25.6.2011 - HÌNH ẢNH CUỘC BIỂU TÌNH CHỐNG TRUNG QUỐC TẠI TOKYO

NHỮNG HÌNH ẢNH NGƯỜI VIỆT NAM BIỂU TÌNH 
CHỐNG TRUNG QUỐC TẠI TOKYO - NHẬT BẢN

Ngày hôm nay 25.6.2011

 

 

Nguồn: tại đây.

1979: SỰ THẬT VỀ QUAN HỆ VIỆT NAM - TRUNG QUỐC TRONG 30 NĂM QUA

Thưa chư vị,

Sáng nay, mưa gió nhưng có việc phải đi, tôi đến thăm Họa sĩ Trịnh Quang Vũ - người đã từng từ chối hợp tác làm phim "Lý Công Uẩn - đường tới thành Thăng Long" với hãng Trường Thành, và tôi đã phỏng vấn trực tuyến trên Nguyễn Xuân Diện-blog tháng 9 năm ngoái. Ông cũng là họa sĩ thiết kế mỹ thuật của phim "Hà Nội trong mắt ai" của Đạo diễn, NSND Trần Văn Thủy. Khi tôi nói chuyện với ông rằng có nhiều vị hỏi tôi về cuốn sách "Sự thật về quan hệ Việt Nam - Trung Quốc trong 30 năm qua" do NXb Sự thật (nay là Nxb Chính trị quốc gia) in và phát hành năm 1979. Thư viện Hán Nôm và thư viện gia đình tôi không có bản sách này, thì ông vội lên thư phòng ở lầu 2 lấy xuống trao cho tôi mượn.

Cuốn sách này in xong và nộp lưu chiểu tháng 10 năm 1979 với 65.200 cuốn. Một con số phát hành khủng khiếp. Sách dày 110 trang, trong có nhiều bản đồ và tư liệu "quý" về mối quan hệ Việt - Trung.

Xin chân thành cảm ơn Họa sĩ Trịnh Quang Vũ và xin trân trọng giới thiệu một số trang của cuốn sách, đồng thời cũng mong muốn Nxb Chính trị quốc gia cho tái bản và phát hành rộng rãi cuốn sách này, với số lượng khoảng 1 triệu bản.

Lâm Khang Nguyễn Xuân Diện
.

MỘT SỐ HÌNH ẢNH CỦA CUỐN SÁCH

_____________________________________________________________

Mời đọc thêm cuộc phỏng vấn Họa sĩ Trịnh Quang Vũ

do Nguyễn Xuân Diện thực hiện tháng 9 năm 2010

NXD: Thưa ông, Ông đã xem đoạn phim Quảng Cáo phim: Lý Công Uẩn - Đường tới Thành Thăng Long chưa ạ?   

TQV: Tôi đã xem. Do cô Yên Thảo, PV của báo Pháp Luật Tp Hồ Chí Minh mở cho xem, khi cô ấy tới hỏi chuyện tôi.   

NXD: Ông có nhận xét ban đầu gì về đoạn phim đó? Những cảm nhận ban đầu của ông là gì thưa ông?  

TQV: Tôi thấy rõ ràng là một phim TQ. Chứ ko phải phim VN. 

 

NXD: Vì sao thế ạ? 

 

TQV: Tôi thấy bối cảnh không gian và nền phim đằng sau mang yếu tố và phong cách TQ, tôi nghĩ rằng ai xem đoạn phim đó cũng có cảm nhận như vậy. Tôi thấy long bào và giáp trụ cho người ta cảm nhận đang xem phim TQ. Tôi nói điều này vì trước đây tôi có vẽ 1 bộ giáp trụ triều Lý dựa trên tượng Kim Cương chùa Long Đọi cho 1 phim tài liệu - truyện "Đinh Tiên Hoàng đế "(đây, kịch bản đây; đạo diễn Trần Tuấn Hiệp, kịch bản của TS. Nguyễn Hạnh Lê).

Phim đó tôi chỉ nhận là cố vấn về cổ trang, và chỉ những bộ trang phục người ta yêu cầu (trong đó có bộ giáp trụ của tướng thời Lý và trang phục Đinh Tiên hoàng thời còn là 1 trong 12 sứ quân).  

NXD: TS. Đoàn Thị Tình, người cố vấn trang phục cho phim Lý Công Uẩn cũng nói là giáp trụ trong phim là dựa theo tượng Kim Cương ở chùa Đọi?  

T.Q.V: Vấn đề trang phục giáp trụ, xin để cho các nhà duyệt phim và khán giả tự nhận xét. Như thế, khán giả sẽ so sánh giữa: 1. Tượng Kim Cương chùa Đọi, 2. Giáp trụ trong phim. 3. Giáp trụ do tôi vẽ (xin cung cấp đây).  

NXD: Mời quý vị xem để so sánh.

Giáp trụ trong phim


Tượng Kim Cương đời Lý ở chùa Long Đọi. Ảnh: Internet

Thiết kế giáp trụ thời Lý, do HS Trịnh Quang Vũ dựa vào tư liệu tượng Kim Cương chùa Đọi thiết kế cho phim Đinh Tiên hoàng đế.

NXD: Thưa ông, thế còn trang phục nhà vua, ông thấy sao? Theo sự nghiên cứu của ông, thì vua nhà Lý có đội mũ bình thiên không?

TQV: Vua Lý có đội mũ bình thiên. Ngoài mũ bình thiên vua Lý còn đội mũ Quyển Vân và mũ Phù dung. Mũ bình thiên chỉ đội khi có đại lễ. Còn chủ yếu là đội khăn.  

NXD: Trong phim thì Vua Lý cũng có đội mũ bình thiên khi thiết triều. Như vậy đúng là vua Lý rồi!
 
TQV: Ngay ở TQ, mũ bình thiên mỗi đời cũng khác nhau. Mời anh Diện xem tập tư liệu này. Đây là sách trang phục về 5000 năm của TQ.

Nguyễn Xuân Diện và HS Trịnh Quang Vũ cùng xem lại đoạn phim quảng cáo:

TQV nói tiếp: Ở VN, thì đời nào vua cũng đội mũ bình thiên, từ đời Lý (tư liệu An Nam chí lược của Lê Trắc) đến đời Nguyễn (ông Vũ cho xem ảnh Vua Khải Định đội mũ bình thiên), trừ đời Lê - Trịnh (tk 16 - 17 - 18, kể cả vua Lê lẫn chúa Trịnh).

Vua Khải Định đội mũ bình thiên (Ảnh do Ông Trịnh Quang Vũ cung cấp) 

NXD: Thế đời Lê Trịnh không đội mũ bình thiên thì các cụ vua chúa đội mũ gì ạ? 

TQV: Đời Lê Trịnh, vua và chúa đội mũ Xung thiên. Đây là ảnh mũ Xung Thiên (cho xem ảnh).

Trong sách Trang phục triều Lê Trịnh của Trịnh Quang Vũ.

Thời Lê, cả vua lẫn chúa đều đội mũ Xung thiên (có hai cái cánh chống thẳng lên trời). Vua chúa đều đội cùng loại mũ. Nhưng áo thì khác màu. Vua Lê mặc màu vàng đỏ. Chúa Trịnh mặc áo màu tía.

NXD: Thưa ông, đoạn phim chúng ta vừa xem, ở những giây phút đầu của đoạn phim quảng cáo, phải chăng là diễn viên đội mũ bình thiên và rồi sau đó, có một hình ông vua Lý cũng đội mũ bình thiên nữa. Hai mũ này khác nhau, mũ ông trước chỉ có 4 tua ở 4 góc (phải chăng diễn viên đội ngược mũ). Mũ của ông sau thì có 9 tua. Ý kiến của ông thế nào?

TQV: Mũ bình thiên, về nguyên tắc phải có 12 tua, gọi là miễn lưu, là chuỗi xâu ngọc và san hô. Tua phải ở trước mặt và đằng sau, chứ không phải ở hai bên. Mười hai tua tượng trưng cho 12 tháng nông nghiệp (Cái này là theo Lịch triều hiến chương loại chí của cụ Phan Huy Chú - ông Vũ nói).

NXD: Còn cảnh đám ma trong phim, ông có ý kiến gì không?

TQV: Người Việt cổ tóc dài, xõa tóc. Trong đám tang thì phải xõa tóc.

NXD: Thưa ông, các nhà làm phim có mời ông tham gia làm phim này với tư cách là cố vấn trang phục không?

TQV: Họ có mời tôi. Và họ đưa đến đây kịch bản văn học và 1 tập tài liệu giới thiệu chung về phim (đạo cụ, hình ảnh, trang phục...). Người mang đến cho tôi là Ông Trịnh Văn Sơn, giám đốc Công ty cổ phần truyền thông Trường Thành và Ông Phạm Xuân Hải, Trưởng phòng Thiết kế của công ty đó.

Sau buổi đó, họ hẹn một buổi để làm việc chính thức tại nhà tôi, thì tôi có điện lại cho họ là tôi bận. Vì thế không có buổi tiếp xúc sau đó. Từ đó họ cũng không liên hệ gì nữa.   

NXD: Thưa, ông có trả lời PV của báo Pháp Luật Tp Hồ Chí Minh rằng ông đã từ chối tham gia tư vấn phục trang cho bộ phim vì hai lý do: Thứ nhất, phim lịch sử của Việt Nam thì không thể quay ở Tàu được, mình phải có phim trường đã rồi hãy làm phim lịch sử. Thứ hai, kịch bản có quá nhiều chi tiết sai và thời gian để thực hiện bộ phim là quá ngắn.  

TQV: Đúng vậy. Sau khi xem tài liệu, thì tôi mới nghĩ rằng mình không nên tham gia phim này. Vì vậy, tôi hủy cuộc gặp lần thứ hai với lý do là bận.  

NXD: Xin hỏi ông câu hỏi cuối, như vậy để làm một phim về đề tài lịch sử, từ góc độ một họa sĩ, một nhà nghiên cứu về lịch sử trang phục, thì theo ông vấn đề cốt lõi đáng lưu ý nhất là gì ạ? 
 
TQV: Về mặt văn hóa, VN có ảnh hưởng văn hóa TQ. Đó là điều không ai có thể phủ nhận. Về tổ chức quan chế, tuy là các triều đại VN dựa theo mẫu hình TQ, nhưng vẫn có nhiều khác biệt. Văn hóa VN là văn hóa Đông Nam Á (xăm mình, xõa tóc, ăn trầu, răng đen...), đặc biệt là giao thoa với văn hóa Chăm-pa, thì trang phục, họa tiết, hoa văn làm nên sự khác biệt với Trung Quốc. Hãy xem các hiện vật đào được ở hoàng thành Thăng Long. Rất Đại Việt, rất khác TQ. Làm phim về đề tài lịch sử là một công việc vô cùng khó khăn, phức tạp. Nhưng nhiệm vụ của người đạo diễn và họa sĩ thiết kế mỹ thuật trong sáng tác tạo hình cho phim lịch sử (bao gồm kiến trúc, trang phục, màu sắc, họa tiết, phong cách...) là phải nghiên cứu kỹ càng, dựa trên các tư liệu cổ chắc chắn và có căn cứ, làm cho người xem cảm nhận được 1 cách rõ ràng những nét đặc trưng khác biệt của người Việt Nam chúng ta! Tóm lại, tác phẩm điện ảnh về đề tài lịch sử Việt Nam (dù nhà nước hay tư nhân làm, dù làm ở VN hay ở bất cứ đâu) sẽ phải làm cho người xem cảm nhận được linh hồn, truyền thống và tinh thần Việt Nam.  

NXD: Xin cảm ơn Ông!

Trịnh Quang Vũ - Nguyễn Xuân Diện

TƯỜNG THUẬT CHI TIẾT CUỘC BIỂU TÌNH CHỐNG TQ TẠI PARIS

Người Việt tại Pháp biểu tình chống các hành động xâm lấn của Trung Quốc

Khoảng 350 người Việt tại Pháp, chủ yếu là sinh viên du học, đã biểu tình vào chiều ngày 24.6 tại quảng trường Trocadero, chống các hành động gây hấn ở Biển Đông của Trung Quốc. Dưới một rừng cờ đỏ, người biểu tình xếp hàng ngang 3,4 lớp trên sân đá giữa hai chái của lâu đài Chaillot, với một băng-rôn lớn nhất mang hàng chữ "Solidarité contre l'Invasion chinoise" (Đoàn kết chống Trung Quốc xâm lược), một băng khác bằng hai thứ tiếng "China, stop invading" và "Non à l'Invasion chinoise" ("Trung Quốc, hãy ngừng xâm lăng"), cùng nhiều bản đồ Biển Đông với cái lưỡi bò đỏ lòm, và những khẩu hiệu khác được viết nhỏ hơn... 

Anh bạn Pháp-Việt Hồ Cương Quyết - André Menras mới hôm nào biểu tình ở trước lãnh sự quán Trung Quốc tại TP HCM, nay cũng có mặt. Nhiều bà mẹ trẻ cũng mang con mình tới biểu tình.

Nhiều người khác đứng rải rác phía trước hàng ngũ, có nhiệm vụ phát truyền đơn và tranh thủ giải thích ý nghĩa của biểu tình với người qua đường. Truyền đơn bằng tiếng Pháp mang tiêu đề "Lời kêu gọi thế giới đoàn kết chống Trung Quốc xâm phạm chủ quyền của Việt Nam", đã nhắc lại ngắn gọn (trong một trang giấy) các sự kiện tàu Trung Quốc phá hoại công việc thăm dò địa chấn của các tàu Bình Minh 2 và Viking II trong phạm vi vùng độc quyền kinh tế của Việt Nam, vi phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam và luật pháp quốc tế. Lời kêu gọi nêu bật tham vọng bành trướng của Trung Quốc ở Biển Đông qua các hành động có chủ ý đó, và nhấn mạnh trở ngại mà Trung Quốc gây ra đối với việc hợp tác kinh tế biển giữa Việt Nam, Philipin, Malaysia, Indonesia và các nước khác (Mỹ, Anh, Úc, Pháp), gây tác hại cho sự phát triển kinh tế của các nước trong khu vực và trên thế giới - vì tính chất thiết yếu của vùng biển này trên con đường vận chuyển hàng hoá giữa Đông Nam Á và châu Âu.

Trong hơn một tiếng đồng hồ, trước khi giải tán, những người biểu tình đã hô nhiều khẩu hiệu đòi hỏi Trung Quốc chấm dứt các hành động xâm lấn đó, chấm dứt việc giết chóc ngư dân Việt Nam, chen lẫn với những bài hát như Dậy mà đi, Nối vòn tay lớn... đồng thời cũng dành thời giờ đọc một bức thư gửi ông Đại sứ Trung Quốc tại Pháp, nói lên sự bất bình của cộng đồng người Việt tại Pháp trước các hành động xâm lấn nói trên của Trung Quốc, đi ngược lại nguyện vọng chung sống hoà bình và cùng phát triển kinh tế, chống nghèo đói, của hai dân tộc Trung Hoa và Việt Nam. Bức thư, với những lời lẽ rất ôn hoà, kết thúc với khẳng định "Tuy nhiên, chúng tôi cũng rất quyết tâm bảo vệ sự toàn vẹn lãnh thổ và độc lập của đất nước, cho chúng tôi bây giờ và cho các thế hệ tương lai".

.

P.V.

Nguồn: Diendan.org 

PARIS RỢP TRỜI CỜ ĐỎ BIỂU TÌNH CHỐNG TRUNG QUỐC

Bản tin của nico.vnweblogs.com

Dưới tháp Effeil hôm nay, cờ đỏ sao vàng chiếm lĩnh quảng trường Trocadéro. Sôi động tiếng hô khẩu hiệu: «Việt Nam - hòa bình! Trung Quốc – hãy để chúng tôi yên! » bằng ba tiếng Việt-Anh-Pháp thu hút sự chú ý của khách thế giới đang mùa du lịch.

«Phản đối trong ôn hòa, tránh mọi kích động, để thế giới nhìn vào sự đúng mực của dân tộc Việt Nam», đó là thông điệp của Hội Việt kiều yêu nước cùng Hội sinh viên Việt Nam gửi qua internet kêu gọi biểu tình.

Gần 400 người Việt tại Pháp, đông đảo sinh viên và bạn bè Pháp tới từ nhiều tỉnh, được sự trợ giúp kín đáo của lực lượng an ninh Pháp, giương cao cờ, hòa giọng quốc ca!.

Chúng tôi chỉ được phép biểu tình trong vòng một giờ : Từ 18h30 đến 19h30 (giờ Pháp). Một giờ ngắn ngủi, để cho bạn bè Pháp và các tổ chức quốc tế biết hơn về hành động xâm lấn lãnh hải của Trung Quốc tại Việt Nam khi mà truyền thông Pháp còn dè dặt thông tin.

Chúng tôi muốn những ai, đã là người Việt, dù ở trận tuyến nào, cũng hãy cùng chung vai làm điều gì cho Tổ Quốc.

Và chúng tôi, những người đang biểu tình tại Paris, muốn nói với đồng bào Việt Nam yêu quý, giờ phút này, dù ở rất xa, trái tim mỗi chúng tôi song hành nhịp đâp cùng Tổ Quốc! Như lá mới hướng về cội, như nước chảy về nguồn.

.

Quảng trường Trocadéro

Cùng các bạn sinh viên

Nguồn:http://nico.vnweblogs.com/

VÀ VIDEO CUỘC BIỂU TÌNH TẠI PARIS

Nguyễn Xuân Diện:

Đúng là yêu nước có nòi! Nòi giống ta, dù ở đâu đâu, cũng yêu nước, vì nòi giống ta là nòi giống yêu nước, thương nước. 

Tôi nghẹn ngào khi xem video clip của các bạn sinh viên Việt Nam tại Pháp! Không biết tiếng vọng khản giọng của các bạn có vọng đến Ba Đình lịch sử? 

Kìa kìa! Ở bên ngoài nước mà nòi giống yêu nước vẫn còn trong cả một biển người!

Kìa kìa! Ở ngay trong nước mà nòi giống yêu nước đã bị tuyệt diệt ở trong không ít người!

Nhà thơ, Nhạc sĩ Nguyễn Trọng Tạo viết: 

"Và các cuộc biểu tình của sinh viên Việt Nam phản đối Trung Quốc tại Mỹ, tại Anh, tại Đức, tại Séc… đang làm cho Trung Quốc đau đầu…

Tôi muốn khóc.

Muốn khóc khi nghĩ đến Hội Liên Hiệp Thanh Niên Việt Nam, Hội Sinh Viên Việt Nam ngay trên đất nước mình… mà không rõ trong những ngày này họ đang ở đâu? Tại sao họ không ra Tuyên bố và lời kêu gọi thanh niên sinh viên biểu tình phản đối Trung Quốc vi phạm lãnh hải của Tổ quốc, dọa đánh Việt Nam? Tại sao họ không xin phép Đảng và Nhà nước cho phép thanh niên sinh viên mít tinh, biểu tình có tổ chức, có loa đài để nói lên tiếng lòng yêu nước và sẵn sàng chiến đấu bảo vệ Tổ quốc của họ?

Muốn khóc khi các tổ chức đoàn thể, xã hội của ta lúc đáng cất lên tiếng nói lương tri thì lại lựa chọn sự im lặng đáng sợ.

Không biết đến bao giờ những tiếng nói yêu nước phản đối kẻ thù xâm lược của người Việt trên đất nước mình được tự do lên tiếng?"

Trời ơi! Hay là Hội Liên Hiệp Thanh Niên Việt Nam, Hội Sinh Viên Việt Nam, các đoàn thể trong Mặt trận Tổ quốc Việt Nam đã bị đoạn tuyệt với quá khứ hào hùng của cha ông: Chi Lăng, Bạch Đằng, Đống Đa, Điên Biên ... rồi? Nòi yêu nước đã bị tuyệt diệt trong lãnh đạo của các cơ quan đoàn thể đó rồi chăng?

TRỜI ƠI! MẸ TỔ QUỐC! SAO MẸ LẠI ĐỂ NHỮNG NGƯỜI ANH EM CỦA CHÚNG CON NHƯ VẬY?

HÌNH ẢNH NHÂN DÂN BÀ RỊA - VŨNG TÀU BIỂU TÌNH SÁNG NAY

Nhân dân Bà Rịa xuống đường phản đối Trung Quốc

.

Danlambao - Lúc 08h30 sáng nay, nhiều thanh niên, trí thức, giới văn nghệ sỹ... tại Bà Rịa - Vũng Tàu đã tập trung trước Trung tâm Thương Mại thị xã Bà Rịa để biểu dương lòng yêu nước, đồng thời bày tỏ sự phản đối trước hành động xâm lược của Trung Quốc

Những hình ảnh đầu tiên cho thấy,  nhiều biểu ngữ kêu gọi lòng yêu nước, khẳng định chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa - Trường Sa đã được công khai  xuất hiện giữa trung tâm thị xã.

"TUỔI TRẺ BÀ RỊA QUYẾT TÂM GIỮ NƯỚC"

Nguồn tin từ một bạn đọc trên facebook cho biết : Những người dân, đặc biệt là những người hành nghề xe ôm, buôn bán... ban đầu không nắm rõ tình hình, nhưng sau khi chứng kiến và được nghe giải thích, bà con đã tham gia hưởng ứng rất nhiệt tình. Bên cạnh đó, lực lượng bảo vệ trước trung tâm thương mại cũng tỏ ra khá nhã nhặn, đồng thời bày tỏ sự ủng hộ đối với cuộc biểu dương lòng yêu nước.

Nguồn tin này còn cho biết, vào lúc cao điểm, hàng trăm người dân đã dừng lại chứng kiến và tham gia ủng hộ.

Nhìn chung, cuộc xuống đường sáng nay tại Bà Rịa diễn ra khá êm đẹp, đồng thời cũng đã nhận được sự ủng hộ của đông đảo quần chúng nhân dân.

Những hình ảnh bạn đọc đang xem có lẽ là những tấm hình sớm nhất được ghi nhận . Mọi thông tin và hình ảnh sẽ tiếp tục được cập nhật ngay khi có tin mới.

http://danlambaovn.blogspot.com/

Nguồn: Danlambao.

ĐÃ LÀ TRÍ THỨC THẬT THÌ AI CŨNG DẤN THÂN

GS.TS Nguyễn Minh Thuyết:

Đã là trí thức thật thì ai cũng dấn thân

Là phó chủ nhiệm uỷ ban Văn hoá, giáo dục, thanh niên, thiếu niên và nhi đồng của Quốc hội, hình ảnh của ông gắn liền với không khí nghị trường nóng bỏng. “Ông nghị phản biện nhiều nhất” là cái tên mà nhiều người đã yêu quý gọi ông.

Sự đố kỵ, ích kỷ và vô cảm đang trở thành căn bệnh xã hội trầm kha làm thui chột những giá trị sống quý giá. Ông suy nghĩ gì về điều này?

Con người sở dĩ trở thành con người và tồn tại xuyên suốt lịch sử, bất chấp sự hữu hạn của cuộc đời mỗi người là nhờ có cộng đồng (hiểu theo nghĩa tập hợp những người cùng chung sống và những thế hệ kế tiếp nhau). Chính vì vậy, tình cảm gia đình, quê hương, đồng loại… ở đâu và bao giờ cũng là những tình cảm tự nhiên đối với mỗi người. Trải qua những bước thăng trầm của lịch sử, người Việt ta luôn chia ngọt sẻ bùi, cố kết với nhau, chung sức chung lòng xây dựng nên đất nước này. Trong những năm tháng chiến tranh gian khổ, nhiều người trong chúng ta từng chứng kiến dân ta đùm bọc nhau như thế nào, xã hội nề nếp như thế nào. Bây giờ, hình như xã hội có phần nhốn nháo, nhiều giá trị sống không còn được coi trọng. Nhìn nhận một cách công bằng thì xã hội ngày xưa đơn giản hơn, còn bây giờ, đời sống phong phú, phức tạp hơn, con người cũng có ý thức về cá nhân nhiều hơn; hạnh phúc được mỗi người phân biệt rạch ròi với những giá trị ảo. Theo tôi, đó là sự phát triển tất yếu từ xã hội thời chiến, trong đó mọi người vừa được bao cấp toàn diện vừa phải cố kết với nhau để tồn tại sang xã hội thời bình có khoảng trời riêng tư cho mỗi cá nhân nhiều hơn và mỗi người, mỗi gia đình cũng phải tự lo cho mình nhiều hơn.

Nhưng quả tình đang có những biến đổi trong tâm lý xã hội làm chúng ta lo lắng. Có lẽ chưa bao giờ ý thức làm giàu bằng mọi giá, nạn bạo lực, sự thờ ơ, vô cảm trước những vấn đề chung, những nỗi đau của đồng loại, sự chối bỏ những giá trị truyền thống, thậm chí sự đổ vỡ niềm tin hiện rõ như bây giờ.

Còn một căn bệnh trầm kha nữa là bệnh nói dối. Theo ông, bệnh này nảy nòi từ đâu?

Đó là hậu quả của một thời kỳ dài thiếu dân chủ, trong đó nhà quản lý muốn mọi người nghĩ như nhau, nói như nhau, và không muốn nghe ai nói khác. Căn bệnh này làm cho người ta không còn thấy được nhược điểm của bản thân, của đơn vị, địa phương hay xã hội nữa và luôn tự ru ngủ bằng ảo tưởng. Chính nó là một nguyên nhân quan trọng kìm hãm sự phát triển của xã hội. Có thể trong từng thời kỳ đặc biệt của đất nước, nhất là thời chiến tranh, chúng ta chấp nhận không nói hoặc không nói hết về những khó khăn, thất bại cục bộ, để giữ cho được tinh thần, sự nhất trí cao trong xã hội, động viên toàn dân đi đến thắng lợi cuối cùng. Nhưng trong thời kỳ xây dựng kinh tế, nếu cứ che giấu mãi như chuyện Vinashin, dẫn đến món nợ khổng lồ 86 ngàn tỉ đồng thì tai hại vô cùng. Tuy vậy, thất bại kinh tế vẫn chưa phải điều tai hại nhất. Tai hại nhất là tệ nói dối sẽ làm cho người dân mất dần lòng tin vào lãnh đạo, thậm chí mất cả cảm hứng trước những vấn đề quốc gia đại sự.

Làm thế nào để gầy dựng lại các thang giá trị xã hội đang bị thử thách như thế? Ông nhìn nhận thế nào về vai trò tiên phong của giới trí thức trong vấn đề này?

Tôi nghĩ trách nhiệm này trước hết là của Đảng. Là đội tiên phong dẫn dắt dân tộc, Đảng phải nhận thức được trách nhiệm nặng nề của mình trước lịch sử, trước nhân dân để có những giải pháp hoàn thiện và phát triển những giá trị sống được hun đúc trong lịch sử dân tộc. Nhưng trước hết, Đảng cần chỉnh đốn đội ngũ của mình, để cán bộ, đảng viên là những tấm gương cho xã hội tin theo. Một loạt các vụ cán bộ tha hoá, biến chất gần đây cho thấy chỉnh đốn đội ngũ là việc cần kíp lắm rồi, nhân dân trông đợi lắm rồi. Tự hoàn thiện mình, Đảng sẽ tiếp tục là nơi tập hợp những người con ưu tú, trong đó có tầng lớp trí thức, dẫn dắt toàn xã hội xây dựng đời sống mới với nền văn hoá đậm đà bản sắc dân tộc, mang hơi thở của thời đại.

Nổi tiếng là “ông nghị phản biện”, luôn đưa ra những ý kiến thẳng thắn về những vấn đề nóng bỏng của cuộc sống trước Quốc hội, con người phản biện của ông được hình thành do đâu?

Chưa bao giờ ý thức làm giàu bằng mọi giá, nạn bạo lực, sự thờ ơ, vô cảm trước những vấn đề chung, những nỗi đau của đồng loại, sự chối bỏ những giá trị truyền thống, thậm chí sự đổ vỡ niềm tin hiện rõ như bây giờ.

.
Tôi không chịu được khi không phản ánh đúng ý nghĩ của mình. Có thể đó là ảnh hưởng của nghề nghiệp và môi trường sống. Từ bé, tôi đã hay đọc sách văn học cổ và lịch sử. Lớn lên, do nghề nghiệp, càng đọc nhiều hơn, càng nghĩ sâu hơn, tôi càng chịu ảnh hưởng của những câu chuyện, những nhân vật, những bài học trong sách của người xưa. Về môi trường sống, tôi may mắn được gặp nhiều người có cá tính, nên cá nhân luôn có sự tỉnh thức. Vả lại, tư thế của một trí thức khiến tôi luôn cảm thấy xấu hổ nếu nói sai sự thật, nói hùa theo người khác. Nhưng để có thể bày tỏ chủ kiến trước Quốc hội, để ý kiến mình có tính thuyết phục, tôi luôn tìm hiểu kỹ vấn đề, nhất là tham khảo ý kiến của các chuyên gia, nhìn vấn đề ở nhiều góc độ, để ý kiến của mình khách quan, công bằng, càng tiệm cận với lẽ phải càng tốt. Đặc biệt là phải có động cơ đúng, mang tính xây dựng. Khi người đại biểu lấy quyền lợi chung để định hướng cho mình thì sẽ có cách nghĩ đúng đắn và thái độ đúng mực.

Có bao giờ ông lâm vào thế khó xử?

Khó xử thì không nhưng khó khăn thì có. Ví dụ, khi phải trả lời phỏng vấn trực tiếp của các phóng viên nước ngoài về một số vấn đề “nhạy cảm” như vụ PCI, dự án khai thác bauxite, dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam… Cách giải quyết của tôi là trả lời đúng với quan điểm của mình như đã phát biểu trước Quốc hội, vì ý kiến của mình trước Quốc hội là ý kiến được chuẩn bị kỹ và đã được gần 500 đại biểu cùng giới báo chí và cử tri thẩm định.

Động lực nào thôi thúc ông luôn đứng ở đầu sóng ngọn gió như thế? Ông nhìn nhận như thế nào về trách nhiệm của người đại biểu nhân dân?

Động lực thôi thúc tôi là trách nhiệm của một trí thức, một đảng viên, một đại biểu dân cử. Tôi tin khi nói lên sự thật, những người có tâm sẽ đánh giá đúng, chẳng ghét bỏ gì mình. Còn nếu có ai không bằng lòng, tôi cũng phải chấp nhận thôi. Muốn vừa lòng tất cả mọi người thì không làm được việc gì nên hồn cả. Vả lại, tôi luôn luôn ý thức rằng phát biểu ý kiến phải có tổ chức, phải phù hợp với quyền hạn, trách nhiệm của đại biểu Quốc hội. Khi Quốc hội đã ra nghị quyết thì đại biểu phải chấp hành. Như chuyện mở rộng Hà Nội chẳng hạn, mặc dù đại biểu có thể không tán thành nhưng khi đã có nghị quyết thì về tiếp xúc cử tri cũng không thể nói trái nghị quyết được.

Những năm tháng học tập ở Nga dường như đã hình thành nên tính cách của ông và lối giảng dạy, nghiên cứu khoa học độc lập, có tranh biện?

Tư thế của một trí thức khiến tôi luôn cảm thấy xấu hổ nếu nói sai sự thật, nói hùa theo người khác.

.
Tuổi thơ vất vả đã tập cho tôi thói quen đương đầu với khó khăn. Tôi đã từng đi bán báo, bán lạc luộc, ra sông Hồng vớt củi mỗi mùa lũ. Thời phổ thông, tôi là học sinh tham gia cả đội tuyển văn và đội tuyển toán của trường. Vào đại học, tôi học khoa ngữ văn, ĐH Tổng hợp Hà Nội và chọn chuyên ngành ngôn ngữ học. Những năm tháng chiến tranh rèn cho tôi sức chịu đựng, ý chí vươn lên và sự trung thành với lý tưởng. Bốn năm sơ tán và mười năm tình nguyện công tác miền núi cho tôi rất nhiều kiến thức thực tế. Nói tóm lại, mỗi thời kỳ đều đóng góp một phần rất quan trọng.

TS Nguyễn Sĩ Dũng, phó chủ nhiệm Văn phòng Quốc hội: . “Một người trung thực, thẳng thắn, trí tuệ, có văn hoá nền rất tốt. Một đại biểu Quốc hội giàu kinh nghiệm, có tâm với công việc, có tâm với những vấn đề của đất nước”. . PGS.TS Nguyễn Văn Hiệp, ĐH Quốc gia Hà Nội: . “Tôi nhớ mãi thời đi học nghèo khó, sau giờ học, thầy bao giờ cũng giữ lại, nấu cơm cho tôi ăn, rồi hai thầy trò cùng nhau rửa bát… Thầy có một tình yêu thương đặc biệt với học trò, ân cần, chu đáo, đầy trách nhiệm. Bao giờ thầy cũng hướng đến những gì tốt đẹp nhất cho mọi người. Tôi không hiểu thầy lấy đâu ra thời gian để có thể làm nhiều việc đến thế, mà việc nào cũng đến nơi đến chốn. Thầy thực sự là tấm gương mà tôi nương theo, để chống chọi với cuộc đời, để giữ lại những gì tốt đẹp cho giáo dục”.

.
Những năm tháng sống ở Nga, những đợt làm việc dài ngày ở Canada, Pháp và những hoạt động đối ngoại của trường cũ hay của cơ quan Quốc hội mà tôi tham gia sau này cũng tác động sâu sắc đến cách sống của tôi. Điều tôi học được ở các bạn nước ngoài là tính thẳng thắn, tư duy độc lập và sự tôn trọng ý kiến riêng, cuộc sống riêng của người khác.

Theo ông, để tập hợp được đội ngũ trí thức trong và ngoài nước, lãnh đạo cần làm gì?

Chúng ta hãy rút ra những bài học từ Bác Hồ. Trong suốt cuộc đời hoạt động cách mạng của mình, đặc biệt là từ khi thành lập nước, Bác đã tập hợp được những trí thức tiêu biểu của dân tộc, phát huy trí tuệ của họ, rèn luyện họ thành những người trí thức cách mạng có đóng góp xuất sắc cho sự nghiệp vệ quốc và kiến quốc. Trí thức theo Bác là vì họ tin theo sự nghiệp chính nghĩa cứu dân cứu nước của Bác, tâm phục trí tuệ, đức độ và tấm lòng liên tài thành thực của Bác. Làm theo được Bác, chắc chắn chúng ta tập hợp được những người có tâm có tài vốn không thiếu trong số con Lạc cháu Hồng ngày nay.

Giữa tâm với tài thì tâm là gốc. Đối với người lãnh đạo lại càng như vậy. Có tâm thì biết chọn việc đúng, biết nghe lời nói phải và biết trọng hiền tài. Không có tâm thì chỉ chăm chăm nghĩ đến cái lợi, chỉ chọn việc đem lại lợi lộc cho mình, chỉ chọn những kẻ a dua xu nịnh, và bịt tai trước mọi lời nói phải.

Ông quan niệm như thế nào về người trí thức dấn thân?

Thực ra, đã là trí thức thật thì ai cũng dấn thân. Có người dấn thân cho các sáng tạo, sáng chế, phát minh. Có người dấn thân cho xã hội. Sự dấn thân nào cũng đòi hỏi trí tuệ và đức hy sinh. Không có trí tuệ thì sẽ chọn sai đường. Không dám hy sinh thì không thể đi đến cùng con đường đã chọn.

Nhìn lại đời mình, ông đã đạt được mục đích sống mà mình chọn lựa chưa? Gia đình có chia sẻ nhiều với chuyện dấn thân vào nghị trường của ông không?

Từ nhỏ, tôi luôn mơ ước mình sẽ trở thành người có tiếng nói trong khoa học, trong xã hội. Còn trong cuộc sống riêng, cũng như tất cả mọi người, tôi mơ ước một gia đình hạnh phúc. “Bà đầm” nhà tôi là một phó giáo sư, cũng bảo vệ luận án tiến sĩ ở nước ngoài và đang công tác ở một viện khoa học nên rất ủng hộ tôi phát huy năng lực của mình, đóng góp cho cái chung. Còn mẹ tôi, lúc đầu cũng băn khoăn lắm, bà thường bảo: “Anh mà nói thẳng như thế, sợ người ta mất lòng”. Vợ con tôi luôn chia sẻ, vì cho rằng việc gì đúng phải làm. May mắn nhất cho tôi là các con học hành đàng hoàng, có công ăn việc làm tử tế. Tôi chỉ còn một điều đang “mộng” là được thăng lên chức ông!

thực hiện: Kim Yến

minh hoạ: Hoàng Tường

Nguồn: Sài Gòn Tiếp thị.