"VIỆT ÂM THI TẬP"
LÀ MINH TRƯNG CHO MỘT NƯỚC ĐẠI VIỆT CÓ VĂN HIẾN
LÀ MINH TRƯNG CHO MỘT NƯỚC ĐẠI VIỆT CÓ VĂN HIẾN
Lời dẫn: Năm 2013, PGS.TS Phạm Văn Khoái công bố bài viết quan trọng về cuốn sách cổ “VIỆT ÂM THI TẬP”(Bản in mang ký hiệu A.1925 – lưu trữ tại Kho bảo quản Viện Nghiên cứu Hán Nôm, NAY ĐÃ MẤT). Bài viết nhan đề “Cách gọi “Việt âm” trong phức thể danh xưng “Việt âm thi tập” từ góc nhìn của ngữ văn học chữ Hán Việt Nam trung đại”(đăng trên Tạp chí Hán Nôm, số 5 (120) năm 2013, tr. 26-35).
“Việt Âm thi tập” là tập thơ đầu tiên của dân tộc ta. Nếu không có cuốn sách này thì chúng ta không biết thơ ca đời Lý – Trần – Hồ ra sao.
Không những nó là tập thơ đầu tiên mà nó còn có sự ảnh hưởng đến toàn bộ các thi tuyển đời sau, trong đó có 12 bộ tuyển tập quan trọng nhất, tiêu biểu cho truyền thống thi học của Việt Nam.
Trong lịch sử, chỉ có 3 tuyển tập là 越音詩集Việt âm thi tập (Phan Phu Tiên soạn); 全越詩錄 Toàn Việt thi lục (Lê Quý Đôn soạn); 皇越文海 Hoàng Việt văn hải (Lê Quý Đôn soạn) mang tính chất nhà nước, được phụng chỉ soạn, được sắc tứ san hành, tức là được nhà vua đích thân ban chỉ dụ soạn và lệnh cho phép khắc in lưu hành.
Xin trích một số đoạn trong bài viết của PGS.TS Phạm Văn Khoái để chúng ta cùng biết giá trị của cuốn sách cổ được in năm 1729, cách nay 293 năm:
“越音詩集 Việt âm thi tập là bộ thi tuyển đầu tiên của quốc gia Đại Việt độc lập tự chủ.
Đánh bại các cuộc xâm lăng của phong kiến mới chỉ là võ công. Còn phải có văn trị nữa. Do vậy, với Việt âm, người Việt có thể bàn viết về những vấn đề của Thi, Thư, Lễ, Nhạc, điển chương chế độ mà phong kiến Trung Hoa thường coi như lãnh địa riêng của mình như điệp văn ngạo mạn trên đây đã dẫn.
