THƯ NGỎ GỬI ÔNG BỘ TRƯỞNG BỘ GIÁO DỤC

THƯ NGỎ GỬI ÔNG BỘ TRƯỞNG BỘ GIÁO DỤC

Thưa ông!
Tôi là một công dân, một phụ huynh học sinh, cũng là một nhà giáo đồng nghiệp của ông, xin kính gửi ông mấy dòng về một việc khá nghiêm trọng như sau:

Vừa qua, một bản danh sách gửi tới các trường học với 23 đầu sách giáo khoa cho học sinh tiểu học với giá thành lên tới 800.000 đồng khiến dư luận xôn xao.

23 cuốn sách ấy (trong hàng trăm cuốn cùng loại đã phát hành), ngoài những cuốn sách cơ bản theo chương trình đã được Bộ GDĐT thông qua thì có dày đặc, chi chít các loại sách bài tập các môn: Tiếng Việt, Toán, Đạo đức, Tự nhiên và Xã hội…; đắt tiền nhất là Bộ thực hành toán - Tiếng Việt và sách Tiếng Anh, mà một tờ báo chính thống đã nhận xét một cách khái quát: đó là sản phẩm của “Căn bệnh nhồi nhét kiến thức, kinh viện quá nặng và xem nhẹ bồi dưỡng kỹ năng sống”.

Điều này đã ngang nhiên đi ngược lại tinh thần cải cách GD, cải cách Sách GK được chính Bộ GD đề ra từ mấy năm trước là “Giảm tải kiến thức”, “Giảm tải chương trình”. Với những đống kiến thức cả cơ bản lẫn vụn vặt từ mớ sách nặng nề kia, học sinh tiểu học sẽ bị rơi vào cái bẫy tất yếu của sự ghi nhớ máy móc, thụ động, triệt tiêu dần năng lực suy luận, khái quát, tổng hợp cùng trí tưởng tượng cần thiết, bởi theo nhà văn Echkecman, “Kiến thức chưa phải là tư tưởng”! Trong khi đó, tại nhiều nước tiên tiến, như Pháp, Anh , Đức, các nhà giáo dục đã đưa học sinh tiểu học tiếp xúc rất nhiều với thiên nhiên, dạy học bằng thiên nhiên – như các lớp học trong khu rừng, và tạo ra nhiều hình thức vừa học vừa chơi sinh động, hấp dẫn; phương thức giáo dục bằng Thiên nhiên đó đã được khơi nguồn từ nhà giáo dục, nhà văn Pháp G. Rousseau thế kỷ XVIII, và sau này được các nhà giáo dục hiện đại tiêu biểu là bác sĩ - nhà giáo dục Ý Maria Montessori tiếp thu, nâng cao, đã nhấn mạnh đến vai trò của tính tự lập, tự do (trong khuôn khổ cho phép) trong việc hình thành nhân cách trẻ; Montessori đã bắt đầu thực hiện phương pháp giáo dục của mình thông qua quan sát những gì trẻ trải nghiệm với môi trường xung quanh, với các học cụ và bài học được thiết kế dành riêng cho trẻ… Còn nước ta, trong thời đại bùng nổ thông tin, bắt trẻ nhỏ phải ngồi tiêu thụ bằng cách ghi nhớ máy móc, thụ động hàng mớ kiến thức mà trong đó phần lớn là những kiến thức vụn, “vô thưởng vô phạt” tìm ở đâu cũng có, thì sẽ là một ách nạn khủng khiếp đối với chúng, thậm chí, đó còn là tội ác!

Nhiều người, trong đó có các nhà giáo, nhà quản lý giáo dục và nhà khoa học giáo dục, cũng như tôi, đã đặt dấu hỏi: Phải chăng, trong cách thức in ấn Sách GK, sách Tham khảo các loại cho trẻ một cách tràn lan, bội thực như thế, có liên quan đến “lợi ích nhóm” trong ngành – những người chỉ quan tâm đến lợi nhuận kếch xù từ đầu năm học qua các loại sách tìm cách nhét vào trường học, bất chấp mọi quy luật giáo dục và những chủ trương giáo dục đúng đắn? Những đầu nậu, con buôn trong ngành GD đã xuất hiện từ lâu, đã và đang làm hủy hoại nhân cách của không ít nhà giáo đáng kính bằng đồng tiền thu lợi bất chính trên mồ hôi nước mắt của hàng triệu phụ huynh học sinh! Số tiền 800.000 đ chẳng là đinh gì với một bữa nhậu của giới giàu có, nhưng lại là một số tiền rất lớn đối với một gia đình cán bộ, công nhân bình thường, mà số gia đình này lại thuộc về phần đông của xã hội! Đó là một thứ tham nhũng mới, khoác vỏ “Vì tương lai con em chúng ta” đang được bảo kê!

Thưa ông, tôi tin rằng: với “thanh thượng phương bảo kiếm” trong tay, với tư cách là Tư lệnh tối cao của một ngành cực kỳ quan trọng, ông sẽ ra tay quyết liệt nhằm dẹp bỏ bớt các loại sách như thế trong nhà trường/ dành cho nhà trường đã và đang xuất hiện tràn lan như nấm sau mưa, để góp phần giảm tải GD, dần lấy lại sự trong sạch cho ngành, góp phần đưa sự nghiệp cải cách GD đi đúng hướng, đáp ứng được mong đợi của hàng chục triệu phụ huynh học sinh và em nhỏ học sinh trên toàn quốc!

Kính chúc ông sức khỏe.

Trân trọng cảm ơn ông.
Đạo diễn, nhà báo Mai An Nguyễn Anh Tuấn