Thứ Ba, 27 tháng 5, 2014

CÔNG HÀM CỦA THỦ TƯỚNG PHẠM VĂN ĐỒNG VÀ QUAN HỆ VIỆT - TRUNG


CÓ PHẢI BỨC CÔNG HÀM CỦA THỦ TƯỚNG PHẠM VĂN ĐỒNG 
LÀ LÁ BÀI TẨY TRONG TÌNH HỮU NGHỊ VIỆT-TRUNG?

Đinh Kim Phúc

Đăng lần đầu tại đây ngày 15 tháng 6 năm 2011

Theo tờ Xinhua ngày 14-6-2011, dẫn theo tờ Quân Giải phóng hàng ngày cho biết chính phủ Trung Quốc phản đối nỗ lực để quốc tế hóa vấn đề biển Đông,  chỉ nên giải quyết song phương thông qua hiệp thương hữu nghị giữa các bên tham gia.

Trong bài báo này có đoạn viết:

“Trong một tuyên bố chính thức vào năm 1958, chính phủ Trung Quốc đã tuyên bố rõ ràng các đảo ở biển Nam Trung Hoa như là một phần của lãnh thổ chủ quyền của Trung Quốc, và sau đó Thủ tướng Việt Nam Phạm Văn Đồng cũng bày tỏ sự thỏa thuận”.(1)

Những luận cứ và luận chứng của chính phủ Trung Quốc không có gì mới.

Ngày 17-11-2000, Bộ Ngoại giao Trung Quốc phát đi bản tin với cái gọi là “Sự thừa nhận của quốc tế về chủ quyền của Trung Quốc trên quần đảo Trường Sa”:

“ 5. Việt Nam

a) Thứ trưởng ngoại giao Dung văn Khiêm [Ung Văn Khiêm] của Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa khi tiếp ông Li Zhimin, xử lý thường vụ Toà Ðại sứ Trung Quốc tại Việt Nam đã nói rằng “theo những dữ kiện của Việt Nam, hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa là môt bộ phận lịch sử của lãnh thổ Trung Quốc”. Ông Le Doc [Lê Lộc], quyền Vụ trưởng Á châu Sự vụ thuộc Bộ Ngoại giao Việt Nam, cũng có mặt lúc đó, đã nói thêm rằng “xét về mặt lịch sử thì các quần đảo này đã hoàn toàn thuộc về Trung Quốc từ thời nhà Ðường”.

b) Báo Nhân Dân của Việt Nam đã tường thuật rất chi tiết trong số xuất bản ngày 6/9/1958 về Bản Tuyên bố ngày 4/9/1958 của Nhà nước Trung Quốc, rằng kích thước lãnh hải của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là 12 hải lý và điều này được áp dụng cho tất cả các lãnh thổ của phía Trung Quốc, bao gồm tất cả các quần đảo trên biển Nam Trung Hoa. Ngày 14/9 cùng năm đó, Thủ tướng Phạm Văn Ðồng của phía nhà nước Việt Nam, trong bản công hàm gởi cho Thủ tướng Chu Ân Lai, đã thành khẩn tuyên bố rằng Việt Nam “nhìn nhận và ủng hộ Bản Tuyên bố của Nhà nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa trong vấn đề lãnh hải”.

c) Bài học về nước CHND Trung Hoa trong giáo trình cơ bản của môn địa lý của Việt Nam xuất bản năm 1974, đã ghi nhận rằng các quần đảo từ Trường Sa và Hoàng Sa đến đảo Hải Nam và Ðài Loan hình thành một bức tường phòng thủ vĩ đại cho lục địa Trung Hoa”(2).

Ở đây chúng ta phải hiểu vấn đề này như thế nào?

Cần nhắc lại rằng ngày 4 tháng 9 năm 1958, trong bối cảnh của thời kỳ chiến tranh lạnh, lúc bấy giờ đang xảy ra cuộc khủng hoảng eo biển Đài Loan. Đài Loan lúc đó còn giữ hai đảo nằm giáp lãnh thổ Trung Quốc là Kim Môn và Mã Tổ. Hải quân Mỹ đến vùng eo biển Đài Loan, khiến Trung Quốc lo sợ rằng Mỹ có thể tấn công xâm phạm chủ quyền của Trung Quốc. Trung Quốc phải lập tức ra tuyên bố lãnh hải của mình là 12 hải lý.
Sau đây là toàn văn tuyên bố:

“Tuyên bố của Chính phủ Nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa về Lãnh hải (Ðược thông qua trong kỳ họp thứ 100 của Ban Thường vụ Đại hội đại biểu Nhân dân toàn quốc ngày 4 tháng 9 năm 1958)

Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa nay tuyên bố:

(1) Chiều rộng lãnh hải của nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa là 12 hải lý. Ðiều lệ này áp dụng cho toàn lãnh thổ nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, bao gồm phần đất Trung Quốc trên đất liền và các hải đảo ngoài khơi, Ðài Loan (tách biệt khỏi đất liền và các hải đảo khác bởi biển cả) và các đảo phụ cận, quần đảo Bành Hồ, quần đảo Ðông Sa, quần đảo Tây Sa, quần đảo Trung Sa, quần đảo Nam Sa, và các đảo khác thuộc Trung Quốc.

(2) Các đường thẳng nối liền mỗi điểm căn bản của bờ biển trên đất liền và các đảo ngoại biên ngoài khơi được xem là các đường căn bản của lãnh hải dọc theo đất liền Trung Quốc và các đảo ngoài khơi. Phần biển 12 hải lý tính ra từ các đường căn bản là hải phận của Trung Quốc. Phần biển bên trong các đường căn bản, kể cả vịnh Bohai và eo biển Giongzhou, là vùng nội hải của Trung Quốc. Các đảo bên trong các đường căn bản, kể cả đảo Dongyin, đảo Gaodeng, đảo Mazu, đảo Baiquan, đảo Niaoqin, đảo Ðại và Tiểu Jinmen, đảo Dadam, đảo Erdan, và đảo Dongdinh, là các đảo thuộc nội hải Trung Quốc.

(3) Nếu không có sự cho phép của Chính Phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa, tất cả máy bay nước ngoài và tàu bè quân sự không được xâm nhập hải phận Trung Quốc và vùng trời bao trên hải phận này. Bất cứ tàu bè nước ngoài nào di chuyển trong hải phận Trung Quốc đều phải tuyên thủ các luật lệ liên hệ của Chính Phủ Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa.

(4) Ðiều (2) và (3) bên trên cũng áp dụng cho Ðài Loan và các đảo phụ cận, quần đảo Bành Hồ, quần đảo Ðông Sa, quần đảo Tây Sa, quần đảo Trung Sa, quần đảo Nam Sa, và các đảo khác thuộc Trung Quốc.

Ðài Loan và Bành Hồ hiện còn bị cưỡng chiếm bởi Hoa Kỳ. Ðây là hành động bất hợp pháp vi phạm sự toàn vẹn lãnh thổ và chủ quyền của Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa. Ðài Loan và Bành Hồ đang chờ được chiếm lại. Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa có quyền dùng mọi biện pháp thích ứng để lấy lại các phần đất này trong tương lai. Các nước ngoài không nên xen vào các vấn đề nội bộ của Trung Quốc”.


Phê chuẩn của hội nghị lần thứ 100 của Ban Thường vụ Đại hội đại biểu nhân dân toàn quốc ngày 4-9-1958
(Nguồn: http://law.hku.hk)

Đáp lại tuyên bố này, Thủ tướng Phạm Văn Đồng gửi bức công hàm cho Thủ tướng Chu Ân Lai nguyên văn như sau:

“Thưa đồng chí Tổng lý

Chúng tôi xin trân trọng báo tin để đồng chí Tổng lý rõ: Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa ghi nhận và tán thành bản tuyên bố ngày 4-9-1958 của Chính phủ nước Cộng hòa Nhân dân Trung Hoa quyết định về hải phận của Trung Quốc.

Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tôn trọng quyết định ấy và sẽ chỉ thị cho các cơ quan Nhà nước có trách nhiệm triệt để tôn trọng hải phận 12 hải lý của Trung Quốc trong mọi quan hệ với nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa trên mặt biển.

Chúng tôi xin gửi đồng chí Tổng lý lời chào trân trọng”.(3)

Theo Tiến sĩ Balazs Szalontai, một nhà nghiên cứu về châu Á đang sống ở Hungary đã giải thích: “Trong các năm 1955-1958, ban lãnh đạo Bắc Việt chưa đạt tới mục tiêu thống nhất đất nước vì phải đối phó với khó khăn nội bộ và thiếu ủng hộ của quốc tế. Đồng minh chính của họ lúc này là Trung Quốc. Trong hoàn cảnh này, Hà Nội không thể hy vọng xác lập quyền kiểm soát đối với Hoàng Sa và Trường Sa trong tương lai gần, và vì vậy họ không thể có sự bất đồng lớn với Trung Quốc về các hòn đảo. Lúc này, chính phủ Bắc Việt tìm cách có được giúp đỡ của Trung Quốc, và họ chỉ cố gắng tránh đưa ra tuyên bố công khai ủng hộ những tuyên bố chủ quyền cụ thể của Trung Quốc hay ký vào một văn kiện bắt buộc mà sẽ công khai từ bỏ chủ quyền của Việt Nam đối với các đảo này.

Sang năm 1974, tình hình hoàn toàn khác. Việc thống nhất Việt Nam không còn là khả năng xa vời. Giả sử Trung Quốc có không can thiệp, Hà Nội có thể dễ dàng lấy các đảo cùng với phần còn lại của miền Nam. Từ 1968 đến 1974, quan hệ Việt - Trung đã xuống rất thấp, trong khi Liên Xô tăng cường ủng hộ cho miền Bắc. Trong tình hình đó, quan điểm của Bắc Việt dĩ nhiên trở nên cứng cỏi hơn trước Trung Quốc so với thập niên 1950.

Vì những lý do tương tự, thái độ của Trung Quốc cũng trở nên cứng rắn hơn. Đến năm 1974, Bắc Kinh không còn hy vọng Hà Nội sẽ theo họ để chống Moscow. Thực sự vào cuối 1973 và đầu 1974, Liên Xô lại cảm thấy sự hòa hoãn Mỹ - Trung đã không đem lại kết quả như người ta nghĩ. Washington không từ bỏ quan hệ ngoại giao với Đài Loan cũng không bỏ đi ý định tìm kiếm hòa hoãn với Liên Xô. Ngược lại, quan hệ Xô - Mỹ lại tiến triển tốt. Vì thế trong năm 1974, lãnh đạo Trung Quốc lại một lần nữa cảm thấy bị bao vây. Vì vậy họ muốn cải thiện vị trí chiến lược ở Đông Nam Á bằng hành động chiếm Hoàng Sa, và tăng cường ủng hộ cho Khmer Đỏ và du kích cộng sản ở Miến Điện.

Tiến sĩ Balazs Szalontai phân tích tiếp hoàn cảnh ra đời của bức công hàm mà Thủ tướng Phạm Văn Đồng đã gửi cho Chu Ân Lai: “Trước tiên, ta nói về tuyên bố của Trung Quốc. Nó ra đời trong bối cảnh có Hội nghị Liên Hiệp Quốc về Luật Biển năm 1956 và các hiệp định được ký sau đó năm 1958. Lẽ dễ hiểu, Trung Quốc, mặc dù không phải là thành viên của Liên Hiệp Quốc, cũng muốn có tiếng nói về cách giải quyết những vấn đề đó. Vì lẽ đó ta có tuyên bố của Trung Quốc tháng 9 năm 1958.

Như tôi nói ở trên, trong những năm này, Bắc Việt không thể làm phật ý Trung Quốc. Liên Xô không cung cấp đủ hỗ trợ cho công cuộc thống nhất, trong khi Ngô Đình Diệm ở miền Nam và chính phủ Mỹ không sẵn sàng đồng ý tổ chức bầu cử như đã ghi trong Hiệp định Geneva. Phạm Văn Đồng vì thế cảm thấy cần ngả theo Trung Quốc.

Dẫu vậy, ông ấy có vẻ đủ thận trọng để đưa ra một tuyên bố ủng hộ nguyên tắc rằng Trung Quốc có chủ quyền đối với hải phận 12 hải lý dọc lãnh thổ của họ, nhưng tránh đưa ra định nghĩa về lãnh thổ này. Mặc dù tuyên bố trước đó của Trung Quốc rất cụ thể, nhắc đến toàn bộ các đảo bao gồm Trường Sa và Hoàng Sa mà Bắc Kinh nói họ có chủ quyền, thì tuyên bố của Bắc Việt không nói chữ nào về lãnh hải cụ thể được áp dụng với quy tắc này.

Dù sao trong tranh chấp lãnh thổ song phương này giữa các quyền lợi của Việt Nam và Trung Quốc, quan điểm của Bắc Việt, theo nghĩa ngoại giao hơn là pháp lý, gần với quan điểm của Trung Quốc hơn là với quan điểm của miền Nam Việt Nam.

Còn lời phát biểu của Thứ trưởng Ngoại giao Ung Văn Khiêm đưa ra năm 1956, Tiến sĩ Balazs Szalontai đã có ý kiến: “Theo trang web của Bộ Ngoại giao Trung Quốc, vào giữa năm 1956, Ung Văn Khiêm đã nói với đại biện lâm thời của Trung Quốc rằng Hoàng Sa và Trường Sa về mặt lịch sử đã thuộc về lãnh thổ Trung Quốc. Ban đầu tôi nghi ngờ sự chân thực của tuyên bố này. Năm 2004, Bộ Ngoại giao Trung Quốc thậm chí xóa đi những chương tranh cãi của lịch sử Triều Tiên khỏi trang web của họ. Tức là họ sẵn sàng thay đổi quá khứ lịch sử để phục vụ cho mình.

Tôi cũng chấp nhận lý lẽ rằng nếu ông Khiêm quả thực đã nói như vậy, thì có nghĩa rằng ban lãnh đạo Bắc Việt thực sự có ý định từ bỏ chủ quyền của Việt Nam đối với Hoàng Sa và Trường Sa. Nhưng nay tôi nghĩ khác, mà một lý do là vì tôi xem lại các thỏa thuận biên giới của Mông Cổ với Liên Xô.

Tôi nhận ra rằng tuyên bố của Ung Văn Khiêm thực ra không có tác dụng ràng buộc. Trong hệ thống cộng sản, tuyên bố của một quan chức như ông Khiêm được coi như đại diện cho quan điểm chính thức của ban lãnh đạo. Nhưng ban lãnh đạo cũng có thể bỏ qua ông ta và những tuyên bố của ông ta bằng việc sa thải theo những lý do có vẻ chả liên quan gì. Đó là số phận của Ngoại trưởng Mông Cổ Sodnomyn Averzed năm 1958. Trong lúc đàm phán về biên giới Liên Xô – Mông Cổ, ông ta có quan điểm khá cứng rắn, và rất có thể là vì ông ta làm theo chỉ thị của ban lãnh đạo. Nhưng khi Liên Xô không chịu nhả lại phần lãnh thổ mà Mông Cổ đòi, và chỉ trích “thái độ dân tộc chủ nghĩa” của Averzed, Mông Cổ cách chức ông ta.

“Trong trường hợp Ung Văn Khiêm, ông ta khi ấy chỉ là thứ trưởng, và chỉ có một tuyên bố miệng trong lúc nói riêng với đại biện lâm thời của Trung Quốc. Trong hệ thống cộng sản, tuyên bố miệng không có cùng sức mạnh như một thông cáo viết sẵn đề cập đến các vấn đề lãnh thổ. Nó cũng không có sức nặng như một tuyên bố miệng của lãnh đạo cao cấp như thủ tướng, nguyên thủ quốc gia hay tổng bí thư. Rõ ràng các lãnh đạo Bắc Việt không ký hay nói ra một thỏa thuận nào như vậy, vì nếu không thì Trung Quốc đã công bố rồi.

Vậy thì, bức công hàm của Thủ tướng Phạm Văn Đồng có ý nghĩa pháp lý nào không?

Tiến sĩ Balazs Szalontai bày tỏ: “Nó khiến cho quan điểm của Việt Nam bị yếu đi một chút, nhưng tôi cho rằng nó không có sức nặng ràng buộc. Theo tôi, việc các tuyên bố của Trung Quốc nhấn mạnh nguyên tắc “im lặng là đồng ý” không có mấy sức nặng. Chính phủ miền Nam Việt Nam đã công khai phản đối các tuyên bố của Trung Quốc và cố gắng giữ các đảo, nhưng họ không ngăn được Trung Quốc chiếm Hoàng Sa. Trung Quốc đơn giản bỏ mặc sự phản đối của Sài Gòn. Nếu Hà Nội có phản đối lúc đó, kết quả cũng sẽ vậy thôi.

Tiến sĩ Balazs kết luận, do lá thư của Phạm Văn Đồng chỉ có giá trị pháp lý hạn chế, nên một sự thảo luận công khai về vấn đề sẽ không có hại cho cả Việt Nam và Trung Quốc. Nhưng dĩ nhiên chính phủ hai nước có thể nhìn vấn đề này theo một cách khác.(4)

Còn theo Tiến sĩ Luật Từ Đặng Minh Thu của Đại học Sorbonne, Pháp Quốc, thì cho rằng những lời tuyên bố trên của Thủ tướng Phạm văn Đồng không có hiệu lực vì trước năm 1975, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không quản lý những đảo này. Lúc đó, những đảo này nằm dưới sự quản lý của Việt Nam Cộng hòa; mà các chính phủ Việt Nam Cộng hòa luôn luôn khẳng định chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo. Còn Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam cũng không tuyên bố điều gì có thể làm hại đến chủ quyền này cả. Tác giả Monique Chemillier-Gendreau đã viết như sau:

“Dans ce contexte, les declarations ou prise de position éventuelles des autorités du Nord Vietnam sont sans consequences sur le titre de souveraineté. Il ne s’agit pas du gouvernement territorialement competent à l’égard des archipels. On ne peut renoncer à ce sur quoi on n’a pas d’autorité…”

(Có thể dịch là: “Trong những điều kiện này, những lời tuyên bố hoặc lập trường nào đó của chính quyền miền Bắc Việt Nam không có hiệu lực gì đối với chủ quyền. Đây không phải là chính quyền có thẩm quyền trên quần đảo này. Người ta không thể chuyển nhượng những gì người ta không kiểm soát được…”).

Một lý lẽ thứ hai nữa là đứng trên phương diện thuần pháp lý, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa lúc đó không phải là một quốc gia trong cuộc tranh chấp. Trước năm 1975, các quốc gia và lãnh thổ tranh chấp gồm: Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam Cộng hòa và Philippines. Như vậy, những lời tuyên bố của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa xem như lời tuyên bố của một quốc gia thứ ba không có ảnh hưởng đến vụ tranh chấp.

Nếu đặt giả thuyết Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một thì dựa trên luật quốc tế, những lời tuyên bố đó cũng không có hiệu lực. Tuy nhiên, có tác giả đã nêu thuyết “estoppel” để khẳng định những lời tuyên bố đó có hiệu lực bó buộc đối với Việt Nam, và Việt Nam bây giờ không có quyền nói ngược lại.

Theo luật quốc tế, không có một văn bản pháp lý nào có thể gắn cho những lời tuyên bố đơn phương một tính chất bó buộc, ngoại trừ thuyết “estoppel”. Điều 38 Quy chế Tòa án Quốc tế không liệt kê những lời tuyên bố đơn phương trong danh sách những nguồn gốc của luật pháp quốc tế. Estoppel là một nguyên tắc theo đó một quốc gia không có quyền nói hoặc hoạt động ngược lại với những gì mình đã nói hoặc hoạt động trước kia. Câu tục ngữ thường dùng để định nghĩa nó là “one cannot at the same time blow hot and cold.” Nhưng thuyết estoppel không có nghĩa là cứ tuyên bố một điều gì đó thì quốc gia tuyên bố phải bị ràng buộc bởi lời tuyên bố đó.

Thuyết estoppel bắt nguồn từ hệ thống luật quốc nội của Anh, được thâu nhập vào luật quốc tế. Mục đích chính của nó ngăn chặn trường hợp một quốc gia có thể hưởng lợi vì những thái độ bất nhất của mình, và do đó, gây thiệt hại cho quốc gia khác. Vì vậy, estoppel phải hội đủ các điều kiện chính:

1. Lời tuyên bố hoặc hành động phải do một người hoặc cơ quan đại diện cho quốc gia phát biểu, và phải được phát biểu một cách minh bạch (clair et non equivoque).

2. Quốc gia nại “estoppel” phải chứng minh rằng mình đã dựa trên những lời tuyên bố hoặc hoạt động của quốc gia kia, mà có những hoạt động nào đó, hoặc không hoạt động. Yếu tố này trong luật quốc nội Anh-Mỹ gọi là “reliance”.

3. Quốc gia nại “estoppel” cũng phải chứng minh rằng, vì dựa vào lời tuyên bố của quốc gia kia, mình đã bị thiệt hại, hoặc quốc gia kia đã hưởng lợi khi phát biểu lời tuyên bố đó.

4. Nhiều bản án còn đòi hỏi lời tuyên bố hoặc hoạt động phải được phát biểu một cách liên tục và trường kỳ. Thí dụ: bản án “Phân định biển trong vùng Vịnh Maine”, bản án “Những hoạt động quân sự và bán quân sự tại Nicaragua”, bản án “Ngôi đền Preah Vihear”,…

Ngoài ra, nếu lời tuyên bố đơn phương có tính chất một lời hứa, nghĩa là quốc gia tuyên bố mình sẽ làm hoặc không làm một việc gì, thì quốc gia phải thực sự có ý định muốn bị ràng buộc bởi lời hứa đó, thực sự muốn thi hành lời hứa đó.

Thuyết estoppel với những điều kiện trên đã được án lệ quốc tế áp dụng rất nhiều. Trong bản án “Thềm lục địa vùng biển Bắc” giữa Cộng hòa Liên bang Đức và Đan Mạch, Hà Lan, Tòa án quốc tế đã phán quyết rằng estoppel không áp dụng cho Cộng hòa Liên bang Đức, mặc dù quốc gia này đã có những lời tuyên bố trong quá khứ nhằm công nhận nội dung của Công ước Genève 1958 về thềm lục địa, vì Đan Mạch và Hà Lan đã không bị thiệt hại khi dựa vào những lời tuyên bố đó.

Trong bản án “Những hoạt động quân sự và bán quân sự tại Nicaragua” giữa Nicaragua và Mỹ, Toà đã phán quyết như sau: “… ‘Estoppel’ có thể được suy diễn từ một thái độ, những lời tuyên bố của một quốc gia, nhằm chấp nhận một tình trạng nào đó; thái độ hoặc lời tuyên bố không những phải được phát biểu một cách rõ rệt và liên tục, mà còn phải khiến cho một hoặc nhiều quốc gia khác dựa vào đó mà thay đổi hoạt động, và do đó phải chịu thiệt hại”.

Áp dụng những nguyên tắc trên của estoppel vào những lời tuyên bố của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, chúng ta thấy thiếu điều kiện 2 và 3 đã nêu ở trên. Năm 1956, năm 1958 và năm 1965, Trung Quốc đã không có thái độ nào, hoặc thay đổi thái độ vì dựa vào lời tuyên bố của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa. Và Trung Quốc cũng không thể chứng minh được rằng mình bị thiệt hại gì do dựa vào những lời tuyên bố đó. Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng không được hưởng lợi gì khi có những lời tuyên bố đó. Lúc đó hai dân tộc Việt Nam và Trung Hoa rất thân thiện, “vừa là đồng chí, vừa là anh em”. Những lời tuyên bố của Thủ tướng Phạm Văn Đồng hoàn toàn do tình hữu nghị Hoa-Việt.

Hơn nữa, lời văn của bản tuyên bố không hề nói rõ ràng minh bạch là công nhận chủ quyền của Trung Quốc trên Hoàng Sa. Bức công hàm chỉ nói: “Chính phủ nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa tôn trọng quyết định ấy (quyết định ấn định lãnh hải 12 dặm của Trung Quốc), và sẽ chỉ thị cho các cơ quan Nhà nước có trách nhiệm triệt để tôn trọng hải phận 12 hải lý của Trung Quốc…”.

Lời tuyên bố của Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng có thể hiểu là một lời hứa đơn phương, một lời tuyên bố ý định sẽ làm một việc gì (declaration d’intention). Thật vậy, đây là một lời hứa sẽ tôn trọng quyết định của Trung Quốc trong việc ấn định lãnh hải của Trung Quốc, và một lời hứa sẽ ra lệnh cho cơ quan công quyền của mình tôn trọng lãnh hải đó của Trung Quốc.

Một lời hứa thì lại càng khó ràng buộc quốc gia đã hứa. Tòa án Quốc tế đã ra thêm một điều kiện nữa để ràng buộc một lời hứa: đó là ý chí thực sự của một quốc gia đã hứa. Nghĩa là quốc gia đó có thực sự muốn bị ràng buộc bởi lời hứa của mình hay không. Để xác định yếu tố “ý chí” (intention de se lier), Toà xét tất cả những dữ kiện xung quanh lời tuyên bố đó, xem nó đã được phát biểu trong bối cảnh, trong những điều kiện nào (circonstances). Hơn nữa, nếu thấy quốc gia đó có thể tự ràng buộc mình bằng cách ký thoả ước với quốc gia kia, thì lời tuyên bố đó là thừa, và Tòa sẽ kết luận là quốc gia phát biểu không thực tình có ý muốn bị ràng buộc khi phát biểu lời tuyên bố đó. Vì vậy, lời tuyên bố đó không có tính chất ràng buộc.

Trong bản án “Những cuộc thí nghiệm nguyên tử” giữa Úc, New Zealand và Pháp, Pháp đã tuyên bố là sẽ ngừng thí nghiệm nguyên tử. Toà án đã phán quyết rằng Pháp bị ràng buộc bởi lời hứa vì Pháp thực sự có ý muốn bị ràng buộc bởi lời hứa đó.

Trong trường hợp Việt Nam, Thủ tướng Phạm Văn Đồng, khi tuyên bố sẽ tôn trọng lãnh hải của Trung Quốc, không hề có ý định nói đến vấn đề chủ quyền trên Hoàng Sa và Trường Sa. Ông đã phát biểu những lời tuyên bố trên trong tình trạng khẩn trương, chiến tranh với Mỹ bắt đầu leo thang, Hạm đội 7 của Mỹ hoạt động trên eo biển Đài Loan và đe doạ Trung Quốc. Ông đã phải lập tức lên tiếng để ủng hộ Trung Quốc nhằm gây một lực lượng chống đối lại với mối đe doạ của Mỹ.

Lời tuyên bố năm 1965 của Chính phủ Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng như vậy. Động lực của lời tuyên bố đó là tình trạng khẩn trương, nguy ngập ở Việt Nam. Đây là những lời tuyên bố có tính chính trị, chứ không phải pháp lý.

Nếu xét yếu tố liên tục và trường kỳ thì ba lời tuyên bố của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa cũng không hội đủ tiêu chuẩn này. Estoppel chỉ đặt ra nếu chấp nhận giả thuyết Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một; và cả Pháp trong thời kỳ thuộc địa, và Việt Nam Cộng hòa trước năm 1975 cũng là một đối với Việt Nam hiện thời. Nếu xem như Việt Nam Dân chủ Cộng hòa là một quốc gia riêng biệt với Việt Nam hiện thời, thì estoppel không áp dụng, vì như đã nói ở trên, lời tuyên bố sẽ được xem như lời tuyên bố của một quốc gia không có quyền kiểm soát trên lãnh thổ tranh chấp. Như vậy, nếu xem Việt Nam nói chung như một chủ thể duy nhất từ xưa đến nay, thì ba lời tuyên bố của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa chỉ là một sự phát biểu có ý nghĩa chính trị trong đoản kỳ thời chiến, so với lập trường và thái độ của Việt Nam nói chung từ thế kỷ XVII đến nay.

Tóm lại, những lời tuyên bố mà chúng ta đang phân tích thiếu nhiều yếu tố để có thể áp dụng thuyết estoppel. Yếu tố “reliance” (tức là quốc gia kia có dựa vào lời tuyên bố của quốc gia này mà bị thiệt hại), và yếu tố “ý chí” (tức là quốc gia phát biểu lời hứa có ý muốn bị ràng buộc bởi lời hứa đó) rất quan trọng. Không có “reliance” để giới hạn sự áp dụng của estoppel thì các quốc gia sẽ bị cản trở trong việc hoạch định chính sách ngoại giao. Các quốc gia sẽ phải tự ép buộc cố thủ trong những chính sách ngoại giao lỗi thời.

Khi điều kiện chung quanh thay đổi, chính sách ngoại giao của quốc gia kia thay đổi, thì chính sách ngoại giao của quốc gia này cũng phải thay đổi. Các quốc gia đổi bạn thành thù và đổi thù thành bạn là chuyện thường.

Còn những lời hứa đơn phương trong đó quốc gia không thật tình có ý muốn bị ràng buộc, thì nó chẳng khác gì những lời hứa vô tội vạ, những lời hứa suông của các chính khách, các ứng cử viên trong cuộc tranh cử. Trong môi trường quốc tế, nguyên tắc “chủ quyền quốc gia” (état souverain) rất quan trọng. Ngoại trừ tục lệ quốc tế và những điều luật của Jus Congens, không có luật nào ràng buộc quốc gia ngoài ý muốn của mình, khi mà quốc gia này không gây thiệt hại cho quốc gia nào khác. Vì vậy ý chí của quốc gia đóng một vai trò quan trọng trong việc quyết định tính chất ràng buộc của một lời hứa đơn phương.(5)

Ông Lưu Văn Lợi, cựu Chánh văn phòng-Trợ lý Bộ trưởng Ngoại giao, Trưởng ban Biên giới thuộc Hội đồng Bộ trưởng (1978-1989) đã nhận xét: “Công hàm của ông Phạm Văn Đồng chỉ là một cử chỉ tốt đẹp về tình hữu nghị, ủng hộ Trung Quốc trong lúc Mỹ đưa hạm đội 7 tới eo biển Đài Loan mà thôi”.(6)  

 Từ những phân tích trên, theo chúng tôi là xác đáng nhưng cần phải nhấn mạnh rằng tất cả những hành động ngoại giao của Thủ tướng Phạm văn Đồng không phải là ông không nhìn thấy mọi ý đồ của Trung Quốc đối với cách mạng Việt Nam vì ông đã có kinh nghiệm và đã trả giá trong bàn đàm phán Geneve năm 1954, khi bàn về việc chấm dứt chiến tranh và lập lại hòa bình ở Đông Dương. Nhưng kinh nghiệm ấy cũng không ngăn ông được khi giải quyết các vấn đề biên giới, lãnh thổ với Trung Quốc vì Việt Nam đã tạo nên ấn tượng rằng Việt Nam đã tự nguyện chấp nhận những hy sinh vì lợi ích của đường lối chung về “cùng tồn tại hòa bình” đang thịnh hành trong thế giới xã hội chủ nghĩa lúc bấy giờ.

Nhưng quan trọng hơn hết, từ năm 1945 đến nay, Quốc hội nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa, Quốc hội nước Việt Nam Cộng hòa, Mặt trận DTGPMN Việt Nam và sau đó là Chính phủ Cách mạng lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt và hiện nay là là Quốc hội nước CHXHCN Việt Nam chưa bao giờ lên tiếng hoặc ra nghị quyết từ bỏ chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo Hoàng Sa-Trường Sa.

Tất cả những chứng cứ mà phía Trung Quốc đưa ra đều vô hiệu!

Chú Thích:

(1) Nguồn:
(2) www.fmprc.gov.cn, ngày 17/11/2000
(3) Lưu Văn Lợi, Cuộc tranh chấp Việt-Trung về 2 quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa, NXB Công an, Hà Nội, 1995, trang 105.
(4) BBC ngày 24-1-2008 và tổng hợp ý kiến của Tiến sĩ Balazs
(5) Từ Đặng Minh Thu,Chủ quyền trên hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa-Thử phân tích lập luận của Việt Nam và Trung Quốc,Thời Đại Mới, Số 11/7/2007).
(6) BBC Vietnamese.com ngày 18/09/2008. Bài “Trung Quốc xuyên tạc cử chỉ hữu nghị”.

*Bài viết do nhà nghiên cứu Đinh Kim Phúc gửi trực tiếp cho NXD-Blog.
Xin chân thành cảm ơn tác giả!


Phụ lục:

clip_image004
Nguồn: vi.wikipedia.org 

Đăng lần đầu tại Blog này: Thứ Tư, ngày 15 tháng 6 năm 2011 (22h29).
.

41 nhận xét :

  1. Theo tôi dù sao Thủ tướng Phạm Văn Đồng cũng đã quá chủ quan khi tuyến bố như vậy!

    Trả lờiXóa
    Trả lời
    1. Công hàm Pham Văn Đông chỉ là cái cớ để TQ lấn tới thôi , chúng ta đã nghe và đã hiểu, cái công hàm đó vô giá trị . TQ biết rõ điều đó , nhưng chúng sẽ dùng vũ lực để cưỡng chiếm . Trong tình thế này dân tộc Việt Nam phải tỉnh ngộ thì mới có thể thoát ra khỏi cái vòng luổn cuẩn , phải có con đường thoát hiểm ........( Phải thay đổi )

      Xóa
  2. Việt nam cần nhiều luật sư giỏi về luật quốc tế và hàng hải quốc tế + thông thạo ngoại ngữ. Nếu không thì lấy ai mà cãi lại TQ trước tòa QT.
    ZZ

    Trả lờiXóa
  3. Có lần em đã nằm mơ thấy Trung Quốc trả lại Hoàng Sa cho Việt Nam.

    Trả lờiXóa
  4. Ấy chà, lúc đó thì Liên sô còn nghi ngờ, muốn hiệp thương với miền nam thì bị ông Diệm từ chối thẳng thừng, thống nhất đất nước cũng không được, đã thế lại còn chưa được sự ủng hộ nào khác. Họ dùng kế ép người trong thế bí, chứ xưa nay có tốt gì với ta?
    Tôi có xem qua một vài bộ phim tài liệu của nước ngoài, đặc biệt là nói về thập niên 50, khi mà rất nhiều vũ khí, khí tài, lương khô từ tq đưa qua giúp đỡ mà phần đa có nguồn gốc từ Liên xô. Có vị lãnh đạo nói rằng, người tq cắt xén viện trợ của Liên xô cho Việt nam cho nên về sau này Liên xô không đưa qua họ nữa mà đi thẳng đường biển trực tiếp cho ta. Tôi không hiểu, liệu có bao giờ hàng của Liên xô đưa qua, họ (tq) dán tem made in tàu khựa lên không nhỉ? Chứ ví dụ như cho Điện Biên Phủ có 600 chiếc xe tải sản xuất tại Liên xô mà lại do tq nói là viện trợ ta???!!! Ngoài ra còn súng ống, đạn dược chưa kể tới.
    Hoàng sa và Trường sa là của Việt nam!!!
    Kẻ nào xâm phạm là kẻ thù của ta, cho dù 16 chữ hay 1 triệu chữ vàng che lấp thì ta cũng phải chống đến cùng!!!

    Trả lờiXóa
  5. Tôi thì không am tường về luật pháp.Tôi chỉ có một niềm tin:"Lẽ phải không thuộc về TQ và TQ biết rất rõ về điều này".Điểm tựa của niềm tin là ở chỗ nếu lẽ phải thuộc về TQ thì họ không cho ta yên đâu,luôn luôn đòi giải quyết song phương,họ chẳng hề sợ "Quốc tế hóa" vấn đề.Ngược lại họ bằng mọi cách đưa ra "quốc tế hóa" vì họ có nhiều thế mạnh:ít nhất là thế lấy thịt đè người,mồm loa mép dải. Dù sao thi tôi cũng mong nhà nước "đầu tư" một cách thích đáng cho vấn đề này,nhất là cho các nhà "Biển đông học như bác Phúc,bác Đẩu,.." công khai trước thế giới để "lật tẩy" ông "bạn" lắm mưu nhiều mẹo với mức độ đểu cáng không tưởng tượng nổi này

    Trả lờiXóa
  6. Chết thật đến thế này thì không còn gì để nói nữa rồi bác Diện ơi: Bản tin cuối ngày 15-6-2011 lúc 23h đêm của VTV1, BTV Xuân Sơn đọc trong mục nói về một trung tâm kĩ năng sống FDic (tôi không nhớ rõ) tổ chức cho các em học viên nhỏ tuổi đến Văn Miếu để thắp hương cho Đức Khổng Tử mà tuyệt nhiên không thấy nói thắp hương cho cụ Chu Văn An, mặc dù ai cũng biết rằng Văn Miếu không chỉ thờ có Khổng Tử mà còn thờ các vị thánh hiền khác trong đó có Đức Chu Văn An danh sư của Việt Nam, điều chắc chắn là các em có thắp hương cho danh sư Chu Văn An nhưng không được nói trong chương trình. Phóng sự do hai phóng viên Đình Khoa và Văn Quyến. Đề nghị lãnh đạo đài THVN kỉ luật ngay người viết lời bình, hai phóng viên này và đạo diễn cũng như BTV Xuân Sơn. Nếu không có lời xin lỗi thì người xem có thể đã rõ và có suy nghĩ tiêu cực về Đài THVN.

    Trả lờiXóa
  7. Bài này đầy đủ, sâu sắc nhất trong các bài tôi đã được đọc phân tích bức công hàm 1958 của TT Pham Văn Đồng, đặt trong khuôn khổ của luật Quốc tế. Yên tâm lắm rồi :-)
    Nhiều người cần đọc bài này!

    Trả lờiXóa
  8. 1 giờ sáng 16.6. Vietnamnet đăng tin này: Bảo vệ chủ quyền: Công khai để thống nhất lòng dân "... Thêm nữa, việc công khai thông tin là để thế giới hiểu rõ hơn lập trường, quan điểm của chúng ta. Đôi khi bạn bè thế giới đã ngộ nhận về một Việt Nam là đồng chí của Trung Quốc. Lâu nay, để giữ hòa hiếu với Trung Quốc nên ta đã chấp nhận là một người "đồng chí". Nhưng xin nhắc lại là một Trung Quốc có hai chế độ thì họ không có nhu cầu quan tâm đến chủ nghĩa xã hội hay chủ nghĩa cộng sản ở Việt Nam. Mục đích của họ là lợi dụng luận điểm rằng cả Việt Nam và Trung Quốc đều có Đảng cộng sản để dễ bề qua mắt người dân Việt Nam rằng ta là đồng chí của họ. Trong khi đó, họ lại gặm nhấm từng mẩu đất..."

    Trả lờiXóa
  9. Bác nào nhón tay dịch bài nay sang tiếng Anh thì hay quá.

    Trả lờiXóa
  10. Đây là một sai lầm Của Thủ tướng Phạm Văn Đồng khi công bố Công Hàm

    Trả lờiXóa
  11. Nhưng vấn đề là chính phủ Hà nội không lên tiếng bác bỏ luận cứ này của TQ

    Trả lờiXóa
  12. Năm 1974, khi TC xâm chiếm Hoàng Sa thì nhà cầm quyền VNDCCH không lên tiếng phản đối nên TC cứ tưởng là đồng thuận cho nên chúng càng lấn tới để năm 1988 thì tiến chiếm thêm mấy bãi đá ở Trường Sa. Đây là một sai lầm to lớn của nhà nước VNDCCH

    Trả lờiXóa
  13. Thử hỏi thời điểm ấy Việt Nam Cộng Hòa cũng là một chế độ nhà nước đang quản lí đảo chung với liên minh Hoa Kỳ, Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa có mơ cũng không dám nói là đảo của mình mà có quyền quyết định gì về đảo. Có nước nào ngoài Mỹ dám nói rằng quần đảo Ha-waii là của mình không mặc dù nó nằm rất xa bờ biển nước Mỹ? Chẳng nhẽ ỗng hàng xóm nhòm qua nhà mình rồi nói rằng cái tủ thờ tổ tiên mà chính tay mình đóng là của nhà họ và họ có quyền đòi. Miệng lưỡi bọn bành trướng Trung Cẩu thật gian manh và láo lếu.
    Đồng Bào.

    Trả lờiXóa
  14. Công hàm chỉ là cái cớ thôi. Không có công hàm TQ cũng bịa ra cái khác thôi. Lý của kẻ mạnh cơ mà.
    DBND

    Trả lờiXóa
  15. Khó hiểu là tại sao ĐCSVN nói HS-TS là của Việt nam nhưng lại bắt những người in,mặc áo,biểu tình ủng hộ chính điều họ nói???

    Trả lờiXóa
  16. Công hàm nội dung chưa được rõ ràng và chi tiết dẫn tới mới diễn giải sao cũng được từ hai phía VN và TQ. Chúng ta cần phải khẳng định chính thức từ nhà nước, báo chí nhà nước để khẳng định mạnh mẽ về ý nghĩa của công hàm này cho TQ và thế giới điều biết. Ai sẽ đứng về phía chúng ta khi ta im tiếng và cứ chủ trương giải quyết song phương với thằng Đại Hán đã ăn cướp còn la hàng?

    Trả lờiXóa
  17. Một việc rất nhỏ, gần đây truyền thông VN luôn nói cụm từ Hồng Kông TQ, Đài Loan TQ, Macao TQ tỏ ý tôn trọng "một TQ". Nhưng lại chỉ nói Hoàng Sa, Trường Sa (ví dụng chương trình dự báo thời tiết), theo tôi cần phải nói Hoàng Sa của VN, Trường Sa của VN. Nhỏ mà ko nhỏ chút nào.

    Trả lờiXóa
  18. TQ lắm thủ đoạn bịp bợm nên cần phải cảnh giác và vạch mặt chúng trước công luận Quốc tế

    Trả lờiXóa
  19. Phải thừa nhận rằng đây là một sai lầm của chính phủ Việt Nam dân chủ cộng hòa ?! Bây giờ chính là hành động của chúng ta để khắc phục những sai lầm ấy.
    Hoàng Sa - Trường Sa mãi mãi là của Việt Nam !

    Trả lờiXóa
  20. Tôi cũng nghĩ như bác nặc danh ở trên, nhưng nếu dịch ra tiếng Anh, Pháp và đặc biệt là tiếng Trung rồi phổ biến rộng rãi trên mạng và in ra phổ biến vùng biên giới Việt - Trung thì hiệu quả sẽ cao hơn nhiều

    Trả lờiXóa
  21. Hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa trong Tuyên bố 1958 của TQ khi gửi văn bản đó cho Bắc VN- VNDCCH, về mặt pháp lí sau Hiệp định Giơ ne vơ 1954 thì cả 2 đều nằm dưới vĩ tuyễn 17 và trên thực tế đang do Nam VN- VNCH kiểm soát, thì làm sao TT PVĐ lại có ý kiến về chủ quyền 2 quần đảo đó ?
    Không thể phê phán bức công hàm của TT PVĐ mà phải thấy tính đúng đắn của văn bản đó, mặc dù TQ cố tình lập lờ đánh lận con đen. cho rằng TT không nói gì về 2 quần đảo đó là mặc nhiên công nhận Tuyên bố của TQ ?!

    Đúng như Tiến sĩ Luật Từ Đặng Minh Thu của Đại học Sorbonne, Pháp Quốc, nhận định những lời tuyên bố trên của Thủ tướng Phạm văn Đồng không có hiệu lực vì trước năm 1975, Việt Nam Dân chủ Cộng hòa không quản lý những đảo này. Lúc đó, những đảo này nằm dưới sự quản lý của Việt Nam Cộng hòa; mà các chính phủ Việt Nam Cộng hòa luôn luôn khẳng định chủ quyền của Việt Nam trên hai quần đảo. Còn Chính phủ Cách mạng Lâm thời Cộng hòa miền Nam Việt Nam cũng không tuyên bố điều gì có thể làm hại đến chủ quyền này cả.
    Do vậy, phía TQ đưa ra Công hàm TT PVĐ chỉ mang tính lòe bịp những người không thấu hiểu lịch sử VN, cho rằng vì mắc nợ TQ trong kháng chiến và vì tình hữu nghị mà PVĐ vô tình hay hữu ý "bỏ quên lãnh thổ" !
    Đúng như Tướng Vĩnh đã nói gần đây: TQ không đủ cơ sở pháp lí và lịch sử để khẳng định chủ quyền tại 2 quần đảo nói trên bằng kính nghiệm 15 năm ông làm ĐS tại đây, thời điểm cực kì nhạy cảm trước và sau CT biên giới 1979, đã từng tìm hiểu rất nhiều tài liệu của TQ nhưng không hề được nhắc đến.
    Vì vậy đấu tranh và thực hiện chủ quyền Hoàng Sa và Trường Sa là cuộc đấu cam go và lâu dài dựa trên cơ sở pháp lí vững chắc và cơ hội được chuẩn bị kĩ lưỡng nhiều mặt với quyết tâm không gì lay chuyển bảo vệ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc.
    .........
    Quang Minh

    Trả lờiXóa
  22. Cần phải chính thức tuyên bố vô hiệu hoá cái công hàm này, để TQ không có cớ cù nhầy. Hoặc ít nhất cũng phải khẳng định công khai là lúc đó VNDCCH không có quyền định đoạt HS và TS mà,người chủ đích thực lúc đó là VNCH.
    Việc cần làm ngay là công nhận liệt sỹ cho chiến sỹ VNCH chống TQ hi sinh ở Hoàng Sa năm 1974.

    Trả lờiXóa
  23. cam on bac Dien da cong khai buc Cong ham cua Thu tuong Pham Van Dong.

    Trả lờiXóa
  24. Vấn đề biên giới lãnh thổ chỉ có Quốc Hội mới có quyền tối thượng quyết định. Các công hàm có tính cách ngoại giao của Thủ Tướng, Tổng Thống hoặc Chủ Tịch nước về biên giới lãnh hải, lãnh thổ chưa được Quốc Hội thông qua cho phép đều vô giá trị.

    Bọn Bành Trướng Bắc Kinh đưa công Hàm của TT Phạm văn Đồng ra lòe bịp Quốc Tế càng làm cho cả thế giới khinh bỉ chánh quyền xâm lược Trung Quốc mà thôi.

    Lê Ngọc Quế Anh

    Trả lờiXóa
  25. Thực ra lý lẽ của Tàu dựa trên cái Công hàm của ông Phạm văn Đồng không mạnh (đúng như bài báo viết). Nhưng vấn đề ở đây là TQ khéo lợi dụng tình thế Đảng Cộng sản VN không muốn bàn đến nó vì nếu bàn đến nó thì uy tín của Đảng sẽ sụt giảm ghê gớm thậm chí còn bị mang tiếng là bán đất của tổ tiên để đổi lấy sự ủng hộ của TQ nhằm đánh thắng người đồng bào miền Nam Việt Nam. Theo tôi Đảng nên mạnh dạn công khai sửa sai. Ra tuyên bố rõ ràng Công hàm đó chỉ là chiến thuật chính trị để tỏ tận dụng sự ủng hộ của TQ (tương tự TQ đã thay đổi đường lưỡi chó 11 đoạn thành 9 đoạn để tỏ tình hữu nghị với Bắc Việt Nam lúc đó thôi) chứ không có hiệu lực gì vì theo Hiệp định Geneve thì Hoàng Sa, Trường Sa thuộc Nam Việt Nam quản lý. Đơn giản thế thôi mà cứ lúng túng như gà mắc tóc!

    Trả lờiXóa
  26. Công hàm ngày 14/9/1958 của thủ tướng VNDCCH Phạm Văn Đồng không có hiệu lực với HS và TS vì khi đó hai quần đảo này thuộc quyền kiểm soát của VNCH. Và sau năm 1975, CSVN đã tiếp quản những hệ thống quản lý của miền Nam và khẳng định chủ quyền của Việt Nam với hai quần đảo này. Vì vậy Bắc Kinh không có quyền đòi hỏi Hà Nội thực hiện lời hứa của PVĐ với HS và TS.
    ******************************

    Trả lờiXóa
  27. Nên dịch cuốn sự thật 9 lần xuất quân của TQ ra tiếng Hoa (NXB Đà Nẵng 1996)

    Trả lờiXóa
  28. Anh Diện cho đăng bài này là chính xác,kịp thời và tương đối đầy đủ. Bây giờ giữ lấy những gì ông cha ta đổ xương máu ra giành lại nghe chừng còn khó khăn và phức tạp hơn chúng ta tưởng rất nhiều.

    Trả lờiXóa
  29. CAi chet la dang va nha nuoc ta mat canh giac.Biet rang Trung Quoc rat tham doc va luon tham vong ba quyen,vay ma con bat tay,ca tung voi 16 chu vang va bon tot.De roi ngay hom nay dan toc vn lai phai dung truoc hiem hoa.Cac cu ta day roi:Tim ban ma choi,mot bai hoc ngan doi vay ma...

    Trả lờiXóa
  30. Dùng lý với kẻ cướp tham lam và tàn bạo,không biết có đi đến đâu không.Giả thiết VIỆT NAM bây giờ tuyên bố:Đảo HẢI NAM là lãnh thổ của VIỆT NAM,lại được chính phủ của NƯỚC CỘNG HÒA ĐÀI LOAN CÔNG NHẬN,thì sự công nhận đó cũng vô nghĩa.
    Hoàng sa và TS cũng vậy,trước kia được chính phủ VNCH quản lý.Trong lịch sử có triều đại phong kiến TQ nào quản lý 2 quần đảo này ?Với tư tưởng bành trướng,biết đâu mai kia Tàu tuyên bố quần đảo HA OAI cũng thuộc Tàu!

    Trả lờiXóa
  31. Mấy lần, Trung cộng có nói, họ sẽ tuân thủ "luật 1982 và một số văn kiện khác",
    "Một số văn kiện khác" đây, chính là cái "thơ cá nhân" mắc dịch nầy của ông Phạm văn Đồng chớ chẳng có cái gì khác đâu.

    Trả lờiXóa
  32. Nhận xét này đã bị quản trị viên blog xóa.

    Trả lờiXóa
  33. BÁC NẶC DANH (15:48, ngày 17.6.2011) nói:

    Một lý lẽ thứ hai nữa là đứng trên phương diện thuần pháp lý, nước Việt Nam Dân chủ Cộng hòa lúc đó không phải là một quốc gia trong cuộc tranh chấp. Trước năm 1975, các quốc gia và lãnh thổ tranh chấp gồm: Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam Cộng hoà và Philippin. Như vậy, những lời tuyên bố của Việt Nam Dân chủ Cộng hòa xem như lời tuyên bố của một quốc gia thứ ba không có ảnh hưởng đến vụ tranh chấp.

    Nếu đặt giả thuyết Việt Nam Dân chủ Cộng hòa và Cộng hoà xã hội chủ nghĩa Việt Nam là một thì dựa trên luật quốc tế, những lời tuyên bố đó cũng không có hiệu lực. Tuy nhiên, có tác giả đã nêu thuyết “estoppel” để khẳng định những lời tuyên bố đó có hiệu lực bó buộc đối với Việt Nam, và Việt Nam bây giờ không có quyền nói ngược lại.[71]

    Theo luật quốc tế, không có một văn bản pháp lý nào có thể gắn cho những lời tuyên bố đơn phương một tính chất bó buộc, ngoại trừ thuyết “estoppel”. Điều 38 Quy chế Toà án Quốc tế không liệt kê những lời tuyên bố đơn phương trong danh sách những nguồn gốc của luật pháp quốc tế. Estoppel là một nguyên tắc theo đó một quốc gia không có quyền nói hoặc hoạt động ngược lại với những gì mình đã nói hoặc hoạt động trước kia. Câu tục ngữ thường dùng để định nghĩa nó là “one cannot at the same time blow hot and cold.”[72] Nhưng thuyết estoppel không có nghĩa là cứ tuyên bố một điều gì đó thì quốc gia tuyên bố phải bị ràng buộc bởi lời tuyên bố đó.

    Thuyết estoppel bắt nguồn từ hệ thống luật quốc nội của Anh, được thâu nhập vào luật quốc tế. Mục đích chính của nó ngăn chặn trường hợp một quốc gia có thể hưởng lợi vì những thái độ bất nhất của mình, và do đó, gây thiệt hại cho quốc gia khác.[73] Vì vậy, estoppel phải hội đủ các điều kiện chính:

    1. Lời tuyên bố hoặc hành động phải do một người hoặc cơ quan đại diện cho quốc gia phát biểu, và phải được phát biểu một cách minh bạch (clair et non equivoque).[74]

    2. Quốc gia nại “estoppel” phải chứng minh rằng mình đã dựa trên những lời tuyên bố hoặc hoạt động của quốc gia kia, mà có những hoạt động nào đó, hoặc không hoạt động. Yếu tố này trong luật quốc nội Anh-Mỹ gọi là “reliance”.

    3. Quốc gia nại “estoppel” cũng phải chứng minh rằng, vì dựa vào lời tuyên bố của quốc gia kia, mình đã bị thiệt hại, hoặc quốc gia kia đã hưởng lợi khi phát biểu lời tuyên bố đó.[75]

    4. Nhiều bản án còn đòi hỏi lời tuyên bố hoặc hoạt động phải được phát biểu một cách liên tục và trường kỳ. Thí dụ: bản án “Phân định biển trong vùng Vịnh Maine”, bản án “Những hoạt động quân sự và bán quân sự tại Nicaragua”, bản án “Ngôi đền Preah Vihear”,…[76]

    Ngoài ra, nếu lời tuyên bố đơn phương có tính chất một lời hứa, nghĩa là quốc gia tuyên bố mình sẽ làm hoặc không làm một việc gì, thì quốc gia phải thực sự có ý định muốn bị ràng buộc bởi lời hứa đó, thực sự muốn thi hành lời hứa đó.[77]

    Trả lờiXóa
  34. Bản thân tôi nếu để lập luận phản bác người Tàu, tôi cho rằng: Chính phủ VNDCCH là một chính phủ nhân dân được ra đời từ cuộc đấu tranh giải phóng dân tộc chứ không phải là chính phủ thừa kế từ chế độ phong kiến. Bản thân chính phủ đó tại thời điểm 1958 tuy đại diện cho nhân dân nhưng chưa phải là một chính phủ có thể đại diện ĐẦY ĐỦ nguyện vọng của TOÀN THỂ nhân dân Việt Nam vì tình hình đất nước chưa thống nhất và đang có chiến tranh. Và chắc chắn có muốn khẳng định chủ quyền của Hoàng Sa và Trường Sa tại thời điểm đó là không thể vì hoàn toàn không thừa kế và sở hữu tài liệu chủ quyền. Một người không biết về giấy tờ chủ quyền của mình thì có thể có tuyên bố bất lợi về chủ quyền đó nhưng điều đó không có nghĩa là người đó THỰC TẾ không có chủ quyền. Người Trung Quốc nên hiểu đó là tuyên bố bất lợi về chủ quyền chứ không phải là khước từ chủ quyền.

    Trả lờiXóa
  35. "theo Hiệp định Geneve thì Hoàng Sa, Trường Sa LÀ CỦA VIỆT NAM CỘNG HÒA. Đơn giản thế thôi mà cứ lúng túng như gà mắc tóc!". khỏi phân tích dài dòng mà tụi chệt lại nghĩ ra cách khác.

    Trả lờiXóa
  36. tôi thấy có một vài nhận xét ko hay về Thủ tướng Phạm Văn Đồng và bức công hàm nhưng theo tôi nghĩ thì bức công hàm đó thực sự rất sáng suốt!
    thử hỏi trong giai đoạn đó, ko có bức công hàm hoặc một hành động nào để đáp lại tuyên bố của Trung Quốc thì liệu có đc ko? tôi nghĩ là ko thể! nhất định TQ sẽ gây áp lực buộc ta có hành động hoặc tuyên bố để đáp lại! mà ta thì ko thể công khai chống chọi lại với TQ trong thời điểm này nhưng cũng ko thể công nhận chủ quyền của TQ với hai quần đảo Trường Sa và Hoàng Sa!
    vấn đề đặt ra là ta phải có hành động vừa có thể tạm thời làm yên lòng TQ nhưng đồng thời cũng ko gây ảnh hưởng bất lợi đến việc xác lập chủ quyền trên 2 đảo này! và bức công hàm trên hoàn toàn đáp ứng được cả 2 đòi hỏi này!
    chỉ có thể nói chính quyền TQ đã có dã tâm chiếm đất cướp nươc ta từ ngàn đời nay, thế nên chúng sẽ dùng đủ mọi lý lẽ bẩn thỉu, đê hèn nhất để có cớ cướp nước ta; ko có bức công hàm thì chúng cũng bịa ra một cái lý do khác để cướp nước ta mà thôi, ví như cái đường 9 đoạn mà chúng vẽ ra đó thôi!
    Dân tộc Việt Nam sẵn sàng đập tan mọi mưu đồ xâm lược, chiếm đất, cướp nước của bè lũ tàu khựa! và nhất định chúng ta sẽ thắng lợi!

    Trả lờiXóa
  37. Bài viết thật đầy đủ và sâu sắc. Chung ta nho may nguoi dich ban nay dich ra 4 thu tieng: Anh, Phap, Duc, Trung de cong luan QT va giac nhan thuc thuc te van de. Chung ta san sang quyen gop tien thue nguoi dich. Cam on bac Dien, cam on nhung nguoi dang chay long vi To quoc.

    Trả lờiXóa
  38. Về Hoàng Sa, Trường Sa năm 1958-TQ không có chứng cứ gì để khẳng định chủ quyền (cũng chưa đóng quân, hay bất cứ chứng cứ nào). TQ nói 2 quần đảo trên là của TQ là do một mình TQ tự nói vậy. Trong khi đó 2 quần đảo trên đã có chủ đó là VN cộng hòa (miền nam)quản lý đã lên tiếng phản đối. Như vậy Bắc VN nói gì đi nữa cũng không có giá trị vì có của mình đâu (đây là việc của TQ và miền nam).
    Cho nên chứng cứ của TQ là yếu vì vậy năm 1974 TQ có dám đòi Trường Sa của miền nam đâu.

    Trả lờiXóa
  39. "Khách ẩn danh nói...
    Thử hỏi thời điểm ấy Việt Nam Cộng Hòa cũng là một chế độ nhà nước đang quản lí đảo chung với liên minh Hoa Kỳ, Việt Nam Dân Chủ Cộng Hòa có mơ cũng không dám nói là đảo của mình mà có quyền quyết định gì về đảo. Có nước nào ngoài Mỹ dám nói rằng quần đảo Ha-waii là của mình không mặc dù nó nằm rất xa bờ biển nước Mỹ?"
    (Đồng Bào _ 08:56 Ngày 16 tháng 6 năm 2011

    "Khách ẩn danh nói...
    Hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa trong Tuyên bố 1958 của TQ khi gửi văn bản đó cho Bắc VN- VNDCCH, về mặt pháp lí sau Hiệp định Giơ ne vơ 1954 thì cả 2 đều nằm dưới vĩ tuyễn 17 và trên thực tế đang do Nam VN- VNCH kiểm soát, thì làm sao TT PVĐ lại có ý kiến về chủ quyền 2 quần đảo đó ?"
    (Quang Minh _ 10:22 Ngày 16 tháng 6 năm 2011)

    Vào thời điểm 1958 ấy nhà cầm quyền VNDCCH, Chủ tịch nước Hồ chí Minh & thủ tướng Phạm Văn Đồng của VNDCH trong mọi tuyên bố & văn bản luôn luôn khẳng định thẩm quyền & chủ quyền của VNDCCH, của chủ tịch Hồ chí Minh của VNDCCH, của Thủ tướng Phạm Văn Đồng của VNDCCH, là trên toàn cõi Việt nam bao trùm trên miền Nam VN đến tân Cà mau Đồng Bào.
    Thậm chí trong quốc hội VNDCCH còn có "các đại biểu quốc hội của miền Nam"

    Vào thời điểm 1958 ấy nhà cầm quyền VNDCCH, Chủ tịch nước Hồ chí Minh & thủ tướng Phạm Văn Đồng của VNDCH, trong mọi tuyên bố & văn bản luôn luôn phủ nhận sự hiện hữu của Việt Nam Cộng Hòa, vô lễ & xách mé gọi chính quyền của Tổng thống Ngô Đình Diệm của VNCH là "Ngụy", là "Ngụy Quyền", là "bù nhìn"...

    Noileo

    Trả lờiXóa
  40. Tôi chỉ nghĩ Thủ tướng Phạm văn Đồng đưa ra một văn bản bất lợi và trong khi đó chính phủ hiện nay có tính chất kế thừa nên dù biện minh hay chăng nữa, cp cũng phải có trách nhiệm và khó rũ bỏ hết hoàn toàn sự bất lợi của văn bản này. Nếu như chính phủ đối lập thống nhất đất nước thì văn bản đó mới hoàn toàn vô hiệu. Cũng giống như cha nợ tiền thì con cũng phải có chút ít trách nhiệm, nhưng chú bác thì có thể không có trách nhiệm liên đới vậy. Đây là điểm khó! Chúng ta nên tìm những lý lẽ khác để biện minh có tính thuyết phục mạnh hơn như văn bản chưa được sự chuẩn thuận của Quốc hội, chưa được sự đồng ý của nhân dân,nên văn bản trên chỉ là ý kiến của một cá nhân không có tính ràng buột mạnh... và trước hết cần phá tan 'vòng kim cô' lưỡi bò trước.

    Trả lờiXóa