KHÁNH THÀNH BIA TRI ÂN ALEXANDRE DE RHODES TẠI IRAN

Khánh thành bia tri ân Alexandre de Rhodes
tại Isfahan (Iran)

Mai Hưng Nguyên 

07 - 11 - 2018

Bia tri ân đã được chính thức khánh thành long trọng và trang nghiêm tại mộ phần cha Alexandre de Rhodes sáng hôm 5/11/2018, đúng ngày giổ thứ 358 năm của ông tại thành phố Isfahan (Iran).

Buổi lễ đã có sự tham dự của chính quyền thành phố (ông Mazaheri, cộng đồng Hồi giáo tại Isfahan), cộng đồng chủ quản (ông Gestabian, cộng đồng cơ đốc giáo Armenian tại Isfahan), nhà thờ VANK (Bà Gukasian, trưởng phòng quan hệ dân chúng)và 20 công dân Việt Nam đến từ ba miền đất nước, có cả người Việt định cư ở nước ngoài !

Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng, Viện Trưởng Viện Vinh Danh Chữ Quốc ngữ và Bảo Tồn tiếng Việt (ĐH Duy Tân), TS Nguyễn Thị Hậu, nhà văn Hoàng Minh Tường đến từ Việt Nam đã phát biểu tri ân sâu sắc sự đóng góp của Alexandre de Rhodes  đối với văn hóa Việt Nam.

Theo dự định, tại đây sẽ xây dựng không gianTri ân và Tưởng niệm tiếng Việt và Chữ Quốc Ngữ. Không gian này sẽ được phát động thiết kế, huy động vốn thực hiện từ năm 2019.

.....................................

Bài phát biểu của GS Nguyễn Đăng Hưng:

Kính thưa các vị khách quý,

Thưa các bạn

Vẫn biết lúc ban đầu các giáo sỹ cơ đốc chỉ muốn tạo dựng một phương tiện hữu hiệu để truyền đạo, nhưng tính cách nghiêm túc và khoa học của công trình của họ đã cho ra đời một sản phẩm văn hóa tuyệt vời giúp cho người Việt có cơ hội nhanh chóng hòa nhập với thế giới văn minh, giúp các trẻ em Việt Nam có thể nhanh chóng biết đọc và biết viết, thoát ra những rối rắm của cách viết tượng hình vay mượn từ Trung Hoa.

Các chí sỹ yêu nước của các phong trào canh tân đất nước như Duy Tân, Đông Kinh Nghĩa Thục… đã sớm ý thức được lợi thế này và đã chọn chữ quốc ngữ làm phương tiện truyền bá những tư tưởng dân chủ tiến bộ, mưu cầu giải phóng dân tộc khỏi ách nô lệ của thực dân Pháp.

Sự ra đời và phổ biến của chữ quốc có công sức của nhiều người: Các giáo sỹ Bồ Đào Nha, Pháp, Ý, các cộng tác viên người Việt,các học giả người Việt: Trương Vĩnh Ký, Huỳnh Tịnh Của, Nguyễn Văn Vĩnh, Phạm Quỳnh, Phan Kế Bính, Nguyễn Đỗ Mục…, các chí sỹ của phong trào Duy Tân và Đông Kinh Nghĩa Thục: Phan Châu Trinh, Phan Bội Châu, Trần Quý Cáp, Trần Cao Vân, Lương văn Can, Nguyễn Quyền,Ngô Đức Kế, Huỳnh Thúc Kháng… các thành viên chủ chốt của Hội Truyền Bá Chữ Quốc Ngữ:Nguyễn Văn Tố, Hoàng Xuân Hãn, Bùi Kỷ, Vũ Đình Hòe, Nguyễn Hữu Đang.... Họ đã là những nhân tố tích cực cho việc mở mang dân trí, phổ biến các tư tưởng tiến bộ cho toàn dân dẫn đến độc lập dân tộc và thông nhất đất nước Việt Nam

Nhưng công đầu có lẽ thuộc về cha Alexandre de Rhodes.

Năm 1651 sau khibổ sung và hoàn thiện các công trình tiếng Việt khởi đầu từ các công trình của các giáo sỹ Bồ Đào Nha (Francisco De Pina , Gaspar De Amaral, Antonio Barbosa) ngài  cho ra đời tại Roma, quyển tự điển Từ điển Việt–Bồ–La(Dictionarium Annamiticum Lusitanum et Latinum), công bố khoa học đầu tiên về Tiếng Việt  và cách viết dùng ký tự La Tinh.

Đây là cả một nỗ lực, khổ luyện cá nhân hiếm có. Cha ADR đã ghi lại: 

Khi tôi vừa đến đàng trong VN và nghe người dân bản xứ nói, đặc biệt là phụ nữ, tôi có cảm tưởng mình đang nghe chim hót líu lo, và tôi đâm ra ngã lòng, vì nghĩ rằng, có lẽ không bao giờ mình học nói được một ngôn ngữ như thế. Thêm vào đó, tôi thấy hai cha Emmanuel Fernandez và Buzomi, khi giảng, phải có người thông dịch lại. Chỉ có cha Francois Pina là hiểu và nói được tiếng Việt, nên các bài giảng của cha Pina thường đem lại nhiều lợi ích hơn là của hai cha Fernandez và Buzomi. Do đó tôi tự ép buộc mình phải dồn mọi khả năng để học cho được tiếng Việt. Mỗi ngày tôi chăm chỉ học tiếng Việt y như ngày xưa tôi học môn thần học ở Roma. Và nhờ ơn Chúa giúp, chỉ trong vòng 4 tháng, tôi học biết đủ tiếng Việt để có thể giải tội và sau 6 tháng, tôi có thể giảng được bằng tiếng Việt. ..

Cha ADR đã góp phần to lớn, giúp cho dân tộc Việt Nam hòa nhập với thế giới văn minh  trước hơn 350 năm so với các nước khác tại Á Châu!

Đây cũng là thành quả giao lưu văn hóa Âu-Á trong sáng và trường tồn vào bậc nhất của nhân loại. Có công trình giao lưu văn hóa nào ngay thế kỷ 17 mà đã có hợp tác của đông đảo các quốc tịch: Bồ Đào Nha, Ý, Tây Ban Nha, Nhật, Trung Hoa, Pháp và Việt Nam... đế sáng tạo, hình thành và đạt kết quả mỹ mãn như tiếng Quốc Ngữ mà ta có ngày nay?

Hôm nay, chúng tôi, những phó thường dân từ Việt Nam xa xôi,là hướng dẫn viên du lịch, là chuyên gia nhiếp ảnh, là nhà báo, nhà thơ, nhà văn, nhà sử học, giáo sư đại học, đến từ Nam, Trung, Bắc, có người định cư ở nước ngoài hồi hương,chúng tôi  vượt không gian trên 6000 km tụ tập về đây, nhân ngày giỗ thứ 358 của ngài.

Chúng tôi kính cẩn đặt bia tri ân, với tư cách là người Việt Nam, nói tiếng Việt và sử dụng mỗi ngày Chữ Quốc Ngữ.

Chúng tôi ghi rõ lòng biết ơn của chúng tôi lên bia đá:

“Tri ân Cha Alexandre de Rhodes đã đóng góp to lớn trong việc tạo tác Chữ Quốc Ngữ - chữ Việt viết theo ký tự Latinh” (We are very grateful to Father Alexandre de Rhodes who contributed greatly to the creation of Chữ Quốc Ngữ, Vietnamese script using the Latin alphabet).

Chúng tôi cũng mang sang đây một tấm bia ngắn, cho khắc in chân dung ngài và hình ảnh cuốn từ điển trứ danh của ngài.

Chúng tôi tin tưởng rằng từ nay,tấm bia đá lấy từ Quảng Nam này, nơi ngài lần dầu đặt chân đến học tiếng Việt, sẽ mãi mãi đứng dưới chân ngài, đem đến cho ngài hơi ấm của lòng biết ơn sâu sắc của người Việt chúng tôi!

Thật vậy, Chữ Quốc Ngữ đã quyện cùng tiếng Việt, thấm vào hồn người Việt và chúng tôi tin tưởng không gì có thể laychuyển được được là Vinh danh Chữ Quốc Ngữ chính là bảo tồn tiếng Việt, chính là bảo vệ đất nước Việt Nam!

Xin cám ơn quý vị…
Nguồn: VHNA.

Chùm ảnh từ FB Nguyễn Đăng Hưng:

 

_______________

Pham Hung Nghi Xin cảm ơn những nhà trí thức và nhân sĩ VN đã thay mặt mọi người dân Việt thực hiện nghĩa cử đẹp đẽ này để tri ân công đức của Cha ADR, đặc biệt trong việc ngài đã hoàn thiện chữ quốc ngữ. Việc chọ đá Quảng Nam làm bia đặt cho ngài quả là ý nghĩa.Xin cảm ơn và cảm ơn...

 

Nguyễn Thị Bình Rất cảm ơn các anh chị , đã tâm huyết cho tri ân người gìn giữ tiếng Việt ( mà thực lòng , không theo dõi bài viết của anh , em cũng không hiểu biết về cha Alexandre de Rhodes đã đóng góp trong việc tạo tác Chữ Quốc Ngữ ) rất mong bài viết của anh , được giới truyền thông nước nhà quan tâm !

Kính chúc các anh chị , sức khỏe và an vui

 

Thaison Nguyen Một Nghĩa cử đáng khen theo truyền thống đẹp của dân tộc Việt biết ơn đền nghĩa đáp UN BEAU GESTE !Tiếng Việt còn và đang phát triển mạnh trong nước và trên thế giới, nước Việt sẽ trường tồn & vinh quang !

 

Đặng Phước Cảm ơn GS Nguyễn Đăng Hưng và đoàn văn sĩ trí thức VN đã có một nghĩa cử cao đẹp với cha đẻ chữ Quốc ngữ - Ngài Alexandre de Rhodes.đức cao vọng trọng!

 

Nguyễn Trung Kiên Đời đời chúng con ghi nhớ công ơn của cha Alexandre de Rhodes ( Cha Đắc Lộ) người đã có công lớn nhất tạo ra và truyền lại chữ Quốc ngữ cho chúng con. Cảm ơn GS Nguyễn Đăng Hưng và các đồng sự tâm huyết đã GS tuổi đã cao nhưng luôn đau đáu về văn hóa của Quê hương Đất nước...

 

Vũ Thư Hiên Hoan nghênh việc làm của anh Hưng.

 

Bích Tuyết Nguyễn Chúc mừng Viện vinh danh chữ Quốc ngữ và bảo tồn Tiếng Việt

 

Nguyễn Lâm Cẩn Rất cảm động. Người Việt không quên ơn những người khai sáng.cho dân tộc mình

 

Cherry Phuong Dao Tạ ơn Cha ALEXANDRE DE RHODES đã cho chúng con có Chữ Quốc Ngữ - Chữ Việt ngày nay. Xin chân thành cám ơn Giáo sư Nguyễn Đăng Hưng và các đồng nghiệp của Giáo sư. Cháu xin phép được share ạ

 

Hoang van Khan Tuyệt vời những con người biến tiếng nghe được thành chữ... Tôn vinh các đấng.... Nhớ ơn các đấng...

 

Quyen Nguyen Kính trọng nghĩa cử cao đẹp của GS Nguyễn Đăng Hưng và toàn thể các Văn sĩ trí thức VN đã cùng nhau làm một việc ý nghĩa dành cho Ngài Alexandre de Rhodes.

Thời gian trong tuổi về chiều mà sống đẹp như thế này thì quả là tuyệt vời hiếm có .

Rất ngưỡng mộ GS và các Văn sĩ .

Chúc toàn đoàn sức khỏe và mong chờ những hình ảnh đẹp của chuyến đi được gởi về

 

Nguyen Binh Nguyen Tuyệt vời. Cảm ơn nỗ lực hết mình của GS Nguyễn Đăng Hưng và các cộng sự!

 

Hoài Hương Rất xúc động.

 

Phan Văn Trường Dân tộc Việt Nam tri ân muôn đời công ơn của Cha Alexandre de Rhodes. Rất trân trọng bài diễn văn của GS Nguyễn Đăng Hưng, đầy đủ ý nghĩa và tình cảm. Dân tộc Việt sẽ bảo vệ tiếng Việt muôn đời, văn hoá Việt mang tính đặc trưng độc đáo.

 

Lê Ngọc Hân Cảm động quá, thưa thầy.

 

Hoàng Hiệu Xin cảm ơn bác và đoàn đã thay mặt dân Việt ghi nhớ công lao của Đức Cha Alexandre De Rhodes, người đã tạo ra chữ viết cho chúng ta ngày nay.

 

Vien Nguyen Một công trình tưởng niệm và một bài diễn văn tuyệt vời. Cảm ơn Gs Nguyễn Đăng Hưng và các bạn đồng hành.

 

Trần Bang Cám ơn Giáo Sư Nguyễn Đăng Hưng đã giúp người Việt Nam giữ được bản sắc "uống nước nhớ nguồn", "Tôn sư trọng đạo"!

 

Khanh Tram Nguyen Thi Rất xúc động. Cảm ơn phái đoàn và GS Nguyen Dang Hung !