cuộc sống

Lại Tản mạn nhớ và quên…

Mừng anh Tám mươi xuân

Không lẫn lộn quên và nhớ

Ai muốn quên, người đời sao quên được

Ngọc vẫn còn Nguyên, quý Báu, rất Trung Thành.

T.V.T

Nguồn: Bùi Văn Bồng - Blog.