MƯA XUÂN - Tùy bút của Nguyễn Xuân Diện

MƯA XUÂN

tạp văn của Nguyễn Xuân Diện

Xuân đã đem mưa về giăng khắp Hà thành. Một năm bốn mùa luân chuyển, mỗi một mùa dường như có một cái gì đó nổi trội lên, mà qua đó người ta cảm nhận được bước đi của thời gian.Với hạ là nắng, thu là gió heo may, đông là sương giá, riêng với xuân, đó là mưa. Mưa xuân. 

Không biết mùa xuân nào trong thuở hồng hoang xa xăm, là mùa xuân đầu tiên trời gieo mưa xuống, để rồi thành thông lệ có lẽ đến muôn đời. Cũng không ai biết ai là người đầu tiên nhìn ra được, cảm nhận được cái ý vị của mưa xuân. Và ai mà biết được là có bao nhiêu bài thơ viết về mưa xuân.

Mưa xuân không dầm dề nát đất thối cỏ như mưa thu, cũng không ồn ào, náo động như mưa rào tháng hạ. Mưa xuân êm êm giăng mắc bất ngờ. Mưa xuân như không rơi mà bay, bay lay phay như là bụi vậy.

Thường thì mưa xuân vào lúc hạ tuần tháng chạp. Cứ ấy trời còn rét. Mưa vào đúng cái lúc người ta rộn ràng sắm tết. Mưa xuân đã đi vào trong tiềm thức của người ta và để lại dấu ấn đậm nét. Bạn cứ tưởng tượng mà xem, sẽ ra sao nếu từ ngày hai mươi tháng chạp đến chiều tất niên không có mưa lấy một chút nào. Dường khi là khi đi sắm tết, có vài bụi mưa buông xuống thì mới ra không khí tết, mới ra khung cảnh đi sắm tết. Xuân về, chưa thấy mưa thì nhớ và thèm mưa lắm. Đi sắm tết mà trời cứ nắng và khô hanh quá sẽ làm giảm đi không khí chợ búa. Trời thương nhân gian, trời buông mưa vào chính lúc ấy. Mưa xuân kéo bụi đường về với mặt đất. Đi sắm tết mấy chiều hai mươi tám, hai mươi chín, rồi chiều tất niên có ai không rẽ vào hàng hoa, chợ hoa. Người Hà Nội mình vốn lịch lãm trong ăn uống đã đành, nhưng trong cách chơi thì mới thể hiện rõ nhất sự lịch lãm, thế cho nên ngày tết, nhất nhất nhà ai cũng có hoa tươi. Chợ hoa Hà Nội, xuân về, tết đến có mưa xuân xuống thì mới thực là chợ hoa ngày tết. Chợ hoa tết có mưa hoa sẽ tươi lâu, dễ giữ gìn, người bán đỡ thất thiệt, người mua cũng phấn chấn. Mưa xuân tươi cây xuân. Mưa xuân tươi hoa xuân. Đi chợ hoa về, tay cầm cành bích đào hoa thắm đỏ giữa mưa xuân phố phường, trông tết lắm.
.

Ai cũng yêu mưa xuân. Nhưng thi nhân yêu mưa xuân hơn ai. Thi nhân mong mưa xuân. Mưa xuân bay và rồi ngưng đọng trong trang thơ họ. Đỗ Thiếu Lăng trông xuân mong mưa rồi để lại một câu thơ tuyệt bút: “Hoa trọng Cẩm Quan thành” (thành Cẩm Quan, hoa trĩu nặng vì mưa xuân). Xuân về nhớ Nguyễn Bính - Nguyễn Bính đã hơn một lần chen chân vào hội chèo ở một làng Đông làng Đoài rồi để lại bài thơ về một cuộc tình lỡ muộn, để buồn cho bao năm. Thiên tình sử ấy được viết trên nền trời xuân mưa bay phấp phới. Xuân về, về thăm quê, đi qua một bến nước, bỗng nhớ Chiều xuân xưa mưa đổ bụi, của người nữ sĩ sông Thương. 

Mưa xuân nên thơ. Mưa xuân như mơ. Mưa xuân bay lay phay. Mưa không thành tiếng, đậu vào cây lá nhẹ nhàng như chân con bướm xuân đậu lên hoa. Gió đưa mưa đi miên man. Gió đưa mưa đi lang thang như gót chân người lãng tử. Mưa vô biên. Mưa miên man. Mưa êm êm. Mưa cũng đang tết với người Hà Nội mình đây.

Hà Nội, Xuân 92

Bài đăng trên số TẾT năm 1992.