Chủ Nhật, 5 tháng 4, 2020

LÙM XÙM CHUYỆN ĐIỀU CHUYỂN NHÂN SỰ Ở VIỆN HÀN LÂM KHXH


LÙM XÙM CHUYỆN ĐIỀU CHUYỂN NHÂN SỰ Ở VASS: 
ĐÃ ĐẾN LÚC KHÉP LẠI?

Mai Thanh Sơn
3 - 4 - 2020
 
Dăm năm trở lại đây, Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt nam (VASS) bỗng trở nên "lổi như cồn" với "lò ấp tiến sĩ" và mấy "thánh sư cầm nhầm". Chuyện yên ắng được một hồi, mới đây lại tòi ra bác F021. Ngay sau đó, lại có vụ lùm xùm, gây "bão mạng" với thông tin điều chuyển GS.Nguyễn Văn Hiệp khỏi cương vị Viện trưởng Viện Ngôn ngữ.

Thực ra, đó mới chỉ là một động thái thăm dò các bên liên quan. Nhưng ngay lập tức, cộng đồng ngôn ngữ học và nhiều nhà nghiên cứu KHXH&NV Việt Nam nhất loạt lên tiếng phản đối: PGS. Hoàng Dũng từ thành phố Hồ Chí Minh. GS. Nguyễn Văn Lợi, PGS. Phạm Văn Tình, PGS. Tạ Văn Thông, PGS. Nguyễn Hồng Cổn, TS. Nguyễn Xuân Diện... ở Hà Nội. Và còn nhiều người khác nữa. "Giang cư mận" còn đi xa hơn, khi tìm được bản luận án tiến sĩ của người đã đưa ra ý kiến "tham mưu" cho lãnh đạo về sự việc này. Choáng!

Mới đây nhất, một nhóm các nhà nghiên cứu ngôn ngữ học thế giới cũng đã chính thức lên tiếng phản đối. Thậm chí, họ đưa ra lời cảnh báo: nếu GS. Nguyễn Văn Hiệp bị điều chuyển, việc hợp tác giữa Viện Ngôn ngữ với các đối tác nước ngoài có thể bị gián đoạn (xem ảnh). Sự việc hình như đã trở nên nghiêm trọng.

Đây là chuyện hi hữu, lần đầu tiên xảy ra trong lịch sử gần 70 năm hình thành và phát triển của Viện HLKHXHVN. Nhưng vì sao việc điều chuyển một ông viện trưởng bé tí hin (phụ cấp trách nhiệm hình như là 0.9 hay 1.0 gì đó) bỗng thành chuyện lớn khi thu hút được rất nhiều người quan tâm như vậy?

Vì GS. Nguyễn Văn Hiệp hiện là một trong số ít chuyên gia đầu ngành về Ngôn ngữ học Việt Nam - một chân tài thực học. Ông không chỉ có uy tín chuyên môn, mà còn làm tốt công tác quản lý. Trong những năm điều hành Viện Ngôn ngữ học (từ 2012 đến nay), ông đã để lại dấu ấn cực kỳ ấn tượng: giải quyết những lùm xùm nội bộ do người tiền nhiệm để lại, tổ chức nghiên cứu trong nước, mở rộng hơn bao giờ hết quan hệ hợp tác quốc tế. Ông cũng là người có nhiều công bố quốc tế nhất Viện Ngôn ngữ hiện nay (17 bài trong những năm gần đây).

Vì những người dự kiến đưa về thay ông đều không được các nhà nghiên cứu chuyên ngành biết đến. Họ không phải dân ngôn ngữ học xịn, được đào tạo cơ bản từ bậc đại học trở lên, và không có uy tín trong nước cũng như quốc tế. Việc điều chuyển/thay thế GS. Nguyễn Văn Hiệp bằng một người khác dưới chuẩn chuyên môn sâu (chứ không phải chuẩn cứng của nhà nước) như vậy không phải là vấn đề cá nhân, mà là câu chuyện liên quan đến tương lai của ngành Ngôn ngữ học Việt Nam.

Vì VASS đã có những bài học đau xót về chuyện cơ cấu nhân sự không đúng người đúng việc. Năm 2007, Bảo tàng Dân tộc học từng có vị sếp mới (thay thế PGS. Nguyễn Văn Huy từ nhiệm vì hết tuổi quản lý). Ngay sau khi nhận nhiệm vụ, ông sếp mới đã khiến cả cơ quan choáng váng với quyết định cưa đôi cái ghe ngo - một hiện vật bảo tàng được sưu tầm ở ĐBSCL - để vận chuyển về Hà Nội. Không chấp nhận làm việc dưới quyền một tay ngang/nghiệp dư, nhiều cán bộ lâu năm/có năng lực đã rời bỏ cơ ngơi mà mình từng góp công xây dựng từ ngày đầu thành lập để tìm bến đỗ mới. Từ một địa chỉ văn hóa nổi tiếng trong và ngoài nước, Bảo tàng Dân tộc học ngày nay chỉ như cái ao làng. Sở dĩ nó còn được nhiều người biết đến chính là nhờ vào ánh hào quang quá khứ.

Nhưng sự việc liệu có đáng để các bác phải lo ngại hơn nữa không? Với sự hiểu biết của mình, nhà cháu nghĩ là không.

Bởi lẽ, chắc chắn không ai dại gì lặp lại cùng một kiểu sai lầm của những người tiền nhiệm. Không ai đánh đổi một nhà khoa học đẳng cấp lấy một nhân sự còn đang trong quá trình thử thách/tập việc. Không ai dám thách thức cả cộng đồng ngữ học trong và ngoài nước chỉ để làm vừa lòng mấy ông quân sư quạt mo. Túm lại, chả ai ngu đến mức lấy đá ghè chân mình rồi nhăn nhở cười như chú Chí tên Phèo. Phỏng ạ?

Tân Chủ tịch VASS là nhân tố trẻ. Tôi tin là ông ta biết lắng nghe, biết nhìn nhận/phân tích vấn đề. Và quả đoán. Chuyện này, có lẽ nên khép lại ở đây được rồi. Khép lại, để chung tay chống dịch do Chinesevirus gây ra. Khép lại, để cùng nhau nhau lên án bọn Tàu cộng đang gặm nhấm Biển Đông và hành xử vô lối với bà con mình trên vùng biển Hoàng Sa.

Không có nhận xét nào :

Đăng nhận xét