Lòng yêu nước vốn rất sâu sắc và mãnh liệt xét trên 2 bình diện xã hội gồm giai tầng lãnh đạo (người nắm quyền cai trị) và người dân (kẻ bị trị) đã có lúc bị mai một và chỉ còn như cái bóng khi dân bị bóc lột, hà hiếp còn vua, quan chỉ chăm chăm cướp đoạt, làm giàu, hưởng lạc và chia bè kéo cánh.
Từ lâu chúng ta đã quen với ý nghĩ rằng lòng yêu nước của dân tộc Việt Nam là một loại tình cảm và một thứ năng lượng rất mãnh liệt, luôn dồi dào và gắn kết máu thịt kể từ khi ta cất tiếng khóc chào đời. Chính vì đặc tính đó mà sau mấy ngàn năm, chúng ta vẫn bất khuất tồn tại và kiên cường phát triển như một quốc gia - dân tộc có chủ quyền, có văn hóa, ngôn ngữ và chữ viết riêng, trong khi 99 tộc Việt khác cùng ra đời ở nam sông Dương Tử đã bị Hán tộc đồng hóa từ lâu.
Nhưng lịch sử đau thương cũng chứng kiến những thời khắc mà bách tính đã quay lưng với triều nhà Hồ để giặc Minh dễ bề thôn tính giang sơn, hủy diệt nền văn hóa huy hoàng khiến dân đen chịu muôn vàn đau khổ. Hay như cuối triều Nguyễn chỉ với mấy chục tên lính Pháp đã có thể chiếm hầu hết các thành trì ở Bắc Bộ. Nhục nhã hơn là ở nhiều nơi đã có cảnh “quân Pháp đi đến đâu, thì nhân dân, nam cũng như nữ, già cũng như trẻ đều chạy theo đến đó, níu áo xin được quân Pháp che chở cho khỏi bị bọn tham quan ô lại hà hiếp, bóc lột”(1).
Từ lâu chúng ta đã quen với ý nghĩ rằng lòng yêu nước của dân tộc Việt Nam là một loại tình cảm và một thứ năng lượng rất mãnh liệt, luôn dồi dào và gắn kết máu thịt kể từ khi ta cất tiếng khóc chào đời. Chính vì đặc tính đó mà sau mấy ngàn năm, chúng ta vẫn bất khuất tồn tại và kiên cường phát triển như một quốc gia - dân tộc có chủ quyền, có văn hóa, ngôn ngữ và chữ viết riêng, trong khi 99 tộc Việt khác cùng ra đời ở nam sông Dương Tử đã bị Hán tộc đồng hóa từ lâu.
Nhưng lịch sử đau thương cũng chứng kiến những thời khắc mà bách tính đã quay lưng với triều nhà Hồ để giặc Minh dễ bề thôn tính giang sơn, hủy diệt nền văn hóa huy hoàng khiến dân đen chịu muôn vàn đau khổ. Hay như cuối triều Nguyễn chỉ với mấy chục tên lính Pháp đã có thể chiếm hầu hết các thành trì ở Bắc Bộ. Nhục nhã hơn là ở nhiều nơi đã có cảnh “quân Pháp đi đến đâu, thì nhân dân, nam cũng như nữ, già cũng như trẻ đều chạy theo đến đó, níu áo xin được quân Pháp che chở cho khỏi bị bọn tham quan ô lại hà hiếp, bóc lột”(1).
Dân thì như vậy, còn vua quan cũng đã có những “bọn gian tà còn bán nước cầu vinh”(2) như Trần Ích Tắc, Lê Chiêu Thống…
Lòng yêu nước vốn rất sâu sắc và mãnh liệt xét trên 2 bình diện xã hội gồm giai tầng lãnh đạo (người nắm quyền cai trị) và người dân (kẻ bị trị) đã có lúc bị mai một và chỉ còn như cái bóng khi dân bị bóc lột, hà hiếp còn vua, quan chỉ chăm chăm cướp đoạt, làm giàu, hưởng lạc và chia bè kéo cánh.
Giống như mọi tình cảm khác của con người lòng yêu nước cũng cần có những cơ hội để phát huy thành sức mạnh cộng đồng mang khí thế “dời non, lấp biển”. Nhiệt huyết bảo vệ giang sơn, bờ cõi vốn thường trực trong tim mỗi người dân khi có dịp thể hiện ra dù là tự phát, thiết nghĩ, phải được giới lãnh đạo trân trọng đón nhận và hưởng ứng một cách thông minh nếu như họ vẫn là những đại diện yêu nước còn đủ 3 phẩm chất Nhân, Trí, Dũng. Hội nghị Diên Hồng và Hịch tướng sĩ mãi mãi là biểu tượng cho sức mạnh của tình đoàn kết trên dưới một lòng khi đất nước gặp gian nguy.
Ngày nay lòng yêu nước đã có thêm những nội dung phong phú khác khi đất nước đang hội nhập toàn diện với thế giới. Yêu nước còn là phấn đấu cho hàng Việt nam mang tính cạnh tranh cao, yêu nước là góp phần xây dựng quyền lực mềm của văn hóa Việt Nam để đất nước ngày một trở nên hấp dẫn, thu hút bạn bè quốc tế .
Chúng ta đã thực sự yêu nước chưa khi tâm lý “chuộng hàng ngoại xa xỉ” và tiếp tay buôn lậu qua biên giới đang rất phổ biến khiến tình trạng nhập siêu trở nên nghiêm trọng, dẫn đến kết cục đáng buồn là sản xuất trong nước ngày càng sa sút?
Chúng ta đã yêu nước chưa khi cho các nhà thầu nước ngoài những dự án EPC “chìa khóa trao tay” sử dụng hầu như 100% nhân lực và vật liệu mà trong nước hoàn toàn có thể thay thế và xuất khẩu khoáng sản với tư duy nhóm lợi ích, thiếu tầm nhìn xa?
Chúng ta có yêu nước hay đã trở thành vong bản khi học sinh thuộc sử TQ hơn sử VN và biểu tượng văn hóa của dân tộc cứ dần dần bị thay thế bởi những đèn lồng, con nghê hay tượng Quan Công, Khổng Tử ...?
Đến như cuốn phim lịch sử về Lý Công Uẩn, có ý nghĩa như một niềm tự hào dân tộc, cũng mang nặng dấu ấn ngoại lai sẽ đem ra trình chiếu trên kênh truyền hình trung ương nay mai thì câu hỏi về lòng yêu nước đã tới hồi cất lên khẩn cấp.
Yêu nước là một tình cảm thiêng liêng và hơn thế nữa nó còn là trách nhiệm của cả lãnh đạo và người dân. Khi cả hai giai tầng đó của xã hội có cùng nhịp đập trái tim và trí tuệ hướng về cùng mục tiêu thì dũng khí dân tộc sẽ bốc lên ngút ngàn và không kẻ thù hay trở ngại nào lại không thể vượt qua. Còn không, giặc ngoại xâm sẽ tái áp đặt ách đô hộ cương tỏa, và trên đống tro tàn đổ nát, lòng yêu nước của dân tộc Việt nam rồi cũng có ngày sẽ được nhen nhóm lại, bùng lên để thiêu rụi kẻ thù.
Nhưng đến lúc đó cái giá phải trả đối với dân tộc sẽ không nhỏ.
Thăng Long – Hà Nội 8/6/2011
TS Phạm Gia Minh
(1) Báo cáo của GS. Minh Chi “ Bản tính người Việt nhìn từ góc độ Phật giáo” trong cuốn sách “ Tâm lý người Việt nam nhìn từ nhiều góc độ” .NXB Thành phố Hồ chí Minh.8/2000.
(2) Nguyễn Trãi. Bình Ngô đại cáo.
*Bài do TS Phạm Gia Minh gửi trực tiếp cho NXD-Blog. "Lòng yêu nước" không bị cắt xén, đục chữ, hiện diện toàn văn trên VietNamnet sáng nay.
Hì hì, không thuộc sử TQ thì mới là lạ đó. Ngày nào, bất kể giờ nào, bất kì đài nào mỗi khi bật lên thì đều đang hoặc sắp chiếu phim Tàu. Tui xin hỏi ông, dân Việt bi giờ không thuộc sử TQ thì thuộc sử VN có nổi không? Mời ông cứ đọc vài cuốn sách giáo khoa lịch sử của VN đi, ông sẽ hiểu nổi khổ sở của học sinh VN. Nên chăng "tiên trách kỉ, hậu trách nhân"
Trả lờiXóaBài viết ngắn gọn, khúc triết và rất thấu đáo.
Trả lờiXóaCảm ơn TS Phạm Gia Minh và TS Nguyễn Xuân Diện
Bài viết là chính xác về tư duy và thực tiễn buộc người có trách nhiệm với đất nước từ thấp tới cao, kể cả công chức, viên chức...( nếu như đã đọc )phải suy nghĩ, cân nhắc để làm tròn bổn phận của mình với đất nước khi thi hành công vụ, kể cả là thi hành nhiệm vụ giản đơn nhất... Ví dụ khi tôi là một người lính ( mà tôi cũng đã từng mặc áo lính 4 năm rồi )làm nhiệm vụ giữ trật tự, đảm bảo an ninh trước một đám đông người tập hợp lại để thể hiện lòng yêu nước ( đơn giản và duy nhất chỉ là biểu thị lòng yêu nước )thì trong hành động, trong lời nói của tôi phải đúng mực để vừa làm tốt nhiệm vụ cấp trên giao vừa thể hiện sự tôn trọng nhân dân, mà trong đó có nhiều người tuổi cha chú, cống hiến, hy sinh cho đất nước rất nhiều..., đồng thời tuy không thể trực tiếp thể hiện được vì bận làm nhiệm vụ nhưng một lời nói tử tế, một nụ cười, một ánh mắt thiện cảm...( mà chẳn có người chỉ huy nào điều khiển được mấy thứ này ) tôi cũng đã gián tiếp thể hiện lòng yêu nước của chính mình...Đã có lòng yêu nước thì thiếu gì cách thể hiện dù ở cương vị nào phải không bà con ?
Trả lờiXóaMất lòng tin sẽ mất tất cả,đã quá trễ rồi Tiến Sĩ ơi.
Trả lờiXóaNgười lãnh đạo hiện nay và ông vua của thời phong kiến, nếu ai biết tạo cảm hứng cho nhân dân bằng tài năng, sự liêm chính và dũng cảm, thì nhân dân sẽ biến những số 0 vô nghĩa thành con số vô cùng lớn được đo bằng sự phồn thịnh quốc gia và tính nhân của dân tộc.
Trả lờiXóaCám ơn bài viết tâm huyết của tác giả
Tôi cũng O-KÊ Tiến-sĩ Minh !
Trả lờiXóaHàng trăm câu hỏi nhẽ cong-bình ?
Đừng ngu-dân mãi,lòng phân-hóa !
Sức mạnh từ Dân-Sao nhẹ-khinh ?
Ngoài những hệ lụy tiêu cực thì khía cạnh tích cực của việc TQ gây hấn nước ta có rất nhiều. Tôi xin kể ra đây một số.
Trả lờiXóa1. Đây là cơ hội bằng vàng để CQ lấy lại niềm tim trong ND vốn đã bị xói mòn nghiêm trọng do những yếu kém về lãnh đạo và bộ máy tham những.
2. Đây cũng là cơ hội bằng vàng để xóa bỏ hẳn chính sách thân TQ và loại bỏ những phần tử Thân TQ tránh di hại về sau.
3. Đây cũng là cơ hội bằng vàng để diệt trừ tham nhũng. Một đất nước trong tình trạng có nguy cơ chiến tranh giúp CQ răn đe tốt hơn với những kẻ tham những - TN trong thời chiến tương đương phản quốc.
4. Đây là cơ hội để phát huy dân chủ, động viên sức mạnh toàn dân. Cho dù ND có nhiều khác biệt thậm chí xung đột quyền lợi với CQ đi nữa, nhưng trước nguy cơ xâm lược, người dân sẽ ủng hộ CQ vô điều kiện, nếu CQ thực tâm chống XL. Đoàn kết với kiều bào nước ngoài sẽ phát triển hơn bao giò hết.
5. Đây là cơ hội VN vạch trần bản chất đê tiện của CQ Bắc Kinh và cho cả thế giới biết bản chất của chủ nghĩa bành trướng Đại Hán. Sau Tây tạng là Biển Đông. VN phải để cho thế giới thấy cái thế cô yếu của mình trước người hàng xóm to xá xấu tính mà lên tiếng bênh vực
6. Cơ hội để thay đổi mô hình xây dựng kinh tế sao cho đất nước có sức mạnh thật sự. Cơ hội đẻ xây dựng một chính sách ngoại giao khôn ngoan, thức thời, tạo thêm nhiều thế trong khi lực còn chưa đủ mạnh.
7. Cơ hội để loại bỏ những thành phần xấu hoặc yếu kém ra khỏi bộ máy CQ các cấp. Những ai có năng lực, những ai yêu nước thương nòi hãy thay mặt dân mà hành xử xứng đáng trước kẻ xâm lược nham hiểm.
8. Cơ hội để CQ và ND nhận ra những yếu kém và bất cập trong mọi mặt hoạt động xã hội nhằm ứng phó nhanh chóng và thích đáng với các sựu cố về ANQG
9. Cơ hội để giới trẻ từ bỏ tư tưởng hưởng lạc tham sông sợ chết, ích kỷ và yếu hèn, can tâm và nhu nhược.
10. Cơ hội để khơi dậy tinh thần dân tộc, phát huy lòng yêu nước, ý chí xả thân vì cộng đồng dân tộc. Cơ hội đẻ giới LĐ hiểu rằng chỉ có Dân tộc là trường tồn. Ai đứng về phía dân tộc là trường tồn. Ai chống lại Dân tộc là thất bại.
Patriot Nguyen
Lòng yêu nước được thể hiện rất nhiều khía cạnh .Tự hào làm sao khi đọc trên báo ở đâu đó trên thế giới có những người mỹ gốc việt , hoặc người pháp , người anh ,,,gốc việt được tôn vinh ,Thật ấm lòng làm sao khi có nhửng sinh viên đoạt giải quốc tế,,,Dân ta cần cù , thông minh ,, có thua dân nào trên thế giới đâu ? nước ta rừng vàng biển bạc mà tại sao cứ lầm than ? Yêu nước đến thật tự nhiên , tình yêu với đất nước nó có thật tự nhiên ,,, để rồi 1 sáng ngủ dậy hăng hái xuống đường phản đối khi ngoai xâm lăm le ...Yêu nước , tôi ghét bất kể dân tộc nào lấn chiếm quê hương , tôi ghét thái độ kẻ cả bề trên của cường quốc , ,, nhưng tôi biết làm gì khi tôi chỉ là dân đen ? chỉ biết cách k dùng hàng ngoại vì tôi biết có dùng hàng trong nước thì mới có cơ hội để nghành sản xuất trong nước đi lên ,Như thế nghành công nghiệp của đất nước mới đi lên , tạo công ăn việc làm cho bao nhiêu phần tử trong xã hội , góp phần ổn định kinh tế cho đất nước .Tôi vẩn còn nhớ như in những bài hát hào hùng ngày xưa , khi còn trong bậc tiểu học chúng tôi được hát .,Thế thì lòng yêu nước nó như hơi thở , tự nhiên trong mổi con người ,trong quá trình
Trả lờiXóa