Lê Nguyễn: TẢN MẠN CUỐI NĂM TÂY

Lê Nguyễn

Tản mạn cuối năm Tây
CÂU CHUYỆN VỀ THU NHẬP BÌNH QUÂN

Chính phủ vừa công bố thu nhập bình quân đầu người năm 2019 là 2.800 USD. Trên lý thuyết, đấy là bài toán lấy con số tổng thu nhập quốc gia chia đều cho 96 triệu đầu người, từ em bé sơ sinh cho đến cụ già gần đất xa trời. Thế có nghĩa là nếu gia đình bạn có 2 vợ chồng và ba đứa con nhỏ thì mức thu nhập bình quân của gia đình bạn là 2.800 USD x 5 = 14.000 USD = 322 triệu VNĐ/năm. Cũng có nghĩa là hai vợ chồng bạn phải làm ra mỗi tháng 27 triệu đồng (tính tròn)!

Nếu bạn là công nhân viên không có quyền chức, là giáo viên, là công nhân, là nông dân …, bạn có đạt đến mức thu nhập đó nổi không?

Chuyện thu nhập bình quân gợi cho chúng ta câu chuyện cũ về hai người dân và một con gà; anh A có nhiều tiền, ăn đùi, ức; anh B nghèo tiền, ăn cổ, cánh, chân, giò, bình quân mỗi anh ăn nửa con gà!

Đó là câu chuyện nhức nhối của những xã hội chậm tiến mà người ta tự huyễn hoặc nhau, gọi là “các nước đang phát triển” (developing countries). Một trong những đặc tính nổi bật của xã hội chậm tiến là sự cách biệt giàu-nghèo ngày càng xa vời vợi, “kẻ ăn không hết người lần không ra”. Điều đó, chẳng cần phải chứa trong bụng một khái niệm kinh tế nào, chỉ bằng mắt thường là có thể nhìn thấy, sờ thấy được. 

Tài sản của đất nước chui vào túi một thiểu số ăn trên ngồi trước, có điều kiện móc ngoặc nhau để làm giàu, có điều kiện hành xử quyền quản lý xã hội để xà xẻo của công, chia nhau những khối tài sản khổng lồ tính bằng trăm ngàn tỷ, còn đại đa số người dân bán sức lao động nghèo nàn đổi lấy một tương lai mịt mờ, không lối thoát. Chẳng phải đi đâu xa, đêm hôm khuya khoắt chỉ cần lượn xe lòng vòng các con đường quanh thành phố Sài Gòn là có thể thấy những phận người không mái lá che thân, nằm co ro trên vĩa hè những ngôi nhà cao vòi vọi. 

Thu nhập bình quân đấy, cứ lấy biệt phủ của các quan chức chia đều với những mái tranh dột nát của đám dân nghèo tứ xứ, cứ lấy hàng ngàn tỷ một cú áp phe chia đều với đồng lương tháng mấy triệu đổng của em công nhân nghèo khu chế xuất là có ngay số thu nhập bình quân. 

Chúng ta ai chẳng từng ứa nước mắt nhìn những em bé vùng cao đi học trên đôi dép nhàu nát, bụng chẳng có một hạt cơm, ai chẳng từng đắng lòng nghe tiếng khóc nghẹn ngào của người thiếu phụ vùng quê không đủ tiền đóng viện phí cho người chồng ung thư giai đoạn cuối. Từ những giọt nước mắt đó, chúng ta vừa đau đớn, vừa căm giận nhìn những đồng tiền thuế còm cõi của người dân nghèo bị ăn chặn, bị lãng phí vào những công trình đắp chiếu, những dự án đội vốn cả chục lần, những phi vụ kiểu Mobifone ngày càng tinh vi và trắng trợn.

Trước thềm năm mới, khoan hãy tự sướng với những GDP tăng hơn 7%, những thu nhập bình quân 2.800 USD, hãy nhìn thẳng vào thực trạng của đất nước để thấy rằng sự cách biệt giàu nghèo, sự phân hóa giữa các thành phần xã hội ngày càng sâu sắc là dấu hiệu của sự suy đồi về mặt xã hội và đạo lý.

Nếu không, những dự báo huy hoàng, những lời hứa hẹn suông chỉ là tiếng đàn lạc điệu trên khúc bi ca của hàng triệu những phận đời bất hạnh ở quanh ta.

Lê Nguyễn
31.12.2019