Lê Luân: LUẬT ĐẶC KHU - NHỮNG BẤT ỔN TRỌNG YẾU

Luân Lê

LUẬT ĐẶC KHU: NHỮNG BẤT ỔN TRỌNG YẾU

Những vấn đề quan trọng mà nó thể hiện sự bất ổn của Luật Đặc khu là ở mấy điểm chính yếu ngắn gọn sau:

1. Quyền tài phán của Toà án Việt Nam tại đặc khu bị thu hẹp và nhà đầu tư nước ngoài được lựa chọn dùng hoặc không dùng Toà án Việt Nam mà có thể lựa chọn toà án nước ngoài để giải quyết các tranh chấp xảy ra tại đặc khu (không phải chỉ đơn giản là mua bán hàng hoá quốc tế để mà áp dụng Công ước Viên 1980, mà nó vẫn có thể bị từ chối áp dụng) trong nhiều trường hợp; và việc thu hẹp quyền tài phán của toà án là một hạn chế lớn trong việc áp dụng luật và sức mạnh kiểm soát của đặc khu;

2. Việc miễn thị thực cho lao động nước ngoài ra, vào đặc khu lên tới 60 ngày và cộng dồn không quá 180 ngày trong một năm;

3. Việc di chuyển khách nước ngoài bằng máy bay mà chỉ cần một điểm đến hoặc một điểm đi là đặc khu thì bất kỳ hãng hàng không quốc tế nào cũng được cung cấp dịch vụ vận chuyển hàng không - Trung Quốc có thể bay từ đảo Hải Nam vào Vân Đồn hoặc Phú Quốc một cách dễ dàng;

4. Đặc khu Vân Đồn (Quảng Ninh) cho phép người nước láng giềng có chung biên giới được nhập cảnh vào đặc khu mà chỉ cần được bảo lãnh của chủ doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ lữ hành mà không cần thị thực với thời hạn xác định (Chính phủ quy định điều này) - tức là được đi lại tự do khi chung biên giới (Trung Quốc);

5. Việc cho thuê đất kéo dài tới 99 năm và nhà đầu tư có thể bán, chuyển nhượng dự án cho người khác và có thể thế chấp cho ngân hàng nước ngoài. Đây là một vấn đề rất quan trọng. Chắc hẳn chúng ta còn nhớ vụ án Việt kiều Trịnh Vĩnh Bình (người Hà Lan) kiện chính phủ Việt Nam đòi bồi thường số tiền 1.2 tỷ đô la vì liên quan đến quyền sở hữu/sử dụng bất động sản ngay từ những năm 1990s. Nên nếu đã dính đến nhà đầu tư nước ngoài mà không kiểm soát được luật pháp về quyền tài phán và các giao dịch đối với bất động sản thì nó trở thành vấn đề cực kỳ nghiêm trọng. Cùng với việc một loạt các quy định người nước ngoài được sở hữu nhà ở căn hộ khách sạn, biệt thự nghỉ dưỡng...thì đặc biệt cần phải xem xét lại.

6. Việc thành lập 3 đặc khu vào đúng các vị trí địa chính trị và chiến lược rất quan trọng và hiểm yếu.