300 TỶ ĐỒNG: NÊN XÂY VĂN MIẾU HAY CÁC CÔNG TRÌNH PHÚC LỢI XH?

Công trình Văn Miếu Vĩnh Phúc trị giá gần 300 tỉ đồng

300 tỷ đồng: Nên xây Văn Miếu 
hay xây các công trình phúc lợi xã hội?
Hoà Ái, phóng viên RFA

RFA

 2015-06-11

Trong mấy ngày vừa qua, dư luận trong nước đặc biệt chú ý đến thông tin tỉnh Vĩnh Phúc chi gần 300 tỉ đồng để xây Văn Miếu cũng như lên tiếng phản đối mạnh mẽ dự án này.

Báo giới trong nước đồng loạt đăng tải nhiều hình ảnh công trình Văn Miếu tỉnh Vĩnh Phúc đang xây dựng trong khuôn viên có diện tích hơn 4 ha, tại khu đô thị Hà Tiên, thành phố Vĩnh Yên, với mức đầu tư 271 tỷ đồng từ tiền ngân sách tỉnh, dự kiến hoàn thành trong năm 2016 tạo nên làn sóng phẫn nộ trong lòng dân chúng không chỉ ở địa phương mà khắp cả nước VN.

Một sự lãng phí không cần thiết

Ông Kim Văn Ngoan Quýnh, Phó Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao-Du lịch tỉnh Vĩnh Phúc, chủ đầu tư công trình Văn Miếu tuyên bố trên báo Infonet vào hôm mùng 9 tháng 6 rằng mục đích xây dựng công trình văn hóa này là sự kế thừa của Văn Miếu phủ Tam Đới tồn tại khoảng 300 năm của tỉnh, đồng thời thể hiện sự tôn sư trọng đạo của người dân tỉnh Vĩnh Phúc nói riêng và người dân VN nói chung cũng như khuyến khích thế hệ trẻ hiếu học để phục vụ cho tỉnh nhà và đất nước. Ông Quýnh cho biết thêm 100% nguồn vốn do nhân dân địa phương đóng thuế tuy nhiên không lấy ý kiến nhân dân vì dân có ai biết đâu để mà lấy ý kiến.

Trong khi đó, nhiều người dân ở Vĩnh Phúc chia sẻ trên Báo Dân Trí nhờ truyền thông mới biết đến dự án này nhưng họ lại không thấy đó là niềm hãnh diện mà cho rằng còn có những cảnh đời đang cần bát cơm để sống qua ngày. Họ đặt câu hỏi có sự khuất tất nào mà chính quyền lại không thông báo cho người dân để góp ý kiến nên xây công trình Văn Miếu hoành tráng như thế hay không.

TS. Nguyễn Xuân Diện, nhà nghiên cứu văn hóa, công tác tại Viện Hán Nôm Hà Nội, lên tiếng với đài ACTD rằng ông vô cùng bức xúc và phản đối tỉnh Vĩnh Phúc bỏ ra một số tiền lớn để xây một Văn Miếu với mức kinh phí đội lên đến 314 tỷ đồng. Là người nghiên cứu về văn hóa, TS. Nguyễn Xuân Diện đề cập đến các Văn Miếu Bắc Ninh, Văn Miếu Mao Điền-Hưng Yên…được xây dựng dựa vào hồ sơ khoa học đầy đủ trên nền đất cũ và dựa trên quy mô vốn có từ trước, chỉ mở rộng thêm một cách không đáng kể. TS. Nguyễn Xuân Diện nhấn mạnh:

“Nhưng Văn Miếu ở Tỉnh Vĩnh Phúc là xây mới hoàn toàn, trên diện tích không dựa trên di chỉ cũ, tức là trên vùng đất mới chưa từng có Văn Miếu. Điều thứ hai là họ cũng không dựa theo những hồ sơ về quy mô của Văn Miếu phủ Tam Đới trước đó, rồi phủ Vĩnh Tường vì những quy mô đó rất khiêm tốn, vừa phải với một Văn Miếu cấp tỉnh nhưng quy mô của Văn Miếu ở tỉnh Vĩnh Phúc hiện nay to hơn cả quy mô Văn Miếu quốc gia”.

Trong việc xây dựng này còn kể để việc bị thất thoát, tình trạng tham nhũng nữa thì tôi cho rằng đây là sự lãng phí không cần thiết. Tôi nghĩ số tiền đó được đầu tư vào các công trình phúc lợi xã hội sẽ được hiệu quả. 

Một người dân  HN nói

Dư luận trong nước phản đối mạnh mẽ công trình xây mới Văn Miếu vì tỉnh Vĩnh Phúc có gần 1000 di tích, trong đó có 65 di tích quốc gia rất thiếu nguồn ngân sách để bảo tồn. Dân chúng còn cho rằng thật sự là lãng phí khi nền kinh tế nước nhà quá khó khăn, nợ công ở mức báo động mà bỏ ra gần 300 tỷ đồng để xây một công trình quy mô nhưng không mang lại hiệu quả đáng kể cho đời sống xã hội. Một người dân ở Hà Nội nói với RFA:

“Theo tôi biết số tiền này là số tiền ngân sách mà phần lớn là tiền thuế của dân mà theo thông tin trên báo chí đưa thì chính quyền trả lời ‘dân có ai biết đâu mà hỏi’. Như thế là một sự thiếu tôn trọng. Có rất nhiều các công trình khác như tượng đài rồi các công trình công cộng chi tiêu một số tiền rất lớn nhưng chất lượng không đảm bảo và ý nghĩa không lớn gây nên sự phung phí. Trong việc xây dựng này còn kể để việc bị thất thoát, tình trạng tham nhũng nữa thì tôi cho rằng đây là sự lãng phí không cần thiết. Tôi nghĩ số tiền đó được đầu tư vào các công trình phúc lợi xã hội sẽ được hiệu quả”.

Những người dân ở nhiều địa phương khác nhau trong cả nước bày tỏ qua các phương tiện truyền thông là số tiền gần 300 tỷ đồng này nên đầu tư vào các công trình dân sinh, rất cần thiết để xây thêm cơ sở hạ tầng phục vụ giáo dục ở vùng sâu, vùng xa, vùng miền núi cao khi còn quá nhiều trẻ em phải học trong lớp lều tranh tre nứa hay đi cả chục km đường rừng bằng chân đất, phải đu dây qua suối, bơi qua sông để đến trường; hoặc đầu tư vào ngành y tế khi bệnh viện quá tải, không đủ trang thiết bị để khám chữa bệnh cho người dân.

Nên dùng số tiền cho công trình dân sinh

Thêm một nguyên nhân công trình Văn Miếu tỉnh Vĩnh Phúc bị bày bác là vì Giám đốc Sở Văn hóa-Thể thao-Du lịch, ông Trần Mạnh Định cho biết vẫn còn có tranh cãi về việc thiết kế, bày trí thờ tự bài vị Khổng Tử, cho biết thêm sẽ tổ chức hội thảo để xin ý kiến các nhà khoa học, lịch sử về việc này. TS. Nguyễn Xuân Diện nêu lên quan điểm của ông:

Chúng ta bước sang thế kỷ 21, chúng ta không thi cử Nho học, theo kiểu chữ Nho nữa, việc đó đã chấm dứt năm 1919. Vì vậy quan điểm của tôi là không ủng hộ Văn Miếu tỉnh Vĩnh Phúc thờ Khổng Tử mà chỉ nên thờ những vị khoa bảng, những người có học vấn cao siêu đã từng được tôn vinh.

TS. Nguyễn Xuân Diện

“Bây giờ xây một nơi mới như vậy không dựa theo những di chỉ cũ mà lại thờ Khổng Tử thì tôi cho rằng là không thích đáng. Các di chỉ cũ hoặc các Văn Miếu thờ Khổng Tử là bởi vì họ xây dựng khi Nho học còn thịnh, khi khoa cử phong kiến, thi cử chữ Hán vẫn còn nếu sau này họ có tu sửa thì trên nền cơi cũ còn bây giờ xây cái mới mà chúng ta bước sang thế kỷ 21, chúng ta không thi cử Nho học, theo kiểu chữ Nho nữa, việc đó đã chấm dứt năm 1919. Vì vậy quan điểm của tôi là không ủng hộ Văn Miếu tỉnh Vĩnh Phúc thờ Khổng Tử mà chỉ nên thờ những vị khoa bảng, những người có học vấn cao siêu đã từng được tôn vinh và tồn tại trong lịch sử mà thôi”.

Một số nhà văn hóa, nghiên cứu lịch sử tại VN, trong đó có TS. Nguyễn Quốc Tuấn, thuộc Viện Hàn lâm Khoa học Xã hội VN cho rằng Văn Miếu tỉnh Vĩnh Phúc thờ ai chăng nữa cũng không có lý do gì chi một số tiền ngân sách để xây 1 công trình to lớn như thế.

Mặt khác, công trình Văn Miếu tỉnh Vĩnh Phúc được xây dựng trong thời điểm Trung Quốc có động thái ngày càng hung hãn và lấn át VN ở Biển Đông cũng như có nhiều hoạt động lủng đoạn nền kinh tế quốc nội. Dân chúng hoài nghi về một âm mưu xâm lược văn hóa từ người bạn láng giềng “4 tốt-16 chữ vàng” một khi lễ hội giỗ tổ Khổng Tử được tổ chức hằng năm ở Văn Miếu tỉnh Vĩnh Phúc.

Công luận mạnh mẽ yêu cầu các cấp lãnh đạo nên dùng số tiền 300 tỷ đồng để hỗ trợ cho nhiều ngư dân khốn khó cũng như trang bị, nâng cấp cho ngành Hải quân để bảo vệ vẹn toàn lãnh hải. 90 triệu người dân VN kêu gọi chính phủ hãy tiêu tiền của dân một cách có ích. Điển hình, trong điện thư gửi về đài RFA, một thính giả từ Cẩm Khê mong muốn số tiền 300 tỷ đồng được sử dụng vào “100 tỷ xây dựng doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh thương mại và dịch vụ du lịch. Lấy lợi nhuận cho phát triển doanh nghiệp và trả lương cho y tế và giáo dục. 100 tỷ nữa xây dựng trường học nội trú từ lớp 1-12 cho học sinh con lao động nghèo. Và 100 tỷ còn lại xây dựng bệnh viện khám và chữa bệnh miễn phí cho nhân dân”.

.