Giấy mời của TAND Tối cao gởi luật sư Trần Hồng Phong- Ảnh: Anh Kiệt

Những nghi vấn phải làm rõ

Nội dung chính của phiên xử giám đốc thẩm là làm rõ các nội dung kháng nghị của Viện KSND tối cao. Theo đó, bản án sơ thẩm và phúc thẩm có nhiều nhận định và kết luận chưa phù hợp với tình tiết khách quan vụ án. Việc thu thập, đánh giá chứng cứ, tài liệu chưa đầy đủ. Nhiều nội dung cần chứng minh của vụ án còn mâu thuẫn nhưng chưa được làm rõ.

Một số nội dung chính là: lời khai của bị cáo không phù hợp với thực tế khách quan, với hiện trường vụ án. Lời khai đầu tiên ngày 20.3.2008 của Hồ Duy Hải không nhận tội, nhưng bản khai này và một số lời khai nhân chứng không được đưa vào hồ sơ vụ án, mặc dù những tài liệu này có trong hồ sơ lưu trữ của cơ quan điều tra.

Hung khí gây án không có thực, cái thớt, con dao làm vật chứng đươc mua ngoài chợ chứ không phải tìm thấy tại hiện trường. Mặt khác, ghế thu giữ được sau khi vụ án xảy ra hơn 2 tháng là chiếc ghế có mã số khác với mã số ghi nhận trong biên bản khám nghiệm hiện trường.

Về nhận dạng đối tượng phạm tội: "Không có nhân chứng nào khẳng định thấy Hải có mặt tại hiện trường vào thời điểm xảy ra vụ án". Cấp sơ thẩm và phúc thẩm không làm rõ được địa điểm, người tiêu thụ tài sản do Hải cướp được. Kết luận giám định cho thấy dấu vân tay thu được ở hiện trường không phải là của Hải, nhưng là của ai cũng không được làm rõ…

Về thủ tục tố tụng trong giải quyết vụ án, các cơ quan tiến hành tố tụng có nhiều vi phạm nghiêm trọng, như: bỏ sót những chứng cứ vụ án, không trưng cầu giám định vết máu; không đưa lời khai của Hồ Duy Hải và người làm chứng vào hồ sơ vụ án dẫn đến sai lầm trong giải quyết vụ án.

Bà Loan, mẹ Hồ Duy Hải bị bệnh tim thường xuyên ngất xỉu, đã 12 năm vật vã 
kêu oan cho con - Ảnh: Anh Kiệt

Cơ quan tiến hành tố tụng không lấy lời khai của anh Phùng Phụng Hiếu, là nhân chứng đầu tiên phát hiện vụ án. Ngoài các dấu vân tay tại hiện trường chưa xác định được của ai, thì còn có kẻ tình nghi là Nguyễn Văn Nghị, Nguyễn Mi Sol không được điều tra làm rõ.

12 năm qua là quãng đời trai trẻ đẹp nhất Hồ Duy Hải phải sống trong số phận tử tù. Mẹ và các dì của Hải đã phải bán hết nhà cửa ruộng vườn để đi kêu oan. Hy vọng phiên tòa giám đốc thẩm sẽ có kết luận chính xác làm sáng tỏ vụ án.

Hy vọng giám đốc thẩm ra quyết định hủy án, điều tra lại

Luật sư Trần Hồng Phong cho biết: “Theo tôi, tình huống tốt nhất cho Hồ Duy Hải là TAND tối cao ra quyết định giám đốc thẩm theo hướng hủy án, điều tra lại như kháng nghị của Viện KSND tối cao. Sau đó trong quá trình điều tra nếu đi đến kết luận là không đủ căn cứ buộc tội Hồ Duy Hải hoặc tìm ra 1 nghi can khác, cơ quan điều tra sẽ ra quyết định đình chỉ vụ án (phần Hồ Duy Hải), đình chỉ bị can đối với Hồ Duy Hải.

Như thế tức là Hồ Duy Hải vô tội và đã bị kết án oan. Cá nhân tôi tin tưởng đây là một khả năng cao, nhất là nếu cơ quan điều tra tôn trọng nguyên tắc suy đoán vô tội. Còn trường hợp xấu nhất thì nói thật là tôi không nghĩ tới và cũng không tin sẽ xảy ra vì tôi là người đã nghiên cứu rất sâu về hồ sơ này, nên tôi có cơ sở để tin rằng hung thủ thật sự không phải là Hồ Duy Hải, ít nhất là theo kết quả điều tra đến thời điểm hiện nay. Nếu nghĩ xấu đi, tôi đã không cố gắng kêu oan cho Hồ Duy Hải như đã từng trong nhiều năm qua".

 Hồ Duy Hải lúc chưa bị bắt - Ảnh: Gia đình cung cấp

Trước đây, song song với việc kêu oan cho Hồ Duy Hải, luật sư Phong đã tố cáo một người tên Nguyễn Văn Nghị, có nhiều liên quan đến vụ án. Theo luật sư Trần Hồng Phong: “Vấn đề này không đơn giản để có thể trình bày một cách ngắn gọn. Nhưng tôi có thể nói gọn là dựa trên 2 tình tiết chính: thông tin về việc tối hôm xảy ra án mạng, đối tượng này có mặt tại hiện trường (bưu điện) và toàn bộ tài liệu, thông tin về người này đã bị rút khỏi hồ sơ một cách rất bất thường và sai quy định. Không riêng bản thân tôi mà kháng nghị cùa Viện KSND tối cao cũng có nhắc đến “đối tượng tình nghi là Nguyễn Văn Nghị, Nguyễn Mi Sol không được điều tra làm rõ”.

Văn phòng Chủ tịch nước 3 lần yêu cầu xem xét

Thời Chủ tịch Trương Tấn Sang: Ngày 4.12.2014, Văn phòng Chủ tịch nước có văn bản thông báo tới các cơ quan chức năng về việc Văn phòng Chủ tịch nước đã nhận được đơn kêu oan của mẹ bị án Hồ Duy Hải nên đã yêu cầu Chánh án TAND, Viện trưởng Viện KSND và thủ trưởng cơ quan thi hành án hình sự tỉnh Long An tạm dừng thi hành án để xem xét rõ trường hợp Hồ Duy Hải có bị kết án oan sai hay không.

Thời Chủ tịch Trần Đại Quang: Ngày 23.7.2018, Văn phòng Chủ tịch nước yêu cầu cầu Chánh án TAND tối cao, Viện trưởng Viện KSND tối cao, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Quốc hội có văn bản thể hiện quan điểm, cách giải quyết cụ thể để xử lý dứt điểm vụ án.

Thời Chủ tịch Nguyễn Phú Trọng: Ngày 24.7.2019, Văn phòng Chủ tịch nước có công văn thông báo ý kiến của Chủ tịch nước đề nghị Viện trưởng Viện KSND tối cao và Chánh án TAND tối cao xem xét, quyết định theo thẩm quyền, đảm bảo đúng quy định pháp luật.

Ngày 22.11.2019, Viện trưởng Viện KSND tối cao Lê Minh Trí ký quyết định kháng nghị giám đốc thẩm.

Luật sư Trần Hồng Phong trao đổi với gia đình Hồ Duy Hải để chuẩn bị hồ sơ tham gia
phiên xử giám đốc thẩm - Ảnh: Anh Kiệt

Theo nội dung vụ án, năm 2007, Hồ Duy Hải quen biết 2 nữ nhân viên của Bưu điện Cầu Voi (ấp 5, xã Nhị Thành, H.Thủ Thừa, Long An). Sáng 14.1.2008, 2 nữ nhân viên này bị sát hại dã man tại nơi làm việc. Hơn 2 tháng sau, ngày 21.3.2008, Hồ Duy Hải bị bắt. Hồ sơ thể hiện Hải là hung thủ duy nhất giết người tại Bưu điện Cầu Voi. Sau đó, Hải bị kết án tử hình về tội giết người và 5 năm tù về tội cướp tài sản.

Sau đó người nhà của Hải liên tục kêu oan bởi cơ quan chức năng kết tội Hải chỉ căn cứ vào một số lời khai, chứng cứ rất yếu.

Anh Kiệt