Festival Huế 2014: XA LẠ, THA HÓA, LAI CĂNG, HỖN TẠP VÀ MẤT PHƯƠNG HƯỚNG

FESTIVAL HUẾ 2014... HÌNH NHƯ KHÔNG PHẢI THẾ

Nhà văn Nguyễn Quang Vinh

.....Không phải thế… vì Festival Huế phải đúng nghĩa với Festival Huế, tức là nó phải…Huế, nó dẫn dụ khách du lịch vào các ngóc ngách của đời sống văn hóa, đời sống tâm linh Huế, nó ẩn trong các hoạt động của người dân Huế- khác chăng là các đạo diễn, các nhà tổ chức khéo léo cài đặt giữa thực và trình diễn, nhưng vẫn giữ được hồn vía, cốt cách, bản sắc của riêng Huế. 

..... Một trong những lý do làm cho các kỳ Festival Huế tuột khỏi sự kiểm soát văn hóa vùng miền, bị tha hóa dần bởi văn hóa hỗn hợp, bị đẩy quá xa với tiêu chí ban đầu là vì những nhà tổ chức đang hướng ngoại nhiều hơn hướng nội, đang bỏ đi một tài nguyên Huế quý giá là các nhà nghiên cứu Huế, nghệ nhân, nghệ sĩ, mà hăm hở đi lôi kéo, mời mọc, tìm kiếm văn hóa vùng miền khác, tưởng thế là xôm tụ, tưởng thế là Festival, nhưng chính nó đã làm vỡ trận những vành đai văn hóa có vẻ như “bảo thủ”, có vẻ như” hoài niệm” nhưng đó mới là Huế, mới là thứ mà khách thập phương cần để tìm về.

.....Cũng không thể sáng tạo tới mức “đốt cháy” cả cầu Trường Tiền trong cái gọi là “ nghệ thuật ánh sáng”, cũng không thể mang cả đờn ca tài tử, hoặc những tiết mục múa hiện đại, những tiết tấu ca khúc sôi động ở nước ngoài để đặt vào bối cảnh sân khấu được vẽ, được trỗ, được dựng theo hoa văn hóa Huế nhưng nhuốm mạnh trong âm thanh và ánh sáng hiện đại. 

..... Ngay cả việc phục dựng lễ cầu quốc thái dân an ở Đàn Nam Giao, khi diễn viên đóng Vua thì bị cho là không thiêng liêng, không đúng, khi chính lãnh đạo năm nay đóng chủ Lễ với mâm cúng thật, những trâu, những dê, những heo dâng ngập trên mâm lễ, vái thật, cúng thật thì có vẻ như cũng không đúng, không phù hợp và thậm chí là phản cảm. Vì sao? Vì Lễ Đàn Nam Giao là địa chỉ di tích xưa chứ không phải là nơi để các vị lãnh đạo đến tế lễ, cho nên, dù hình thức này hay hình thức khác, chắc chắn chỉ có thể là diễn phuc dựng chứ không thể làm như thật. 

.....Festival Huế cần một nhịp dừng, xem xét lại tổng thế, chậm hơn, kỹ hơn, bài bản hơn, với sự tư vấn hỗ trợ mạnh mẽ của các nhà văn hóa, các các nghệ sĩ tài năng và tâm huyết, để bắt đầu từ Festival Huế lần thứ 9 hai năm tới đây, sẽ bắt đầu một Festival đúng Huế, như mong muốn, như tiêu chí, như kỳ vọng….

Lại nhớ câu thơ của Thu Bồn: ”Nón rất Huế mà đời không phải thế/Mặt trời lên từ phía nón em nghiêng…”. 

---
Đọc hết bài ở đây:
http://vov.vn/Blog-toa-soan/Festival-Huecan-mot-nhip-dung/322078.vov

 ____________

Lâm Khang chủ nhân bình về các kỳ Festival đã qua:

- Xa lạ với chất Huế sâu lắng, dịu dàng và đa cảm. Xa lạ với người dân (nếu so sánh với Lễ Phật Đản hàng năm, có năm lễ này chỉ trước Festival khoảng 1 tuần thì biết dân chúng ở Huế thích cái nào hơn. Vé đắt, lộ rõ tính chất kinh doanh hoặc cuộc chơi của anh trọc phú. Phần IN (bán vé) thì đắt, nhưng nhiều hạng mục, phần OUT (miễn phí) thì người dân tham gia được nhưng ít trò, trò nhảm, xô bồ, lai căng không phù hợp với văn hóa ứng xử Huế.

- Tha hóa: Càng ngày càng phô trương, lòe loẹt, xa lạ, ồn ào, xô bồ, lai căng. Càng ngày càng xa với văn hóa Huế: Văn hóa Cung đình, văn hóa Phật giáo, Văn hóa đất Thần kinh.

-  Mất phương hướng: Qua 6 kỳ Festival gần đây mà tôi có dịp quan sát theo dõi, cho thấy càng ngày càng chán, càng ngày càng nhàm, càng ngày càng đuối, càng ngày càng ít khách. Trò diễn không được đổi mới, người dân càng ngày càng ít được dự phần, quan chức và người giàu càng ngày càng được thỏa mãn thú chơi. Và nhà tổ chức càng ngày càng lúng túng, không nắm được phải bám víu vào cái gì để đưa Festival mỗi năm mỗi kỳ mỗi hấp dẫn. Có thể có người biết đấy, nhưng nếu làm kiểu văn hóa Huế thì ...ăn gì. 

Nếu còn vì Huế, thương Huế, lãnh đạo tỉnh Thừa Thiên - Huế và ông Phan Thanh Hải (TS. GĐ Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố Đô Huế) cần lắng nghe ý kiến của Nhà văn Nguyễn Quang Vinh: "Festival Huế cần một nhịp dừng, xem xét lại tổng thế, chậm hơn, kỹ hơn, bài bản hơn, với sự tư vấn hỗ trợ mạnh mẽ của các nhà văn hóa, các các nghệ sĩ tài năng và tâm huyết, để bắt đầu từ Festival Huế lần thứ 9 hai năm tới đây, sẽ bắt đầu một Festival đúng Huế, như mong muốn, như tiêu chí, như kỳ vọng…."