Phía sau những kiến nghị
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
RFA 2014-12-24
Mặc Lâm, biên tập viên RFA
RFA 2014-12-24
Từ vài năm qua mỗi lần có sự việc quan trọng xảy ra người ta thấy xuất hiện những thư ngỏ, kiến nghị gửi cho nhà nước những đề nghị mà hàng ngàn người ký tên yêu cầu thực hiện. Những thư ngỏ, kiến nghị ấy chưa bao giờ được trả lời hay thực hành dù là một điều rất nhỏ. Câu hỏi đặt ra, tại sao không có kết quả nhưng hàng ngàn người vẫn tiếp tục ký những kiến nghị có vẻ vô vọng ấy?
Sau khi nhà văn Nguyễn Quang Lập tức Bọ Lập bị bắt vào ngày 6 tháng
12, bốn ngày sau một bức thư do nhà văn Nguyên Ngọc chủ xướng với hơn
600 chữ ký ban đầu gửi đến cho ba ông Trương Tấn Sang, Nguyễn Tấn Dũng
và Trần Đại Quang yêu cầu thả nhà văn vô điều kiện. Thư yêu cầu này có
con số tăng hàng ngày cho tới hôm nay, trong ngày lễ Giáng Sinh năm 2014
con số người ký tên đã gần tới 1.500 người.
Phản ứng của dư luận
Phản ứng của dư luận
Lời lẽ trong thư yêu cầu cũng theo trình tự như những kiến nghị, thư
ngỏ trước đây nghĩa là cũng chứng minh một cách thuyết phục rằng việc
bắt nhà văn Nguyễn Quang Lập là vi phạm quyền tự do ngôn luận, là gây
xúc động cho dư luận vì ông đang trọng bệnh, và tính chính đáng của việc
bắt giữ là đáng nghi ngờ vì những dấu hiệu vi phạm luật pháp của việc
bắt giữ rất rõ ràng.
Đạo diễn Trần Văn Thủy với tác phẩm nổi tiếng “Hà Nội trong mắt ai”
lần đầu tiên đặt bút ký vào thư yêu cầu như thế cho biết cảm nghĩ của
ông:
-Có lẽ tôi cũng chỉ một trong những người quan tâm và đã ký vào
kiến nghị để yêu cầu trả tự do cho nhà văn Nguyễn Quang Lập. Tôi xin nói
thêm một chút là trước giờ anh Lập là người được nhiều người quý mến và
kính trọng trong đó có tôi bởi vì những gì anh ấy đã đóng góp cho xã
hội qua quan điểm của anh ấy là con thuyền chở sự thật đến với mọi người
thì tôi thấy rất đáng quý trọng.
Nói về chuyện chúng tôi tham gia ký vào kiến nghị thì trước tiên
phải nói cái uy tín của nhà văn Nguyên Ngọc rất là lớn, ông là người
khởi xướng việc này và rất nhiều người đã tham gia hưởng ứng và tôi thấy
đây là việc nên làm. Có lẽ quyết định cuối cùng là phải có sự đổi mới
hay xem xét như thế nào đấy ở những người có trách nhiệm, thẩm quyền bởi
vì nó có rất nhiều lý do giống như trong bức thư mà GS Ngô Bảo Châu
cùng với hai GS ở Mỹ đã đề nghị rằng không có lý do gì mà lại đi bắt
những người đang ốm đau bệnh tật như thế. Có lẽ làm như vậy thì bộ mặt
xã hội Việt Nam đối với bên ngoài nó không tốt đẹp.
Còn việc đúng sai, tốt xấu, hay dở thế nào thì nó phải dựa vào pháp luật. Nó phải dựa vào cái gì công khai minh bạch.
Tôi có cái băn khoăn là khi chúng ta thả được Cù Huy Hà Vũ, rồi
Điếu Cày và rồi chúng ta lại bắt thêm người khác thì tôi thấy nó cũng
hòa cả làng. Người ta nhìn vào và thấy xã hội Việt Nam không thể có niềm
hy vọng.
Chữ ký dù của ai chăng nữa không phải là yếu tố mạnh nhất khiến nhà
nước phải giải quyết nhưng những người ký tên tin rằng sự nhẫn nại kiên
trì của mình rồi một lúc nào đó sẽ có kết quả vì kết quả của một kiến
nghị không đến từ phía nhà nước mà đến từ sự phản ứng của dư luận. Chữ
ký càng nhiều thì phản ứng càng lớn và phản ứng ấy tác động lên chính
người nhận kiến nghị là một điều không thể tránh.
Không giống như nhân sĩ, trí thức, đa số người trẻ có hoạt động tranh
đấu không ai tin rằng kiến nghị có thể làm thay đổi cục diện và kiến
nghị mà không có hoạt động tiếp theo chỉ là một hành động tự an ủi mình.
Bạn trẻ Lã Việt Dũng từ Hà Nội cho biết:
-Thực ra bọn em không tin vì những việc ký như thế nó không tác
dụng gì nữa cả mà em muốn rằng mọi người thay vì ký thì nên có hành động
quyết liệt hơn. Thật ra nếu mà ký nằm trong một kế hoạch tổng thể thì
OK chứ nếu mà ký chỉ để chỉ thỏa mãn cái tâm trạng của chính mình rằng
tôi đã lên tiếng cho một việc nhỏ nhoi nào đó thì bọn em không đồng ý
tức là bản thân của em em không ký và nghĩ rằng nên làm những việc khác
to hơn.
Thực ra trước đây đã có rất nhiều lần ký rồi nhưng như bọn em mong
chờ là người khởi xướng sau đó phải làm một cái gì với các chữ ký đó,
phải làm gì đó…nhưng mà thực sự em không thấy có một hành động tiếp theo
gì cả. Đối với cá nhân em thấy rằng việc ký đó như một cách tự an ủi
chứ không phải là một hành động thật sự vì thế em không tham gia trong
lần này.
Tác động của kiến nghị
Sẽ có người đặt câu hỏi: Nếu nói rằng không có tác động thì tại sao công an, dân phố mỗi lần có một kiến nghị xuất hiện lại tới từng nhà của người ký tên truy hỏi, vận động rút tên hay thậm chí là sách nhiễu hăm dọa? Những động thái này rõ ràng cho thấy nhà nước rất ngại dư luận vì chính kiến nghị là một tuyên ngôn gửi cho dư luận nhưng dùng chữ kiến nghị để ngụy trang mục đích của mình.
Ông Đào Tiến Thi một chuyên gia đang làm việc cho chính phủ khi được hỏi tại sao tất cả những kiến nghị từ trước tới nay chưa bao giờ được phản hồi từ nhà nước nhưng ông vẫn kiến trì ký tên ông nói:
Tác động của kiến nghị
Sẽ có người đặt câu hỏi: Nếu nói rằng không có tác động thì tại sao công an, dân phố mỗi lần có một kiến nghị xuất hiện lại tới từng nhà của người ký tên truy hỏi, vận động rút tên hay thậm chí là sách nhiễu hăm dọa? Những động thái này rõ ràng cho thấy nhà nước rất ngại dư luận vì chính kiến nghị là một tuyên ngôn gửi cho dư luận nhưng dùng chữ kiến nghị để ngụy trang mục đích của mình.
Ông Đào Tiến Thi một chuyên gia đang làm việc cho chính phủ khi được hỏi tại sao tất cả những kiến nghị từ trước tới nay chưa bao giờ được phản hồi từ nhà nước nhưng ông vẫn kiến trì ký tên ông nói:
-Thực tế như anh nói là đúng, tức là chúng tôi ký không biết bao
nhiêu kiến nghị rồi nhưng không bao giờ có một hồi âm gì mà nếu như có
hồi âm thì nó sẽ có kiểu khác tức là người ta đi truy tìm để xem mình có
phải là người ký không, tại sao ký? Có khi truy vấn ai thảo cái bức đó
và một loạt sự răn đe khác. Ký là đã chấp nhận một sự phiền lụy có khi
còn nguy hiểm nhưng chúng tôi vẫn ký.
Thế còn như anh nói không bao giờ được phản hồi thì cái đó là đúng
nhưng chúng tôi vẫn ký là vì những lý do như thế này. Thứ nhất, chúng
tôi vẫn kiên trì cái tinh thần của mình là đấu tranh ôn hòa, nói lẽ phải
và phân tích cho nhà cầm quyền những lẽ phải những điều ích nước lợi
dân. Vẫn kiên trì tin rằng đến một lúc nào đó họ sẽ tỉnh ngộ. Thứ hai,
chúng tôi muốn thể hiện cái chính nghĩa. Riêng trường hợp anh Nguyễn
Quang Lập thì tôi thấy đã thể hiện cái tâm rất tốt của nhà văn và tất cả
những gì mà nhà văn viết về tiêu cực, cái xấu của xã hội là mong đóng
góp một cách chân thành đối với đất nước.
Cũng như kiến nghị của ba giáo sư người Việt ở Mỹ vừa rồi nêu cái ý
thứ nhất là cái tâm rất tốt của nhà văn Nguyễn Quang Lập. Chúng tôi
cũng khẳng định cái chính nghĩa, cai tinh thần đóng góp cho đất nước của
nhà văn Nguyễn Quang Lập.
Chúng tôi muốn nêu những điều đó cho tất cả dư luận chứ không
riêng nhà cầm quyền bởi vì dư luận nhiều khi cũng không hiểu, người ta
cứ thấy bắt là nghĩ rằng có tội gì đấy. Chúng tôi muốn thể hiện rằng
những người ấy không có tội mà còn có công với đất nước.
Kiến nghị tự bản thân là một sự xin phép nhã nhặn trước nhà cầm quyền
tuy nhiên phía sau nó ẩn chứa sức mạnh của quần chúng. Từ xin phép đến
yêu cầu là một chặng đường dài. Phải qua rất nhiều kiến nghị mới tới thư
ngỏ. Từ thư ngỏ tới thư yêu cầu lại là một chặng khác cho thấy lòng dân
ngày một tự tin hơn vào chữ ký của mình tuy không thay đổi ngay lập tức
chính sách của nhà nước nhưng lay động được những người vốn chưa tin
vào các bức thư như thế.
.
.
Nếu bản kiến nghị ngưng khai thác boxit vào tháng 10 năm 2010 được
hàng ngàn tên tuổi trí thức khoa học gia ký tên nhưng không được nhà
nước quan tâm thì khi kiến nghị thả TS Cù Huy Hà Vũ vào năm 2011 khiến
không ít người ký kiến nghị lâm vào tai họa cho thấy mức độ lo lắng các
kiến nghị lay động người dân ngày càng cao của nhà nước.
Cùng năm 2011 một kiến nghị khác yêu cầu bảo vệ và phát triển đất
nước rồi tới năm 2012 văn bản mang chữ ký của 71 trí thức gửi Quốc hội
và lãnh đạo cũng gây chú ý cho dư luận trước những bế tắc, bất cập mà
nhà nước bị bao vây.
Không ngừng ở đó, trong dịp sửa Hiến Pháp năm 2013, kiến nghị của 72
nhân sĩ trí thức đã như tiếng chuông cho thấy chính phủ không còn tự do
tung hoành trên một phần đất linh thiêng mang tên hiến pháp mặc dù sau
đó tiếng kêu của họ lại như những lần trước rơi vào im lặng.
Tuy biết không ai trong chính quyền sẽ lên tiếng trả lời nhưng ngày
28 tháng 7 năm 2014 bản kiến nghị mang chữ ký của 61 tướng lãnh cán bộ
cao cấp được tiếp tục tung ra dư luận yêu cầu Đảng thay đổi cương lĩnh,
từ bỏ theo đuổi đường lối chủ nghĩa xã hội và phải có biện pháp mạnh đối
phó với Trung Quốc.
Thư yêu cầu thả Bọ Lập vào ngày 6 tháng 12 năm 2014 vì thế sẽ không
phải là bức thư có hình thức kiến nghị, yêu cầu cuối cùng của người dân
gửi cho nhà nước.
Nhìn vào nội dung từng sự việc người ta thấy có những yếu tố làm nảy
sinh kiến nghị. Thứ nhất là sự dung dưỡng những sai trái của nhà nước
trước việc khai thác tài nguyên quốc gia. Thứ hai là sự chủ quan và duy ý
chí của một nhóm lãnh đạo cao cấp trước các vấn đề biển đảo. Thứ ba sự
độc quyền cai trị đã dẫn đất nước tới một mô hình mất dân chủ không thể
phát triển một cách bình thường. Và thứ tư là luật pháp bị diễn giải tùy
tiện dẫn tới bất công khiến trí thức trở thành bù nhìn và dân oan xuất
hiện trên mọi miền đất nước.
Những lý do cốt lõi ấy được bày trọn trong từng tờ kiến nghị với hàng
ngàn chữ ký không thể là một việc làm nông nổi và vô vọng. Người ký tên
đã bộc lộ quyền thực thi dân chủ của mình một cách ôn hòa và việc thực
thi dân chủ ấy nếu tiếp tục nhân rộng sẽ là bài toán không lời giải cho
bất cứ một chính quyền toàn trị nào.
Nguồn: RFA Việt ngữ
Ở nước nam ta, ai nói đến cái xấu, cái ác đều có nguy cơ thành ra "diễn biến hòa bình", vi phạm 258, 88...Vì thế người ta im lặng để yên thân. Càng im lặng cái xấu, cái ác càng bùng phát, xã hội càng nát bét. Vì sao cần duy trì im lặng để làm môi trường thuận lợi cho cái xấu, cái ác phát triển? Vì sao nhỉ? Khó hiểu thật!
Trả lờiXóaHÃY THẢ TỰ DO CHO NGUYỄN QUANG LẬP NGAY LẬP TỨC.
Trả lờiXóaĐàng sau những kiến nghị là bức màn sắt . Một sự im lặng đáng sợ . Không một tiếng trả lời . Đúng là những người có trách nhiệm 3 không : không nghe, không thấy, không biết ! Ông Trời còn nghe tiếng kêu của con người . Còn các vị hữu trách VN thì còn hơn Ông Trời !
Trả lờiXóaTrả tự do cho NGUYỄN QUANG LẬP là nguyện vọng của toàn dân
Trả lờiXóa