VIỆT NAM CÓ TRỞ THÀNH BẢN SAO CỦA ZIMBABWE?

Đoàn Minh Sơn

Đến hẹn lại lên, thời gian này, vấn đề xăng dầu, điện, nước... lại trở thành chủ đềđược đông đảo các tầng lớp nhân dân quan tâm. Một cụ già trời nóng chẳng dám bật điều hòa vì sợ tốn điện, một em bé thường ngày được bố mẹ đưa đón bằng xemáy, nay phải tự đi bộ đến trường. Và còn rất rất nhiều những vấn nạn khác nữa được đưa ra bàn tán từ công sở cho đến quán cóc ven đường... 

I. Phí chồng phí

Vâng, vấn đề tôi muốn đề cập ở đây là tình trạng lạm phát. Chính phủ có vẻ như năm nào cũng đưa ra những quyết sách để kìm hãm lạm phát tăng với tốc độ phi mã. Không phải là chuyên gia kinh tế, cũng chẳng cần phải là những nhà xã hội học, người dân lao động phổ thông cũng cảm nhận được cuộc sống của mình như thế nào, khi miếng cơm manh áo kiếm được dựa trên những đồng tiền mồ hôi nước mắt, mà giá cả thì cứ liên tục nhảy múa một cách bất thường, mất kiểm soát.

Ngày nay, đứa trẻ từ khi mới còn ở trong bụng mẹ hay khi được sinh ra đã phải dùng đến nguồn sữa bổ trợ từ bên ngoài, tức là không phải sữa mẹ, sữa sản suất trêndây chuyền công nghiệp. Nhưng, giá sữa theo từng năm cứ tăng vù vù, nhiều năm liền, trong khi các cơ quan hữu quan liên ngành vẫn còn đang bận “họp” để tìm ra giải pháp, thì những người có thu nhập thấp vẫn phải bớt ăn, bớt mặc, bấm bụng mua sữa cho con.

Lớn ên, khi trẻ bắt đầu đi học, đến khi học đại học, ngoài việc tăng học phí theo từng năm, gia đình các em còn phải đóng cả những loại phí giời ơi đất hỡi khôngcó trong quy định của Bộ.

Ốm đau bệnh tật, người dân lại phải đối mặt với nỗi lo tăng viện phí, thuốc men, nhiều người bệnh vẫn còn cơ hội tồn tại trên thế gian, nhưng do nghèo quá mà đành gạt nước mắt ra viện sớm, chấm dứt nợ đời…

Rồi phí cầu đường, phí lưu hành khi tham gia giao thông, lệ phí thi, lệ phí xét tuyển… vô vàn các loại phíđè đầu cưỡi cổ người dân, với lời giải thích “hợp lý”: Nộp phí là yêu nước!

II. Nguy cơ tiềm ẩn

Xăng dầu, điện, khí đốt lànhững đối tượng trực tiếp ảnh hưởng đến lạm phát, bởi nó sản xuất ra những mặthàng thiết yếu trong cuộc sống, từ hàng gia dụng cho đến đồ dùng cao cấp. Điệntăng 2 lần trong tháng 6, xăng dầu cũng lặp lại 2 lần trong tháng 6, gas cũngđã “nhảy xổ” lên tăng giá cho “bằng anh, bằng em”. Bộ Công Thương nói trên Vietnamnet: “tăng giá xăng 2 lần trong tháng 6 là phù hợp với nhịp độ của thếgiới!”

Không tăng trưởng dần đều nhưngười anh em: xăng, điện, khí đốt, “chị” vàng thì lại tỏ ra quá ư đỏng đảnh,tăng giảm theo đồ thị hình sin. Trong vòng 1 tháng, từ ngưỡng trên 40 triệuđồng/lượng đã tụt dốc không phanh xuống còn 34 triệu đồng/lượng, báo chí giậttít: “vàng rơi tự do”, “vào viện tâm thần vì cơn điên của vàng”, “công chức bỏviệc đi mua vàng”… tiền vàng đang gây náo loạn trên thị trường, từ đó ảnh hưởnglớn đến tiền đồng và tình trạng lạm phát lại có thời cơ để bùng nổ.

Người thu nhập cao có thểrủng rỉnh với túi tiền mình kiếm và chi tiêu hàng tháng, nhưng tầng lớp thunhập thấp là cảm nhận được rõ nhất, họ bắt buộc phải cân đong đo đếm, phải làmđộng tác “đo lọ nước mắm, đếm củ dưa hành”, không thể ăn ngon mặc đẹp, mà chỉcó thể cố gắng làm cho cuộc sống gia đình mình ăn no mặc ấm.

Thời buổi này, đừng tỏ vẻkhinh thường người đàn ông nào mua bán thứ gì mà cò kè bớt một thêm hai, bởitính cách chỉ là một phần, cuộc sống tạo ra tính cách con người, điều ấy có lợinhiều cho cuộc sống chứ không phải là hình ảnh bên ngoài.

Có khi nào bạn đặt câu hỏi:Những đồng tiền Việt Nam sau thời kỳ đổi mới như 100 đồng, 200 đồng, sắp tới là500 đồng vì sao biến mất? Vì cuộc sống đã không “chấp nhận” sự có mặt củachúng. Còn những đồng tiền USD trị giá thấp như 1 - 2 USD vẫn còn nguyên giátrị, dưới chúng là những đồng cent từ 1cent – 100 cent (giá trị thấp hơn đồng1USD) vẫn được đông đảo người dân Mỹ và các quốc gia khác tiêu dùng. Bởi chínhsách tiền tệ và sự điều chỉnh giá cả thị trường, sự điều chỉnh xuất – nhập khẩu,cung - cầu, cơ cấu ngành nghề, bất hợp lý sẽ dẫn đến lạm phát tăng nhanh. Khôngcó sự can thiệp kịp thời sẽ dẫn đến tình trạng buông xuôi lạm phát như Zimbabwe. Đã cóthời điểm, người dân Zimbabwe dù có mang số tiền của mình lên đến 14 tỷ đô laZimbabwe cũng không thể mua được một món hàng, bởi đô la Zimbabwe đã bị ngườitiêu dùng bài trừ, và chỉ có thể mua bán bằng ngoại tệ. Cứ cho là một sự tưởngtượng viển vông, nhưng đến khi lạm phát ở Việt Namchạm ngưỡng như Zimbabwe,tôi sẽ không còn sốc.

                                                                                                                         4/7/2013

Nguồn: FB Đoàn Minh Sơn