NHÂN BIẾN CỐ TẠI TÂY NGUYÊN - ĐỌC SÁCH CỔ "PHỦ MAN TẠP LỤC"

NHÂN BIẾN CỐ TẠI TÂY NGUYÊN - ĐỌC CUỐN SÁCH PHỦ MAN TẠP LỤC

Xin giới thiệu cuốn sách PHỦ MAN TẠP LỤC 撫 蠻 雜 錄 (ghi chép tản mạn về việc vỗ yên người Thượng). Sách do Ôn Khê Nguyễn Tử Vân 溫 溪 阮 子 雲 biên tập và viết tựa năm Tự Đức Tân Mùi (1871). Hoàng Cao Khải 黃 高 啟 , Cúc Khê Trương Quang Đản 菊 溪 張 光 亶, Cao Xuân Dục 高 春 育 mỗi người viết một bài tựa nhân dịp tác phẩm được khắc in tại Thạch Trụ, Quãng Ngãi, năm Thành Thái Mậu Tuất (1898).

Phủ Man tạp lục là tài liệu đặc biệt quý và hiếm hoi về Trường Sơn và Tây Nguyên. Bản sách A.688 đã biến mất khỏi kho sách cổ của Viện Nghiên cứu Hán Nôm (Viện Hàn lâm KHXH Việt Nam):

Phủ Man tạp lục
- Một tư liệu dân tộc học về Trường Sơn - Tây Nguyên

 
Phan An
24/07/2012

 
1. Sách “Phủ man tạp lục” do Nguyễn Tử Vân viết và được khắc in vào năm Thành Thái thứ 10 (1898).

 
Nguyễn Tử Vân, hiệu là Ôn Khê, người làng Thạch Trụ, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi. Ông là người thuộc dòng gia thế trong vùng, từ nhỏ đã được rèn dũa, học hành thông tuệ. Năm 1843, ông thi đỗ cử nhân ở Huế, xếp hạng cao, thứ sáu cùng bảng với Đặng Huy Trứ và nhiều người nổi tiếng khác. Ông được bổ làm Huấn đạo, và một thời gian sau đó được Trương Đăng Quế tiến cử làm Hành tẩu viện Cơ Mật, rồi được bổ làm Gián Đài. Ít năm sau, nhà vua cử ông ra làm Án sát sứ tỉnh Thái Nguyên.

Từ trái sang, Đặng Văn Hiến, Hà Văn Trường và Ninh Viết Bình trong phiên toà xét xử sơ thẩm vào đầu năm 2018. Ảnh: Báo Zing.

Những người cùng khổ ở Đắk Nông

Khi ước mơ thoát nghèo lại dẫn đến chấn song sắt và xà lim tử tù.

Trần Phương

Luật khoa Tạp chí
10/10/2019

 

Thuở xa xưa, không ai để ý đến Tây Nguyên xa xôi, một vùng đất chưa có nhiều người biết đến, vốn nuôi nấng những tộc người còn chưa có chữ viết. Ở đó, rừng rậm là bá chủ. Rừng ôm trọn lấy tất cả. Rồi người Pháp đến để khai mở vùng đất rậm rạp này. Người Kinh chỉ mới mò mẫm đến chốn hoang vu này trong những năm chiến tranh khói lửa.

ĐƯỢC GÌ SAU 1O NĂM KHAI THÁC BAUXITE TÂY NGUYÊN?

Được Gì Sau 10 Năm Khai Thác Bauxite Tây Nguyên?

Thanh Trúc
RFA
2019-06-04

Năm 2001, dự án khai thác Bauxite ở khu vực Tây Nguyên được Bộ Chính Trị đảng cộng sản Việt Nam chuẩn thuận thông qua trong đại hội đảng lần 9. Sau đó vào tháng 11/2007, Thủ tướng chính phủ lúc bấy giờ là ông Nguyễn Tấn Dũng đã ký quyết định phê duyệt, qui hoạch phân vùng , thăm dò, khai thác, chế biến, sử dụng quặng bauxite giai đoạn 2007-2015 với tầm nhìn đến 2025.

Đảng Cộng sản Việt Nam mong muốn Bauxite, quặng nguyên liệu chính để luyện nhôm, sẽ mang lại thu nhập lớn với trữ lượng bauxite ở Đak Nông được ước tính khoảng 3,4 tỷ tấn và tại Lâm Đồng là 1 tỷ tấn.

HAI DỰ ÁN BÔ XÍT TÂY NGUYÊN ĐANG SẮP PHÁ HỦY MÔI TRƯỜNG

Bộ Tài nguyên môi trường cảnh báo nguy cơ ô nhiễm tại các dự án bô xít Tây Nguyên khi thực tế thiết bị xử lý môi trường xuống cấp sau 9 năm triển khai.

Nguy cơ ô nhiễm ở hai dự án bô xít Tây Nguyên

VNEThứ sáu, 2/3/2018 | 16:22 GMT+7

 

Chậm tiến độ 2 năm, thiết bị xử lý môi trường xuống cấp, Dự án Bô xít Tân Rai và Nhân Cơ được Bộ Tài nguyên cảnh báo nguy cơ ô nhiễm lớn.

Dự án bô xít - nhôm Lâm Đồng lỗ gần 3.700 tỷ 

Vinacomin phải giải trình về bô xít Tây Nguyên

Bộ Tài nguyên & Môi trường vừa có báo cáo gửi Bộ Công Thương đánh giá về hiệu quả đầu tư thí điểm 2 dự án bô xít Tân Rai và Nhân Cơ do Tập đoàn Than, khoáng sản (TKV) làm chủ đầu tư.

Dự án Bô xít: NGUY CƠ VỠ ĐẬP BÙN ĐỎ Ở HỒ NHÂN CƠ

Xuất hiện nhiều vết nứt trên đất canh tác của các hộ dân gần hồ chứa bùn đỏ 

của Nhà máy Alumin Nhân Cơ - Ảnh: TT

Xuất hiện vết nứt dài 100 mét gần hồ bùn đỏ Alumin Nhân Cơ 

Tuổi trẻ
09/11/2017 17:07 GMT+7 

TTO - Các vết nứt tại thôn 1 (xã Nhân Đạo, huyện Đắk R’Lấp, tỉnh Đắk Nông), gần hồ bùn đỏ Alumin Nhân Cơ khiến khoảng 1ha đất của người dân bị sụt lún.

TKV lên tiếng vụ tràn kiềm ở nhà máy Alumin Nhân Cơ
Chưa xác định cá chết liên quan Nhà máy alumin Nhân Cơ
Không có chuyện vỡ hồ chứa bùn đỏ Nhà máy Alumin Nhân Cơ

Ngày 9-11, ông Ngô Xuân Lộc - chánh Văn phòng UBND tỉnh Đắk Nông cho biết tỉnh đã chỉ đạo Sở Tài nguyên - Môi trường, UBND huyện Đắk R’Lấp xác minh các vết nứt tại thôn 1 (xã Nhân Đạo), gần hồ bùn đỏ Alumin Nhân Cơ khiến khoảng 1ha đất của người dân bị sụt lún.

QUẢ BOM MÔI TRƯỜNG Ở TÂY NGUYÊN NGANG TẦM FORMOSA

Vỡ đường ống Nhà máy alumin Nhân Cơ: 

“Quả bom" môi trường ngang tầm Formosa!

Báo Giao thông
01/08/2016 - 15:45 (GMT+7) 

Sự cố vỡ đường ống dẫn xút Nhà máy Alumin Nhân Cơ (huyện Đắk R’lấp, Đắk Nông) cảnh báo thảm hoạ môi trường ngang tầm Formosa.

Chính quyền chưa báo cáo?

Sáng 23/7, sự cố đường ống Nhà máy Alumin Nhân Cơ (do nhà thầu Chalieco, Trung Quốc phụ trách) khiến hóa chất kiềm tràn ra bên ngoài, một phần kiềm thẩm thấu xuống lòng đất trong phạm vi 600m2, phần còn lại chảy theo đường ống đổ về suối Đắk Dao. Khi thấy cá trên suối Đắk Dao chết, nhiều người dân, trong đó có cả trẻ em đã lội xuống dòng suối này vớt cá về ăn.

HẠN HÁN TRẦM TRỌNG Ở TÂY NGUYÊN

Một cánh đồng lúa khô hạn ở Gia Lai , một tỉnh Tây Nguyên của Việt Nam hôm 12/3/2013.

Hạn hán trầm trọng ở Tây nguyên 

Anh Vũ, thông tín viên RFA
RFA 2016-05-05

Tình hình hạn hán khu vực Tây nguyên đang diễn ra hết sức nghiêm trọng, có tác động xấu đến sản xuất cũng như đời sống của người dân địa phương.

Nguồn nước cạn kiệt

Truyền thông nhà nước cho biết, những ngày cuối tháng 4 và đầu tháng 5/2016, khu vực Tây nguyên đang ở tình trạng khô hạn trầm trọng, đã gây ra các thiệt hại lớn về kinh tế - xã hội. 
.

Nguyên Ngọc: LÀNG MẤT, RỪNG CHẾT, ĐỒNG BẰNG HẠN HÁN ...

Làng mất, rừng chết, đồng bằng hạn hán 

là đương nhiên 

Nguyên Ngọc

Dân Việt

Thứ Ba, ngày 29/03/2016 06:30 AM (GMT+7)

Chúng tôi đã nhiều lần lên tiếng từ hàng chục năm trước, với công luận và với cả các cơ quan Chính phủ, đó là chuyện rừng Tây Nguyên.

Tình trạng hạn hán, thiếu nước ở sông Mê Kông năm nay hẳn là do nhiều nguyên nhân: có chuyện biến đổi khí hậu toàn cầu, và chắc chắn có ảnh hưởng rất lớn từ việc Trung Quốc xây đập thủy điện trên sông Mê Kông, con sông nằm một nửa trên đất Trung Quốc, và đấy lại là phần đầu nguồn.

KHỦNG KHIẾP! MỖI NĂM TÂY NGUYÊN BỊ MẤT TỚI 5O NGÀN HA RỪNG!

Rừng Tây Nguyên bị “bức tử”, vì đâu?

Lê Kiến

Báo Tiền Phong
06:10 ngày 22 tháng 06 năm 2015

TP - Với hàng chục nghìn ha rừng mất đi mỗi năm, hơn 10 năm qua, những cơn lốc tàn phá rừng dữ dội vẫn càn quét khắp Tây Nguyên. Trong khi đó, nhiều dự án nông - công nghiệp cũng đòi hỏi phải chuyển đổi đất rừng thành các dạng đất khác, khiến diện tích rừng càng nhanh chóng suy giảm. 

 

Một khoảnh rừng tại huyện Sa Thầy (Kon Tum) bị phá trắng

Cao su, thủy điện ngốn hơn 120.000 ha rừng

Theo số liệu từ Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, diện tích rừng khu vực Tây Nguyên hiện có trên 2,5 triệu ha. Trong đó rừng tự nhiên chiếm 2,2 triệu ha. Tổng diện tích rừng năm 2014 so với kết quả rà soát, quy hoạch 3 loại rừng năm 2008 ở Tây Nguyên giảm trên 350.000 ha. Nguyên nhân mất rừng do chuyển đổi mục đích sử dụng rừng sang trồng cao su và làm thủy điện hết hơn 120.000 ha. Tiếp đến, việc phá rừng, lấn chiếm đất rừng cũng quét gọn hơn 88.000 ha. Trong 6 năm liền, bình quân mỗi năm rừng Tây Nguyên bị mất tới hơn 50.000 ha.

TS. Tô Văn Trường: NÓI LẤY ĐƯỢC

NÓI LẤY ĐƯỢC 
Tô Văn Trường
BauxiteVN

Ngày 31/3/2015, TKV đã đưa ra “Thông tin dành cho báo chí” về các dự án bauxite Tây Nguyên. Trong đó có đọan viết: “Việc một số người luôn tìm cách tấn công các dự án của TKV dù không đủ thông tin, hiểu biết không đầy đủ về các vấn đề không thuộc lĩnh vực chuyên môn của mình là không khách quan và không chính xác. Những ý kiến đánh giá được đưa ra trên các số liệu, dẫn chứng không chính xác, thiếu thực tế, thiếu tính khoa học sẽ phiến diện và không đáng tin cậy” (hết trích dẫn). Người đọc xin bình luận như sau: 1/ Từ trước đến nay, tôi chưa thấy ai “tấn công các dự án của TKV”. Yêu cầu TKV nêu đích danh “một số người” là ai? và “các dự án của TKV” là những dự án nào?. Những người có ý kiến về những dự án bauxite của TKV đều ghi rõ họ tên địa chỉ của mình và nêu cụ thể tên dự án. 2/ TKV có “đầy đủ thông tin”, có hiểu biết “đầy đủ”, có “lĩnh vực chuyên môn của mình” thì xin hãy đưa ra những “hiểu biết” và những “thông tin” của mình về các dự án bauxite một cách khách quan và chính xác. 3/ Cũng trên tinh thần đó, TKV cần đưa ra “các số liệu”, “dẫn chứng” “chính xác”, có “thực tế” và có “tính khoa học” để dư luận và những người nộp thuế “tin cậy” vào những gì TKV nói và làm. Là người có 37 năm và 5 tháng làm việc trong ngành khai khoáng và năng lượng (từ thời Bộ Điện và Than đến 31/01/2015), trong đó có gần 19 năm và 9 tháng làm việc trực tiếp tại TKV tôi xin lưu ý TKV như sau: 1/ Qua theo dõi các phương tiện thông tin đại chúng, kể từ 11/1987 (lần đầu tiên có bài báo của tác giả Nguyễn Trường Sơn đăng trên cơ quan ngôn luận của Bộ Năng lượng chính thức phản đối việc khai thác bauxite trên Tây Nguyên) đến 31/3/2015 chưa thấy ai “tấn công” các dự án nào của TKV cả. Nếu hiểu “tấn công” là ngăn chặn các ý đồ và việc làm sai trái của TKV trong việc triển khai các dự án bauxite Tây Nguyên thì dư luận đã rất quan tâm đến bức thư của cố Đại tướng Võ Nguyên Giáp, và sau đó là Thông báo số 245 của Bộ Chính trị. Vì vậy, TKV không nên lợi dụng trang báo điện tử của mình để công bố báo chí một cách úp mở và mang tính chất “cả vú lấp miệng em” như vậy. 2/ TKV không nên nhầm lẫn “bạn/thù”. Ai là người đã gây ra những thảm họa cho hai dự án bauxite của TKV trên Tây Nguyên? Ai là người đang chỉ cho TKV và nêu cho dư luận thấy sự thật về các dự án bauxite của TKV?. Thiết nghĩ, người gây ra thiệt hại có khi chưa có khuyết điểm, nhưng những kẻ cố tình bao che thiệt hại chắc chắn là có tội. 3/ TKV không nên quên mình là một doanh nghiệp đang hoạt động dựa hoàn toàn vào nguồn tài nguyên khoáng sản thuộc sở hữu toàn dân, và bằng tiền đóng thuế của dân. Hơn bao giờ hết, người dân rất muốn TKV thực sự “đáng tin cậy”. Vì vậy, TKV hãy chứng minh điều đó, hãy công khai và minh bạch trước người đóng thuế và trước toàn dân những thông tin đáng tin cậy và đầy đủ về 2 dự án bauxite trên Tây Nguyên và các dự án khai thác than ở Quảng Ninh./. Hà Nội ngày 02/4/2015 TS. Nguyễn Thành Sơn