Thứ Hai, 16 tháng 9, 2019

NHÂN NGÀY GIỖ ĐỨC THÁNH TRẦN, ĐỌC LẠI HỊCH TƯỚNG SĨ

Chân dung Đức Thánh Trần. Ảnh: Internet

ĐỌC LẠI HỊCH TƯỚNG SĨ CỦA ĐỨC THÁNH TRẦN

Dương Danh Dy

Hưng Đạo đại vương Trần Hưng Đạo, người mà sau ngày Ngài mất (20 tháng tám âm lịch năm 1300) nhân dân ta từ già tới trẻ đều tôn xưng là đức thánh Trần vì những công lao bất diệt của Ngài trong việc lãnh đạo quân dân ta hai lần đánh bại giặc Nguyên Mông, trong đó có chiến công Bạch Đằng giang vĩ đại và bản Hịch tướng sĩ bất hủ.

Tôi đã được nghe mẹ tôi đọc cho nghe Hịch tướng sĩ từ khi chưa biết chữ và sau này được thầy Trần Bá Tuyền, một thày giáo dạy Văn hiếm có, giảng giải bài này. Nói hiếm có bởi vì mỗi bài giảng văn của thầy Tuyền như truyền cho lớp học sinh kháng chiến chúng tôi thời đó, không chỉ lòng yêu nước, yêu dân tộc mà còn cả lòng yêu cái đẹp, yêu những tinh hoa của nhân loại… Bài Hịch tướng sĩ mà thầy giảng dạy đã ghi trong tôi một dấu ấn không phai mờ, đến nỗi hơn sáu mươi năm rồi và đã ở độ tuổi U80 mà tôi vẫn thuộc nhiều câu trong bài hịch. Có lẽ vì lẽ đó mà tôi ít đọc lại bài này.

Thế nhưng không biết vì sao trong mấy ngày bồn chồn mong ngóng 9 ngư dân Lý Sơn bị phía Trung Quốc bắt giữ, đã phản đối, đã thả nhưng chưa về nước được với ngàn lý do càng nghe càng thấy chối tai, tôi đã giở Hịch Tướng sĩ của đức thánh Trần ra đọc lại. Và chẳng hiểu tại sao, tôi bỗng nghe ra: đó chính là tiếng nói của Ngài đối với mọi người Việt Nam ngày nay và trên hết là với những cán bộ lãnh đạo các cấp.

Ta hãy nghe Ngài phân tích tình hình thời đại và nói về thái độ quân giặc: “Huống chi ta cùng các ngươi sinh ở thời nhiễu nhương, gặp phải buổi gian nan này… thấy sứ giặc đi lại rầm rập ngoài đường, uốn lưỡi cú diều mà xỉ mắng triều đình, đem thân dê chó mà bắt nạt tể phụ…” Xin hỏi chuyện xảy ra hơn 700 trăm năm trước mà có khác gì bây giờ không?

Xin lắng nghe những điều ngài nói với tướng sĩ dưới quyền: “Nay các ngươi thấy chủ nhục mà không biết lo, trông thấy quốc sỉ mà không biết nhục, thân làm tướng phải hầu giặc mà không biết tức; tai nghe nhạc để hiến sứ ngụy mà không biết căm; hoặc lấy việc chọi gà làm vui đùa, hoặc lấy việc đánh bạc làm tiêu khiển hoặc vui thú về ruộng vườn hoặc quyến luyến về vợ con, hoặc nghĩ về lợi riêng mà quên việc nước, hoặc ham mê về săn bắn mà quên việc binh, hoặc thích rượu ngon, hoặc mê tiếng hát.” Và ngài cảnh báo: “Nếu có giặc đến thì cựa gà trống sao đâm thủng áo giáp giặc, mẹo cờ bạc sao sao dùng nổi cho việc quân mưu… chén rượu ngon không làm giặc say chết, tiếng hát hay không làm giặc điếc tai…” Xin hỏi tình hình đội ngũ cán bộ ta hiện nay có khác hạ thuộc của Ngài hơn 700 năm trước không?Xin hỏi nguy cơ đặt trước tổ quốc chúng ta bây giờ có khác nguy cơ hơn 700 năm trước của Ngài không?

Ngày 19 tháng 10 năm 2010
Dương Danh Dy

26 nhận xét :

  1. Đọc xong lại càng thấy sáng mai CN mình quyết xuống đường cùng Anh em, để ủng hộ triều đình chống quân Trung cộng là thuận theo ý Nước !
    Nào Anh em ta cùng nhau xuống đường !

    Trả lờiXóa
  2. HICH TUONG SI CUA DUC THANH TRAN LA "THIEN CO HUNG VAN"RAT PHU HOP VOI HOAN CANH HIEN NAY.CAC HE THONG TUYEN TRUYEN CUA TA NEN PHO BIEN RONG RAI DE TOAN DANG ,TOAN DAN ,VA TOAN QUAN NANG CAO HON NUA Y CHI ,lONG TU TON DAN DAN TOC ,khong so hai bat ke la ke thu nao ,du chung dong va hung han.

    Trả lờiXóa
  3. KTS Trần Thanh Vânlúc 20:42 17 tháng 9, 2011

    Vua Trần Nhân Tông phong cho Ngài là:

    THÁI SƯ THƯỢNG PHỤ THƯỢNG QUỐC CÔNG, BẮC BÌNH ĐẠI NGUYÊN SÚY, NHÂN VŨ HƯNG ĐẠO ĐẠI VƯƠNG.

    Ngài là Thầy của vua.
    Ngài là Cha của vua.
    Ngài là Đại nguyên súy dẹp giặc Phương Bắc. Ngài là một con người, HƯNG ĐẠO ĐẠI VƯƠNG.
    Tôi giảng nghĩa như vậy đã sát ý chưa Tiến sĩ?

    Trả lờiXóa
  4. Dạ, lão Bà dạy phải ạ!

    Hôm nay, lão Bà không khen con một câu, vì đã đăng bài đúng ngày giỗ Đức Thánh Trần. (Năm ngoái quên, các báo cũng quên, bị lão Bà mắng một trận).

    Đặc biệt, hiện lúc này, VTV1 cũng đang tuyền hình trực tiếp vở Cải Lương về Đức Thánh Trần.

    Kính vậy!
    Lâm Khang Nguyễn Xuân Diện

    Trả lờiXóa
  5. Càng đọc càng thấy nhục với Ngài.

    Trả lờiXóa
  6. Hịch tướng sĩ đến muôn đời sau vẫn còn nguyên giá trị.
    Xem lại hoàn cảnh ra đời của Hịch tướng sĩ,ta càng thấy đức lớn của Hưng Đạo Đại Vương.
    Vào tháng 12 năm giáp thân 1284-Thiệu bảo năm thứ 6,đời Trần Nhân Tông,tướng giặc là Thoát Hoan nắm đại binh đánh chiếm nước ta tại Chi Lăng,Hưng Đạo Vương Trần Quốc Tuấn lúc đó thất thế phải rút quân về Vạn Kiếp.Vua Trần Nhân Tông thấy thế giặc quá mạnh nên có ý muốn hàng,do vậy đã cho gọi Hưng Đạo Vương vào triều và phán rằng"Thế giặc to như vậy,mà chống với chúng thì dân chúng bị tàn sát,nhà cửa bị phá hại,hay là trẫm sẽ chịu hàng để cứu muôn dân?"
    Hưng Đạo Vương đã khẳng khái tâu"Bệ hạ nói câu ấy là lời nhân đức,nhưng Tôn miếu Xã tắc thì sao?nếu Bệ hạ muốn hàng,xin trước hết hãy chém đầu thần đi đã,rồi sau hãy hàng."Vua nghe vậy rất an lòng,bỏ ý định hàng và quyết tâm đánh giặc.Hưng Đạo Vương quay về Vạn Kiếp củng cố,tập hợp 20 vạn quân,vào đúng thời điểm này-tại Vạn Kiếp,Hưng Đạo Vương đã thảo bài Dụ trư tỳ tướng hịch văn(ta thường gọi là Hịch tướng sĩ)để chuẩn bị cuộc chiến chống quân Nguyên lần thứ hai.Chính vì nghe bài hịch mà binh sĩ rất nức lòng,họ đã cùng nhau khắc vào tay hai chữ"Sát thát"
    Nhân dân rất tôn kính ông,nên không bao giờ họ gọi trực tiếp tên ông mà thường gọi là Hưng Đạo Vương,Hưng Đạo Đại Vương,Đức Thánh Trần hoặc gọi là Cha (tháng tám giỗ Cha,tháng ba giỗ Mẹ).
    Ngày nay và mãi mãi về sau,do bên cạnh chúng ta còn có kẻ luôn nuôi mộng bá quyền,nên bài Hịch tướng sĩ này lúc nào cũng giữ nguyên giá trị.

    Trả lờiXóa
  7. Tầu Trung Quốc nó kêu tầu... lạ
    Quyền biểu tình nó bảo phải... xin
    Lại thêm bắt bớ hung tàn
    ...

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Ngày nay sao có chuyện lạ lùng thế này ? Thời nay sao khác ngày xưa thế ? Ngay cả cụ thiếu tướng Nguyễn Trọng Vĩnh cũng thắc mắc như thế.

      Mời quý vị xem bài viết của cụ dưới đây:

      http://boxitvn.blogspot.com/2012/10/phat-huy-tinh-than-oc-lap-tu-chu-khong.html

      Xóa
  8. Những AI có những thói hư tật xấu mà NGÀI chỉ trích.Đó chỉ là các QUAN nên các QUAN cần phải thấy nhục.Còn bọn con NGÀI ơi bọn con suốt ngày quần quật thì cũng chỉ đủ ngày hai bữa đam bạc,rồi tiền thuốc men khi ốm đau,tiền học hành cho con cái tiền quỹ nọ quỹ kia,nay ủng hộ cái này,ngày mai nghĩa vụ cái khác,mà cái gì giờ cũng cao.Bạc mặt lo cuộc sống còn không đủ,lấy đâu ra để choị gà,nghe nhạc,đánh bạc NGÀI ơi.Bọn con đâu dám quên việc NƯỚC,thấy bọn giặc(tàu)đi lai nghenh ngang rầm rập trên đất liền uốn lưỡi cú diều khuyên bảo TRIỀU ĐÌNH đòng thuận,ngang nhiên trắng trợn cắt cáp thăm dò,bắt ngư dân nộp chuộc mà uất ức quá NGÀI ơi.Bọn con tổ chức BT ủng hộ TRIỀU ĐÌNH thì bị cho là Phản Động,bị đạp vào mặt,bị bắt vào đồn,bi dồn đuổi việc đau đớn quá NGÀI ơi.Thật đúng là nước Nam Hải không rửa hết NHỤC nhưng phận dân đen đâu dám cãi trên.Mấy lời Cẩn cáo mong NGÀI thấu cho.Xin NGÀI đai xá.

    Trả lờiXóa
  9. Xem bản song ngữ tạ đây
    http://gocsan.blogspot.com/2011/02/hich-tuong-si-call-of-soldiers-du-chu.html

    Trả lờiXóa
  10. Năm Đinh Tỵ ( 1257 ) quân Nguyên xâm lăng nước ta. Ngột Lương Hợp Thai cướp phá kinh thành, giết hại cả nam phụ lão ấu.
    Bấy giờ thế nguy, Trần Thái Tông ngự thuyền đến hỏi Thái Úy là Trần Nhật Hiệu. Nhật Hiệu không nói gì cả, cắm sào viết xuống nước hai chữ " Nhập Tống ". Thái Tông lại đến hỏi Thái Sư Trần Thủ Độ. Thủ Độ nói rằng ' đầu tôi chưa rơi xuống đất, thì xin Bệ Hạ đừng lo ". Đó là quân dân Nhà Trần chống quân Nguyện lần thứ nhất .
    Năm Giáp Thân ( 1284 ) quân Nguyên do Thoát Hoan chỉ huy lại xâm lăng nước ta. Vua Trần Nhân Tông Thấy thế giặc quá mạnh, Hưng Đạo Vương thua chạy, có ý hàng giặc . Hưng đạo vương tâu " nếu bệ hạ muốn hàng, xin trước hãy chém đầu tôi đi đã, rồi sau sẽ hàng " theo Trần Trọng Kim, VNSL ).
    Nhờ hai cái đầu của Trần Thủ Độ và Trần Hưng Đạo má quân dân nhà Trần ba lần đại thắng quân Nguyên Mông hùng mạnh . Ngày nay chưa thấy ông nào dám nói như thế !

    Trả lờiXóa
  11. Anh Diện thân mến ! Cách đây gần 50 năm , khi tôi đang đi sơ tán Mỹ ném bom miền Bắc, học lớp 7 ,có được học bài Hịch tướng sĩ trong Trích giảng văn học . Tôi đã thuộc lòng phần trích đoạn trong SGK , đến giờ rơi vãi gần hết . Tôi vẫn ước ao tìm lại toàn văn kiệt tác ấy . Nay vào gocsan , đọc hết bản hịch , thật vô cùng xúc động . Dù vậy tôi vẫn hoài nghi bản dịch này vì văn phong hơi thoát cổ . Bởi thế , tôi xin đề nghị Tiến sĩ dành thời gian , sưu tầm lại nguyên gốc văn bản Hán nôm của Đức Thánh ,kèm theo bản dịch quốc ngữ của đích thân Tiến sĩ , trước là để cung cấp cho bạn đọc có tâm huyết , sau là để trình Thủ tướng làm Bảo vật Quốc gia .Nếu được thế , thật hả dạ .

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Chân Không cư sỹlúc 11:22 6 tháng 10, 2012

      @ binhhoangphuoc.
      Việc chọn hịch này làm vật Quốc bảo e là không được, vì nó không phải là vật thể.
      Việc sưu tầm nguyên gốc văn bản chữ Hán chắc là không khó, vì hịch văn này rất ít dị bản, và các văn bản hiện có thì là chính xác rồi.
      Còn việc dịch ra tiếng Việt (xưa viết bằng chữ Nôm, nay viết bằng chữ quốc ngữ), thì không phải cứ ai có trình độ Hán văn là dịch được đâu, mà việc đánh giá các bản dịch cũng còn tùy lượng của người đọc nữa.

      Xóa
    2. Chân không cư sĩ có phải là sĩ phu Bắc kì hay không ? Há lại không hiểu thâm thâm ý của việc đề xuất sau chỉ là diễu ư ? Người đang ở trên mây hay sa o vậy ? Trong 30 Bảo vật quốc gia mới được Thủ tướng chính phủ công nhận có đến mấy cái không không phải là vật thể , mà giá trị ( theo thiển ý của mỗ mỗ )không bằng Hịch của Đức Thánh . Vậy nên bông lơn chơi thôi . Giả mà chơn , chơn mà giả là thế . Cư sĩ đừng giận !

      Xóa
    3. Chân Không cư sỹlúc 07:57 7 tháng 10, 2012

      Lại @ binhhoangphuoc.
      Cư sỹ tôi, Bắc Hà thì đúng, còn sỹ phu thì không dám nhận.
      Tôi không ở trên mây mà đang ở trong một xã hội điên đảo này.

      Thưa,
      Trong 30 cái gọi là "bảo vật quốc gia" mà người ta mới công bố, thì cái nào cũng là VẬT THỂ cả, nghĩa là nó có thể cầm nắm sờ mó, cũng có thể đập vỡ hoặc đốt cháy, dù là trong đó có những cái chẳng thể là BẢO nhưng nó đều bằng VẬT (có thể "bóp bẹp vo tròn" như mọi vật ở cõi dương này).

      Xóa
  12. Nếu chọn bài Hịch này làm bảo vật QG tôi thấy có một ái ngại là bài Hịch chưa được giải Nô-ben nếu không may mấy bài thơ thần tiên(tiền thân)của ông Hoàng Quang Thuận mà được giải(thoát)thì liệu có xung đột không hở bác binhhoangphuoc?

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Biết bao BVQG bị bỏ lăn lóc cho kẻ trộm mặc tình lấy đi, hay bị những kẻ tham ô đem bán mất, bị kẻ ngu muội chân lấm tay bùn canh giữ mà chẳng biết giá trị gì, bán rẻ mạt . Còn những đồ kẻ trộm chê thì thành BVQG. Những BVQG VN giờ này nằm ở Âu, ở Mỹ ? Cả cái BVQG lớn nhất là cái Tổ Quốc này hiện được giữ gìn ra sao ai cũng thấy . Nghĩ mà đau lòng cho những BVQG !

      Xóa
    2. Chân Không cư sỹlúc 08:04 7 tháng 10, 2012

      Lời than này thật thống thiết.
      Xin được góp một lời oán thán.
      Người ta còn bỏ mặc nhìn báu vật ngang nhiên ra khỏi quốc gia như bức họa "Thiếu nữ bên hoa huệ" của Tô Ngọc Vân nữa kìa.
      Lý do ư ?
      Không có tiền (?).

      Xóa
    3. Chân Không cư sỹlúc 09:40 7 tháng 10, 2012

      Lại nữa, còn đang đứng đồ sộ trước mắt
      mà không nhìn thấy sao?
      CÁC VỊ LA HÁN CHÙA TÂY PHƯƠNG.
      18 pho tượng này đã được bao nhiêu nhà văn hóa ca ngợi, tôn vinh.
      Ngay cả ngài Cù Thượng thư, thân sinh luật sư Cù Huy Hà Vũ,
      cũng có một bài thơ về những báu vật quốc gia này,
      để cho bao thế hệ học trò Đại Việt được biết đến báu vật,
      dẫu chưa một lần được chiêm bái.

      Xóa
  13. Những mối nguy mà Đức thánh Trần chỉ ra còn nguyên vẹn ngày hôm nay! Bà PC Lan nói là các doanh nghiệp VN không chịu lớn; Tôi thì nghĩ là nước Việt Nam không chịu lớn! Không chịu lớn thì làm sao mà chọi lại được với bọn Tàu thâm hiểm đây???

    Trả lờiXóa
  14. trần hưng đạo được nhân dân suy tôn lên hàng thánh - bác hồ được đảng phong thánh giống như giáo hoàng ra quyết định phong thánh cho các cha

    Trả lờiXóa
  15. Bài Hịch tước sỹ của Đức thánh Trần phải được khắc lên Bia đá thật lớn ở mỗi tỉnh thành Việt nam để mọi người biết và chiêm ngẫm.

    Trả lờiXóa
  16. Hịch tướng sĩ quả là tuyệt tác! Nó rất đúng với bối cảnh ngày nay. Phía địch thì đang hung hăng xâm lấn bờ cõi( biển đông, Hoàng sa, Trường sa...) khinh thường dân ta, chủ ta. Phận bề tôi( bộ máy Nhà nước, cán bộ, chiến sĩ) thì ươn hèn, chỉ chăm lo vơ vét cho riêng mình, hèn với giặc, ác với dân, rượu chè, cờ bạc, trai gái...Sao bây giờ không xuất hiện một Trần Hưng Đạo, một Hịch Tướng Sĩ!

    Trả lờiXóa
  17. Tướng sỹ giờ chỉ dành thời gian xoay xở kiếm chác, vơ vét, hưởng thụ, đấu đá giữ ghế, đâu biết vận nước như thế nào? Ông bộ trưởng còn muốn phong tướng tràn lan để vỗ về và mua lòng trung thành của cấp dưới ( Không phong tướng sợ anh em tâm tư?). Không biết loại tướng mà khi không đáp ứng yêu sách của mình thì "tâm tư", hờn dỗi ấy thì còn là " bộ đội Cụ Hồ " không nhỉ? Tướng ấy khi ra trận họ " tâm tư" thì làm sao nhỉ?

    Trả lờiXóa
  18. Lại phải thêm một câu chỉnh sửa: Thánh không bao giờ chết.
    Bởi vậy viết GIỖ ĐỨC THÁNH TRẦN là sai
    Hôm nay là ngày Giỗ Hưng Đạo Đại Vương Trần Quốc Tuấn
    Tôi về đất Thánh : ĐỀN BẢO LỘC để nghe lờ ngài dậy
    Ngài dậy rằng:

    KHOAN THƯ SỨC DÂN
    LÀM KẾ RỄ SÂU , BỀN GỐC
    ĐÓ LÀ THƯỢNG SÁCH GIỮ NƯỚC

    Trả lờiXóa