Thứ Tư, 19 tháng 12, 2018

WTO ĐANG ĐỨNG TRƯỚC LỰA CHỌN SINH TỬ

Phó đại sứ Trung Quốc tại WTO Zhang Xiangchen và Đại sứ Mỹ tại WTO Dennis Shea tranh luận bên lề cuộc họp.
 
WTO ĐANG ĐỨNG TRƯỚC LỰA CHỌN SINH TỬ VÌ LÂM VÀO KHỦNG HOẢNG NGHIÊM TRỌNG DO ĐÒN TRỪNG PHẠT CỦA MỸ

Trần Đình Thu

Tổ chức thương mại lớn nhất địa cầu WTO vừa có phiên họp vào ngày 17/12 vì lý do WTO hiện đang lâm vào khủng hoảng nghiêm trọng do “luật mua hàng mới” của Mỹ. Tại cuộc họp, Đại sứ EU tại WTO Mark Vanheukelen phát biểu: "Hệ thống thương mại đa phương đang lâm vào khủng hoảng sâu sắc và Mỹ chính là nguyên nhân cho cơn địa chấn”. 


Tại phiên họp, đáp trả lời cáo buộc từ Trung quốc và một số nước về việc thay đổi luật chơi khiến cho thương mại thế giới lao đao, Đại sứ Mỹ tại WTO Dennis Shea nói rằng “Mỹ là một trong những nền kinh tế mở và cạnh tranh nhất thế giới", với “mức thuế thuộc hạng thấp nhất toàn cầu”, tuy nhiên do tổ chức WTO không thực hiện được nhiệm vụ bắt buộc Trung quốc phải thực hiện kinh tế thị trường như cam kết nên Mỹ phải ra tay. 

Như chúng ta đã biết, Trung quốc từ một nước nghèo nàn lạc hậu đã trở nên giàu có từ khi gia nhập WTO nhưng không phải đạt đến sự thịnh vượng bằng làm ăn chân chính mà bằng sự lừa lọc dối trá, tuy nhiên bản thân tổ chức WTO lại bất lực, không xử lý được Trung quốc, mặc dầu Mỹ đã nhiều lần lên tiếng. Cuối cùng tổng thống Trump phải ra tay. 

Việc khủng hoảng của WTO trước hết cho thấy sức mạnh Mỹ kinh khủng thế nào, một mình có thể chống lại cả thế giới. Ai đó nói rằng Mỹ và Trung ngang sức nhau thì hãy xem câu chuyện này. WTO là tổ chức hầu như của tất cả các nước trên thế giới, nhưng chỉ cần Mỹ tẩy chay là tổ chức này rơi vào khủng hoảng tới mức trở thành vô tác dụng. 

Ở đây tôi cũng nói thêm những nghi ngờ của một số người rằng Trung quốc có thể lừa Mỹ một lần nữa. Xin phân biệt ở chỗ này, khi Liên Xô và các nước Đông Âu sụp đổ thì Mỹ và NATO thở phào nhẹ nhõm coi như đã kết thúc thời kỳ chiến tranh giữa 2 phe. Riêng Trung quốc không rõ nội bộ thế nào mà không sụp, kéo theo một số nước chư hầu không sụp. Nhưng bù lại Trung quốc lại cải tổ nền kinh tế theo hướng thị trường. Mỹ và các nước NATO đã quá mệt mỏi trong cuộc chiến kéo dài mấy mươi năm, nên thấy Trung quốc như vậy thì cũng chấp nhận để còn vui hưởng thời bình và phát triển kinh tế. Và trong tình huống đó Trung quốc đã lừa Mỹ.

Nhưng còn bây giờ, Mỹ đã bừng tỉnh sau cú lừa quá vỹ đại của Trung quốc và quá đớn đau rồi, như chúng ta đã bị ai lừa 1 cú vỹ đại rồi thì khó bị lừa lần 2. Mỹ cũng như chúng ta thôi.
Tôi trở lại WTO. Hiện nay WTO đang đứng trước 3 khả năng, hoặc là giải thể khi Mỹ rút khỏi tổ chức này, hoặc là cải tổ để có thể đưa Trung quốc vào khuôn khổ, hoặc là khai trừ Trung quốc ra khỏi WTO. Nhưng tôi nghiêng về khả năng cải tổ WTO để chế tài Trung quốc, tương ứng với hòa đàm Mỹ Trung đang đàm phán. 

Cơ chế WTO sẽ ép Trung quốc trở lại con đường thị trường đúng nghĩa. Khi trở lại làm ăn lương thiện, kinh tế Trung quốc sẽ đi lùi lại hàng chục năm, thậm chí lùi xa hơn. Là vì không còn buôn gian bán lận nữa nên không thể phát triển nhanh chóng như trước. Tôi sẽ viết riêng vấn đề này. 

Trong thời gian tới song song với đàm phán hòa đàm sẽ là đàm phán cải tổ WTO. 

Những gì Trump nói trước Diễn đàn Liên Hiệp Quốc mấy tháng trước rằng không chấp nhận sự tồn tại của chế độ XHCN trên toàn thế giới vì sự thử nghiệm của nó “tạo ra đau khổ, tham nhũng và tha hóa” đang được thực hiện dần. 

Không có nhận xét nào :

Đăng nhận xét