CẦN KHỞI TỐ NGAY VỤ ÁN HÌNH SỰ VI PHẠM LUẬT ĐẤT ĐAI THỦ THIÊM

Người dân Thủ Thiêm phản đối cướp đất. Ảnh: internet 

Cần khởi tố ngay vụ án hình sự vi phạm 

Luật đất đai tại Dự án Khu Đô Thị Thủ thiêm

Luật sư Trần Vũ Hải
4-5-2018 

Nếu Khu đô thị Thủ thiêm được triền khai theo quy hoạch 2005, nhân dân và đặc biệt dân oan Thủ Thiêm đòi hỏi phải xem xét trách nhiệm hình sự một số quan chức lãnh đạo TPHCM và quận 2 thời kỳ 2007-2016.

Chiều hôm qua, 3/5/2018, một quan chức Bộ Xây dựng cho biết Quy hoạch để thu hồi đất và xây dụng Khu Đô thị Thủ Thiêm hiện nay là Quy hoạch được duyêt năm 2005, thay thế cho Quy hoạch theo Quyết định 367 của Thủ tướng (bị thất lạc bản đồ quy hoạch).

Nếu ông quan BXD này nói đúng, cần xem xét ngay trách nhiệm hình sự của những quan chức chỉ đạo thu hồi đất và cưỡng chế dân tại Quận 2 TPHCM cho Khu đô thị này sớm.

Là người đã giúp pháp lý cho hàng trăm hộ dân Thủ Thiêm trong 7 năm qua, tôi đã tham gia bao nhiêu phiên toà và buổi giải quyết khiếu nại liên quan đến thu hồi, cưỡng chế thu hồi đất. Tất cả các quan chức đều lấy Quyết định ngày 10/5/2002 của Chủ tịch UBND TPHCM về việc thu hồi và giao đất Khu đô thị mới Thủ Thiêm số 1997/QĐ-UB (do Phó chủ tịch Vũ Hùng Việt ký thay Chủ tịch) làm căn cứ duy nhất để thu hồi đất các hộ dân ở đây. Theo luật đất đai (kể cả các luật 1993, 2003 hay 2013), việc thu hồi đất phải theo quy hoạch. Như vậy QĐ 1997 nêu trên cũng phải dựa theo Quy hoạch trước đó, chính là Quy hoạch theo QĐ367 năm 1996 của Thủ tướng Chính phủ. Nếu chính quyền nói, đã có Quy hoạch 2005 thay thế, đương nhiên phải điều chỉnh Quyết định thu hồi đất, và những hộ dân bị ảnh hưởng từ thay đổi Quy hoạch này phải được áp dụng các quy định của Luật đất đai 2003, theo đó phải có quyết định thu hồi đất đến từng hộ dân và chính sách đền bù, bồi thường, tái định cư phải theo quy định của Luật 2003 và các văn bản hướng dẫn luật này. Thế nhưng chính quyền TP HCM và quận 2 vẫn sử dụng QĐ 1997 nêu trên và các văn bản căn cứ vào Nghị định 22 năm 1998 để thu hồi đất, áp dụng chính sách đền bù, bồi thường, tái định cư với các hộ dân ở đây, cho dù việc thu hồi đất diễn ra chủ yếu từ năm 2007 đến nay. Dẫn đến giá đền bù và các chính sách được áp dụng kém hẳn so với giá thị trường và theo luật đất đai 2003. Hàng nghìn người hộ dân dân bức xúc, khiếu kiện, nhưng vì không chịu nổi những áp lực đủ loại, đến nay chỉ còn hơn 100 hộ dân “kiên cường”.

Cá nhân tôi đã chứng kiến nhiều “bi thảm” của những hộ dân ở đây, nhiều gia đình đã sống trong cảnh bần cùng, nhiều người đã bị bắt. Nhưng tôi cũng khâm phục những người dân đã kiên trì tìm hiểu luật, tài liệu để bóc trần những vi phạm của Dự án này, thường xuyên đấu tranh khiếu kiên “đủ mọi hình thức” từ quận, rồi đến thành phố và ăn trực nằm chờ ở Hà nội đến hàng năm trời.

Theo tôi, cần khởi tố ngay vụ án hình sự vi phạm Luật đất đai tại Dự án Khu Đô Thị Thủ thiêm, với các tội danh phù hợp để điều tra làm rõ và xử lý các hành vi vi phạm, đặc biệt từ các quan chức có thẩm quyền và liên quan của Thành phố HCM và quận 2, trong việc thu hồi đất và cưỡng chế thu hồi đất trái pháp luật tại Thủ Thiêm.

Mặt khác lãnh đạo TPHCM cần xin lỗi nhân dân mất đất tại Quận 2 ngay, đưa ra các phương án để khắc phục, trước mắt bồi thường thoả đáng 100 hộ dân còn khiếu kiện ngay.