"NÉM ĐÁ" NGHỆ SĨ ỨNG CỬ ĐBQH CÓ PHẢI LÀ HÀNH ĐỘNG DÂN CHỦ?

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều cho rằng việc chúng ta tự ứng cử cũng là một cách học 

làm dân chủ (Ảnh: Vietnamnet) 

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều: 

“Ném đá” nghệ sỹ ứng cử đại biểu Quốc hội có phải là một hành động dân chủ?”

Màn Ảnh sân khấu
15.03.2016

Nhà văn Nguyễn Quang Thiều cho rằng việc nghệ sỹ tự ứng cử vào ghế đại biểu Quốc hội là một hành động... 

Những ngày này, dư luận đang bàn tán về hai nghệ sỹ tự ứng cử đại biểu Quốc hội. Đặc biệt với trường hợp nghệ sỹ Vượng Râu. Mà dư luận trên mạng xã hội phần lớn là “ném đá”. Vì sao chuyện tự ứng cử của những nghệ sỹ lại là câu chuyện ồn ào như thế ? Và vì sao không ít người trong cộng đồng mạng lại “ném đá” họ ? Cả hai câu hỏi trên là những câu hỏi “không bình thường” cho điều mà tôi nghĩ là rất bình thường.

Tôi nghĩ, chúng ta đang tập “làm quen” với một đời sống dân chủ. Đó cũng là một lý do mà không ít người thấy việc tự ứng cử vào một vị trí hay danh hiệu nào đó lâu nay là một chuyện không bình thường. Bởi chúng ta vẫn chưa quen được hành động này. Chúng ta đã mắc một thói quen cố hữu lâu nay khi cho những người tự ứng cử trong những trường hợp tương tự nói trên là những người không hiểu mình là ai, là những người ham danh háo chức...

Nhưng đó thực sự làm một chuyện hết sức bình thường trong các xã hội văn minh và đã có một đời sống dân chủ lâu dài. Cả hai nghệ sỹ trên hoặc bất cứ ai đó tự ứng cử là một điều hết sức bình thường. Chúng ta nên tập làm quen với điều này.

Hơn nữa, tôi nghĩ, chúng ta nên khuyến khích hành động đó cũng như khuyến khích một xã hội dám công khai đưa chính kiến của mình và bảo vệ chính kiến đó trước xã hội. Chỉ như thế, chúng ta mới phát huy được tính dân chủ và sự cống hiến của mọi công dân.

Việc hai nghệ sỹ tự ứng cử sẽ được những cơ quan có trách nhiệm xem xét một cách kỹ lưỡng theo các qui trình đã có. Chúng ta chỉ nên phản ứng với những người tự ứng cử mà chúng ta biết rõ họ đang có vấn đề bệnh lý, đang liên quan tới luật pháp hay thường có những hành vi bất thường, thiếu nhân cách vv... trong gia đình, công sở và trước xã hội. Còn tất cả những người bình thường khác mà tự ứng cử, tôi nghĩ chúng ta nên động viên họ và chia sẻ với họ. Bởi những người như thế chắc chắn đã suy nghĩ rất kỹ trước khi hành động. Và ở một khía cạnh nào đó, họ là những người tiên phong trong tiến trình dân chủ của xã hội chúng ta. 
.

 

Nghệ sỹ Mai Khôi và Vượng Râu gây xôn xao dư luận khi ứng cử đại biểu Quốc hội. 

Một thực tế cho thấy, chính dư luận xã hội như kiểu “ném đá” này đôi lúc làm cho những người có tài có đức rụt rè trong việc tự nguyện tham gia vào các hoạt động xã hội. Số lượng người tự ứng cử vào Quốc hội như chúng ta đã biết là quá ít. Và những người thực sự có tài có đức và có ảnh hưởng tới xã hội một cách tích cực tự ứng cử lại càng ít. Lý co cơ bản là những người đó sợ bị dư luận cho rằng họ là những người tham danh tiếng, tham chức quyền, vì lợi ích cá nhân. Hơn nữa họ sợ ngay chính những cơ quan liên quan đến việc bầu cử nhìn nhận hành động tự ứng cử của họ một cách không trong sáng.

Cho đến lúc này, nhiều người và cá nhân tôi chưa hề nghe thấy những điều xấu về những nghệ sỹ tự ứng cử vào Quốc hội đặc biệt là nghệ sỹ Vượng Râu. Thực tế họ có những đóng góp nhất định vào đời sống nghệ thuật, xã hội. Cho dù họ có thể chưa đủ tiêu chuẩn hay chưa đủ độ tin cậy của các cử tri nhưng họ hoàn toàn có quyền và sự tự ứng cử của họ là chính đáng.

Vậy mà họ đang bị “ném đá” chỉ vì “dám” ứng cử. Tôi thấy chúng ta chưa công bằng với các nghệ sỹ này. Chúng ta có thể bàn luận về tiêu chí hoặc bàn luận cụ thể về nghệ sỹ này hay nghệ sỹ kia đủ hay chưa đủ tiêu chuẩn, xứng đáng hay chưa xứng đáng là người đại diện của nhân dân trong cơ quan quyền lực cao nhất. Nhưng để xỉ vả họ hay mỉa mai họ thì hoàn toàn không đúng.

Thậm chí hành động “ném đá” nguy cơ trở thành hành động cản trở những bước tiến dân chủ mà chúng ta đang tập đi từng bước một cách không dễ dàng. Tự ứng cử cũng là một cách học làm dân chủ, có tác động tới những bước đi của dân chủ và công khai luận bàn cũng là cách học làm dân chủ, tác động tới những bước đi của dân chủ. Nhưng “ném đá” thì ít nhiều là những hành động cản trở dân chủ. 

Nguyễn Quang Thiều
(Theo Màn Ảnh Sân Khấu)