ĐI VỀ ĐÂU HỆ SINH THÁI ĐÌNH ĐÁM NHẤT XỨ SỞ THIÊN ĐƯỜNG?

ĐI VỀ ĐÂU HỆ SINH THÁI ĐÌNH ĐÁM NHẤT XỨ SỞ THIÊN ĐƯỜNG?

Nguyễn Hoàng Dũng

Không biết từ bao giờ, dòng chữ có mức độ phổ biến nhiều đến nỗi đã trở thành sáo ngữ “Xứ Sở Thiên Đường”, lại được sử dụng để ám chỉ đất nước Việt Nam XHCN này nữa. Cũng có thể bởi, viễn cảnh thế giới đại đồng do CNCS vẽ vời ra, vốn đang được Việt Nam theo đuổi suốt gần 80 năm nay, dù đẹp như chốn bồng lai tiên cảnh hay thiên đường hạ giới, nhưng chất chứa trong đó đầy tính hoang đường, ảo tưởng mà dân gian đành gọi chết tên như vậy chăng? Hay là kể từ khi nữ văn sỹ Dương Thu Hương, từng một thời thuộc “Bên Thắng Cuộc”, sau tỉnh ngộ “hồi đầu thị ngạn”, phóng bút viết tác phẩm “Bên Kia Bờ Ảo Vọng” năm 1987 mà cụm từ mang nhiều hình ảnh ẩn dụ kia mới được lưu truyền rộng khắp đến thế? Thật khó truy nguyên nguồn gốc của nó cho rõ ràng. 

Tuy nhiên, có một điều chắc chắn, 4 chữ trên được dùng với hàm ý mỉa mai, châm biếm là chính bởi vì, tuy đích tới của CNCS trông rất “thiên đường” thoát tục nhưng con đường dẫn đến đó, oái ăm thay, lại vô cùng “ta bà” khổ luỵ, thấm đẫm lệ máu con người. Hơn nữa, có vẻ như, lãnh đạo 5 quốc gia theo thể chế XHCN còn sót lại trên thế giới đang bí đường, lạc lối trên nẻo về “thiên đường” nói trên, đến nỗi mỗi nước theo đuổi một lộ trình khác nhau, không ai giống ai cả. Nếu không phải vậy, thì tại sao ở Việt Nam, lần lượt từ cụ TBT Nguyễn Phú Trọng đến vị Thường trực Ban bí thư (TTBBT) Võ Văn Thưởng đã phải thốt lên những câu đầy ngán ngẩm như sau: “Đến hết thế kỷ này không biết đã có CNXH hoàn thiện ở Việt Nam hay chưa” [1] và “làm sáng tỏ hơn nữa con đường lên CNXH ở nước ta”? [2]. 

Ấy vậy mà, giữa khung cảnh rối nùi nẻo về “thiên đường” của “thượng tầng kiến trúc” vừa nêu, bỗng dưng có một nhóm người, rặt là phường lưu manh, cơ hội, sô-vanh trong bản chất, khoác y phục “tư bản đỏ”, không biết xuất thân nơi xó xỉnh “hạ tầng cơ sở” nào lại dám nhảy xổm chường mặt ra, vỗ ngực khoe rằng, chỉ mỗi chúng tao đây mới có thể đưa người dân nước Việt phút chốc lên “thiên đường” thôi. 

Nhóm này tự xưng danh là “Đại Gia Bất Động Sản” (BĐS), chuyên lợi dụng kẻ hở “đất đai thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước làm đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý” để làm giàu cho riêng mình. 

Nói là làm, bọn này bắt đầu cấu kết với các quan chức chính quyền thoái hoá để thu hồi, thậm chí cướp lấy đất của dân với giá rẻ mạt, xong bắt tay với những viên chức ngân hàng tham lam xoay tiền xây lên những khu chung cư, biệt thự và resort sang trọng, đắt tiền có đơn giá từ vài tỉ đồng, tới vài chục tỉ đồng và hàng trăm tỉ đồng rồi bán cho giới nhà giàu mới nổi ở Việt Nam thu lãi, sau khi cống nạp một số không ít cho các quan chức bảo kê. Tiếp đến, chúng hợp tác với các công ty tư vấn chứng khoán, đặc biệt với lãnh đạo các ủy ban chứng khoán (UBCK) biến chất để thổi giá cổ phiếu lên nhiều lần vượt giá trị thực hoặc phát hành trái phiếu “bẩn”, tức trái phiếu doanh nghiệp (TPDN) riêng lẻ không có tài sản thế chấp bảo đảm, rồi nhờ chính các ngân hàng môi giới bán chúng nhằm thu gom thêm hàng trăm ngàn tỉ đồng của dân đầu tư nữa. 

Bằng cách lặp đi lặp lại các phương thức làm ăn tiềm ẩn lừa đảo này nhiều lần, bọn chúng gia tăng nhanh chóng khối tài sản của mình trên sàn chứng khoán thành “tỉ phú đô-la” hoặc “cận tỉ phú đô-la”, cùng lúc xây nên những kiểu mẫu “thiên đường” sống hết sức ma mị, chứa nhiều hấp lực đối với những ai tham làm giàu mà không thích bỏ công sức, trí tuệ, nhất là giới trẻ Việt, gây nên tình trạng hỗn loạn giá trị sống trong xã hội, nửa thực nửa ảo, với nhà nhà, người người thi nhau làm BĐS, bỏ lơ các ngành nghề phát triển bền vững khác như sản xuất, chế biến, công nghệ, xuất khẩu… hoặc các lĩnh vực liên quan trực tiếp đến sinh mạng và phẩm vị con người như y tế, giáo dục. Các kiểu mẫu “thiên đường” ảo này còn được khoác trên mình một danh xưng chung rất mỹ miều là “Hệ Sinh Thái”. 

Cũng bắt đầu từ đó, để mê hoặc khách hàng theo cách thức Paul Joseph Gobbels, Bộ trưởng Bộ Thông tin Quần chúng và Tuyên truyền của Đức Quốc xã, đã áp dụng và thành công trong Thế chiến thứ II [3], sáo ngữ “Hệ Sinh Thái” trong các tập đoàn BĐS trên bắt đầu được ra rả tuyên truyền trên hệ thống báo chí nhà nước, với mục đích thâm nhập sâu hơn vào đời sống người Việt, quốc nội lẫn quốc ngoại, như là một chuẩn mực sống của giới thành đạt, thời thượng hay sành điệu. Tuy phổ biến đến vậy, lại không mấy người hiểu rõ nội hàm của “Hệ Sinh Thái” là gì vì nó rất tù mù ngữ nghĩa. 

Trớ trêu hơn, nhiều công ty trong số này, tuy chỉ mượn tay chính quyền lấy đất nông nghiệp giá rẻ của dân rồi chuyển đổi mục đích, xây chung cư, căn hộ đem bán ăn chênh lệch địa tô thôi, cũng tự xưng là sở đắc một “Hệ Sinh Thái”! Lẽ nào cứ phá nát cân bằng sinh quyển giữa đất cư trú và các loại đất khác, bạt trọc đồi núi, lấp sông lấn biển tự nhiên để dựng nên những khối bê tông cốt thép nhân tạo làm nhà ở, thiếu vắng nhiều dịch vụ dân sinh vốn phải có, mà cũng gọi là “Hệ Sinh Thái” sao? 

Hay là cụm từ này có ý ngầm nói, dù cho bản thân các khu địa ốc đó không gồm đủ các dịch vụ đi kèm để được gọi là “Hệ Sinh Thái” nhưng đằng sau ông chủ của chúng là cả một “Hệ Sinh Thái” gồm chính quyền, ngân hàng, UBCK, giới tư bản đỏ… cùng cộng sinh với nhau moi móc cho kỳ hết tiền bạc của bá tánh? Như vậy, ngay từ ban đầu, nhiều tập đoàn BĐS đã không những không hội đủ các yếu tố bắt buộc phải có như trường học, công viên, cây xanh, khu khám chữa bệnh, khu tập luyện thể thao…cần thiết để cấu thành một “Hệ Sinh Thái” đúng nghĩa mà còn tiềm ẩn vô số rủi ro cho những khách hàng lỡ mua chúng, dù là sản phẩm địa ốc hay cổ phiếu, trái phiếu họ phát hành, bởi lẽ hoặc chúng đã được thổi cao lên vượt quá giá trị thật của mình hoặc ẩn chứa rủi ro chiếm dụng vốn của kẻ phát hành và do đó, khó có khả năng sinh lời, thậm chí mất luôn vốn đầu tư. 

Hơn nữa, phần lớn các công ty này đều mở ra thêm nhiều công ty con, mua qua bán lại, vay tới trả lui, chồng chéo lẫn nhau cốt để biến “Hệ Sinh Thái” của chúng trở nên chằng chịt như ma trận nhằm làm mờ mắt khách hàng và “lú” hóa khả năng đánh giá thiệt thua của họ.

Ngoài ra, muốn trở thành một “Hệ Sinh Thái” BĐS đúng nghĩa, yếu tố cần và đủ quan trọng nhất là phải có người mua hoặc cư dân sinh sống trong đó. Do vậy, các doanh nghiệp địa ốc trên, cộng tác với hệ thống ngân hàng và các công ty môi giới chứng khoán, đã ra sức lôi kéo khách hàng mua các sản phẩm công ty mình. Hơn một thập niên qua, tính đến trước khi dịch Covid-19 bùng nổ, họ đã rất thành công trong việc tạo nên làn sóng thu hút khách hàng có tiền nhàn rỗi đầu tư vào lĩnh vực BĐS. Giá cả địa ốc cũng vì vậy mà nhảy múa lên cao chót vót, ảo như chính giá trị “Hệ Sinh Thái” tạo ra chúng, nhờ vào bàn tay móc nối, phù phép thổi giá liên tù tì của vài chục “Hệ Sinh Thái” thuộc các tập đoàn BĐS lớn nhất nước này. 

Thế rồi, chuyện gì tới phải tới, các đại gia BĐS Việt bắt đầu rớt rụng tài sản (ảo) của mình khi kinh tế thế giới bước vào giai đoạn suy trầm sau 2 năm tê liệt vì dịch cúm Tàu, kéo theo giá trị cổ phiếu niêm yết của họ cũng giảm theo, trong khi Ngân hàng Nhà nước (NHNN) lại kiên quyết đóng room với vốn vay, vốn đáo hạn BĐS để ổn định kinh tế vĩ mô, khiến màn kịch lừa đảo huy động vốn, nhưng bản chất là chiếm dụng vốn của khách hàng, bằng TPDN riêng lẻ của họ, được ém nhẹm suốt hơn một thập niên qua, bị bóc trần bung bét ra. Hậu quả là, đã có ít nhất 3 đại gia BĐS phải xộ khám (FLC, THM và VTP) tính đến giờ phút này, bỏ ngỏ khả năng nhiều đại gia khác cũng sẽ sớm bị gọi tên tiếp bước vô theo. 

Thế là, như một hệ quả tất yếu, các “Hệ Sinh Thái” vừa nêu bắt đầu rơi tự do từ cõi “Thiên Đường” xuống mặt đất trần ai, chuyển sắc diện từ Xuân Hạ sang Thu Đông và đìu hiu tựa cảnh chợ chiều. Đến lúc này, ai cũng thấy, phần lớn ngân hàng thương mại Việt Nam hoạt động như những tiệm cầm đồ và người mua kẻ bán cổ phiếu, TPDN địa ốc chẳng khác mấy các tay chơi hụi ở chợ quê. Rủi ro “bể hụi” là chuyện đương nhiên. Tuy nhiên, cũng phải nói, các công ty BĐS loại này là bậc thầy trong việc thao túng tâm lý khách hàng. Chắc hẳn, họ đã nghiên cứu “Trại Súc Vật” (Animal Farm) (và cả “1984”?) rất kỹ cho nên, khách hàng “con người” một khi được “lùa” vô “Hệ Sinh Thái” của họ liền tức khắc biến thành những “gà”, “lừa”, “cừu”, “bò” ngay… Cá biệt, có người còn cảm thấy tự hào khi mình là cư dân của các “Hệ Sinh Thái” trên và “yêu nước” chính là yêu “Hệ Sinh Thái” cùng các sản phẩm của nó! Một sự đồng nhất mang tính “bẫy chuột” đầy mong đợi mà các ông chủ “Hệ Sinh Thái” đã dày công mớm mồi. 

Một cách mặc nhiên, bàn đến “Hệ Sinh Thái Xứ Sở Thiên Đường” mà bỏ sót điển hình VINGROUP là một thiếu sót không thể chấp nhận được. Nói cách khác, nếu phải lựa chọn một “Hệ Sinh Thái” BĐS kiểu mẫu thuộc nhóm đang bàn, không thể không đề cử VINGROUP trước tiên, bởi không thể phủ nhận, “Hệ Sinh Thái” Vingroup là đặc trưng và tiêu biểu nhất ở Việt Nam hiện nay. Do đó, cũng có thể nói, sự phát triển hay lụn bại của Vingroup sẽ là dấu chỉ rõ ràng nhất cho quá trình thịnh suy tương ứng của các “Hệ Sinh Thái” cùng loại khác. 

Dù làm bất cứ lĩnh vực gì, từ bán lẻ như VinDS, Vinlinks, VinExpress, VinFashion (đã giải thể) và Vinmart, Vinmart+ (đã chuyển nhượng cho Masan) tới thương mại điện tử như VinPro, VinID, Adayroi… hay nông nghiệp (VinEco), giáo dục (VinSchool, VinUni), y tế (VinFa, Vinmec, Vinbiocare), công nghệ (VinTech) và công nghiệp (Vinfast, Vinsmart)…, tất cả trọng tâm và lợi nhuận của tập đoàn này đều hướng về mảng BĐS với Vinhomes, VinCity, Vincom Retail làm chủ đạo cùng dịch vụ du lịch, giải trí đi kèm phụ trợ là Vinpearl Land, Vinpearl, Vinpearl Golf, VinTaTa. Nói cách khác, Vingroup chấp nhận lỗ ở các mảng khác để làm lời cho mảng BĐS, miễn là các vị trí sản xuất, mặt bằng kinh doanh được Vingroup sử dụng trong các mảng đó sẽ biến thành layout BĐS đắc địa dễ chuyển nhượng cho khách hàng của họ sau này.

Như vậy, nông nghiệp, thương mại, y tế, giáo dục, công nghệ và cả công nghiệp, nhìn từ một góc độ nào đó, chỉ là cảnh quan trang trí cho BĐS, đứa con cưng và là thần tài của Vingroup. Tất cả các mảng trên liên kết, ngụy trang với nhau thành một hệ sinh thái đặc thù, chặt chẽ và tinh vi như “bát quái trận đồ”, mà khách hàng một khi lạc vào đó rồi khó lòng thoát ra. Từ khi khai phát pháo lệnh lấy nguyên hòn đảo thiên nhiên Hòn Tre (Khánh Hoà) vào năm 2001 xây dựng nên Vinpearl Nha Trang (với tiền thân là Technocom), qua đó vừa công bố chính thức hành trình bước chân vào lĩnh vực BĐS của ông chủ Phạm Nhật Vượng ở tuổi mới 33 vừa ngầm biểu dương quyền lực to lớn được hẫu thuẫn từ phía sau của họ, cho tới bây giờ, cách thức lấy đất của Vingroup vẫn không thay đổi mấy: Mượn tay chính quyền sở tại lên quy hoạch, đền bù, lấy đất vàng cho mình! Điều này nói lên một thực tế quan trọng, mối quan hệ khắng khít giữa Vingroup và nhóm chính quyền cánh hẩu tự thân là một “Hệ Sinh Thái Mẹ”, là bệ đỡ phát sinh các hệ sinh thái khác của họ. 

Điều này cũng đúng tuyệt đối cho mọi “Hệ Sinh Thái” BĐS khác tại Việt Nam. 

Nay thì, sau hơn một thập niên có phần dung dưỡng, nuông chiều thái quá, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng, tiêu cực (BCĐPCTNTW) do TBT Nguyễn Phú Trọng đứng đầu rốt cuộc cũng đã hướng mũi nhọn điều tra về phía các doanh nghiệp BĐS. Nhìn bên ngoài, đó là quá trình khởi tố các doanh nghiệp có hành vi thao túng TTCK, phát hành TPDN bẩn hoặc sử dụng đất được giao không đúng mục đích phê duyệt, nhưng bên trong chính là công cuộc công phá thành trì của các nhóm tư bản thân hữu lũng đoạn nhà nước, gồm quan chức chính quyền biến chất và doanh nghiệp móc ngoặc, tồn tại dai dẳng như mạng lưới vòi bạch tuộc Mafia bấy lâu nay, dưới tên gọi “Hệ Sinh Thái”. 

Đây là cuộc chiến khốc liệt thực sự và không thể thoái lui bởi vì kết quả thành bại của nó ảnh hưởng trực tiếp đến sự tồn vong của ĐCSVN. Trong một thể chế chính trị hết sức đặc thù, nơi lực lượng lãnh đạo quốc gia đã được “hiến định” bằng điều 4 như ở Việt Nam, ĐCSVN mới chính là “Hệ Sinh Thái Mẹ” cho mọi hệ sinh thái doanh nghiệp phái sinh khác, chứ không phải ngược lại, dù “Hệ Sinh Thái” doanh nghiệp đó có dồi dào tiền bạc đến đâu và được chống lưng mạnh đến cỡ nào. 

Do đó, quan sát các vụ đại án bị khởi tố gần đây (Việt Á, Chuyến Bay Giải Cứu, AIC, FLC, THM, VTP…), người ta dễ dàng nhìn ra, sau khi cho bắt lãnh đạo các doanh nghiệp này, chỉ một thời gian ngắn sau đó, ban chuyên án sẽ cho bắt ngay tiếp các quan chức chính quyền liên quan (bộ trưởng, thứ trưởng, bí thư hoặc chủ tịch/phó chủ tịch UBND tỉnh…), như là một hệ quả tất yếu. Thế là, từ rày trở đi, khi một vụ án bị khởi tố liên quan đến các “Hệ Sinh Thái” vừa nêu ở trên, dư luận sẽ chẳng thèm quan tâm liệu có quan chức nào nhúng chàm như trước nữa không, thay vào đó, họ đặt ngay câu hỏi này: Quan chức nào sẽ bị xộ khám tiếp theo? Cắt đứt mối quan hệ phi pháp giữa doanh nghiệp và quan chức thân hữu chắc chắn sẽ là xu hướng chủ đạo trong hoạt động chỉ đạo điều tra, khởi tố, bắt giam, xét xử của BCĐPCTNTW thời gian tới, nhắm thẳng mục tiêu quét sạch mạng nhện các “Hệ Sinh Thái” bẩn giăng mắc khắp ngôi nhà kinh tế - chính trị Việt Nam mấy chục năm nay.

Trong xu hướng kinh tế - chính trị mang tính sống còn đó của ĐCSVN, bất cứ doanh nghiệp nào vi phạm ranh giới “LŨNG ĐOẠN NHÀ NƯỚC”, tổn hại đến vị thế lãnh đạo độc tôn của Đảng đề cập bên trên, đều sẽ bị nghiêm trị một cách không khoan thứ, cho dù đó có là Vingroup, một thời được xem như “bất khả xâm phạm”. Đây là LÀN RANH ĐỎ ĐCSVN đã vạch ra cho bất cứ thế lực chính trị hoặc thế lực kinh tế nào khác. 

Nếu đã vậy, việc Vingroup phải rút khỏi dự án “Đô Thị Sân Bay Cam Lâm” (1/7/2022) không kèn không trống, sau 18 tháng theo đuổi là một lẽ tất yếu, bởi tiền đâu cho Vingroup đầu tư trên một diện tích đất rộng tới 11.000 ha sau 2 năm kinh tế tơi tả do đại dịch, trong khi nợ trái phiếu đến kỳ phải trả của tập đoàn này đã lên đến con số 400.000 tỷ đồng [4], chưa kể, như đã đề cập, NHNN đang buộc phải xiết hầu bao lại với loại hình BĐS theo yêu cầu của Bộ chính trị (BCT) và hơn nữa, biết đâu Vingroup đã sơ ý bước qua ranh giới đỏ đó và đã bị tuýt còi thì sao? 

Còn việc UBND tỉnh Khánh Hoà vẫn tiếp tục cho tiến hành đàm phán, lấy ý kiến người dân Cam Lâm nhằm đền bù, thu hồi gần hết đất huyện này, gần bằng 5 lần diện tích Vingroup đã phác họa trước đó (sau khi doanh nghiệp này xin ngừng đầu tư dự án) [5], với hy vọng Vingroup sẽ sớm quay lại hoặc một doanh nghiệp BĐS lớn nào khác sẽ thay thế Vingroup làm dự án, chỉ đơn giản nói lên hai điều: 

1- Hoặc họ không thức thời để hiểu rằng, tình hình kinh tế, địa chính trị thế giới đã thay đổi thế nào sau giai đoạn dịch giã, nhất là giữa áp lực tranh cường Mỹ - Trung và cuộc chiến Nga - Ukraina, khiến hầu hết các quốc gia, đương nhiên có Việt Nam, phải thực hiện chính sách thắt lưng buộc bụng, kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, tích trữ ngoại tệ, lương thực, thực phẩm, nhiên liệu…, hạn chế đầu tư sang các lĩnh vực không thiết yếu, trong đó có BĐS cao cấp. 

2- Hoặc họ đã vô tình đánh giá thấp quyết tâm của ĐCSVN, của BCT, BBT, BCĐPCTNTW… do TBT Nguyễn Phú Trọng đứng đầu trong việc triệt phá các băng nhóm tư bản thân hữu đang cấu kết chặt chẽ với lũ quan chức thoái hóa, biến chất nhằm tiến hành các hoạt động tham nhũng mang tính hệ thống ở mức độ cao, nguy hại đến thể chế chính trị, tồn tại nhức nhối bấy lâu nay trong lòng kinh tế-chính trị-xã hội Việt Nam. Các vụ việc như Việt Á, Chuyến Bay Giải Cứu, FLC, THM, AIC, VTP đã dẫn đâu còn mang hình thức tham nhũng, tiêu cực vặt vãnh nữa, mà đã nâng tầm thành “LŨNG ĐOẠN NHÀ NƯỚC”. 

Theo mạch logic này, người ta phần nào có thể giải thích một cách khả dĩ hợp lý cho sự vắng mặt hết sức khó hiểu của ông chủ Phạm Nhật Vượng suốt thời gian qua trong các sự kiện quan trọng của tập đoàn ông ở ngoại quốc như lễ khai trương pháp nhân Vinfast tại Singapore hay các cuộc triển lãm xe điện của hãng này tại Âu Châu, Canada và Hoa Kỳ. Ông chủ Vingroup có thể đã bị Chính phủ Việt Nam (CPVN) ra lệnh miệng hoãn xuất cảnh tạm thời chăng? Để hoặc chờ được tuyên dương, khen thưởng vì những “đóng góp” của Vingroup trong đại dịch cúm Tàu hoặc bị chế tài, kỷ luật vì một lý do nào đó chưa được công khai? Dù đây chỉ phán đoán của dư luận, nhưng không phải là không có lý. 

Nếu không bị hạn chế xuất cảnh như vậy, ông Phạm Nhật Vượng đương nhiên phải có mặt ở những sự kiện trên, trong các thời điểm dầu sôi lửa bỏng vừa qua, một phần để đập tan các tin đồn bất lợi cho mình, phần nữa, quan trọng hơn, để vực dậy giá trị các cổ phiếu đang “rơi tự do” của tập đoàn mình. Do đó, chắc chắn phải có một nguyên nhân quan trọng nào đó, không loại trừ xác suất bị câu lưu, quản thúc trong nội thổ Việt Nam, ông Vượng mới đành thúc thủ nhìn tài sản mình bốc hơi một cách đau đớn như vào các tháng 8/9,10&11/2022. 

Vậy thì, phải hiểu thế nào cho đúng đối với các phát ngôn của ông Chánh văn phòng BCA Tô Ân Xô, khi ít nhất 2 lần ông ta đã khẳng định, ông chủ Vingroup không hề bị cấm xuất cảnh [6] như tin đồn và lời bảo chứng mới đây nhất của Thủ tướng Phạm Minh Chính [7]: “Vingroup, VinFast chính là đại diện cho một thế hệ doanh nghiệp chính đáng, làm ăn đúng pháp luật”? Cũng dễ suy ra, khi không có một văn bản chính thức nào cấm ông Vượng xuất cảnh thì tướng Xô phải phát biểu cẩn trọng như vậy thôi. Hơn nữa, với một “Hệ Sinh Thái” tầm cỡ đã lên kế hoạch phát hành trái phiếu quốc tế có trị giá tới 1 tỉ USD [8] cùng những mối quan hệ trên mức nồng ấm với rất nhiều quan chức cấp cao thì muốn kết luận bất cứ điều gì bất lợi cho Vingroup, không phải BCA, mà là BCT, UBKTTƯ hoặc BCĐPCTNTƯ mới có đủ thẩm quyền. 

Còn việc TTCP Phạm Minh Chính khẳng định, Vingroup không vi phạm pháp luật như trên chẳng qua là ông tôn trọng “nguyên tắc suy đoán vô tội” hoặc tránh hình sự hoá các quan hệ kinh tế đơn thuần, bởi vì, nếu Vingroup đã “trong sạch” đến vậy thì đâu có chuyện ông Phạm Nhật Vũ, anh ông Phạm Nhật Vượng, phải đi tù trong đại án AVG [9]? 

Không thể chối cãi, giới quan sát đang dõi theo rất kỹ các biến tấu gần đây của Vingroup, nhất là việc thành lập công ty VMI-Fantasy Home nhằm huy động vốn của đại chúng nhưng không thông qua (luật) TTCK Việt Nam (tương tự như làm chủ hụi trên quy mô lớn!) và quá trình IPO của Vinfast trên sàn Nasdaq tuân thủ sát sao luật lệ TTCK Hoa Kỳ, để xem “Hệ Sinh Thái” đình đám nhất “Xứ Sở Thiên Đường” này sẽ đi về đâu? Cũng vậy, họ cũng chờ xem CPVN sẽ “đối đãi” ra sao với “Hệ Sinh Thái” hàng đầu Việt Nam này. 

Trước mắt, có thể đặt một nghi vấn để thắc mắc chơi, tại sao cùng một mục tiêu huy động vốn mà cách thức triển khai của Vingroup ở quê nhà và đất khách lại khác nhau đến vậy? Hỏi cũng là trả lời. Phải chăng do Vingroup chưa trả được nợ cũ cho ngân hàng (vì vậy cũng chưa thể phát hành TPDN mới) nên nỗ lực của họ nộp hồ sơ niêm yết đăng ký phát hành lần đầu ra công chúng (IPO) lên Ủy ban Giao dịch Chứng khoán Mỹ (SEC) [9] hôm 7/12/2022 chính là để “hà hơi tiếp sức” cho cổ phiếu ở quê nhà? Chắc vậy! Tờ CNBC điện tử đã nói huỵch tẹt thế này: “Nhưng trong khi Vingroup được thiết lập vững chắc (tức sinh lời) tại quê nhà, bản thân Vinfast lại đang thua lỗ: Công ty này mất 1,3 tỉ USD trong năm 2021, rồi mất thêm 1,4 tỉ USD nữa chỉ trong 3 quý đầu của năm 2022”. [10]. 

Cứ cho Vinfast sẽ IPO thành công trên đất Mỹ đi nữa, rất khó cho Vinfast kinh doanh có lãi, nhất là khi phải cạnh tranh với ông lớn Tesla của Elon Musk. Phải tự tin ở mức rất cao nên Elon Musk mới đem quân xe điện (EV) mình sang mở bán ở Thái Lan [11], nước sát nách Việt Nam, nhằm cạnh tranh trực tiếp với đối thủ BYD khổng lồ của Trung Cộng. Trong khi đó, Vinfast hiện chẳng là gì so với BYD [12]. Hơn nữa, công nghệ sản xuất pin EV của Vinfast lại phụ thuộc nặng nề vào hãng CATL của Trung Cộng. Như vậy, nếu các hãng EV của Trung Cộng được dự báo còn có thể phải thất thủ trước Tesla ngay ở nước mình thì khó tin rằng, Vinfast sẽ thành công trên đất Mỹ. Thành thử, đường quyền múa may quay cuồng của Vinfast ở xứ cờ hoa chỉ nhằm mục đích bơm hơi cho “Hệ Sinh Thái” BĐS của tập đoàn mẹ ở quê nhà mà thôi. Hồn cốt của Vingroup cũng chỉ là BĐS! Không thể khác đi được.

Cuối cùng, quay lại nội dung bài viết, “Hệ Sinh Thái” Vingroup sẽ đi về đâu trong những biến động liên tục, khó lường của tình hình địa chính trị thế giới, nhất là khi hơi thờ chiến tranh Trung - Đài có vẻ đang rất gấp gáp và giữa những áp lực gia tăng khi ĐCSVN dường như đang quyết tâm thay đổi thể chế trong tình hình mới, nhất là để giải quyết các mâu thuẫn nảy sinh bất khả dung hòa giữa nội hàm “Kinh Tế Thị Trường” và ngoại diên “Định Hướng XHCN”? 

Nếu Vingroup vẫn cứ loay hoay đặt trọng tâm của mình ở mảng BĐS trong thời kỳ Đại Thanh Lọc, Đại Tái Lập hay Hình Thành Trật Tự Thế Giới Mới này, “Hệ Sinh Thái” họ sẽ chết yểu chẳng chóng thì chày, như một lẽ tất yếu vì thành phẩm BĐS của họ có giá thành quá đắt đỏ so với mức thu nhập bình quân của người Việt Nam. Ngoài ra, quá trình suy thoái toàn cầu cũng sẽ khiến dòng vốn ngoại đầu tư vào mảng BĐS cao cấp của Vingroup giảm đi, kéo dài ít nhất 5 năm nữa. 

Tuy nhiên, nếu Vingroup đầu tư kinh doanh vào những mảng khác theo kiểu phơn phớt, qua loa, cưỡi ngựa xem hoa như vừa qua, thì Vingroup cũng sẽ đi từ lỗ tới lỗ. Quả thật, ngoài BĐS và dịch vụ BĐS, khó thấy Vingroup có thể sinh lời ở lĩnh vực nào khác. Thế nhưng, nếu giá đất đền bù được nhà nước thả cho thị trường điều tiết thì cánh cửa lợi nhuận BĐS cũng đóng sập luôn với Vingroup. Còn đâu chênh lệch địa tô? Hãy nhớ, trước khi vụ án cộm cán VTP bị khởi tố (8/10/2022), TTCP Phạm Minh Chính đã ghé thăm TTCK New York (NYSE) vào ngày 16/5/2022 và đề nghị “NYSE quan tâm hỗ trợ và chia sẻ kinh nghiệm để góp phần thúc đẩy phát triển thị trường chứng khoán hiệu quả, bền vững ở Việt Nam, xây dựng thành công trung tâm tài chính quy mô khu vực” [13], được cụ thể hoá bằng văn bản hợp tác giữa UBCK NNVN với NYSE về hỗ trợ nâng hạng thị trường, xây dựng cơ chế để các nhà đầu tư tham gia hai TTCK. 

Vậy thì, nhờ chuyên gia tài chính, chứng khoán Hoa Kỳ thanh lọc TTCK Việt Nam phải là chủ trương chung của BCT. Nếu đã vậy, càng khó cho Vingroup huy động vốn thông qua TPDN. Việc thành lập VMI-Fantasy Homes là minh chứng rõ ràng.

Như vậy, ngoài trừ có sự can thiệp, đỡ nâng kịp thời của CPVN, còn không, “Hệ Sinh Thái” BĐS của Vingroup sẽ không mấy sáng sủa trong thời gian tới, dẫu cho Vinfast của họ có IPO thành công trên sàn Nasdaq đi nữa. Căn cứ trên những diễn tiến gần đây của vụ “Kit Test Việt Á” cùng “Chuyến Bay Giải Cứu”, khi trợ lý của các Phó TTCP (hàm tương đương thứ trưởng) bị bắt giam, có thể thấy quyết tâm của ĐCSVN trong việc bài trừ tham nhũng, đặc biệt đối với hình thức “Lũng Đoạn Nhà Nước”, sắt đá như thế nào. 

Biết đâu chừng, phát xuất từ Kit Test, trong một phút xuất thần về trách nhiệm và tình người, Ban chuyên án sẽ thực hiện “bước nhảy lượng tử” sang lĩnh vực Vaccine, máy thở hay thuốc điều trị cúm Tàu (Remdesivir, Molnupiravir, Favipiravir…) thì sao? Lúc ấy, chắc hẳn Ban chuyên án sẽ rất ngạc nhiên khi phát hiện, Vingroup là doanh nghiệp duy nhất tham gia đầy đủ các hạng mục trong chiến dịch phòng chống Covid nêu trên với một “Hệ Sinh Thái” vô cùng hùng hậu gồm cả đại sứ quán ở nước ngoài [14], y bác sỹ trong các khu cách ly tập trung, khu điều trị & Vinmec, các tình nguyện viên móc mũi xét nghiệm và cánh nhà báo đưa tin hữu hảo… 

Nếu đã kỷ luật Việt Á cùng những quan chức liên quan vì Kit Test dỏm, thiết nghĩ, Ban chuyên án cũng nên xem xét kỹ lưỡng để khen thưởng Vingroup kịp thời như là một điểm sáng chống dịch để xoa dịu nhân tâm người Việt. Cụ thể, có bao nhiêu bộ xét nghiệm nhanh, Kit Test PCR do Vinbiocare sản xuất được dùng để xét nghiệm? Bao nhiêu máy xét nghiệm COVID-19 qua hơi thở được Vingroup cung cấp cho BYT? Bao nhiêu máy thở của Vingroup được sử dụng trong các khu cấp cứu? Vaccine do nhà máy Vingroup ở Láng - Hòa Lạc sản xuất đã được chích thử nghiệm cho ai chưa và các loại thuốc do Vingroup nhập từ Ấn Độ về đã cứu chữa được bao nhiêu người thoát khỏi lưỡi hái tử thần trên số 3 vạn đồng bào bị oan mạng…? 

Nếu được khen thưởng, “Hệ Sinh Thái” Vingroup sẽ tiến rất xa. Còn không, nếu ông chủ Vingroup không may bị kỷ luật, thì chỉ có mỗi một tội này: Trong khi ĐCSVN từ “đỉnh cao muôn trượng” hãnh tiến đã biết hạ mình khiêm nhu để “tự mình ngày càng xứng đáng trở thành dân tộc” [15] thì đâu có lý nào cho Vingroup nâng “Hệ Sinh Thái” của mình lên ngang hàng với Đảng? “Yêu Vin là yêu nước” còn có thể tạm cho qua (dù miễn cưỡng), chứ đồng nhất “yêu Vin là yêu Đảng” thì Đảng nào chấp nhận? Nói cách khác, “V” trong “VIN” có thể tượng trưng cho Vượng, cho Victory, cho VIP hoặc cho bất cứ chữ nào khác nhưng không thể cho “Vietnam” được. 

Đó là làn ranh đỏ chỉ mỗi ĐCSVN được quyền bước qua mà thôi.

Lami NGUYỄN HOÀNG DŨNG 

Chú thích:
[1]. https://m.thanhnien.vn/tong-bi-thu-nguyen-phu-trong-phat...
[2]. https://m.thanhnien.vn/ong-vo-van-thuong-lam-sang-to-hon...
[3]. https://www.bbc.com › vietnameseVì sao xã hội dễ bị lừa gạt bởi những lời dối trá? - BBC News Tiếng Việt
[4]. https://zingnews.vn/dang-sau-khoan-no-phai-tra-cua...
[5]. https://laodong.vn/.../quy-hoach-do-thi-moi-cam-lam-tranh...
[6]. https://vtv.vn/.../bo-cong-an-bac-tin-don-nguoi-dung-dau...
https://m.thanhnien.vn/bo-cong-an-ong-pham-nhat-vuong...
[7]. https://vietnambiz.vn/thu-tuong-vingroup-vinfast-chinh-la...
[8]. https://vnexpress.net/vingroup-giam-quy-mo-phat-hanh-trai...
[9]. https://tuoitre.vn/vi-sao-cuu-chu-tich-avg-pham-nhat-vu...
[10]. https://www.cnbc.com/.../vinfast-ipo-vietnamese-ev-maker...
[11]. https://apnews.com/.../technology-china-asia-southeast...
[12]. https://vneconomy.vn/.../ga-khong-lo-xe-dien-trung-quoc...
[13]. https://tuoitre.vn/thu-tuong-pham-minh-chinh-rung-chuong...
[14]. https://thesaigontimes.vn/dam-phan-mua-thuoc-dieu-tri.../
[15]. https://amp.vtc.vn/noi-dang-tu-minh-ngay-cang-xung-dang...
Nguồn: https://m.facebook.com/story.php?story_fbid=8725973627443229&id=100000920344872&mibextid=qC1gEa