Thư giãn cuối tuần: THIÊN NGA TRÊN HỒ LỤC THỦY

Thiên nga trên hồ Lục Thủy

Lí Học

Sách Đại Việt sử kí toàn sai chép:

"Canh Dần (1950), bọn Phú Lãng Sa cho thả thiên nga trên hồ Lục Thủy nhằm mục đích làm đẹp cảnh quan kinh thành Thăng Long, đồng thời tạo thêm công ăn việc làm cho người lao động chân tay ở bản xứ. 

Vì thế, bầy thiên nga tung tăng trên hồ sẽ là miếng mồi ngon cho dân nhậu, không thể không có người trông coi bảo vệ. Để trông coi đàn thiên nga này, Toàn quyền Đông Dương lúc đó là Paul Quên Tên liền giao cho 30 lực điền thay nhau đứng bên hồ đêm cũng như ngày để phòng bọn tắt mắt thèm ăn.

Lúc đó, một giáo sư bản xứ chuyên đứng trên bờ để nghiên cứu con ba ba bơi dưới nước là Hà Chim Chích mới nói rằng: "Hồ Lục Thủy là chốn linh thiêng, chỉ dành cho ba ba sinh sống. Nay nuôi bọn thiên nga bơi lội tung tăng, nhìn vừa ngứa mắt, lại vừa ỉa bẩn, chẳng bao lâu sẽ thối um Lục Thủy, nên cách tốt nhất là nên chuyển giao bọn thiên nga cho nhà hàng tiết canh, vịt nướng hoặc lẩu vịt." 

Sử gia Ngô Sĩ Hão có chú giải thêm rằng: Nguyên xưa kia ở hồ Lục Thủy có con ba ba to lắm. Không ai biết nó có từ bao giờ à bao nhiêu tuổi. Chỉ biết nó to bằng cái nong và thỉnh thoảng trái gió trở trời nó ngoi lên để thở. Mỗi một lần ngoi là một lần giáo sư Hà Chim Chích thuyết giảng những vấn đề quốc gia đại sự đều gắn với con ba ba đó. Tựa như chuyện xưa kia mấy ông nhà nho thất sủng, bia diệu nhiều, chữ nghĩa cũng nhiều, nhân lúc te te mới bịa ra chuyện xưa có ông Lê Lợi trả gươm báu cho thần Kim Quy trên hồ Lục Thủy. Giáo sư Hà Chim Chích cũng nhân chuyện đó mà gắn cho con ba ba to kia đủ các loại chuyện linh thiêng. Không may, vào hôm đẹp trời, con ba ba lăn ra chết bất đắc kì tử. Thế rồi giáo sư Hà Chim Chích không còn gì để nghiên cứu nữa và im lặng từ đó đến giờ. Nay nhân có con thiên nga, giáo sư Hà Chim Chích mới có cớ để nói những hiểu biết về ba ba học và tâm linh học của ông với giới cần lao kinh thành.

Sự xuất hiện bất ngờ của đám thiên nga khiến cho giới nhà nho Hà thành lao xao. Nhưng giới nhậu lại rôm rả hơn cả, vì ối kẻ còn tranh luận rằng, thịt thiên nga còn ngon hơn thịt vịt, tiết canh thiên nga thơm và nhanh đông hơn tiết canh vịt...

Toàn quyền Paul Quên Tên một mặt thì xót tiền xót của đã nhập khẩu bọn thiên nga về, một mặt thì không hài lòng bởi dư luận của bọn nhà nho rỗi mồm đất Thăng Long, nghìn năm bị văn nó vật nên đã quyết định ngay trong đêm bắt thiên nga chuyển sang hồ khác. 

Nghe nói, có một tay bợm nhậu đã tranh thủ bắt trộm một con thiên nga về cho vào nồi lẩu. Quan toàn quyền bực tức giao cho bộ Hình truy tìm bằng được và bẻ không còn một cái răng nào. Đám nho sĩ kinh thành Thăng Long bảo rằng, cũng bởi vì tay bợm nhậu kia ăn thiên nga đúng vào đầu tháng nên mới đen đủi như thế, chứ thực ra, thiên nga hay vịt cũng chỉ là loài động vật có tiết để đánh chén mà thôi. Từ đó, dân An Nam kiêng kị oánh chén thiên nga, vịt vào đầu tháng. 

Ảnh "thiên nga" thả trên hồ trong kinh thành Thăng Long năm 1950 in trong Đại Việt sử kí toàn sai, bản Nội các quan bản, NXB Sợ thật, Thăng Long 1697. Ngô Sĩ Hão chủ biên.