Di tích quốc gia Đền Trần tại Thái Bình
xuất hiện 6 tấm bia đá lạ
Báo Dân trí
Thứ Tư, 29/04/2015 - 14:22
Cuối tháng Tư, tại Khu di tích Lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần ở xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình xuất hiện 6 tấm bia đá cỡ lớn đặt tại ba ngôi mộ và tại đền Vua, đền Thánh và Đền Mẫu trong khu vực 1 của quần thể di tích.
Cổng vào Khu di tích Quốc gia đặc biệt Đền Trần, xã Tiến Đức, Hưng Hà, Thái Bình.
(Ảnh: Xuân Tiến/TTXVN)
Việc đặt những tấm bia này chưa hề được sự đồng ý của cơ quan nhà nước có thẩm quyền, không tuân thủ theo quy định pháp luật.
Ông Nguyễn Hữu Hưng, Trưởng phòng Nghiệp vụ, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Thái Bình cho biết: Sau khi nhận được thông tin trên, Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Bình đã tổ chức một đoàn kiểm tra thực tế.
Những nội dung ghi trên văn bia, do chúng tôi chưa thẩm định một cách cụ thể nên chưa xác định được rằng có sai phạm hay không. Nhưng về mặt hình thức, có nhiều điều phải bàn từ văn phong, đến ngữ pháp, dịch thuật.
Những tấm bia rất lem nhem phản cảm trong di tích tôn nghiêm này. Phần chân bia dày đến 50cm, có bia trang trí rùa đội bia, có bia là long hổ, có bia hình tượng hoa sen, điều này không phù hợp với truyền thống mỹ thuật cổ Việt Nam.
Về 3 tấm bia đá đặt hạ trước 3 ngôi mộ nằm hai bên trục Thần đạo có ghi nội dung song ngữ Việt-Anh, ông Hưng cho biết, việc dịch thuật có những điều không đảm bảo nguyên tắc, trong phần tiếng Anh có lẫn tiếng Việt, tiếng Anh có dấu.
Việc hạ đặt 6 bia trên Ban quản lý di tích huyện Hưng Hà đã vi phạm khoản 3, điều 1, Luật sửa đổi bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa năm 2009, vi phạm Nghị định 70 năm 2012 của về Chính phủ trình tự lập, phê duyệt, quy hoạch, báo cáo kinh tế kỹ thuật về tu bổ di tích. Đặc biệt là vi phạm Thông tư 18 về quy định một số nội dung cụ thể về tu bổ di tích.
Ông Bùi Công Phượng, Giám đốc Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Thái Bình cho biết: Sai phạm của chính quyền huyện Hưng Hà, Ban quản lý di tích Khu lăng mộ và đền thờ các vị vua Triều Trần trong việc đặt hạ, dựng bia đá là không báo cáo với cơ quan chức năng có thẩm quyền. Khi Sở Văn hóa, Thể Thao và Du lịch xuống đến nơi, họ đã dựng bia rồi. ...
Ông Phượng cho biết thêm Sở văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ báo cáo Ủy ban Nhân dân tỉnh Thái Bình, đề nghị huyện Hưng Hà làm rõ sai phạm trong việc đặt hạ bia đá này.
Khẳng định các tấm bia trên được “dựng chui,” ông Nguyễn Hữu Hưng làm rõ, để tu bổ, tôn tạo di tích hay là lập bia tuyên truyền…, bước đầu tiên là Ủy ban Nhân dân huyện Hưng Hà, Ban quản lý Khu lăng mộ phải xin chủ trương, có ý kiến bằng văn bản của Bộ Văn hóa, Thể Thao và Du lịch, cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Sau đó phải lập báo cáo kinh tế kỹ thuật, hoặc dự án để được phê duyệt , thẩm định của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch thao du lịch rồi mới triển khai.
Điều kiện, năng lực, tư cách pháp nhân của đơn vị tư vấn lập báo cáo kỹ thuật, kể cả người soạn thảo văn bia cũng phải đúng quy định. Để đảm bảo đúng tính khách quan, khoa học, tuân thủ các điều kiện pháp luật có khi phải tổ chức hội thảo, mời các chuyên gia góp ý,... sau đó mới triển khai việc hạ đặt bia.
Nhóm phóng viên TTXVN đã trực tiếp làm việc với Chính quyền huyện Hưng Hà. Ông Đỗ Văn Bình, Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình cho biết: "Vừa qua, một số người Thái Bình sinh sống tại nước ngoài có đưa về đền Trần (xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà, tỉnh Thái Bình) một số bia đá cung tiến. Trước đó, họ cũng có làm việc với Ban quản lý di tích của nhà Đền. Ban quản lý di tích cũng báo cáo với huyện về việc này. Nội dung của những tấm bia đó được trích dẫn từ nguồn sử sách, nhưng thể hiện trong văn bia thì chưa thể hiện rõ việc trích dẫn từ nguồn nào. Mục tiêu của việc đặt bia, chúng tôi cho là góp phần tuyên truyền quảng bá di tích."
Ủy ban Nhân dân huyện đã làm việc với Phòng văn hóa huyện - cơ quan tham mưu cho Ủy ban Nhân dân huyện - các lãnh đạo phòng cũng nhận thấy đây là việc mới, chưa có trong tiền lệ, xuất phát từ người cúng tiến, Phòng Văn hóa huyện tiếp nhận một cách bị động nên để ra sai phạm.
Ông Bình nhận định: "Qua vụ việc, chúng tôi thấy đây là bài học trong công tác quản lý," đồng thời ông cũng phân trần: "Có 6 tấm bia được đặt hạ tại Khu lăng mộ và đền thờ các vị Vua triều Trần. Thực tế chúng tôi không phải là người trực tiếp làm việc về vấn đề kích thước văn bia nên tôi không nắm được kích cỡ các tấm bia. Căn cứ vào vị trí đặt mà người ta thiết kế kích cỡ bia cho phù hợp không gian. Việc này có sự thống nhất giữa Ban quản lý di tích và những người cúng tiến."
Ông Bình cũng cho biết: "Nếu xảy ra sai phạm đối với cá nhân, tổ chức trong việc dựng văn bia này, huyện sẽ xử lý nghiêm."
Khu Lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần công bố Bằng xếp hạng di tích cấp Quốc gia đặc biệt vào đầu tháng 3/2015. Nơi đây được coi là nơi phát nghiệp vương triều Trần, là nơi yên nghỉ của các vị vua đầu triều Trần là Trần Thái Tông, Trần Thánh Tông và lưu giữ một phần ngọc cốt của Đức vua Phật hoàng Trần Nhân Tông.
Theo Xuân Tiến - Hải An
Vietnam+
____________
Báo Nhân Dân (5/5/2015)
Sai phạm nghiêm trọng
tại Khu di tích quốc gia đền Trần (Thái Bình)
NDĐT- Trong tháng 4 vừa qua, bất chấp các quy định nghiêm ngặt của Nhà nước về bảo quản, tu bổ, phục hồi di tích lịch sử văn hóa, mà điển hình là các di tích quốc gia đặc biệt, Ban Quản lý di tích lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần (gọi tắt là Ban Quản lý đền Trần), xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà (tỉnh Thái Bình) đã tự tiện tiếp nhận và đặt sáu bia đá trong khu vực bảo vệ 1 của di tích do một hội đồng hương tại nước ngoài công đức mà không xin phép cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Bên cạnh đó, nội dung khắc trên văn bia bằng tiếng Việt và tiếng Anh cũng chưa được cơ quan chuyên môn xác minh, thẩm định, gây phản cảm cho du khách khi hành hương về đây.
Trao đổi với phóng viên, ngày 4-5, ông Nguyễn Công Khanh, Trưởng phòng Văn hóa – Thông tin huyện Hưng Hà cho biết, sáng 19-4 vừa qua, tại Khu di tích đền Trần địa phương tiếp nhận sáu tấm bia bằng đá xanh, đúc năm 2015 do hội đồng hương Thái Bình tại Cộng hòa Séc công đức, được đặt tại khu lăng mộ các vị vua triều Trần, đền Vua, đền Thánh và đền Mẫu.
Theo lời ông Khanh, trước đó, vào lúc 15 giờ 39 phút, ngày 17-4, phòng Văn hóa – Thông tin huyện đã gửi báo cáo đầy đủ nội dung văn bia bằng tiếng Việt và tiếng Anh thông qua mạng nội bộ của ngành đến ông Phạm Văn Hóa, Phó Giám đốc Sở VH-TT&DL tỉnh Thái Bình và ông Bùi Đức Minh, Chánh thanh tra Sở VH-TT&DL. Tuy nhiên, đến sáng 19-4, địa phương không nhận được chỉ đạo gì của sở.
Trong báo cáo số 35, ngày 23-4 của Sở VH-TT&DL gửi UBND tỉnh Thái Bình do ông Phạm Văn Hóa ký về việc dựng bia tại Khu di tích đền Trần khẳng định, địa phương không báo cáo cơ quan Nhà nước có thẩm quyền.
Các bên, cho dù đổ lỗi cho nhau nhưng cuối cùng phải thấy rằng, đây là di tích quốc gia đặc biệt đã được Thủ tướng Chính phủ ký quyết định ngày 31-12-2014, mọi hoạt động tu bổ, tôn tạo, thay đổi cảnh quan di tích phải được báo cáo, xin ý kiến Thủ tướng Chính phủ thông qua Bộ VH-TT&DL là cơ quan thường trực.
Trong sự việc này, UBND huyện Hưng Hà đã bỏ qua tất cả các quy trình quy định, bỏ qua các cơ quan quản lý và chuyên môn, tự ý đưa bia đá công đức đặt ngay tại nơi tôn nghiêm, phụng thờ các vị vua triều Trần trên mảnh đất phát tích ra nhà Trần, vi phạm nghiêm trọng Luật Di sản Văn hóa năm 2009.
Hiện nay, các tấm bia đã tạm thời được địa phương che kín bằng vải đỏ.
Theo quan sát của phóng viên, tại khu vực đền thờ các vị vua triều Trần, tấm bia công đức mới dựng cao hơn 2,7 m, rộng 1,7 m, chân bia cao 0,5 m làm theo hình thức “rồng ổ”. Chất liệu bằng đá xanh, lòng bia (mặt trước) khắc nội dung văn bia “Trần triều đế miếu” bằng tiếng Việt và tiếng Anh.
Tương tự, ở trước đền Thánh và đền Mẫu cũng dựng bia đá có kích thước lớn như tại đền Vua, nhưng hình thức chân bia đền Thánh khắc họa hình tượng rùa đội bia; chân bia đền Mẫu khắc họa hình tượng hoa sen. Nội dung văn bia “Đức Thánh Trần linh từ” và “Mẫu Trần triều linh từ” thể hiện bằng tiếng Việt và tiếng Anh trên cùng một mặt.
Còn tại khu mộ các vua Trần, ở ba ngôi mộ đều xuất hiện tấm bia đá xanh công đức cao khoảng 2,4 m, rộng 1,4 m. Điều ngạc nhiên, chữ khắc trên bia được viết hoàn toàn bằng tiếng Anh, không có phiên âm tiếng Việt nên nhiều du khách tham quan, hành hương đến di tích không hiểu bia có nội dung và ý nghĩa ra sao.
Trước sự việc này, ngày 20-4, Phó Chủ tịch UBND huyện Hưng Hà, Đỗ Văn Bình đã gửi báo cáo số 33 đến UBND tỉnh Thái Bình, Sở VH-TT&DL, tuy nhiên toàn bộ nội dung báo cáo không có một câu, một chữ nào nhận trách nhiệm đã vi phạm Luật Di sản Văn hóa, mà chỉ là những lời bao biện như: “Việc làm trên thể hiện đạo lý Uống nước nhớ nguồn”; “Nhằm quảng bá, giới thiệu về khu di tích lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần”.
Bia đã được dựng xong trước ngày 19-4, nhưng ngày 20-4, Phó Chủ tịch UBND huyện Hưng Hà mới làm báo cáo tỉnh, sở để xin ý kiến chỉ đạo theo kiểu “Tiền trảm, hậu tấu”.
Điều băn khoăn nhất hiện nay là nội dung viết trên văn bia do ai soạn, có bảo đảm tính lịch sử không và được trích dẫn từ nguồn cứ liệu nào. Vì thực tế cho thấy, có nhiều điểm sai lệch nội dung, lời văn lủng củng, sử dụng văn cổ kết hợp với văn hiện đại, không đúng với ngữ pháp tiếng Việt. Hình thức trang trí hoa văn trên bia, nhất là phần chân bia không tuân thủ theo truyền thống mỹ thuật cổ Việt Nam. Thậm chí, một số bia đã khắc hoàn chỉnh nhưng lại bị tẩy, xóa, làm mất mỹ quan nơi tôn nghiêm.
Di tích Khu lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần, xã Tiến Đức, huyện Hưng Hà (tỉnh Thái Bình) là di tích quốc gia đặc biệt được giao cho UBND huyện Hưng Hà trực tiếp quản lý, khai thác, phát huy tác dụng.
Do vậy, mọi hoạt động tuyên truyền phát huy giá trị di tích, hoạt động bảo quản, tu bổ, tôn tạo đều phải hết sức cẩn trọng, khoa học. Việc công đức, huy động nguồn lực xã hội hóa di tích là cần thiết, tuy nhiên không có nghĩa là tùy tiện, thích bỏ gì, đặt nấy theo ý chủ quan hay theo một lợi ích cá nhân nào đó.
Trước sự việc đáng tiếc này, đề nghị UBND tỉnh Thái Bình yêu cầu địa phương tổ chức kiểm điểm trách nhiệm của tổ chức, cá nhân liên quan đến sai phạm trong quá trình đặt bia đá công đức tại di tích để kịp thời xử lý, rút kinh nghiệm.
Bên cạnh đó, cần di dời ngay sáu tấm bia ra khỏi di tích để bảo đảm mỹ quan cho di tích và không làm ảnh hưởng xấu đến không gian, cảnh quan kiến trúc Khu di tích quốc gia đặc biệt lăng mộ và đền thờ các vị vua triều Trần.
BÀI VÀ ẢNH: MAI TÚ
Không có nhận xét nào :
Đăng nhận xét