tag:blogger.com,1999:blog-7180154790876747805.post2410313954627362556..comments2024-03-22T08:46:55.903+07:00Comments on TỄU - BLOG: CHÂN DUNG CHỢ VIỆT XƯA - khảo cứu của Trịnh Quang DũngXuân Nguyênhttp://www.blogger.com/profile/15081881879245098495noreply@blogger.comBlogger2125tag:blogger.com,1999:blog-7180154790876747805.post-51516829698410061262018-02-08T11:18:50.985+07:002018-02-08T11:18:50.985+07:00Bài thơ Chợ Tết của cố thi sĩ Đoàn Văn Cừ có lẽ là...Bài thơ Chợ Tết của cố thi sĩ Đoàn Văn Cừ có lẽ là bài thơ hay nhất từ trước đến nay về chợ tết ở nước ta. Một bài thơ tả cảnh thanh bình, yên vui, đơn sơ, mộc mạc và gần gũi, ấm áp nơi thôn xóm của miền quê Việt Nam. Lạ lùng thay, chợ ngày nay ở các thành phố lớn vào dịp Tết vẫn còn hơi hướm của bài thơ ấy!<br />Cố thi sĩ Đoàn Văn Cừ sáng tác bài thơ này năm 1939, tác giả đã ghi lại cảnh thanh bình, êm ấm của làng quê để rồi từ ấy đất nước chiến tranh, giặc giã liên miên. Những tưởng khói súng lụi tàn thì miền quê lấy lại được cảnh yên vui ngày cũ. Nhưng không phải vậy, những người dân hiền lành chất phác bỗng biến thành dân oan không nhà không cửa ngay trên đất mẹ của mình, có người còn bị tù đày vì cố níu giữ mảnh đất của cha ông. <br />Biết bao giờ thấy lại quê hương có một ngày bình yên, no ấm?<br />_______________________<br />CHỢ TẾT<br />Dải mây trắng đỏ dần trên đỉnh núi, <br />Sương hồng lam ôm ấp nóc nhà tranh, <br />Trên con đường viền trắng mép đồi xanh, <br />Người các ấp tưng bừng ra chợ Tết. <br />Họ vui vẻ kéo hàng trên cỏ biếc; <br />Những thằng cu áo đỏ chạy lon xon, <br />Vài cụ già chống gậy bước lom khom, <br />Cô yếm thắm che môi cười lặng lẽ. <br />Thằng em bé nép đầu bên yếm mẹ, <br />Hai người thôn gánh lợn chạy đi đầu, <br />Con bò vàng ngộ nghĩnh đuổi theo sau. <br /><br />Sương trắng rỏ đầu cành như giọt sữa, <br />Tia nắng tía nháy hoài trong ruộng lúa, <br />Núi uốn mình trong chiếc áo the xanh, <br />Đồi thoa son nằm dưới ánh bình minh. <br />Người mua bán ra vào đầy cổng chợ. <br />Con trâu đứng vờ rim hai mắt ngủ, <br />Để lắng nghe người khách nói bô bô. <br />Anh hàng tranh kĩu kịt quẩy đôi bồ, <br />Tìm đến chỗ đông người ngồi giở bán. <br />Một thầy khoá gò lưng trên cánh phản, <br />Tay mài nghiên hí hoáy viết thơ xuân. <br />Cụ đồ nho dừng lại vuốt râu cằm, <br />Miệng nhẩm đọc vài hàng câu đối đỏ. <br />Bà cụ lão bán hàng bên miếu cổ, <br />Nước thời gian gội tóc trắng phau phau. <br />Chú hoa man đầu chít chiếc khăn nâu, <br />Ngồi xếp lại đống vàng trên mặt chiếu. <br />Áo cụ lý bị người chen sấn kéo, <br />Khăn trên đầu đang chít cũng bung ra. <br />Lũ trẻ con mải ngắm bức tranh gà, <br />Quên cả chị bên đường đang đứng gọi. <br />Mấy cô gái ôm nhau cười rũ rượi, <br />Cạnh anh chàng bán pháo dưới cây đa. <br />Những mẹt cam đỏ chót tựa son pha. <br />Thúng gạo nếp đong đầy như núi tuyết, <br />Con gà trống mào thâm như cục tiết, <br />Một người mua cầm cẳng dốc lên xem. <br /><br />Chợ tưng bừng như thế đến gần đêm, <br />Khi chuông tối bên chùa văng vẳng đánh, <br />Trên con đường đi các làng hẻo lánh, <br />Những người quê lũ lượt trở ra về. <br />Ánh dương vàng trên cỏ kéo lê thê, <br />Lá đa rụng tơi bời quanh quán chợ.<br />(1939) <br /><br />Anonymousnoreply@blogger.comtag:blogger.com,1999:blog-7180154790876747805.post-27814488925702607262012-01-15T00:48:45.039+07:002012-01-15T00:48:45.039+07:00Cám ơn bác Trịnh Quang Dũng rất nhiều. Bài khảo cứ...Cám ơn bác Trịnh Quang Dũng rất nhiều. Bài khảo cứu thật giá trị. Đọc mà thương và kính phục cha ông mình đã từng gầy dựng được một khung cảnh thái bình thịnh trị đến thế! <br /><br />Có nhiều chi tiết rất thú vị và hữu ích, như xuất xứ của cái tên "Chợ Đuổi"; như câu chuyện thầy thưởng cho trò đến 30 ngàn tờ giấy để giúp việc học và chuyện có hẳn một chợ chuyên doanh giấy, những dấu chứng cụ thể về sự hiếu học của dân ta; như chuyện dân số tập trung rất đông, chợ rất nhiều và giá cả hàng hóa rất ổn định trong cả thế kỷ... Đặc biệt về vai trò của phụ nữ trong "doanh nghiệp" và cả các mặt hàng làm đẹp của phái nữ đương thời...<br /><br />Có hai chỗ tôi chưa hiểu:<br /><br />- ...Tấm bia đá khắc năm Chính hoà 14 ghi rõ: “Chợ Tam bảo xã ta mỗi tháng 12 phiên cang sành giao dịch” (KTTCN Triều Nguyễn trang 95)... <br /><br />- ...Hình ảnh văn chương về dải yếm đào đã phần nào nói lên vai trò quan trọng của nó trong đời sống phụ nữ Việt xưa. Yếm vốn không chỉ là một bộ phận trang phục để che đôi “Bầu mơ” mà còn như một món thời trang, trang điểm tôn vinh vẻ đẹp của phái “liễu yếu đào tơ”. Thường yếm để mộc hoặc chuội trắng... <br /><br />Không biết "cang sành" có nghĩa là gì? Yếm "để mộc" và yếm "chuội trắng" nghĩa là sao? <br /><br />Có vài chỗ lỗi đánh máy trong bài, tuy đọc vẫn hiểu nhưng hơi uổng.<br /><br />Xin phép bác Dũng và bác Diện cho tôi được copy bài này và cả những bài chủ đề Tết quá hay, về "cất trong tủ" để học. Cám ơn các bác rất nhiều.Ha Lehttps://www.blogger.com/profile/02531553202689690024noreply@blogger.com