ĐI TÌM CỬA BIỂN THẦN PHÙ TRONG CÂU CA DAO XƯA

Cửa biển Thần Phù, chỗ giáp giới huyện Yên Mô, tỉnh Ninh Bình 

và huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa. 
.

Sự thật về cửa biển Thần Phù

TS. Mai Thanh Sơn
11/09/2017 

Dân gian có câu: "Lênh đênh qua cửa Thần Phù/ Khéo tu thì nổi, vụng tu thì chìm". Từ xa xưa, xung quanh "cửa Thần Phù" đã luôn có những câu chuyện thần tiên hoặc huyền tích gắn với các sự kiện lịch sử có thật.

Đến nay, người dân trong vùng Nga Sơn (Thanh Hóa) và Yên Mô (Ninh Bình) vẫn lưu truyền các thần thoại như Sơn Tinh quá hải về núi Tản hay Từ Thức gặp tiên; những câu chuyện nửa hư nửa thực như Mai An Tiêm bị đày ra hoang đảo, Áp Lãng Chân nhân (người dẹp yên được sóng dữ) giúp vua Lý Thái Tông vượt biển vào Nam đánh Chiêm Thành (được Hồ Nguyên Trừng ghi lại trong sách "Nam ông mộng lục"); và cả những sự kiện lịch sử có thật được chép trong chính sử như Mã Viện sai quân đào sông qua núi đá (thế kỷ I), chuyện phản thần nhà Đinh là Ngô Nhật Khánh bị chết đuối khi dẫn chúa Chiêm đánh ra Hoa Lư (thế kỷ X) hoặc Mạc Kính Điển bị quan quân Lê - Trịnh truy sát phải nhảy xuống sông thoát thân (thế kỷ XVI). Nhiều danh sỹ thời Trung đại cũng để lại những bài thơ hay về cửa Thần Phù.